Hooiwinning met behulp van vierpootruiters k Niedorper Kogge Geen bezwaar, Pbndérdag 28 Maart 1940 Tweede 4>1ad '(door Ir. G. J. Lienesch, Rijkslandbouw- jponsulent voor Noordholland te Schaffen). In de zomer van 1939 is op meer dere bedrijven in Noordholland een beffin gemaakt met het ge bruik van vierpootruiters bij de hooiwinning. Door middel van een enquête ben ik nu in de gelegen heid hieronder iets van de in de practijk opgedane ervaringen te yertellen, Het eerste opmerkelijke succes van deze fcnquête was de buitengewone medewerking ivan de door mij aangeschrevenen. Van de 170 uitgezonden vragenlijsten werden er 67 terugontvangen. 62 vragenlijsten zijn door tnii nader uitgewerkt. Als volgend succes dient vermeld te wor- Üen de over het algemeen zeer goede be antwoording der gestelde vragen. Hier past dan ook zeker een woord van dank ,voor de medewerkers. Ik twijfele r niet aan of beide eerstgenoemde resultaten ko men voort uit de erkenning dat het gebruik ivan ruiters bij de hooibouw van zeer groote waarde is voor onze graslandge bruikers. De analysccijfers, welke ik straks zal Vermelden onderst repen deze opvatting ge heel. Het gebruik van ruiters geschiedde vooral Sn die perioden, waarin de normale hooi winning extra risco kon loopen hetgeen Vooral wijst op het groote nuttig effect voor vroeg gemaaide hooiperceelen of voor na- hooi. Alvorens nadere gegevens te behandelen, Wijs ik er op, dat de enquête ging over een totale graslandoppervlakte van 937 ha. ,Van deze oppervlakte grasland is het hooi Van 233 ha. op ruiters gewonnen. Het grootste aantal van de aangeschreven be drijven was in 1939 pas met het hooi rui teren begonnen. Algemeen werden vier pootruiters gebruikt; dit type staat stevi ger en laat zich ook over de greppel plaat sen. Als bezwaar zou men kunnen noe men de mogelijkheid om teveel massa op «een ruiter te bergen. Inderdaad is dit zoo. maar het is heelemaal niet noodzakelijk een van te voren bekende fout te maken! Van ideze plaats wil ik er reeds op wijzen dat men verstandig zal doen de ruiters te be schouwen als droogrekken en niet als kap stokken met geweldig draagvermogen. Het is overigens nog wat te vroeg om bver de eenvoudige techniek van het hooi- ruiteren te gaan praten. Ik bepaal mij daarom verder tot de enquête-resultaten. Hoewel enkele gebruikers al het hooi met behulp van ruiters hebben gewonnen, be paalden de meesten zich er m.i. terecht toe. slechts een gedeelte te ruiteren. De perio den waarin geraiterd werd zijn uit onr derstaande cijfers af te leiden. Maanden waarin hooi is geruiterd. aantal gevallen Mei Juni Juli Aug. Sept totaal lft) 6 29 13 14 38 Een zeer belangrijke zaak is de bepaling van het juiste tijdstip, waarop men het hooigras aan de ruiters moet zetten. Na tuurlijk speelt het weer hierbij een zeer voorname rol. De tijdsduur welke er ge middeld, was verloopcn tusschen 't maaien en het opruiteren van het gras bedroeg 5,8 dagen. Na het ruiteren dient de boer ©enig ge duld te oefenen voordat hij kan gaan in schuren. Het enqucte-materiaal wijst uit dat er gemiddeld 3 weken verliepen tus schen maaien en inschuren. Tijdsverloop van maaien tot inschuren van geruiterd hooi. dagen aantal 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 gevallen (tot. 02) 1 454 21 162 Hierover bezit ik zeer duidelijke aanwij zingen in den vorm van analysen, welke afkomstig zijn van uit de berg getrokken monsters. Teneinde goed duidelijk te maken welke groote belangen hier op het spel staan, ga ik uit van de verleden jaar door 't Rijkslandbouwproefstation