Churchill motiveert
Aanklacht tegen militaira
rechter in Balgië
Vrijdag 5 Juli 1940
Tweede blad
Fransche officier
voor Duitschen
krijgsraad
DE ACTIE TEGEN DE
FRANSCHE OORLOGSSCHEPEN
ENGELAND cn IERLAND
Perfide Albion
De voedselvoorziening
in Engeland
Beschuldigd zes Duitsche gevan
genen voor eigen dekking te heb
ben gebruikt.
Wegens doodslag in twee gevallen werd
de beklaagde tot IS.jaar tuchthuisstraf ver
oordeeld. In de motiveering van het vonnis
werd er op gewezen, dat het gepleegde feit
een gemeen vergrijp is tegen hel; volkenrecht
en tegen de ook door Frankrijk erkende en
onderteokende regels en voorschriften inzake
de behandeling van krijgsgevangenen. Als
verzachtende omstandigheid nam de krijgs
raad aan. dat de beklaagde tengevolge van
de doorgestane vermoeienissen ten tijde van
het duidelijk bewezen feit niet ten volle toe
rekeningsvatbaar was. Anders had hij zijn
misdaad met het leven moeten betalen.
een vrijwel hopelooze taak en moest zich beperken tot het beveiligen van de omgeving
MAATREGELEN VAN
rEWELD GEBRUIKT. OVERNE-
VAN FRANSCHE OOR
LOGSBODEMS TE PORTSMOUTH,
EN SHEERNESS.
ZEESLAG VOOR ORAN.
Londen. In zijn gister voor
het Lagerhuis afgelegde verklaring
motiveerde Churchill den overval
van de Engelschen op de in Oran
liggende Fransche oorlogsbodems
met er op te wijzen, dat Engeland
den Franschen heeft aangeboden,
hen van hun verdragsverplichtingen
te ontslaan, indien de Franschen
hun vloot voor het sluiten van den
wapenstilstand naar Britsche havens
gébracht zouden heibben. Dit is niet
gebeurd.
Ohurdhil! deed opmerken, dat Engeland
de regeering te Bordeaux met volledi-
5 kennis van de gevolgen een slag heeft
itvangen, die doodelijk had kunnen zijn.
verweet daarop de Fransche re-
sering een „kwaadwilige behandeling" van
Duitsche vliegers, zoo ging Qhur-
iill voort, bevonden zich als krijgsgevan
in Frankrijk. Engeland heeft van
de belofte gekreen, dat deze vlie-
trs naar Engeland gestuurd zouden wor-
Toen echter Reyanud was afgetreden,
doze vliegers aan Dxiitsohland uitgele
gd. De beslissing van het Britsche kahi-
over de actie tegen de Fransche vloot
eenstemmig genomen.
Gisterochtend heeft Engeland het groot-
gedeelte van de Fransche vloot onder
n controle gesteld of de Fransche een he
opgeroepen, zich te schikken naar de
voorwaarden, hetgeen met ge-
uikmaking van .gepaste maatregelen
n geweld" Is geschied.
Twee slagschepen, twee lichte krui
sers, eenige duitklbooteii, waaronder
de groote „Surcouf", acht torpedoja
gers en tweehonderd kleine mijnen
vegers en duikboot jagers in Ports-
mouth. Plymouth en Sheerness zijn
door de Engelschen na een korten
termijn overgenomen. Deze operatie
is met uitzondering van de „Sur-
couff" zonder bloedvergieten ver-
loopen. Bij de „Surcouf f" zijn een
Britsch en een Fransch officier ge
dood. Er zijn ook gewonden gevallen.
sprak Churchill over de situatie
de Fransche marine-eenheden in de
ddellandsche Zee. Hij verklaarde, dat in
een sterke Britsche vloot ligt,
ar berinden zich ook een Fransch slag-
vier Fransche torpedojagers en een
kleine schepen. Deze zijn er van in
mis gesteld, dat zij van Engeland geen
•gunning kunnen krijgen de haven tc
•laten.
)e Fransche slagkruisers „Dunkerue" en
rasbourgh", lasmede nog andere oorlogs-
lagen in Oran. Gisteren vroeg
ift een Britsch officier aan den Franschen
een document overhandigd, waarin
rd verlangd, dat de Fransche vloot een
i de beide volgende alternatieven koos:
Den strijd tegen de Duitschers en Ha
nen voort te zetten.
Met een verminderd aantal manschap-
i naar een Britsche haven op te stoomen.
De Fransche admiraal heeft deze voor
waarden van de hand gewezen. De Britsche
commandant heeft daarop om 17.58 uur het
vuur geopend. Een slagkruiser van de ,*,Stras-
bourg"-klasse is' beschadigd en op het
strand geloopen. Een slagschep van de „Bre-
tagne"-klasse is tot zinken gebracht en een
ander zwaar beschadigd. Twee Fransche
torpedojagers en een vliegtuigmoederschip
zijn eveneens tot zinken gebracht of in brand
geschoten. Een van de Fransche slagkruisers
heeft de haven van Oran verlaten, is door
vliegtuigen achtervolgd en door een torpedo
getroffen.
