De binnenbeurtvaart
De NedcrlandscheBank
vóór de bezetting
ITALIË GEREED
tot den sprong
Duinkerken het brandpunt
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
Dividenduitkeering
f 55. - per aapdeel [j|] pudV00f[3a(l
Zuiderzeewerken
Eerehal voor onze
gesneuvelden
„En om de
overwinning
tegemoet te stormen"
Hei Fronibericht
„Times" over mogelijkheid
van Duitsche landing
in Engeland
Bommen rond Parijs
Jel- 444 (2 Uin«n). Kengetal 2240.
DINSDAG 4 JUNI 1940. 84e Jaargang. No. 11203.
tfffgOrr (ffer N.V. Uitg.-Mij*. „Holtond* Noorderkwartier" 4
Metaaldekking der
bankbiljetten
van
78.97 °|0
Het verslap: der Nederlandsche Bank N.V.
iover het boekjaar 1939-10, eindigende 31
Maart 1940. zegt dat de verscherping der po
litieke spanningen in Europa, die eindigde
ïnet het uitbreken van den oorlog op 3 Sep
tember 1939, tot schokken Reen aanleiding
Kaf.
Wel trad een grootere vraag naar bank
biljetten en zilveren munten op, doch dit is
een verklaarbaar verschijnsel. Deze stijging
;van den biljettenomloop bedroeg echter nog
geen 9 procent en werd in belangrijke mate
overschreden door de daling der saldi in re
kening-courant, welke vermindering bijna
het dubbele bedroeg van het bedrag der groo
tere bankbiljettencirculatie.
Aan een sluiting der beurs, aldus het ver-
fclag, behoefde zelfs niet gedacht te worden
Het particuliere bankwezen ontmoette in
het algemeen geen grootere aanvraag uit het
binnenland om crcdieten, doch de speciale
eischen waarvoor het zich gesteld zag, vloei
den in hoofdzaak voort uit het wegtrekken
van buitenlandsch kapitaal, dat elders, ver
der van het oorlogsterrein verwijderd, be
legging zocht.
Hierdoor daalde de goudvoorraad van dq
Nederlandsche Bank met ruim 300 millioen
gulden.
Opmerkelijk is, dat het grootste deel dezer
Vermindering ontstond in het tijdvak vóór
't uitbreken van den oorlog (f 193.1 millioen)
tegen f 115,8 millioen gedurende de 7 maan
den, welke sedert den aanvang van den oor
log tot het einde van het boekjaar (31 Maart
1940) waren verstreken.
Het verslag memoreert dan de hcrwaar-
'decring van den goudvoorraad, welke een
voordeelig verschil opleverde van ruim 221
millioen gulden en waardoor o.a. het restant
gedelgd kon worden van het in 1931 geleden
pondenverlics, dat aanleiding gaf tot het
heengaan van den vorigen directeur, mr.
Vissering.
Dat deze last, welke gedurende 8 jaren
op de Bank gedrukt heeft, is weggenomen,
stemt, aldus het jaarverslag, tot tevreden
heid.
Door de herwaardeering welke gebaseerd
was op een bedrag van f 2009.per kilogram
fijn goud, wijzigde zich de positie der Bank,
daar de waarde van den goudvoorraad steeg
tot f l-235.293.90i.97.
Door verschillende verdere veranderingen
als het verdwijnen van de post „Staat der
Nederlanden", de vermindering der post be
leeningen en voorschotten in rekening-cou
rant onder invloed van de creditéering van
het egalisatiefonds en andere, steeg de goud
dekking van de direct opeischbare verplich
tingen der Bank van 76,01 procent op 26
Maart 1910 tot S3,3 procent op 1 April daar
aanvolgende.
Uitdrukkelijk constateert de directie, dat
de Nederlandsche Bank geen schade heeft
geleden door den ondergang van het bekende
bankiershuis Mendelsohn.
De metaalvoorraad bedroeg op het einde
van het boekjaar, dus 31 Maart j.1.
f 1.244.993.137.00, van welke voorraad het
goud 99.24 procent uitmaakte.
Uit de overgelegde verlies- en winstreke
ning tenslotte blijkt, dat 't ter beschikking
van de algemeene vergadering van aandeel
houders komende winstsaldo bedraagt
f 1.102.866.53, waaruit wordt voorgesteld een
dividend uit te keeren van f55.per aan
deel.