te Hoorn gepubliceerde cijfers over de waarde van het Nederlandsche hooi. Aan de hand van een uitgebreid onderzoek gaf genoemd proefstation de volgende cijfers: Droge stof Gehalte in de droge stof aan; Ruw eiwit Verteerb. ruw eiwit Ruwe celstof Zetmeel vet Aschbestanddeelen Gemiddeld hooi 86.6 10.35% 5.08% 34.7 45.9 9.3 Goed hooi 85.6 11.84% 6.36% 30.9 45.4 11.8 Matig hooi S5.9 9.39% 4.58% 35.3 46.7 S.6 Hieronder volgen analysecijfers van de in 1939 op ruiters gewonnen hooi: alles in Veen Zand Klei Veen Zand Kiel Klei Blom de Wit Covers Schoone Dekker Kager Govers nahooi nahooi nahooi Juni-hooi Juni-hooi Juni-hooi Mei-hooi Droge stof S9.4 88 88.8 87.8 86.5 87.2 88.4 Gehalte in de droge stof aan; Ruw eiwit 14.2 17.1 14.8 156 17.7 15.2 12.0 Verteerb. ruw eiwit 12.7 10-1 1L- 12.7 103 83 103 Buwe celstof 32.8 33.4 313 34.2 31.8 32.4 30.4 Zetmeel -f vet 38.5 421 42.3 36.6 44.4 46.4 45.8 Aschbestanddeelen 11.6 9.7 10.8 11.5 8.6 9.2 9.6 Het verschil met de Iloornsche cijfers is werkelijk zoo kolossaal groot dat haast ge dacht moet worden aan uitgezochte mon sters ruiterhooi; hiervan is evenwel geen sprake! Persoonlijk heb ik juist monsters genomen op bedrijven waar men in 1939 voor het eerst ruiters heeft gebezigd. Uit zonderingen hierop zijn de bedrijven Blom en Govers. Natuurlijk is er ook goed hooi gewonnen zonder ruiters! Toch wil ik er op wijzen dat onder gelijke omstandigheden, hij gun stig hooiweer het ruiterhooi qualitatief be ter is! In een tweetal gevallen konden monsters erkregen worden van perccelen. welke oor de helft ruiterhooi leverden terwijl de andere helft op de gewone wijze was ge hooid onder bijzonder gunstige weersom standigheden. Nahooi Junihooi de Wit Schoone ongeruiterd ger. onger. ger. - Onder rwaar escorte ia wederom een nieuw contingent Canadeesohe troepen met oorlogs materiaal naar Enge land overgebracht Het oogenblik, waarop het convooi de Schotsche Noordkust nadert Droge stof Gehalte in de droge stof aan: Ruw eiwit Verteerb. ruw eiwit Ruwe celstof Zetmeel 4- vet Aschbestanddeelen 11 5 2 Hoewel er nogal wat variatie is. kan uit deze cijfers wel geconcludeerd worden dat onze hooiruiters Inderdaad hun ziel in lijd zaamheid bezaten. De enquête gaf tevens antwoord op de Traag naar het aantal ruiters per ha. Aantal vierpootruiters per ha. '(aantal gevallen 20 25 30 35 10 45 rt. p. ha. totaal 62). 16 9 14 16 5 2 Dit geeft een gemideldo van 28.8 rui ters ner ha. Natuurlijk heeft men voor het eerste hooi meer uiters noodig dan voor het nahooi. Dit laatste levert een vrij wat kleinere opbrengst. Bij nader onder zoek bleek mii evenwel dat men gemiddeld voor ruiteren in Juni en in ?iepteniher na genoeg eenzelfde nantal ruiters bezigde. Ik acht dit in principe niet verkeerd: juist in do nazomer moet men niet teveel massa op één mile»- willen hergen. Bij de 62 door mij uitgewerkte enquête 6taten waren er 4. waarin gesproken werd van eenigc schimmelvorming in het ruiterhooi; de andere 58 staten vermeld den allen een zeer goede kwaliteit van het hooi. Tnzake de broei van het met behulp van ruiter® gewonnen hooi werd het vol gende resultaat verkregen: 39 gevallen geen broei; 7 gevallen zeer weinig broei 11 gevallen broei van eoni<re beteekenis 4 gevallen geen antwoord op deze vraag. De oppervlakte van 937 ha. omvatte 62 bedrijven. De gemiddelde hedrijfsgrootto was dus 15.1 ha. De gemiddelde geniter de onnerviakte bedroeg 233 :62 is 3.75 ha. Indien men mag aannemen dat van de 15.1 ha. er maximaal 9 zouden dienen voor maaien, hewkent dus het verkregen cijfer materiaal dat er ongeveer 10% van de ge maaide onnerviakte geoogst is met behulp van ruiters. Loont dit extra werk nu de moeite? 