Dc toekomst van onzen tuinbouw
GEMEENTERADEN?
NIET:
De XunstniestvoorzieÉg
Platteland
Alle dagen
bruine boonen
DE TAAK VAN DEN
NEDERLANDSCHEN
TUINDERSBOND
IN DEZEN TIJD
van bet
Wat gebeutt
er met de
Kleeding op de bon
B. en W. krijgen ongelijk
De Voorzitter van den Neder-
landschen Tuindersbond, ziet
ordening door het bedrijfsleven
zelf.
„NIET AAN KLEERMAKERS EN
KRUIDENIERS".
(Van onzen eigen verslaggever.)
Praten zegt de heer W. J. van
Kampen, Voorzitter van den Neder-
landschen Tuindersbond, er is al
zooveel gepraat de laatste jaren over
den tuinbouw. 't Gaf wel eens,
maar er werd ook wel eens gekletst
als een kip zonder kop. En als u 't
mij vraagt, er zijn tuinders, die nu
nog een boel praten, en die meenen
dat we nu zoo maar in eens en zon
der moeite uit 't moeras worden
getrokken. Inderdaad, 't gaat beter
in *t Westland, en menschen met
een gevoel voor romantiek kunnen
daar thans gevoelig over schrij
ven. Laten we toch met onze bee-
nen op. den grond blijven. Laten we
nuchtere Nederlanders blijven. Er
zijn lichtpunten, maar wil dat een
helder licht worden, dan zal de tuin
bouwer moeten blijven werken,
hard werken. En voor alles we
moeten hier aan maatschappelijke
economie gaan doen, mekaar ver
staan in verdraagzaamheid en de
splijtzwam voor eeuwig den kop in
drukken.
Toekomstvoorspellingen doe ik niet aan,
maar het gaat thans in de richting van ie
der zijn brood door eerlijken arbeid, de te
genstelling rentenier en uitgestootene ver
dwijnt. Ik zou zeggen, dat is een goede
richting, een richting die door een heeleboel
„ismen" al is gepropageerd, en die nn toch
verwezenlijkt schijnt te worden, 't Is mij ge
lijk door welk „isme" dat tenslotte komt, ik
beweeg me niet op politiek terrein, ik heb
alleen de laatste jaren, los daarvan, getracht
wat voor onzen tuinbouw te doen. Samen
met m*n collega's. Laat ik er een noemen:
Vennik van Venhnlzen. Een reuzekerel is
dak Een fijne vent. Onze mooie, flinke bond,
is voor een groot deel zijn werk.
En zoo van den hak op den tak sprin
gend, hebben we in zijn woning te Voorburg
tóch een poosje met den voorzitter van den
Nederlandschen Tuindersbond gepraat. Tus-
W. J. VAN KAMPEN,
Voorzitter van den Nederlandschen
Tuindersbond.
schen haakjes, 't zal de bondsleden zeker
interesseeren, dat hun voorzitter en zijn fa
milie, na zeer moeilijke dagen door den
oorlogstoestand, thans allen in goeden wel
stand zijn.
Wat ik u dus zeide over 't Westland, geldt
natuurlijk ook voor den Langcndijk en de
Streek.
Te discussieeren valt er op 't oogenblik
weinig, aan te pakken veel.
En daarbij zie ik in het raam van de
mogelijkheden den N.T.B. een groote
taak beschoren eu ik vertrouw dat
hij rustig en in overleg voor het be
lang van den tuinbouw werkzaam
kan blijven. De N.T.B. kan er ook
aan meewerken de funeste tegenstel
ling platteland/stad te doen verdwij
nen, verbetering te brengen in de
lage loonen der tuinbouwarbeiders,
eventueel adviseerend op te treden
bij het vraagstuk van den kinder
arbeid. EnzoovoorL
Dus, mijnheer van Kampen, U gelooft dat
ordening in den tuinbouw voorop zal blij
ven staan?
Dat geloof ik zeker, en ik hoop en dat
zullen duizenden met mij hopen dat die
ordening in het teeken van uitbreiding zal
staan. De laatste jaren is er ontzettend veel
geordend, maar allemaal binnen het raam
van de inkrimping. Wat de betaling via de
clearing betreft, is het natuurlijk gcwenscht
dat goederenruil in goed evenwicht zal ver
loopen.
