Ernstig Ncdcrlandsch
vertoog te Berlijn
Geen schadevergoeding
mij
Een verrassende wending?
In de vacantie naar bosch en zee
FEEST OP MARKEN
%w DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Tegen vliegtuigaanvallen op
onze vischtreilers
Geen oorlogsschepen door
de Dardanellen
Russisch verzet tegen
Britsche blokkade
VACANTIESPREIDÏNG
GEWENSCHT
§cImH|Ci#C%MI 1*11 II t
Schagen, Tel Ui (2 lljmn). Kengela,
Laan. Schagen,
WOENSDAG
Ifiiga»»' dac. N.V. U«tg;-Mi£ JHoilmtfs MaoirferiraBrtiar"
Met betrekking tot de vliegtuigaanvallen op Nederlandsche visch
treilers, n.1. de „Protinus", de „Vikingbank" IJ. 183 en de „I. S. Groen"
IJ 130, heeft Harer Majesteits gezant te Berlijn opdracht gekregen een
ernstig vertoog tot de Duitsche regeering te richten, waarin tegen
deze beschietingen met den meesten nadruk opgekomen wordt, met
name tegen de volstrekt ontoelaatbare gewelddaad jegens de „Pro
tinus". Het officïeele onderzoek naar den bij daglicht in volle zee ge
schieden aanval op dit schip heelt toch bevestigd dat, terwijl de trei-
ler van talrijke duidelijke Nederlandsche nationaliteitskenmerken
was voorzien, onder meer ook aan de bovenzijde met de kleuren
van de Nederlandsche vlag was beschilderd, een Duitsch vliegtuig
het heeft gebombardeerd en beschoten, als gevolg waarvan de kapi
tein en een schepeling aanstonds zijn gedood, het vaartuig tot zinken
is gebracht en van de in de sloep redding zoekende opvarenden 2
door uitputting zijn gestorven. De Nederlandsche regeering verzoekt
maatregelen tegen de schuldigen en behoudt zich een eisch tot scha
devergoeding voor.
REGEERING ZEGT, DAT BIJ VOLDOENDE
VOORZORG VAN EEN ONRECHTMATIGE
O VERHEIDSDAAD GEEN SPRAKE IS.
Men zal zich herinneren, dat onlangs bij
üe mijnontploffing te Huisduinen de kwestie
der schade, welke in niet geringe mate door
de bewoners was opgcloopen, ter sprake is
gekomen. Ook te Petten en Callantsoog,
waar zich eenigen tijd later bij mijnontplof-
fingen hetzelfde herhaalde, zal men onge
twijfeld gehoopt hebben, dat aan de bewo
ners in de voor hen ontstane schade van re-
geeringswege tegemoet zou worden geko
men.
Thans weet echter de parlementaire
corr. van het „Hdbld." mede te dea
len, dat het overleg van de regee-
ring en haar adviseurs omtrent het
al dan niet toekennen van schade
vergoeding aan hen, die door mijn-
ontploffingen aan de kust geldelijke
schade hebben geleden, beëindigd
zou zijn. De regeering zou namelijk
als haar standpunt hebben bepaald,
dat in die gevallen in het algemeen
geen schade kan worden vergoed.
In die omstandigheden, waarin de over
heid met een normale hoeveelheid voorzorg
alle maatregelen, welke redelijkerwijze van
haar kunnen worden verwacht, heeft geno
men, kan van een onrechtmatige overheids
daad en dus ook van schadevergoeding geen
sprake zijn. Wel zou de regeering geneigd
zijn een dergelijke schadevergoeding te yer-
leenen aan diegenen, die door de explosie
op financieele of andere wijze uitermate
zwaar getroffen zijn.
Turkije houdt de wacht
Het voornaamste nieuws in de Turksche
bladen is een bericht dat overigens te
Londen spoedig formeel werd tegengespro
ken - volgens hetwelk de Geallieerden Tur
kije zouden hebben gevraagt oorlogsschepen
toe te staan door de Dardanellen te varen.
De tegensprauk wordt in alle bladen op in
het oog springende wijze gepubliceerd.
Verantwoordelijke kringen doen uitkomen
dat Turkije al zijn afspraken stipt nakomt.
Verklaard wordt, dat Turkije als waakza
me bewaker van de Dardanellen eh den
Bosporus zijn souvereiniteitsrechten zal
uitoefenen. Dit is de reden waarom het.
zoolang zijn vitale rechten of veiligheids-
zóne niet direct of indirect worden be
dreigd, nauwgezet art. 19 van de conventie
van Montreux zal in acht nemen en geen
oorlogsbodems van oorlogvoerenden zal
toestaan do zee-engte te passeeren, wan
neer Turkije buiten den oorlog staat.
