Amerika's goud moest helpen Doodstraf op spionnage N00RSCH DISTRICT LEGT WAPENS NEER t™r9wDAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER thans ongewenscht DE VEILIGHEID VAN DEN STAAT Scherp antwoord op critiek van kamerleden Buiten oorlog maximum straf 15 jaar Volgens een Zweedsch radiobericht heeft kolonel Getz, de commandant der Noorsche troepen in Trondelag (het gebied Noordelijk en Zuidelijk ran Drontheim) een dagorder uitge vaardigd, waarin hij kennis geeft van zijn voornemen den Duitschers een plaatselijken wanenstilstand te vragen. De dag order zegt verder, dat de positie der Noorsche troepen in Trondelag na het vertrek der geallieerden onhoudbaar is ge worden en dat verder vechten geen nut zou hebben. SdiiiqütCoH ruilt ?en, Tel. 444 (2 lijnen). Kengetal 2240. ZI~ m Laan. Schaden, ZATERDAG 4 UïtgOve (Jee N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier" Onze regeering niet schuil achter een mistgordijn l MAAR MEN MOET HAAR THANS NIET DE TEUGELS UIT HANDEN NEMEN. Blijkens de memorie van antwoord inza ke de wetsontwerpen Fonds Economische verdediging enz. waren verschillende ka merleden van oordeel, dat zich door de in stelling van het fonds als het ware een mistgordijn zal vormen, waarachter de da den der regeering schuil zullen gaan, doch bovendien dat daardoor in handen van den minister van Economische Zaken zeer groo- te bevoegdheden en een even groote verant woordelijkheid zouden worden gelegd, waaruit een soort van economische dicta tuur zou ontstaan. Deze zienswijze, welke op een ge heel onjuist inzicht in de beteeke- nis en draagwijdte van het fonds moet berusten, wordt door de mi nisters volledig afgewezen. Het is geheel misplaatst om in het voorstel tot instelling van het fonds een poging der regeering te zien een mistgordijn voor hare gestie te vor men. Veeleer is er aanleiding te spreken van een poging der regee ring om de vorming van zulk een mistgordijn te voorkomen. Immers, indien het landbouwcrisisfonds, waaruit de maatregelen voor de voedsel- voorzening nu eenmaal volgens de bestaan de bepalingen niet kunnen worden bestre den, in stand zou gehouden worden en daarnaast alle andere maatregelen op het gebied der economische defensie gefinan cierd zouden moeten worden met tal van verschillende afzonderlijke credieten, dan zou men eerst recht kunnen spreken van een onoverzichtelijke en verwarde methode van financiering, welke voor de regeering de grootste moeilijkheden zou opleveren en ten aanzien waarvan de Staten-Generaal hun controleercnde taak wel zeer onvol- doened zouden kunnen uitoefenen. Haar bevoegdheden ontleent de regeering aan de machtigingswettdh, die ontstaan zijn in tijden van nood, toen alom werd in gezien, dat vergaande bevoegdheden voor d< regeering onontbeerlijk waren, wilde deze aan de plotseling opkomende en zich telkenmale wijzigende omstandigheden krachtig het hoofd kunnen bieden. Het was den ministers een teleurstelling, trans, nu de moeilijkheden zich bij den dag verscherpen, van een deel der kamer te moeten vernemen, dat naar een inperking van do aan de regeering gegeven bevoegd heden en verantwoordlijkheid moet worden gestreefd. Richtprijzen oogst 1940 spoedig bekend Onze regeering is niet voornemens thans mededeelingcn te doen omtrent de prijzen welke zij in de naaste toekomst voor de landbouwproducten denkt vast te stellen. De publicatie van de overige richtprijzen voor den oogst 1920, zal echter, zoodra dat moge lijk is, geschieden. De boer tegen zijn collega beschermd Kunstmestdistributic blijft om niet de een alles, de