Maar dit onderwerp is wel wat te inge
wikkeld om dat zoo maar even tusschen een
kopje thee en een sigaar met eenige grond
van deugdelijkheid te behandelen. Laten we
over wat anders praten...
Vooralsnog zijn wij aangewezen
op de beschikbare voorraden.
Om onze landbouwproductie op de norma
le wijze te kunnen voortzetten is noodig
kunstmest. Ten einde na te gaan hoe dc toe
stand in de practijk zich 'nier ontwikkelt,
stelden we ons in verbinding met een twee
tal groote ondernemingen, die een belangrijk
deel van de voorziening van Noord-Holland
voor hun rekening nemen, de Firma Krol en
de Handelsraad L.T.B.
De twee op den voorgrond tredende kwes
ties, welke zich voordoen zijn de transport-
moeilijkheid en daarnaast dc zekerstelling
van den aanvoer.
Dc kunstmestsoort, welke op het oogenblik
van overwegend gewicht is, is de stikstof-
mest, welke voornamelijk uit de lucht wordt
gewonnen. Als leveranciers van kalkammon-
salpcter treden voornamelijk op de staats
mijnen in Limburg, daarnaast de fabriek te
Sluiskil, terwijl ten slotte een deel uit
Duitschland wordt geïmporteerd. De Mckog-
fabriek te IJmuiden levert vooral kalksalpe-
ter.
Naar onze zegslieden meenden te
weten, liggen de staatsbedrijven
nog stil. Weliswaar zouden ze spoe
dig weer gaan werken, eenige zeker
heid omtrent het tijdstip, waarop dit
zou geschieden, had men niet. De
Mekog-fabrick kan wel weer draaien
doch de afleveringsmocilijkheid
schijnt hier uitermate groot te zijn
Vooralsnog is men derhalve aan
gewezen op beschikbare voorraden
die hij de verschillende bedrijven
niet gelijk zijn, dooreen genomen ech
ter niet zeer groot.
De behoefte aan stikstofmest is bij dit al
les door een toevallige omstandigheid zeer
vergroot. Het feit doet zich namelijk voor,
dat dc gcinundeerdc gebieden, die inmiddels
geheel of ten dele weer zijn drooggelegd,
daaronder betrekkelijk slecht vandaan zijn
gekomen. I)o toestand, waarin dit land op
het oogenblik verkeert, houdt nauw verhand
met het zoutgehalte van dc grond na de inun
datie. Rondom den Helder bedraagt dit ge
halte circa 5 pret. rondom Beverwijk circa
pret., terwijl in de buurt van Uitgeest, waar
men IJsselmeerwatcr heeft kunnen gebrui
ken slechts enkele sporen zout worden aan
getroffen.
Enkele gebieden zien geheel zwart en het
is do vraag of zelfs na doeltreffende bemes
ting van dit land nog veel te verwachten is.
Het geheele geïnundeerde gebied hoorden we
ramen op een uitgestrektheid van 20.000 HA
waarvoor zeker een 40.000 balen noodig wer
den geacht
Intusschen heeft de kunstmesthandel zich
op zijn eigen wijze aan de verkeersmoeilijk
heden aangepast. Tal van depots, overal over
de prov. zijn weer in bedrijf genomen. Den
boeren wordt slechts via deze depots gele
verd en zien zich genoodzaakt hun kunst
mest hier af te halen. Toch marcheert deze
n.ethode slechts niati*» aangezien de land
bouwers, mede in verband met den hooitijd
onvoldoende beschikking blijken te hebben
over paardentractic om zich zelfs bij deze
tegemoetkoming te kunnen voorzien.
Onze publiekrechtelijke Licha
men in den Maalstroom der Ge
beurtenissen.
(Van onzen Alkmaarschen correspondent)
Een van de vraagstukken, waarvan we door
het verloop van de gebeurtenissen de oplos
sing als het ware reeds aanvoelen, dat ons
echier desnietemin blijft interesseeren en
misschien even verwonderen, is de kwestie
wat er zal komen van onze publiekrechtelij
ke lichamen, waarhij we dan in de eerste
plaats hebben gedacht aan de gemeentera
den. Dat de burgemeesters en ook de wethou
ders in onze diverse gemeenten niet slechts
gehandhaafd blijven, doch tevens hun taak
op eenig gebied niet onbelangrijk zagen ver
zwaard en uitgebreid, dat alles weten we
reeds.