Moeilijkheden bij
de regeling van
de diensten
Deelneming slechts toegestaan
aan leden van bij Ned. Binnen»
vaart Bureau aangesloten ver»
«eni gingen.
(Van onzen Alkmaarschen correspondent).
ALKMAAR We vermelden reeds, dat
onlangs, ter besparing van motorolie, aan de
ondernemers van beurtvaartdiensten werd
opgedragen te zorgen voor een zoodanige re
geling, dat een groot deel der tot op dat
oogenblik gebruikte motorbrandstof werd uit
gespaard. Het resultaat was, dat onder lei
ding van den districtcommissaris, Mr. J. P.
Bosman, verschillende vergaderingen zijn ge
houden met vervrachters.
Naar we heden vernamen, hebben
deze bijeenkomsten, niettegenstaande
de groote moeite, welke vooral de hr.
Bosman zich daarbij gegeven heeft,
nog niet tot een goed einde gevoerd.
Door drastische bezuinigingen was
men er aanvankelijk in geslaagd de
benoodigde olie te beperken tot 35 h
50 van het voorheen benoodigde.
Deze maatregel werd van hooger
hand echter niet goedgekeurd, aan
gezien alle olieverbruik wordt uit
gesloten, terwijl als brandstof slechts
kolen in aanmerking zouden mogen
komen.
Ten einde onder deze omstandig
heden toch tot een behoorlijke scheep
vaartmogelijkheid te komen, werd
toen besloten een viertal sleepbooten
te huren, die de beurtschepen over
een zoo groot mogelijke afstand zou
den slepen. Als vijfde sleepgelegen-
heid kwam in aanmerking de boot
van de Alkmaar Packet, die de
dienst onderhoudt tusschen Amster
dam en Alkmaar en die ook kolen
stookt
Reeds waren de benoodigde contracten af
gesloten, toen bleek, dat het verbruik van
motorbrandstof theoretisch wel is verboden,
zullen krachtig
voortgezet worden
Hoe staat het met de drooglegging
der Zuiderzee? Bij Informatie werd
aan de Haagsche oorr. van de „Tel."
van gezaghebbende zijde verzekerd,
dat de voortzetting van de uitvoe
ring der Zuiderzeewerken met kracht
ter hand wordt genomen. De geheel
nieuwe situatie, waarin wij ons op
het oogenblik bevinden, schept uiter
aard tal van nieuwe problemen. Re-
den waarom men ons in dit stadium
nog geen gedetailleerde Inlichtingen
kon verstrekken. Deze kannen even
wel binnen zeer afzienbaren tijd wor
den tegemoet gezien.
De Zuiderzeewerken zijn onze nationale
trots, waardoor den naam, dien onze water
bouwkundigen reeds eeuwen lang over de
geheele wereld genieten, nieuwen luister
werd bijgezet. Onder de huidige omstandig
heden echter kan de voltooiing van dit gi
gantische werk van nog veel vérstrekkender
zin zijn. Naast propagandistische waarde
wordt het een kwestie van prestige Thans
kan Nederland bewijzen, dat het zich snel
en volkomen weet aan te passen.
Daarnaast mogen de Zuiderzeewerken als
object van werkverruiming evenmin worden
verwaarloosd, terwijl de gedachte, dat hier
nieuwe Nederlandsche cultuurgrond aan het
water wordt ontworsteld, juist in deze da
gen een nog diepere bcleekenis krijgt en
voor onze voedselvoorziening van het hoog
ste belang is.
dat in de practijk echter wel olie werd afge
geven.
Onder deze omstandigheden viel de ge
maakte opzet in duigen en thans is men, al
vorens opnieuw tot een regeling te besluiten
in afwachting van nauwkeurige instructies
van overheidswege.
Tot zoover onze Alkmaarsch correspon
dent. Thans vernemen wij nog, dat de Op
perbevelhebber van Land. en Zeemacht on
langs het volgende besluit ten aanzien van
de Binnenlandsche beurtvaart bekend ge
maakt:
Het deelnemen aan de binnenlandsche
beurt vaart is slechts veroorloofd, wanneer
de ondernemer lid is van een der bij het
Nedcrlandsch Binnenvaart Bureau aangeslo
ten vereenigingen en hij, voor zoover betreft
de schepen, waarmede de beurt dienst wordt
onderhouden, beschikt over een beurtvaart-
ontheffing krachtens de Wet, houdend maat
regelen ter bevordering van een zooveel mo
gelijk evenredige vrachtverdeeling in do
binnenscheepvaart van 5 Mei 1933, SLbl.