KRUISERS SLAAGS?
De bemanning van een Noorsch schip, dat
gisteren te Bergen (Noorwegen) is aangeko
men. heeft verklaard, eergisteren op de
Noordzee een gevecht tusschen twee kruisers
te hebben gezien. Er werden 10 tot 12 scho
ten gewisseld. Het Noorsche schip voer ech
ter op grooten afstand, zoodat de mannen
het verloop van het gevecht niet konden .vol-
teen.
SOVJET OORLOGSSCHEPEN OP
PATROUILLE?
Twee Sovjet Russische oorlogsschepen
zouden zijn waargenomen op de route, die
gewoonlijk gevolgd wordtd oor vrachtsche
pen, die zich naar Wladiwostok hegeven
zoo meldt het Japansche blad Hotsji.
Het blad brengt dit bericht in verband
met de verklaring van den commandant
der Sovjet Russische vloot, die op 29 Fe
bruari aankondigde, dat Rusland zich met
geweld zou verzetten tegen pogingen tot
uitbreiding van de blokkade tot Wladiwos
tok en het Verre Oosten.
Zooals men weet neemt men in Enge
land aan, dat veel contrabande Duitsch-
land bereikt via Wladiwostok en de
Trans-Siberische spoorweg.
Nederlandsche boter
□aar België
100.000 kilo.
Ten einde te voorkomen, dat de boterprijs
zal stijgen, als gevolg van de prijzen van
het veevoeder, zullen de contingenten voor
den invoer van boter in België worden ver^
hoogd. Nederland zal een aanvullend con
tingent v. 100.000 kg boter leveren Er wordt
geen enkele andere maatregel onder oogen
gezien ten einde een prijsbederf te voorko
men, welke nadeelig zou zijn voor den Bel
gischen landbouw en het algemeen belang.
DE MOORDZAAK-LEIDSCHENDAM
EEN SPOOR VAN DEN GE-
HEIMZINNIGEN ARIE.
Tot levenslang veroordeelde heeft
weer een Junsl - Belangrijke ver
klaring van rijwielhandelaar uit
Oegstgeest.
Vlak voor de uitspraak in de zaak te
gen den 29-]arigen R. A„ die gisteren
door de Haagsche rechtbank wegens
moord op den veehouder van der
Horst tot levenslange gevangenis
straf is veroordeeld. Is er een ge
rucht opgedoken, hetwelk betrekking
zou hebben op een eventueelen mede
dader.
Dit gerucht is ter kennis van den
procureur-generaal gebracht, die
zooals vanzelf spreekt in een derge
lijke ernstige zaak een grondig
onderzoek instelt naar de waarde,
welke aan dit gerucht moet worden
toegekend. Inmiddels heeft de offi
cier van Justitie geen aanleiding ge
vonden opschorting van de uitspraak
van de rechtbank te vragen. Daar
verdachte's verdediger, mr. R. Ko-
kosky, hooger beroep heeft aange-
tcekend, kunnen eventueels nieuwe
aanwijzingen in deze zaak nog bij de
Bewegingsvrijheid
van de burgers zal
weinig beperkt zijn
MAAK RUSTIG PLANNEN, MAAR
DOET HET SPOEDIG.
Het is onvermijdelijk, aldus schrijft men ons
van militaire zijde, dat de militaire activi
teit den vacantieganger hier en daar in zijn
bewegingsvrijheid zal beperken. Toch zul
len deze beperkingen niet van dien aard zijn,
dat hij 'n enkele uitzondering daargela
ten er daarom van behoeft af te zien zijn
vacantie in deze of gene plaats door te bren
gen. Een enkel schilderachtig wegje zal hij
afgezet vinden, een enkel stuk strand zal
hij niet kunnen betreden, zijn foto-toestel zal
hij zeer zeker niet overal vrij mogen gebrui
ken, maar deze kleine beperkingen van zijn
persoonlijke vrijheid moge hij dan opvatten
als zijn deel van de opofferingen, welke ieder
Nederlander in deze dagen voor zijn land
heeft te aanvaarden, en als een bewijs van
de hooge mate van paraatheid van een weer
macht, die op iedere eventualiteit is voorbe
reid.
Geen gedetailleerde opgave.