Ten aanzien van deze kwestie vroe
gen we de meening van Mr. A. Koel-
ma, secretaris van de gemeente Alk
maar en lector aan de Rotterdam-
sche Hoogeschool.
Onze zegsman was van oordeel,
dat volkerenrechtelijk nauwelijks
De crisisambtenaren, meneer van Kam
pen.
De crisisambtenaren? Wel, ik zei zooeven
dat de ordening naar mijn gedachte in het
bedrijfsleven zelf zal moeten geschieden.
't Wil er bij mij niet in, dat men dat aan
kleermakers en kruideniers zal overlaten.
En waar geordend wordt zijn ambtenaren,
is controle noodig. Misschien wordt het aan
tal teeltvergunningen uitgebreid en komen
er wat jonge kweekers aan bod.
Thans werkt de crisisdienst voor zoover
mij bekend nog ongeschonden en ik geloof
niet dat de ambtenaren nn zonder meer ont
slagen kannen en zullen worden. Maar zoo
als ik U al zei, ik wil geen toekomstvoor
speller zijn.
Wat het heden betreft, om weer op ons punt
van uitgang terug te komen, herstel voor dc
tuinbouw is alleen mogelijk als prijsbepaling
gebaseerd is op de kostprijs van het pro
duct plus een matige winst. En als die mati
ge winst er is, is er vooral aan den Langcn
dijk nog veel achterstand in te halen.
De prijzen van 't oogenblik liggen nog te
dicht bij den kostprijs.
Enfin, en met deze philosofische woorden
werd het zakelijke gedeelte van ons gesprek
afgesloten:
de eeuwige golf van de evolutie gaat woer
over ons heen, oude vormen dreigen te wor
den vernietigd, nieuwe breken zich baan. 't
Is te hopen, niet het minst voor den tuin
bouw, dat dit geweldige proces zich langs be
hoorlijke lijnen voltrekt en dat wederzijds
de scherpe kanten zooveel mogelijk worden
weggenomen.
Maatschappelijke economie, dat is vóór al
les... verdraagzaamheid!
een andere gang van zaken denk
baar was, dan die, welke we zich
zien voltrekken en waarbij de ge
meenteraden gehandhaafd blijven.
Hij wees er op, hoe de geschiede
nis van de vierjarige bezetting van
België gedurende den vorigen oor
log deze opvatting als het ware on
derstreepte. Zijns inziens zal het dan
ook onvermijdelijk zijn den gemeen
teraad van tijd tot tijd ook nu nog
bijeen te roepen, waarbij hij releveer
de, dat deze lichamen bevoegdheden
bezitten, welke ook verder zullen
moeten worden uitgeoefend. In dit-
verband noemde hij bij voorbeeld de
benoemingen, welke door den ge
meenteraad moeten geschieden en
goedkeuringen op verkoopen, bij
voorbeeld van bouwgronden.
De heer Koelma was overigens van mee
ning, dat het moeilijk zou zijn do bcgrootin-
gen samen te stellen zonder daarin de ge
meenteraden op de gebruikelijke wijze te ken
nen. Deze uitlating bracht ons op dc kwes
tie van de dekking, een moeilijke aangele
genheid. waaromtrent op het oogenblik nog
weinig bij voorbaat te zeggen valt. Onze
zegsman bleek er echter van overtuigd, dat
de gemeentehuishoudingen, hoe dan ook,
in stand zullen moeten worden gehouden.
Het overheidsbedrijf moet blijven function-
neeren, waartoe de noodzakelijke geldmidde
len eenvoudig door dc burgerij zullen zijn op
te brengen. Hij wees er op, dat de betaling
van de belastingen gewoon voortgang vindt
en dat de dekking der in de toekomst noodi-
gc middelen een kwestie is, die als vanzelf
sprekend is te beschouwen. Waarbij zoo noo
dig wellicht zal moeten worden gegrepen tot
het middel van belastingvcrhooging.