90.1 88.8 87.1 86.5 12.7 8.5 33.2 45.3 14.8 10.1 33.4 42.1 9.7 13.7 9A 37.7 37.6 11.- Ook deze analysen zijn overtuigend be wijsmateriaal voor een ruimer gebruik, op een verstandige wijze, van hooiruiters. In dien slechts bereikt word dat het gehalte aan verteerbaar ruw eiwit gemiddeld op 10 pet. kwam inplaats van op 7 pet. is dit een ophrengstvermeerdering van 40 pet Wat dit momenteel waard is behoeft voor onze veehouders geen nadere verklaring! SCHAGEN TERAARDEBESTELLING P. RAAT Dz. Op de algemeene begraafplaats alhier Is gistermiddag het stoffelijk overschot van den heer P. Raat Dz. ter aarde besteld. On der de talrijke belangstellenden bevonden zich vooral bekende figuren uit het ver- eenigingsleven. waarin, zooals men weet, de overledene zich vroeger druk heeft bewogen. Aan de groeve werd het woord gevoerd door Ds. Kapteyn, die den overledene schet ste als een goed burger, iemand die veel vriendschap heeft gekend en zich veel sym- phatie heeft verworven door zijn sterk ka rakter. Spr. richtte zich vervolgens tot de nabestaanden met woorden van troost. Uw liefde voor hem, aldus spr., zal ook in den dood overwinnen. Namens de familie heeft Ds. Kapteyn ten slotte de aanwezigen dank gezegd voor hun belangstelling. NOGMAALS DE GASFABRIEK. De ontevredenheid van het personeel van de gasfabriek over het verloop der onderhan delingen met Alkmaar, waarin huns inziens met hun belangen niet voldoende rekening is gehouden, blijkt uit een artikel in het „Weekblad van den Ncderlnndschen Bond an Personeel in Overheidsdienst". Wij le zen in dat orgaan d.d. 23 Maart j.1. o.a.: „In Ons Weekblad van 13 November 1937 vestigden wij de aandacht op een grootcn misstand. Over de kleinste regeling betref fende de arbeidsvoorwaarden moet en wordt overleg gepleegd met de organisatie, zoo be toogden wij toen. maar wanneer gemeenten «samenvloeien, gas- en clectriciteitsbedrijven door samenvoeging worden opgeheven, vin den in het geheim onderhandelingen over het doode materiaal plaats. Dat nemen wij de betreffende autoriteiten niet kwalijk. Erger is in al deze gevallen, zooals onze waarneming leert, dat de vakorganisatie eerst gelegenheid krijgt nog iets ten gunste van het levende materiaal het personeel te doen, wanneer tusschen betrokken par tijen de zaak geheel en al beklonken is. Wij komen met kracht op tegen deze op vatting, dat men onder zulke omstandighe den met het personeel kan doen wat men wil. Het is een opvatting, welke wellicht 50 jaar geleden juist werd bevonden, maar die wij thans met groote kracht bestrijden. De gemeente Schaffen heeft thans be sloten gas te betrekken van de ge mcente Alkmaar. De gasfabriek van Schagen wordt derhalve opgeheven. Nauwelijks kregen wij een tip, dat dit gaande was, of wij vroegen on middellijk een besproking aan bij liet college van burgemeester en wet houders der gemeente Schagen. Wij kregen ten antwoord: „dat de omterwerpelijke aangelegenheid be reids haar beslag heeft gekregen, waardoor een onderhoud door ons overbodig wordt geacht". Wat er betreffende het personeel tus schen de gemeenten Alkmaar en Schagen is beklonken, weten wij niet. Het personeel zelf verkeert uiteraard in ongerustheid, welk lot het boven het hoofd hangt. Het zal noodig zijn, dat wij aan dezen mis stand aandacht schenken om maatregelen te treffen, dat zich in de toekomst in soortge lijke gevallen uitsluiting van de organisaties niet meer zal kunnen voordoen." THEATER ROYAL. *T IS