No. 251.
II. De afvaarten en routes worden vast
gesteld door het Nederlandsche Binnenvaart
Bureau.
Aanbieding van goederen ter verzending
geschiedt bij beurtdiensten op de gebruike
lijke wijze.
III. Er zal franco worden vervoerd, tenzij
de omstandigheden zulks niet toelaten. In
het laatste geval kan gevorderd worden, dat
de vracht wordt betaald alvorens de zen
ding wordt afgeleverd.
IV. Er zal uitsluitend worden vervoerd op
beurt vaartadres, zooals dit is vastgesteld
voor de in het Nederlandsche Binnenvaart
Bureau samenwerkende organisaties.
V. Met betrekking tot de vrachtprijzen gel
den de richtlijnen, aangegeven in de prijs
verordening van 15 Mei 1940 van de Direc
tie van Handel en Nijverheid en het Rijks
bureau voor Voedselvoorziening in Oorlogs
tijd.
VI. Ingesteld wordt een commissie, be
staand uit twee vertegenwoordigers van de
groote en twee vertegenwoordigers van de
kleine beurtvaartondernemingen onder voor
zittersehap van een door het departement
van Waterstaat aan te wijzen deskundige,
welke commissie tot taak heeft het bevorde
ren van een juiste behandeling van beurt-
vaartaangelegenheden.
VII. Beslissingen van deze commissie, voor
zoover zij financieele gevolgen hebben voor
de aangeslotenen, behoeven de goedkeuring
van of vanwege den Regceringscommissaris
voor den Wederopbouw.
Deze verordening is reeds in werking ge
treden»
Prijsvraag van
Hoogeschool.
de Technische
De Senaat der Technische Hoogeschool
maakt bekend, dat in de afdceling bouwkun
de de volgende prijsvragen worden uitge
schreven.
Ie. Gevraagd wordt een verhandeling
over het onderwerp: „Schoonheid en doel
matigheid in de bouwkunst".
De afdeeling der bouwkunde vraagt hier
over een opstel van pl.m. 6000 woorden,
waarin de inzender zijn inzichten duidelijk
uiteen zet.
2e. Gevraagd wordt het ontwerp van het
interieur van een „Nationale Eerehal".
Bedoeld wordt de uitbeelding van de bin
nenarchitectuur van een gebouw, dat be
stemd is de nagedachtenis te ceren van voor
bet vaderland gevallen soldaten. Het inte
rieur bestaat uit een overdekte hoofdruimte
met op zijn minst één daarbij aansluitende
voorruimte. Op nationale gedenkdagen zal
op een groot bezoek gerekend moeten wor
den.
Onbehaaglijke stemming in
Egypte.
OORLOG MET ITALIë VOOR EN
GELAND NIET SLECHTS ON
AANGENAME OMSTANDIGHEID!
Dat de toestand om de Middellandsche Zee
steeds onbehaaglijker wordt blijkt uit een
D.N.B. bericht, waarin wordt gezegd, dat alle
in Italië en in het bijzonder te Rome wonen
de Fransche en Britsche staatsburgers zich
gereed maken om naar hun land terug te
koeren. De leden van de Fransche academie
der Villa Medici zijn reeds aan de grens aan
gekomen en de professoren van het Lyceum
Chateaubriand zouden vandaag vertrekken.
Omgekeerd is de uittocht van Italianen uit
Egypte algemeen geworden.
Een Italiaansch stoomschip heeft een groot
contingent Italiaansche scholieren te Port
Said aan boord genomen. Deze kinderen,
die uit alle deelen van Egypte komen, wor
den naar Italië gezonden. De Italiaansche
gezant, Mazzolini, heeft de Egyptische auto
riteiten er van in kennis gesteld, dat het
stoomschip alleen kinderen en geen solda
ten of volwassenen vervoert.
Acfeie voor Nizza en Savoye.
De te Rome woonachtige burgers van het
Fransche Nizza en Savoye hebben in een
druk bezochte vergadering een actiecomité
„Pro Nizza en Savoye" opgericht Tegelijker
tijd werd den koning-keizer een telegram
van aanhankelijkheid gezonden, evenals aan
den Duce, als bewijs hunner onwankelbare
fascistische trouw.