DE PAARDEN DOEN OPGELD!
In een onderhoud, dat we heden mochten
hebl>en met den heer Schoffel, secretaris \an
de Kamer van Koophandel te Alkmaar en
districtscommissaris voor dc distributie in de
Westelijke provinciën, deelde deze ons mede
dat in Duitschland op het oogenblik aan pri
vaat personen in het geheel geen benzine
meer werd verschaft, terwijl onder die bczwa
rende omstandigheden handel en verkeer
toch uitstekend verloopcn.
Hij meende, dat ook bij ons alles op bcvre
digende wijze zou kunnen worden geregeld,
mits de prijzen \oor paarden niet te hoog
werden opgevoerd.
Dat het intusschen reeds die kant uitgaat
blijkt uit het feit, dat hier en door door hou
ders van paarden reeds prijzen van fl 700.-
en fl 800.— schijnen te worden gevraagd.
Een raad aan Pa's en Ma's.
Pa is nu weer Heer des Huizes
En gunt Ma we! vijf japons.
Kan hij doen, want zonder bonnen
Krijgt Ma immers toch de bons...
Pa krijgt zelf ook maar één jasje,
Maar daar heeft hij maling aan.
Warm genoog, dc oorlog deed hem
Afdoende een dasje aan.
Maar Pa zit niet bij de pakken
(Die hij toch niet krijgt) ter neer
Klccdingvrnag krijgt hén» niet onder
Al is geen onderkleeding niccr.
Ilij loopt niet op schoen en slof nu.
Krijgt geen kous meer op z'n kop
Kan dia niet meer in zijn hemd staan.
Heft dus fier het hoofd weer op.
Ma, 't probleem is zeker lastig!
Maar, het kan toch hcusch wel gaan
Ma, nu weinig valt te passen.
Slechts één raad: Pas heel veel aan!
Als het „eigen tuintje" met over
leg en na vakkundige voorlich
ting wordt ingericht, is er nog
genoeg, dat men dezen winter
op tafel kan brengonl
TIJDENS den vorigen oorlog, toen
minister Posthuma ons middels
eenheidsworst en rats uit de cen
trale keuken voor den hongerdood
bewaarde, ontstond een schoon lied. Dat van
„Alle dagen bruine boonen" en de tekst
dichter vond dat „Ook zoo lekker niet". Ons
volk zong deze deun uit den treure, het me
lodietje is nog niet vergeten, en als we
de diverse publicaties die thans verschij
nen lezen, dreigt het lied weer akelig-actuecl
te worden.
„Allerwegen, aldus ons nummer van
Woensdag, „wordt de aandacht ge
vestigd op het zelf nemen van maat
regelen voor de voedselvoorziening"
en dan wordt aanbevolen elk plekje
van het voor- en achtertuintje te
gebruiken voor eigen teelt Zeer in
het bijzonder die van bruine boonen.
Nu hadden wij zoo'n stil vermoeden dat
aan deze bruine boonengeschiedenis wel
een ietsje meer vast zit en om nu onnoodig
werk, pijnlijke ruggen van het spitten cn
blaren in ongewende handen te voorkomen,
zijn we eens gaan informeeren naar het hoe
cn wat.
En waar zouden we dat beter kunnen
doen dan bij de mannen, die thans koorts
achtig werken met hun retorten en reageer
buizen, teneinde zoo snel mogelijk het
teeltvraagstuk op het gebied, dat geinun-
deerd geweest is, op te lossen? De rijkstand-
bouwconsulent Ir. Lienesch en de leeraren
van de Rijkslandbouwwinterschool te Scha-
gen dus.
Ir. Lienesch zat vermoedelijk „ergens in
Noordholland" voor proefnemingen omtrent
het zoutgehalte van den bodem (zie zijn be
langrijke artikelen in ons blad!) maar de
heeren Pilon en Schroevers vonden we in
de leerarenkamer over hun paperassen ge
bogen.
Alle dagen bruine boonen, la wel
we» érg eenzijdig, werd on* ver
teld. Er kan nog een héél lijstje ge
teeld worden. En wel:
Andijvie
Koolraap
Citroereboonen
Slabooncn voor inmaak
Stamsnijboonen
Pronkboonen
Tuinboonen
Winterwortelen
Boerenkool
Late aardappelen, als Zecuwsche Blauwe^
en Bonten en Muntinga.