EEN WONDERLIJKE WERELD. In deze film ontmoeten wij twee geliefde filmsterren, n.1. Claudettg Colbert en Ja mes Stewart in een dol-dwaas verhaal waarin het blijspel raakt aan het spannen de drama van moord en internationale misdaad. De Tel. schrijft over deze rolprent: „Vermakelijk en spannend... bestemd voor wie houdt van een beetje stevigen sensatie-stamppot met een kluchtig saus je... er is inderdaad voldoende sensatie in deze wonderlijke wereld". In het Handelsblad lezen wij: „Dwaasheid en spanning en nog veel meer. Licht, geestig, spanning en ontspan ning. rijkelijk en verrassend gemengd. En dan. hoe is deze film gespeeld! Clau- dette Colbert is de dichteres en als steeds speelt zij haar rol tot in details tot in de perfectie. Haar tegenspeler. James Stewart, de dctectieve, maakt van dezen ongewonen speurder ook een prachtigen kerel. Het is een prachtig duo. dat omringd is door vele goede arfisten. Deze aanbevelenswaardige film is knap in elkaar gezet". Het Volk tenslotte schrijft; „De film 't Is een wonderlijke wereld Is een van die volmaakte Amerikaansche amusementsproducten, naar welke men anderhalf uur In spanning zit te kiiken en waarmede' men zich die geheele tijd uit stekend vermaakt. Een opeenstapeling van vermakelijke nonsens". Men verzuime vooral niet 'deze film. waarmede Theater Royal een goede keus deed, te gaan zienl "WA RMENHÜIZEN NIEUWE NIEDORP LANGENDIJK GELUKKIGE WINNAARS. Dinsdagavond had in zaal Slikker de uit slag van de verloting plaats, uitgaande van de zangvereeniging „Varia" alhier. De gelukkige winnaars waren: te prijs een dames- of heerenrijwiel, Mevr. Donla, alhier op lot no. 10; 2e prijs een gehaakt^ sprei. Jac. Speets alhier, op lot no. 131; 3e prijs een kussen, mej. AH Helder te Alk maar op lot no. 421. Het raden naar een getal van Lm. 100 om een rollade werd gewonnen door P. Mink op getal 46. Het raden naar liet aantal arbeidsuren die gewerkt zijn aan een mooi geborduurd kleedje, werd tenslotte gewonnen door mei. TT. Gutkar alhier die 91 uur had geraden. Het luiste cijfer was 93 uur en 18 minuten. NIEUWE DIRECTEUR „DE EENDRACHT". In de ontstane vacature van directeur aan de zuivelfabriek ..De Eendracht" al hier. wezens het overliiden van den beer P. Sevenhuijsen Gz.. Is In de gehouden al gemeente vergadering als opvolger benoemd tot dlrerteur-bockhouder de heer G. Se venhuijsen Pz.. zoon van den overledene. EERSTE BOTERMAKER Aan rle zuivelfabriek ..De Eendracht" fs tot 1e botermnker benoemd de heer H. Ros slng, woonachtig te Gletervecn (Dr.) OPVOLGER Tri 'de vacature van den heer v. "d. Kleft ambtenaar ter secretarie, speciaal belast met de afd. steunverleenlncr. is al« diens onvolger benoemd de heer B. J. Kalb uit Alkmaar. BODE BENOEMD. Door bef Bestuur van de Ver. voor Zie kenhuicvernleglng is tot bode benoemd de heer Mathijs Goudsblom alhier. OMSLAG MET I 0.75 VERHOOGD. \ergadering van Dijkgraaf en Hoofdin gelanden. Dijkgraaf de heer Jac. Kooij Cz Secretaris de heer S. G. Wit. I Het geheele College is voltallig, i 1,ect de bccron welkom en in net bijzonder den heer Schermer, die voor t eerst als Hoofdingeland \oor den Oos terpolder de vergadering bijwoont. De notulen der vorige vergadering wor den gelezen en goedgekeurd. Een brief is ingekomen van Geestmcr- anrbacht als antwoord op den brief welke aan genoemd waterschap was gericht tez-zake van hoog boezemwater. Aange zien bedoeld antwoord niet geheel bevre digend is, is hierop nogmaals de aan dacht gevestigd. Ingekomen is een brief van Ced. Slalen betreffende voorschriften voor beveiliging