ander niets te doen krijgen. Verder zeggen de ministers, dat achteraf gezien, de voorziening van den Ncdcrland- schen land- en tuinbouw met kunstmest stoffen gunstig is verloop-nv. Aangezien bij de huidige omstandigheden een gunstig lijkende toestand zich in zeer korten tijd ten ongunste kan wenden, moet handhaving van de distributie van kunst meststoffen momenteel gcwcnscht worden geacht. Hierbij mag niet woixien vergeten, dat de aanvoer van grondstoffen voor de kunstmestfabricage vrijwel gedurende het geheele jaar geschiedt, terwijl het gebruik op enkele tijdstippen plaats heeft. Dit maakt dat de uiterste waakzaamheid moet worden betracht om tc voorkomen, dat niet de eene landbouwer zijn geheele behoefte kan dek ken, terwijl de andere daartoe niet in staat mu zijn. OFSCHOON DE MINISTER DEZEN MAATREGEL NIET DEFINITIEF WIL AFWIJZEN, HEEFT HIJ TOCH ERNSTIGE BEZWAREN IN GEVA VAN OORLOG KAN DE DOOD STRAF WORDEN INGEVOERD. De minister van Justitie heeft geantwoord op de overwegingen, welke zijn weergegeven in het voorloopig verslag van de Tweede Ka njer ten aanzien van het wetsontwerp hou dende nadere voorzieningen tegen het be kend worden van staatsgeheimen en houden de verhooging van de maximumstraf op een aantal misdrijven tegen de veiligheid van den staat, Van het meeste belang schijnt den minis ter op dit ogenblik, dat op korten termijn de vooi-zieningen tot stand komen, waaromtrent tusschen regcering en staten-generaal, ook blijkens den inhoud van het voorloopig ver slag, overeenstemming van gevoelens aanwe zig is. Dit zijn voor alles: een aanmerkelijke verzwaring van straffen, gesteld op spionna ge en een aantal andere vormen van landver raad en een technische verbetering en aan vulling van de omschrijving van het mis drijf van spionnage in ons wetboek van straf recht. In een nota van wijzigingen wordt voor spionnage. althans voor wat fei ten betreft gepleegd in tijd van oor log, overeenkomstig het voorstel van de commissie, de mogelijkheid geo pend van levenslange gevangenis straf of tijdelijke gevangenisstraf van ten hoogste twintig jaren. Dezelfde straffen zijn, eveneens overeenkom stig een voorstel van de commissie, welk voorstel de minister gaarne als een vorbetei-ing aanvaai-dt, in de no ta van wijzigingen voorgesteld voor het misdrijf van artikel 97. Beide wijzigingen hebben tot ge volgd, dat bij deze delicten, evenals thans reeds het geval is bij de ande re delicten van titel 1 en titel 2 van het tweede boek, waarop levenslange gevangenisstraf is bedreigd, „in ge val van oorlog", d.i. dns indien oor log werkelijk is nitgebroken, de dood straf zal kunnen worden opqelegd, indien zij althans gepleegd worden in een in staat van beleg verklaard gedeelte van het grondgebied des rijks. Eveneens is in de nota van wij ziging voorgesteld, overeenkomstig een suggestie, vermeld in het verslag van de commissie om ook de voor bereidingshandelingen van het mis drijf van artikel 102 strafbaar te stel len. Niet verder. Verdei* zou de minister voor het oogenblik echter niet willen gaan. In het bijzonder bestaat bij hem be zwaar voor het tegenwoordige mede te gaan met de vei*der strek' ende voorstellen van de meerderheid van de commissie, rakende de strafmaat van artikel 98. De minister bedoelt overigens niet, dit zij uitdrukkelijk aangeteekend, de geprojecteer de oplossing definitief af te wijzen. Terecht werd er, aldus de minister, door REGEERING ZET DE REMMEN AAN Zoo noodig, zeer ingrijpende maatregelen. Voorloopig nog blnnenskamersl De regeering stelt zich als realiteit voor oogen, dat