Op zand bovendien nog knollen en meng?
rapen. Keus genoeg dus!
Maar, aldus deze heeren deskundigen,
laat men nu
niet het bleekveld gaan omspit
ten,
want dat geeft toch niets meer. Zuiver
grasland is niet meer klaar te krijgen voor
dezen winter, grond die wat ruig is natuur
dijk wel. En ook: laten de leeken op tuin
bouwgebied zich doen voorlichten door men
schen die 't weten, laten ze niet lukraak
hun zaad koopen. Dan wordt het zonde \an
het geld en van den tijd.
De heeren Pilon en Schroevers zagen
thans in samenwerking, het instellen van
een centrale leiding van deskundigen, een
middel om fouten te voorkomen en een zoo
groot mogelijk rendement te krijgen. Zeker
zou het wenschelijk zijn, wanneer er weer
centrale terreinen
zouden komen, met andere woorden het
volkstuin-wezen, dat gedurende den vorigen
oorlog ontstond cn een groote vlucht nam,
weer werd aangemoedigd. Voor Schagen
werd ons in dit verband gewezen op den
spoordijk vanaf den nieuwen weg tot de
opgebroken brug, in de richting Noordschar-
woude dus.
Alzoo wanneer de zaak goed en ronder
veel omslag wordt aangepakt, rullen we
niet „alle dagen bruine boonen"' behoeven te
eten, maar zal het menu heusch nog wel
wat afwisseling bieden!
SCHAGEN
MARKTO VERZICHT.
Negenhonderd galden voor
een havermotor
En de eigenaar wilde zijn paard
er nog niet voor afstaan. Op
nieuw een drukke markt.
De aanvoer van vette koeien was Donder
dag j.l. niet zoo groot als de vorige weck.
Toch was dc handel goed. Dc duurste koe
werd gekocht door slager J. Korver Den Hel
der voor dc prijs van f 330.— Kwam op 44 ets.
Was afkomstig van den heer J. Bijpost, St.
Maarten Over het geheel was er die kwaliteit
niet als vorige week. De handel in kalfkoeien
was matig hoogste notcering f 200.— In gel
de koeien was de handel ook zeer matig. Het
groeizame weer hield dc koeien ook nog wel
thuis. In paarden was nog al wat leven. De
hoogste noteering was f 900.en de eige
naar wilde het er nog niet voor doen! Dc
paarden en hitten werden goed van de hand
gedaan. Stammes uit Heerhugowaard voer
de 12 stuks aan en verkocht met zin 6 stuks
Zoo ging het ook in do hitten. Het is tegen
woordig zeer druk in de paarden wereld, veel
vraag. De handel in nuchtere kalveren met
een grooten aanvoer voor dezen tijd, vlug
duur, hoogste noteering I 14.— Vette kal
veren van 5080 gld. fokkalveren niet aan
gevoerd. Oude slachtschapen 2035 gld. han
del redelijk. Dc handel in Ovcrhouders was
zeer kalm tot f 21.— notcering. Lammeren
voor 't leven f 0V2—t 10.— Deze schijnen nog
al vastgehouden te worden, misschien is die
handel dc volgende weck wel beter. Zuig-
lummeren, dus voor de slacht, tot f 12.—. Min
der vette varkens aangevoerd bij de vorige
weck, toch was de handel goed, orijren iets
liooger dan elders. Hier golden de beste var
kens 31 ets. De bundel in biggen was dezen
dag zeer stug, nojeering was tot f 23 en
bijna geen big verkocht; Dit schijnt wet hier
in te liggen dal cr geen voldoende meel is,
dus ook geen voer zooals ons medegedeeld
is. 't Is te hopen dat dit de volgende week
beter is. Van kippen, konijnen enz. geen ver
melding, niet ■aangevoerd. Er was gisteren
veel bezoek.
THEATER ROYAL.
„KOUWE DRUKTE".