waterstaatswerken legen luchtaanvallen' Het ontwerp-besluit vin Gei Staten heeft reeds ter inzage gelogd en er zijn geen opmerkingen ingekomen. Aangezien het Heemraadschap zoo goed als geen kaden in onderhoud heeft, geldt J*0**® hoofdzakelijk bescherming aer machinegebouwen. Hoewel het prac- tisch zeer moeilijk wordt geacht de gebou wen afdoende te beveiligen zal gedaan 2fn/al mogelijk is. Medegedeeld lel.! ivermoedelijk nog persoonlijke oorlichting zal worden gegeven door het Prov. Bestuur. Op grond van een verzoek van het Prov. Bestuur wordt besloten tot wijziging Anrb- schrif t.nre8Cmen t overeenkomstig voor- Voorzitter doet nog enkele mededeelingcn over de waterioozing. dat thans weer op de gewone wijze geschiedt. In verband met een besluit van vorig jaar, over periodieke salarisverhooging van den machinist P. Smit, wordt na toelichting en voorstel van den voorzitter het salaris met ingang van 1 Jan. 1910 met f 50.verhoogd en dientengevolge wordt zijn pensioengrondslag vastgesteld op f 1736.—. Een voorstel van het Dag. Bestuur om het salaris van den penningmeester en den secretaris tesamen met f 33 te ver- hoogen, wordt na toelichting met alge meene stemmen aangenomen. Rekening en begrooting. De rekening van den dienst 1999 wordt vervolgens nagezien door de Commissie, bestaande uit de heeren Bosmn, Slooves en de Veer. De rekening sluit in ontvangst op f 10.473.51 en uitgaaf op f 9.025.17. aldus een voordeeüg saldo van f 1.Ü8.31. Na rapport van den heer Bosma goedgekeurd. De begrooting sluit In ontvangst en uit gaaf op f 13.638.06. met een post voor on voorzien van f 679.29 met e<m omslag- heffing va n f 2.50 per HA. wat een ver- hooging is bij het vorig jaar van f 0.73 p H.A., in hoofdzaak veroorzaakt door vrij groote reparatie aan beide machines, ter- wijl de maximum-bijdrage voor de kanali satie is begroot zijnde f 1600. De heer Schager zegt. dnt de Noordkade van de groote Kolk noodzakelijk moet worden nagezien. Overeenkomstig rapport van opzichter Smit. zal van do zomer hierin worden voorzien. ...Nan: bbnloIdinB- van de verschillende voorschriften van hoogerhand wordt het aanschaffen van een tweede olietank tot owto™ eroolere voorr»»d kasolie v,n p,-n betonnen kelder h«? hlïi t. ,'5 00° L bliikt n" be.prekinc htl kt J voeren. Als na informatie blitkt, dat een krootere hoeveelheid die TtiiüJi", .rr"'n "Pkeslaaen. hehhen vrii m",n'd;„n, «»™erink h.?°kLTrM za! worden of voor dit doel v»n f sno_ alsno* te belet gen. benut mag worden. n,"",:rn vnn vrbodebnrden HnL?l m"m,^hHn",nsr b,i den Wate- wnf™? 'n '•"Mewinkrldarhnur ral nor ,',r",rh wnrdrn. hoever In de.e hii meevallen de "en.nrek-tilVh.ld £mt ten l„„, vnn Kneee. Pe heer mde) lesonderzoeken h""d „.1^2™,?.""'^'"'; r"nn"rt beef. •en k V °V:r h" md.rho„d der k.der ÜÜk TT» *nr,,n<rT>oM',r- nnnv' 'VXLu Pe,f,,ur v»n genoemden nolder zal wórden doorgegeven, volgt sluiting KOOLTEELT IN DE POLDERS. Uit tuinderskringen deelt men ons mee, dat er weer al contracten zijn afgesloien voor den verhouw van kool in de polder*. De prij zen, welke daarbij worden besteed, wijkon maar weinig af van «lie van liet vorige jaar, wat te begrijpen is. als men bedenkt, dat er nog moeilijk van verbetering in den toe stand van den tuinbouw te constateeren is. Venvacht wordt, dat er minder kool buiten om zal worden geteeld, daar op verschillen de bedrijver^ bo\ ni 10 II. A. wel geen ver gunning zal worden verleend voor het telen vnn kool. ZUIDSCHARWOUDC. KWEEKELING MET AKTE VERDWIJNT. Heeft men gedurende enkele jaren ge tracht het onderwijs aan de o. 1. school