Dit schip heeft echter, tezamen met an
dere Fransche schepen, Toulon bereikt. De
„Dunkerque" is voor vele mastoden buiten
gevecht gesteld. Het verlies aan menschen
levens onder de Franschen aan boord der
schepen en in de haven van Oran is groot
geweest, doordat de Engelschen gedwongen
zijn geweest zeer scherpe maatregelen te ne
men. Men heeft zware ontploffingen waar
genomen; van de Britsche schepen is er geen
enkele aan de geschuHorens getroffen. De
Italiaansche vloot heeft zich heel verstandig
buiten het gevecht gehouden.
Engeland zal de noodige stappen onderne
men om de heerschappij in de Mi ddelland
sche Zee te handhaven. Eenige andere Fran
sche oorlogsschepen bevinden zich nog op
zee. Het is de vaste wil van Engeland te
verhinderen, dat deze in Duitsche handen
vallen.
Churchill laat de beoordeeling van deze
zuivere Engelsche actie met vertrouwen over
aan het parlement, de natie, de Vereenigde
Staten en de wereld.
Daarna sprak Churchill over het ge
vaar van een. aanval op het Engel-
sche eiland. Hij verklaarde: Enge
land treft alle voorbereidingen, die
in zijn macht liggen om aanvallen
van den vijand af te slaan, hetzij
deze aanvallen op Engeland zelf of
op Ierland zijn gericht.
Churchill probeerde den toestand zoo
voor te stellen, alsof Ierland in on
middellijk gevaar verkeert.
Aan het einde van zijn verklaring richtte
Churchill een appèl tot de Engelsohe onder
danen in hooge functies en aan de verant
woordelijke persoonlijkheden, moedig te blij
ven en een voorbeeld van standvastigheid
en vastbeslotenheid te geven. Zij moeten uit
latingen van. slapheid en misplaatste me?-
ningsuitingen in hun functies controleeren
en berispen.
In het Hoogerhuis heeft Halifax een soort
gelijke verklaring afgelegd als Churchill in
het Lagerhuis.
Halifax verzekerde, dat slechts door de
zege van de Britsche wapens de bevrijding
van Frankrijk mogelijk was, en dat het Fran
sche volk vroeg of laat begrip zou hebben
voor het einddoel van het Britsche volk.
Ieder in Engeland was vastbesloten, tot het
zegevierende einde tegenstand te bieden.
Commentaar in politieke kringen
te Berlijn.
De overval van de Engelsche vloot op de
Fransche oorlogsschepen voor Oran wordt in
politieke kringen te Berlijn als een van de
laagharligste daden gekenmerkt, waarvan
ooit in de wereldgeschiedenis is melding ge
maakt. Engelands verraad aan Frankrijk,
dat in de documenten over den slag in Vlaan
deren welke het departement van buiten
landsche zaken gister heeft gepubliceerd
op werkelijk dramatische wijze wordt ont
huld, vindt in den zeeslag voor Oran, aldus
zegt men te Berlijn, een werkelijk duivel-
sche bekroning.
De motiveering, die Churchill voor het bru
tale optreden tegenover Frankrijk heeft ge
vonden, wordt in politieke kringen be
schouwd als een afleidingsmanoeuvre, die
door ifiets te rechtvaardigen is en die in
geen geval geschikt is de Engelsche laag
heid te verdoezelen. Met den meesten na
druk moet er op gewezen worden, dat de
Duitsch-Fransche wapenstilstandsvoorwaar
den uitdrukkelijk de plechtige garantie van
Duitschland bevatten, dat de Fransche vloot
niet voor oorlogsdoeleinden zal worden ge
bruikt. Het betreft hier een tusschen solda
ten gegeven bindende belofte. Wanneer
Churchill het waagt over deze belofte heen
tc loopen en haar beteekenis tracht te ont
kennen, r.esp. in twijfel te trekken, dan is dit
in de hoogste mate kenmerkend voor de
Engelsche opvatting van recht cn bindende
plechtige verplichtingen.
De openbare meening der wereld zou
thans, naar men in bevoegde Duitsche krin
gen meent, voldoende kunnen zijn ingelicht.
Met belangstelling wacht men af, welken
indruk de verklaring van Churchill vooral in
Europa zal maken. Gezien vanuit een zui
ver Europeesch standpunt, is de vraag ac
tueel of er zich thans op het vasteland nog
een enkele verdediger van de door Churchill
verkondigde these bevindt. Tot dusver is
slechts bij één persoon en wel den Ameri-
kaansc'hen journalist Knickerbokker, de
poging van Churchill zich schoon te was-
schen en te rechtvaardigen in den smaak
gevallen.
Havens onder militaire bewaking.