Van verschillende zijden is reeds de vraag
gesteld, of de militaire autoriteiten niet een
min of meer gedetailleerde opgave kunnen
verstrekken van de plaatsen, die men op de
ze gronden beter zou kunnen vermijden als
vakantieoord. Militaire overwegingen ma
ken dit helaas ondoenlijk, maar een bezwaar
behoeft dit in feite voor niemand op te leve
ren. Immers de beperkingen die de toestand
den vacantiegangers in sommige plaatsen
zou kunnen opleggen, zijn niet zoo ingrijpend
dat publicatie daarvan velen zou afschrik
ken. Het publiek kan dan ook geen beter
raad gegeven worden dan deze:
Laat Uw vacantiegenot door eigen
voorkeur voor streek of plaats bepa
len en niet door een wellicht geheel
ongemotiveerde angst dat ge ergens
terecht zult komen, waar ge geen
voet moogt verzetten. Bedenk, dat
militaire voorbereidselen ook daar
getroffen zijn. v.-aar ge deze als leek
allerminst had verwacht, en dat een
weinig hinderlijk verbod, waaraan
ge in de eone plaats dacht te ontko
men, u juist in een andere plaats
kan treffen.
Kies tijdig uw verblijf, opdat ge niet op het
laatste oogenblik tot de teleurstellende con
clusie komt, dat nu juist het hotel of pen
sion, dat ge speciaal hadt uitverkoren, door
de militaire overheid gevorderd is. Dit kan
weliswaar ook later nog gebeuren, maar ten
zij de omstandigheden zich sterk mochten
wijzigen, is de kans daarop gering.
Vacantieverspreiding gewenscht
Bedenk bij uw keuze echter, dat een nor
maal functionneeren van de openbare ver
keersmiddelen in de drukke varantiemann
den juist uit militair oogpunt gezien van
groot belang 1*.
behandeling voor het Haagsche Ge
rechtshof naar voren worden ge
bracht
De uitspraak .levenslang" was voor den
verdediger een verrassing, omdat zicfi een
nieuwe getuige, een rijwielhandelaar uit
Oegstgeest zich bij de politie heeft aange
meld, die mededeelingen heeft gedaan, die
kunnen wijzen op het bestaan van een mede
dader, een zekeren „Aric". zooals verd. hem
steeds heeft genoemd. Verd. immers heeft
van den aanvang af volgehouden, dat hij wel
bij den roofmoord aanwezig is geweest,
maar dat die gepleegd is door zijn tijdelijken
compagnon in den misdaad, zekeren „Arie".
Van dezen „Arie", wiens bestaan door
niemand deugdelijk kon worden bevestigd,
wist verd. noch den achternaam, noch de
woonplaats. Wel kon hij een signalement
geven. Politie en justitie stelden alles in het
werk om den geheimzinnigen „Arie", die
volgens verklaringen van den thans veroor
deelden verdachte, hoofddader zou zijn, op
te sporen. Het gelukte niet. Meer en meer
stelden rechtercommissaris en O. M. zich
op het standpunt, dat verd. de eenige dader
was en dat „Arie" een figuur was, ontspro
ten aan de fantasie van den verdachte. Ge
zien de uitspraak, die de rechtbank vandaag
gaf, deelde dit college deze meening volle
dig.
Een aispraak met Arie!
Veertien dagen geleden las de rijwiel
handelaar uit Oegstgeest de uitvoerige ver
slagen van de terechtzitting in de bladen.
Hij werd getroffen door een verklaring van
verdachte: „Ik had op dien 27en October
een afspraak met „Arie" om hem te twee
uur "s middags bij het viaduct te Oegstgeest
te ontmoeten. Terstond herinnerde de rij
wielhandelaar zich, dat dien middag te on
geveer half twee een jeugdige militair in
zijn werkplaats was gekomen met een zon
derling verzoek: „Ik heb geen verlof, maar
ik wil graag vandaag naar huis. Help mij
en laat me hier verkleeden. Ik heb mijn
burgerplunje bij me".
Reeds twaalf dagen geleden naar
de politieu
De rijwielhandelaar had geen bezwaar, het
viel hem echter op, dat de man zenuwach-
DE NIEUWE BURGEMEESTER VAN
MARKEN, MR. DR. G. STERRINGA. IS
DINSDAG GEÏNSTALLEERD. DE VER
WELKOMING VAN DEN BURGERVADER
DEZER TYPISCHE VISSCHERSPLAATS
MET DE MERKWAARDIGE KLEEDER-
DRACHT HARER INWONERS DROEG
EEN BIJZONDER KARAKTER.
tig was, maar hij schreef dit toe aan het
feit. dat de militair er tuiechen uit kneep
en hang was gesnapt te zullen worden. Te
gen half zeven was hij nog zenuwachti
ger dan 's middags, teruggekomen om zich
weer in uniform te steken. De rijwielhan
delaar had eerst hoewel hij de houding
van den man verdacht vond geen aan
dacht aan deze geschiedenis geschonken,
noch deze in verband gebracht met de
Leidschendamsche moordzaak. Anders
werd dit echter toen hij las over de af
spraak bij het viaduct te Oegsteecst. een
plaats, die dicht bij zijn woning is gelcgcnl
Twaalf dagen geleden wendde de Oegst-
geester zich tot de politie in zijn woonplaats.