tengevolge van verschillende oorzaken prijsverhoogingen op verschillend gebied zullen moeten plaats vinden en ook reeds plaats gevonden hebben. Zij acht het de meest aangewezen politiek tegenover de omstandigheden, welke een prijsverhogen de werking hebben, maatregelen te stellen, welke een remmende invloed op de prijs- stijging uitoefenen. Als zoodanige maatrege len komen in aanmerking: Bevordering van don invoer van buitenlandsehe pro ducten, distributie, prijscontrole, tegengaan van te ruime loonsvcrhoogingen, met na me de z.g. glijdende loonschaal. De regeering ontveinst zich niet. dat, in dien de omstandigheden nijpender worden ingrijpende maatregelen niet zullen kun nen uitblijven. Hoewel haar gedachten in een bepaalde richting gaan en zij mede de uitwerking van de verschillende in he' buitenland genomen economische en finan cieele maatregelen met nauwlettenden aan dacht volgt, acht zij echter nog niet den tijd gekomen, zich uit te spreken van wel ken aard de door haar zoo noodig te ne men maatregelen zullen zijn-. sommige leden in het voorloopig verslag op gewezen, dat in tijden van groote span ning vergissingen in de rechtspraak eerder kunnen vooi'komen dan in normale tijden; het is gevaarlijk de toepasselijkheid van de doodstraf juist voor zulke tijden uit te breiden. Voorzieningen. Bij de voorstaande overwegingen voegt zich voor den minister nog de volgende omstandigheid: bij de regeering zijn voor zieningen in beraad, welke de strekking hebben de mogelijkheid uit te sluiten, dat gevangenisstraffen voor langeren duur opgelegd, door een vijandelijke inval zou den kunnen worden onderbroken. Zouden deze voorzieningen na onderzoek de re- geering aanvaardbaar voorkomen, zoo zou een belangrijke aanleiding om. overeen komstig de voorstellen, te gaan in de rich ting van de doodstraf, wegvallen. De minister zou ook daarom eaarne deze voorstellen, evenals een aantal andere on der aan te duiden vraagstukken op het gebied van landverraad en spionnage. voor het moment aanhouden, en. behoudens cventuecle meer ondergeschikte wiiziein- gen en aanvullingen, thans willen volstaan met het gewijzigde wetsontwerp, waarom trent vrijwel algemeenheid van gevoelen hlijkt te bestaan en dat een spoedige tot standkoming behoeft. Mocht de Kamer dezen gedachten- gang kunnen aanvaarden, zoo wil hij zijnerzijds gaarne toezeggen op korten termijn de indiening te zul len bevorderen van een tweede ont werp. rakende deze materie, in houdende o.m. een wijziging van het Wetboek van Militair Straf recht. Minister de Geer voor de radio De minister-president zal heden fZa. terdag)middag te een uur een kort woord spreken voor de radio. Zijn toespraak zal door de Neder- landsche omroepzenders en voor de overzeesche gebiedsdeelen des rijks door de rijkszenders en de phohizen- ders worden uitgezonden. De uitzending zal des avonds na de nieuwsberichten van acht uur wor den herhaald. Suikerdistributie niet overbodig Eerst moet er genoeg binnen- landsche suiker beschikbaar zijn. In de Memorie van Antwoord bij het wets- ontwero fonds economische verdediging, merken de ministers op, dat het in verband met de sterke vi*aag en de betrekkelijk ge ringe voorraden in het laatste half jaar van het jaar 1939 en met het oog op de bestaande onzekerheid omtrent den toekomstigen aan voer van suiker uit onze overzee-gebiedsdee- len geboden was tot distributie van dat arti kel over tc gaan. Hierbij heeft van het be gin af de gedachte voorgezeten het verbruik van suiker niet meer te beperken dan strikt noodzakelijk was. Dat dientengevolge