Aan de hand van de geschiedenis der in
bezitname van Corsica en Nizza door de
Franschen betoogt do „Giornale d'Italia" de
juistheid van de Italiaansche aanspraken op
deze beide gebieden. Toen Frankrijk in 1769
Corsica bezette, aldus Gayda, wilde het zich
daarmee een stelling tegen de Britsche over
macht in de Middellandsche Zee scheppen,
een stelling, welke na de eenwording van
Italië zich tegen het opkomen van het jon
ge Italiaansche koninkrijk richtte. Corsica
is zoowel geografisch als naar bevolking,
naar taal, geschiedenis en geest Italiaansch.
Frankrijk heeft van de toenmalige zwak
heid der Genueesche republiek gebruik ge
maakt, om zich in het bezit van Corsica te
stellen, zooals het zich' later Savoye, Nizza
en Tunis toeeigende. Savoye is het stamland
van het Italiaansche koningshuis, terwijl
Nizza reeds sedert den Romcinschen tijd
een zuivere Italiaansche stad geweest is.
„Gereed de overwinning tege
moet te stormen."
Van een bijenkomst van het tiende
regiment Alpinieri in Turijn, waar
aan meer dan 20.000 actieve en voor
malige leden van dezen troep deel-
FRANSCHE HAVENSTAD VER
ANDERT GELEIDELIJK AAN IN
EEN PUINHOOP, NU DE EN-
GELSCHE TROEPEN NOG
STEEDS STAND HOUDEN.
Berlijn, 3 Juni (D.N.B.) Het frontbericht
an het D.N.B. luidt als volgt:
De Engelschen, die nog in Duinker
ken liggen, willen het er, naar het
schijnt op laten aankomen, dat de
stad in puin gaat. Langzaam slechts
trekken zij zich onder den concentri-
schen aanval der Duitsche troepen
terug, als wilden zij door taaien te
genstand de eer van hun verslagen
expeditieleger redden.
Dat de Fransche bewoners van
Duinkerken blootgesteld worden aan
de zwaarste offers, aangezien Duin
kerken sedert dagen het brandpunt
is van zware gevechtshandelingen in
dezen sector, schijnt de Engelschen
weinig te deeren.
Uit verklaringen van gevangenen blijkt,
dat bij het vervoer van Engelsche troepen-
deelen over het Kanaal, waarmede reeds
voor twee weken van verscheidene plaatsen
aan de kust een aanvang werd gemaakt,
zware verliezen zijn opgetreden door aanval
len van vliegers en duikbooten.
Overigens wordt de toestand van een groot
deel der groepen, die den z.g. succesvollen
terugtocht in merkbare ontbinding bewerk
stelligd hebben troosteloos genoemd Het naar
voren brengen van den z.g. zoo handigen
terugtocht in het openbaar heeft derhalve
ten doel den invloed onder de Engelsche be
volking tegen te gaan van de verhalen over
persoonlijke belevenissen en den verslagen
troepen nieuwen moed te geven. De Londen-
sclie instanties zien daarbij over het hoofd,
dat het \oor het <?e zeeën beheerschende
Groot-Brittannié meer dan een blamage is,
wanneer het onder de bescherming van zijn
zijn vloot slechts een deel van zijn expeditie
corps over een afstand van enkele mijlen
vermocht te redden, ondanks het feit, dat
daartoe voldoende tijd ter beschikking
stond.
Het aantal der bij Forbach binnengebrach
te gevangenen heeft voor het plaatselijk res
sort betoekenis, doch staat natuurlijk in geen
verhouding tot de aantallen gevangenen, die
bij de overwinning in Vlaanderen gemaakt
zijn.
De voortgezette nachtelijke luchtaanvallen
op niet militaire doelen in West- cn Zuid-
West-Duitschland hebben bij de bevolking
verbittering teweeggebracht tegen de ge
vechtsmethoden der Britten, die geen mili
tair nut hebben, maar alleen offers eischen
onder de civiele bevolking. Door succesvol
optreden van den luchtafweer is de mate-
rieele schade, die de vijandelijke bommen
aangericht hebben, beperkt Desondanks zijn
op verscheidene plaatsen door de uitwer
king van bommen branden uitgebroken in
particuliere woningen.
In een zg. luchtbadplaata werd tusschen
namen, heeft de regimentscomman
dant een telegram aan den Duce ge
richt, waarin gezegd wordt dat de
deelnemers, van wie velen hun bevel
om onder de wapenen te komen
trotsch op de borst dragen, van den
Duce het bevel verwachten om over
de bergen heen de overwinning tege
moet te stormen.
Niet alleen onaangename omstan
digheid!