„Kouwe drukte", de film die vanaf heden
in het thea.er Royal loopt doet de bekende
acteur George Fortnby zien als fotograaf, als
koormeisje, als scliaatsrijder, en in het alge
meen als lachvervvekkei bij uitnemendheid!-
Kon zéér ingewikkelde geschiedenis, waar
in men zich om alle kouwe drukte warm kan
lachen? George Bright (Formby) is geen suc
ces als assistent van een kunst fotograaf.
Hij vindt er niets aan, de menschen te fo-
tografeeren als ze weten, dat 't oog van de
camera op ben gericht is. en daarom heeft
hij een klein toestelletje uitgevonden. Hij kan
dit apparaatje in zijn dasje verliergen en zoo
doende de menschen fotografeeren als ze er
niét op verdacht zijn.
Met dit toestelletje nu beleeft hij alle mo-
folijke dingen, raakt in de zotste verwikke-
ingen en weet tenslotte een plaats als fo-
toverslaggcver aan een groot dagblad te ver
overen. plus de schat van zijn hart. Een film
van het goede soort, waarmee men zich best
zal amuseeren,
DEN HELDER
„De heer Maas ln zijn rechten
geschonden".
In zijn uitspraak van gistermorgen be
vestigde de centrale raad van beroep te
Utrecht het vonnis van iicl ambtenarenge
recht te Den Helder, daarbij opmerkende,
dat door de beslissingen van bet college
van B. en W. te Den Helder d.d. 8 en 15
December, de heer Maas in zijn rechten
werd geschonden.
Binnen 30 dagen zullen B. en W. thans
de rcchtsschending door hun schorsingsbe
sluit ongedaan hebben te maken en dus het
aan den lieer Maas verschuldigde salaris
moetenu itbetalcn.
Het wachten is nu op het vonnis van het
ambtenarengerecht te Den Helder over het
beroep van den heer Maas tegen het her*
door den Raad gegeven oneervol ontslag.
Deze beslissing laat opmerkelijk lang op
zich wachten, doch nu de Centrale Raad in
de schorsingskwestie uitspraak heeft ge
daan, zal ook dc zaak van het ontslag wel
spoedig worden afgedaan.
KOEGRAS
- JULIANADORP.
,VOLG MIJ" IS OP TEXEL GEWEEST.
De Chr. J. M. V. „Volg Mij", welke met
de Pinksterdagen een tweedaags bezoek
aan Texel zou brengen, moest daar toen
door de tijdsomstandigheden van af zien,
doch heeft dat deze week ten uitvoer ge
bracht. Het was een klein aantal leden, dat
aan dit uitstapje deelnam, het was echter
prachtig weer cn de stemming was naar
rato. Aan de haven te Oudeschild was h*t
zeer druk en vandaar begaf men zich naar
Den Hoorn, waar bij de bondsvrienden voor
den inwendigen mensch gezorgd werd. Ver
volgens trok men naar Den Burg. om te elf
uur het nachtlogics op te zoeken. Den
volgenden morgen was het weer wat som
ber. De fietstocht ging door de Dennebos-
schen. De Fonteinwal word beklommen, van
waar men een prachtig vergezicht over bet
eiland had. I)e tocht ging verder over de
Koog naar do Muij. en de Slufter. Te Ooster
end werd bij hondsvrienden de koffie ge
serveerd. waarna men weer naar Den Hoorn
terug keerde om te middagmalen. In den
middag bezoeh men de omstreken van den
Hoorn en ook de Ned. Herv. Kerk met het
bekende witte torentje. Ook dezen dag was
spoedig om en men moest weer op tijd naar
de boot om over te steken naar den Helder..
Het is ccn gezellig uitstapje geweest!
LANG EX DIJK
OUDKARSPEL.
HET LOOPT DE VISSCHERS WéL
TEGEN.
Niet alleen wordt er thans in het Geest-
merambachr weinig of niets gevangen, de
visschers hebben ook nog andere zorgen. De
z.g. rictvvorm komt dit jaar in veel grooter
aantal voor dan anders en vernielt zeer
veel fuiken.
ALKMAAR
LESSEN WORDEN HERVAT.
Naar wij vernemen ral de Rijks Hoofrere
Burgerschool moreel) haar lessen hervatten
in het gebouw van het R.K. Lyceum.