Tot zijn verwondering hoorde hij echter la
ter niets meer van de zaak. Een paar dagen
later stelde hij zich via iemand anders, een
familielid, in verbinding met den minister
van Justitie, die den procureur generaal te
Den Haag op dc hoogte stelde, waarna de in
woner van Oegstgeest nader werd gehoord.
Ook de verdediger, mr. Rob. Kokosky heeft
een onderhoud met den rijwielhandelaar ge
had en van hem een schriftelijke verklaring
gekregen. De rechtbank heeft echter van
diens verklaring nog geen kennis kunnen ne
men. Het signalement, dat dc rijwielhande
laar van den militair, die zich in zijn werk
plaats verkleed heeft, gegeven heeft, zou op
verschillende punten overeenkomen met dat
wat verdachte van den mysteriouzen „Arie"
geeft.
Vergeet niet, dat een samendrommen van
tienduizenden vacantiegangers in enkele
plaatsen, waar de leek meent geheel vrij te
zijn in zijn bewegingen, het verkeer in groo-
te gebieden overbelasten en wellicht zelfs
ontwrichten kan. tot schade van onze de
fensieve paraatheid. Het plan-Goudriaan
tot spreiding van de vacanties beoogt hier
aan tegemoet te komen door de stroomen
vacantiegangers niet allen in den zelfden
tijd door Nederland te laten trekken; het
publiek zelf kan hier echter ook medehel
pen, door naast deze spreiding in den tijd
ook een spreidins in plaats te bewerkstel
ligen. Verspreidt uw vacanties daarom over
het geheele land. zooals ge vroeger deedt,
zonder uw keuze te laten beïnvloeden door
de vrees voor eventueele militaire maatre
gelen en wanneer ge dan toch gedwongen
mocht zijn een miniem deel van uw be
wegingsvrijheid op te geven, bedenk dan
hoe gering dit offer is. in vergelijking met
de offers, die van anderen worden ge
vraagd. De soldaat op zijn post, die uw
auto aanhoudt of uw andeling onderbreekt
heeft na zijn dienst beweein«vrijheid
van het middag- tot het avondappèl, gü
echter hebt gedurende een heele vacantie
ieder uur van den dag bewegingsvrijheid!
Japanners blokkeeren
Portugeesche kolonie
In de situatie te Macao. de Portugeesche
nederzetting tegenover Hongkong, Ls nog
steeds geen gunstige wijziging gekomen,
in weerwil van het feit, dat cr blijkbaar
thans ondcrhandelincn gevoerd worden
ttisschen Tokio en Lissabon over de eischen
di^ de Japanners hebben gesteld.
Het blijkt inmiddels, zoo meldt U.P.
dat de Japanners de Portugeesche
kolonie aan een soort van blokka
de onderwerpen, sinds zij de ten
Noorden van Macao gelegen stad
Tsjoengsjan bezet houden. Het ge
volg daarvan is, dat de prijzen van
visch en groente te Ifonkong in de
laatste dagen snel stijgen, want de
import uit Macao, dat de meeste le
vensmiddelen aan Honkong levert,
is met 9/10 verminderd. In schip-
perskringen verklaart men. dat de
Japanners slechts 1/10 van het nor
male aantal schepen doorlaten.
Tegelijkertijd laten de Japanner*
sinds twee dagen in het geheel geen goe
deren meer toe. die voor Macao bestemd
zijn, uitgezonderd dan een kleine hoeveel
heid van eenige levensmiddelensoorten,
waarvoor de Japanners, volgens d^n cor
respondent van de „Southchina Morning
Post" een speciale importvergunning go-
ven, omdat zij voor bepaalde personen op
Macao bestemd zijn.
Indien de Japanners niet spoedig aan
deze blokkade een einde maken, zou da
positie van Macao, naar United Press ver
neemt. weldra kritiek kunnen worden. Het
opmerkelijkste van de geheele situatie is,
dat men in het geheel geen commentaren
verneemt van de zijde der Portugeescha
autoriteiten.