De Giornale d' Italia keert zich tegen de
door den Engelschen admiraal Freemantle
in het tijdschrift Navy gepubliceerde bewe
ring, dat een oorlog met Italië veeleer een
„onaangename omstandigheid" dan een wcr
kelijk gevaar voor Engeland zou vormen, ter
wijl een dergelijk conflict voor Italië zelf de
zwaarste consequenties zou hebben. Wan
neer een oorlog met Italië werkelijk slechts
een onaangename omstandigheid was, zoo
schrijft Gayda, dan begrijpt men niet recht,
waarom de Britsche admiraliteit sinds ge-
ruimen tijd het voornaamste deel van haar
oorlogsvloot in de Middellandsche Zee heeft
geconcentreerd.
In verband met bovengenoemde bewering
van Freemantle citeert Gayda dan een ver
klaring van dezen Engelschen admiraal in
de Times van 15 April 1935. „De Italiaansche
duikbooten en lichte oorlogsschepen en de
strategische posities van Italië zoo wordt
daarin gezegd zijn van dien aard, dat ook
met behulp van de Fransche vloot onze ver
bindingen in de Middellandsche Zee niet al
leen onzeker, maar zelfs onmogelijk ge
maakt zouden worden.In geval van oorlog
met Italië zou men Malta als vlootbasis niet
kunnen houden en Engeland zou zijn posi
tie in Egypte niet in stand kunnen houden".
„Laat derhalve de Engelsche admiraal ver
klaren, aldus de Italiaansche journalist
waarom hij in nog geen vijf jaar zijn mee-
ning op zoo principieele wijze heeft gewijzigd
aangezien toch tezelfdertijd de krachten en be
wapeningen van Italië in zoo krachtige ma
te toegenomen zijn en bovendien het luchtwa
pen zijn verwoestende uitwerking jegens oor
logsschepen heeft bewezen."
Aanval op het vliegveld van
Isly les Moulinaux.
BERLIJN (D.N.B.) Naar Hav&s
te Parijs meldt zouden gistermiddag
verschillende bommen om het cen
trum van Parijs en op particuliere
huizen, ver verwijderd van militai
re doeleinden, zijn neergeworpen Van
officieele Duitsche zijde wordt in ver
band hiermede bekend gemaakt, dat
uitsluitend het vliegveld Issy les
Moulinaux alsmede andere vliegvel
den en steunpunten van het lucht-
wapen in de omgeving van Parijs
met bommen zijn aangevallen. Het
Havasbericht ,zoo wordt vastgesteld
komt bijgevolg niet met de feiten
overeen.
Ook bommen in oost Essex.
LONDEN, (Reuter.) Gistermorgen vroeg
zijn in Oost Essex bommen neergeworpen
door een vliegtuig, waarvan men gelooft dat
het een Duitsch toestel was. Een Britsch
vliegtuig steeg op. Tot dusverre is nog
slechts bericht ontvangen over geringe scha
de.
twee en drie uur' des nachts een bom uit
groote hoogte neergeworpen. De bom sloeg
een broeden trechter in den grond cn door
de ontploffing werden vensterruiten in ecu
omgeving van 300 tot 400 meter vernield..
Twee gebouwen worden beschadigd. Mili
taire doelen zijn ook op grooten afstand \an
de badplaats niet aanwezig. In het district
Dueren werden door drie vijandelijke bom
men negen schapen gedood. Omtrent «leze
aanvallen op vreedzame steden worden
nauwkeurige statistieken aangelegd. Te zij-
nertijd zal de tegenstander ervaren, dat deze
aanvallen niet vergeten zijn.
De Engelsche pers heeft van de regecring
te Londen, aldus het D.N.B., de instructie
ontvangen, de openbare meening in te lich
ten over den ernst van den toestand en de
methoden van de moderne oorlogvoering.
De „Times" wijst er zoodoende op, dat
Duitschland zich door de bezetting van Noor
wegen, Denemarken», Nederland en België
thans bevindt in de vier staten, van welker
kusten af Engeland kan worden aangeval
len. Bovendien, zoo schrijft het blad, be-
heerscht Duitschland thans het Kanaal om
vandaar uit den hoofdaamal op Engeland
te kunnen uitvoeren.
De Engelsche openbare meening moet zich*
thans voorbereiden op een dergelijke moge
lijkheid. Het is tot dusverre niet gelukt, de
Britsche vloot definitief van de zee te ver
drijven. Alles hangt er thans van af, voldoen
de schepen ter beschikking te hebben.