het rantsoen gesteld werd op een hoeveelheid welke vrijwel precies met het gemiddelde verbruik overeenkomt, beteekent nog niet, dat de distributie overbodig zou zijn. De distributie dient er juist voor om te zoi*gen, dat ieder het beschikbare quantum ook in derdaad kan verkrijgen. Aangezien de aan voer van ovci*zee vrij regelmatig plaats vindt, behoefde niet tot verlaging van het gestelde rantsoen te worden overgegaan. De minister van economisrhe zaken staat niet afwijzend tegenover opheffing van dezen maatregel, doch hiertoe zal eerst kunnen worden overgegaan, wanneer de hier te lan de aanwezige voorraden zoo groot zijn. dat het verbruik vanaf hetm oment van ophef fing der disti'ibutie tot het tijdstip, waarop weder binnenlandsche suiker beschikbaar komt, gedekt is. Positie der Noorsche troepen onhoudbaar geworden Geallieerden waren vertrok ken zonder de Noren ervan te verwittigen Berlijn geneigd met Koning Haakon te praten In de dagorder wordt gezegd: „Nu de Britsche en Fransche troe pen om voor ons onbekende redenen hebben besloten den tegenstand te staken en het gebied van midden-Noorwegen hebben verlaten zon der het Noorsche opperbevel van dit besluit op de hoogte te stellen, waardoor de flank bij Namsos niet meer werd gedekt, blijft ons slechts over de wapens neer te leggen. Wij hebben slechts genoeg munitie om nog één dag door te vechten, zoodat elke verdere tegen stand een algeheele vernietiging van alle civiele en militaire punten in de streek ten noorden van Trondelag beteekent. Een voorstel tot het sluiten van een wapenstilstand is naar het Duitsche opperbevel te Drontheim verzonden. Het is een harde plicht voor mij u hiervan op de hoogte te stellen". MIJNEN IN DE ZWARTE ZEE Mogelijk losgeslagen van een Russisch mijnenveld. Reuter seint uit Boekarest: Een mijn met vijf voelhorens is bij de Roe- meensche haven aan de Zwarte Zee. Con- stanza, aan land eekomen. De mijn is eede- monteerd. doch droee treen merk van her komst. Kortelinps zijn niifnen bil verschil lende gelegenheden gezien buiten de Bul- gaarsche haven Varna. De gister gevonden mijn is mogelijk losgeslagen van een Rus sisch mijnenveld. Engelsche tegenspraak. Het Engelsche ministerie van oor log deelt mede: „Het bericht, dat de Noorscu opperbevelhebber niet op de hoogte was van het geallieerde besluit tot terugtrekking der troepen uit het gebied van Drontheim, of dat hij onderhandelt over een wapen stilstand, is ongegrond. De comman dant van het Noorsche leger en zijn staf hebben zich in den nacht van 1 op 2 Mei op een Britsch oorlogsschip ingescheept". De Noorsche commandant In de mededeeling van het Britsche mi nisterie van oorlog wordt nog gezegd: „De Noorsche opperbevelhebber is naar een niet bekend gemaakte be stemming ln Noorwegen gebracht en een eventneele dagorder, waarin melding wordt gemaakt van onder handelingen over een wapenstil stand, Is blijkbaar zonder zijn voor kennis uitgevaardigd." Ook Namsos-dlstrict prijsgegeven. Uit zeer betrouwbare diplomatieke krin gen wordt vernomen, dat de Bi'itsche en Fransche troepen zich geheel uit het Nam- sos-district hebben teruggetrokken. Geallieerde diplomatieke kringen hebben verklaard, dat de Fransche troepen Woens dagnacht en de Britsche troepen gisternacht zich hebben teruggetrokken. Waarheen werd niet gemeld. De Duitsche patrouilles zou den, zoo wordt gemeld, thans in de verlaten gebieden optrekken. Volgens de correspondent van Aftonbladet in Grong zijn 30 man gedood en GO gewond, toen een Engelsche terpedobootjager. die het terugtrekken der geallieerden