al hier wat op peil te houden, door het aan stellen van een kweekeling met akte. met ingang van 1 April gaat deze die betrekking verlaten, zoodat de school er nu eenc van 2 leerkrachten wordt. We zijn niet van mee- ning. dat zich het leerlingenaantal dermate zal wijzigen, dat er 3 leerkrachten zullen mogen worden aangesteld; eerder zien wc ecu toestand intreden, die in dc richting gaat van een écnmansschool. toch dienstweigeraar Moeilijk geval voor den Zee- krijgsraad. „DAZENDE ANARCHIST". Gistermiddag diende voor den Zeekrijgs- raad Willemsoord, gepresideerd door Mr. Arn. Veldman, de zaak tegen den zeemili cien-kustwachter 2e kl. J. J. M.. terechtstaan de wegens dienstweigering. Op 29 Augustus was M. niet opgekomen op het mobilisatiebevel. Later evenwel meld de hij zich in Den Helder aan, doch toen een officier hem gelastte een blauwe laken broek aan te trekken, gaf hij te kennen dat zulks hem onmogelijk was. Hij wrigerdc daarna militaire diensten te verrichten. Mr. Veldman deed tal van pogingen verd. tot het geven van zijn motief te brengen, doch slaagde daarin niet. Verdachte zegt noch politieke, noch godsdienstige bezwaren te hebben, doch gedwongen te worden door zekeren psychischen weerstand. Toen htj voor zijn nummer in dienst was, jaren gele den, had hij daarvan geen last gehad. Wel toen hij voor herhalingsoefeningen op moest komen Hij zegt. dat er geen organisatie achter zit, terwijl hij evenmin hang is voor den mi litairen dienst of voor een cvontueelcn oor log. Hij heeft destijds zijn moeilijkheden met een psychiater besproken, doch wegens ge brek aan geld werd deze behandeling niet teneindr gebracht. De Fiscaal van den Zeekrijgsraad, de offi cier van aaministratic der 1ste kl. Mr. D. B. A. Franken, acht principiecle dienstweige ring bewezen, en vordert een gevangenis straf van 2 jaar. met aftrek van het voorar rest sedert 13 Februari, ontslag uit den dienst met ontzegging weder bij de gewa pende macht te mogen dienen. Als verdediger treedt op Mr. J. Mulder van Den Helder, die er op wijst, hoe moeilijk het is voor dezen man een pleidooi te houden, aangezien verd. hem gezegd heeft „er best 2 of V/> jaar voor over te hebben". Daarbij is het een vrij hopeloos geval. Dc vrouw van M. laat daarbij haar man volkomen vrij in deze beslissingen. Overigens kan worden aangenomen, dat het hier iemand betreft, die geestelijk volkomen in de war is. hetgeen als een verzachtende omstandigheid aange merkt kan worden. Volgens pleiter mag zelfs worden gesproken van verminderde toereke ningsvatbaarheid. In dit verband zou een psychiatrisch onderzoek z.i. aan tc bevelen zijn. De Fiscaal repliceert en ontraadt het voor gestelde psychiatrische rapport. Volgens Mr. Franken speelt de man comcdie en lijdt de ze aan geestelijke hoogmoed. Het is iemand die alles leest wat los en vast is. Die er li teraire en nhilosofische hobby's op na houdt en wiens hoofd boordevol geladen is met half en in het geheel niet begrepen zaken. Hij schiep zich een eigen levensfilosofie, maar dat alles is even verward en onbegre pen. Hii hangt echter gaarne een ...super geestelijk iemand" uit. Mr. Franken besluit zijn repliek met de veronderstelling te uiten dat het geen zin heeft over dezen dazenden ant rchist een psychiatrisch rapport uit tc brengen. Na repliek van den verdediger zegt verd. nog dat hij geen bezwaar heeft met een psy chiater over zijn moeilijkheden en afwijkln gen te spreken. Uitspraak: psychiatrisch rapport zal wor den uitgebracht.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1940 | | pagina 9