uit Namsos dekte, getroffen werd door een bom. De cor respondent voegt hieraan toe. dat dc geal lieerde troepen weer scherp gingen onder een hevig vuur van Duitsche vliegtuigen. De aandacht is thans gericht op het gebied van Narvik. Men denkt, dat de Noorsche strijdkrachten en dc geallieerde troepen in het hooge Noorden in een goede positie zijn om de onderwerping van Narvik zelf binnen zeer korten tijd tot stand te brengen. De Duitschers ln de haven zouden gebrek heb ben aan levensmiddelen en andere voorra den, zoodat zll in groote moeilijkheden zou den zijn. lntusschen bevinden zich koning Haakon en zijn regecring. omtrent wier ver blijfplaats geruchten dc ronde hebben ge daan. nog in Noorwegen, zoo meldt het Noor sche telegraafagentschap. HET IS NIET ONMOGELIJK, DAT DUITSCHLAND MET KONING HAAKON IN ONDERHANDELING ZAL TREDEN. United Press meldt uit Stockholm, dat volgens berichten van de grens Noorsche militaire kringen van meening zijn, dat het Noorsche opperbevel binnenkort zal beslissen over dc vraag of het raadzaam is den tegenstand voort tc zetten of hem te staken in verband met den terugtocht der geallieerden uit Andalsnes en Namsos. Het wordt waarschijnlijk geacht dat den Noor- schen soldaten zal worden gezegd de wape nen neer te leggen daar verdere tegenstand nutteloos is. Een woordvoerder op de Noorsche legatie te Stockholm ontkende de geruchten dat er vredesonderhandelingen tusschen de Noren en de Duitschers gaande zijn. Hij voegde eraan toe. dat de koning en de regeering besloten zijn den strijd voort te zetten. Te Berlijn wordt van bevoegde zijde aan gaande de geruchten medegedeeld dat het „practisch onmogelijk" is dat Duitschland met de regeering-Nygaardsvold in vredeson. derhandelingen treedt. Anderzijds wordt er op gewezen dat sedert Duitschland een scherp onderscheid maakt tusschen deze re geer! ng en den Koning, het niet buiten de grenzen der mogelijkheden ligt dat Duitsch land met den Koning in onderhandeling zal treden. Er zijn op het oogenblik evenwel neen onderhandelingen aan den gang en van geen van beide zijden is een voorstel gedaan Bovendien zijn de berichten over de ver blijfplaats des Konings zeer tegenstrijdig. OM DE ECONOMISCHE CHAOS, DIE OVERAL TER WERELD DOOR DEN EUROPEESCIIEN OORLOG WORDT AANGERICHT. TE HER STELLEN. Reuter seint uit Washington De Amerikaansche minister van financiën Morgenthau. heeft in een rede verklaard, dat de goudvoorraad der Verecnigdc Staten, ter waarde van 18.600 millioen dollar, gebruikt moest worden om de economische chaos, die overal ter wereld door den Eurpeeschen oorlog wordt aangericht, te helpen herstellen. Wij kunnen ons. zeido Morgenthau, zeer gerust voelen, in het bezit van een voor raad goud. waarmede wij aan de eischen. dje in de toekomst aan ons muntstelsel zou den kunnen worden ecsteld. zonder schok ken voor ons economische leven kunnen voldoen. Wij kunnen ook bereid zijn. den rol te spelen, die wij hebben te vervullen bij den wederopbouw van de wereld, welke mopt volgen on de zinnelooze vernietiging door den oorloc. Na er op gezinspeeld te hebben, dat een bedrag van 14 milliard aan oorlogsschul den oninbaar is, zeide Morgenthau, dat het twijfelachtig is. of de Amerikanen dit experiment zouden willen herhalen. Dc waarde van het goud in den toekomst zou naar de minister zeide. alleen bedreigd kunnen worden, ingeval het grootste deel der wereld door één of twee dictaturen zou worden geregeerd, doch hij was niet bang, dat dit ooit zou gebeuren. M

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1940 | | pagina 1