De berichten over het Engelsche voorne
men, Ierland onder „Britsche bescherming"
te plaatsen en de Iersche havens militair te
bezetten, hébben in breede kringen van het
Iersche volk de grootste ongerustheid gewekt
De ongerustheid is te grooter, daar men
reeds sedert eenigen tijd in kringen van in
gewijden de onderhandelingen tusschen de
regeering van Ulster en Londen met groeiend
wantrouwen volgt en vreest, dat Belfast zou
kunnen toestemmen in het binnenrukken
van Britsche troepen, die dan van het noor
den uit geheel Ierland zouden kunnen be
zetten. In nationale Iersche kringen gelooft
men, dat in Ulster oude plannen tot hereeni-
ging van het eiland onder leiding van Bel
fast en in de nauwste samenwerking met En
geland worden overwogen. Men weet im
mers, met hoeveel afkeer te Belfast de Ier
sche vrijstaat beschouwd wordt. Men vreest,
dat Londen en Belfast samenspannen om
een vrij Ierland te vernietigen.
Iersche havens onder militaire
bewaking.
De Iersche regeering heeft bevel gegeven
de havens van Dublin, Dunlaoghaire en Cork
onder militaire bemaking te stellen. Het ha
venpersoneel moet de bevelen der officieren
opvolgen.
Volgens de Belgische bladen, heeft de Bel
gische procureur-generaal een aanklacht in
gediend tegen den voormaligen hoogsten mi
litairen rechter van der Meersch die er van
beschuldigd wordt een groote rol te hebben
gespeeld bij de uitlevering aan Frankrijk
van Belgische en Duitsche staatsonderdanen,
alsmede van personen van andere nationali
teit. Van der Meersch wordt t|^ens aange
klaagd van hoogverradcrlijke uitlatingen te
gen Koning Leopold. De procureur-generaal
heeft reeds den vroegeren senator van Die
ren verhoord, die onlangs van der Meersch
in het Paleis van Justitie een oorvijg heeft
toegediend.
Dinsdag heeft een in het Paleis
van Justitie te Brussel zitting hou
dende Duitsche krijgsraad -de zaak
behandeld tegen den eersten luite
nant Jules Nicolas Levresse van het
15Se infanterieregiment Straatsburg.
De streng volgens de voorschriften
van het volkenrecht gevoerde behan
deling was openbaar. Zij werd bijge
woond door den Amerikaanschen
ambassadeur Cudaliy en den ambas
saderaad Wilson, als vertegenwoordi
gers van het land, dat de diploma
tieke belangen van Frankrijk behar
tigt. Als getuigen waren een eerste
en een twëede luitenant en vijf Duit
sche soldaten verschenen.
De Fransche officier werd er van beschul
digd, dat hij in strijd met het volkenrecht
zes Duitsche gevangenen voor eigen dekking
had gébruikt toen hij in het schootsveld van
een Duitsch machinegeweer terecht was ge
komen. Daarbij zijn twee Duitsche soldaten
om het leven gekomen. Lepresse bestreed
het hem ten laste gelegde. Hij beweerde, niet
geweten te hebben en ook niet te hobben kun
nen weten, van waar het Duitsche machine
geweervuur kwam, waarin liij de zes gevan
genen bracht. Daar tegenover verklaarden de
als getuigen gehoorde kameraden der beide
gevallen Duitsche soldaten eenstemming'dat
de beklaagde als actief officier hacl moeten
weten, van waar het vuur kwam. Overigens
heeft de Duitsche onderofficier Kolkhorst,
die tot de gevangenen behoorde, hem twee
maal uitdrukkelijk er op gewezen, dat sol
daten, die zich hadden overgegeven, volgens
de regels van het volkenrecht buiten de vuur
linie dienden te worden gebracht, Hierop
had de Fransche officier geantwoord met
grofheden en schimpscheuten aan het adres
van het Duitsche staatshoofd. Hij deed echter
niets om de gevangenen buiten de gevaren
zone te brengen.
Nadat de openbare aanklager den doodstraf
voor den Franschen officier had geëischt,
hield de verdediger, Een Duitsche kapitein,
zijn pleidooi waarin liij voor den beklaagde
vrijspraak eischte.
Nadat ZYz uur beraadslaagd was, werd het
vonnis voorgelezen.
Radiorede van Ansaldo.
In een radiotoespraak tot de Italiaan.sche
weermacht heeft de directeur van het Itali
aansche blad „De Telegrafo" naar aanlei
ding van den Engelschen overval op de
Fransche oorlogsschepen bij Oran gezegde
„Frankrijk kan thans zien, welk ras van
bondgenooten deze Engelschen zijn, voor wie
Frankrijk in Vlaaanderen en aan de Somme
de bloem zijner jeugd heeft opgeofferd.
Het is sedert eeuwen Engelseh gebmik,
de vrienden te laten vallen of zelf te over
vallen, zoodra de zaak verkeerd gaat, Zoo
heeft Engeland honderd jaar geleden met
den Koning van Napels gehandeld en zoo
doet het thans met Frankrijk. Het geheele
wreede egoïsme van het. perfide Albion
spreekt uit deze nieuwste daad van zeeroo-
verij tegenover zijn vroegeren bondgenoot.
Overigens kan Engeland met dergelijke da
den van geweld zijn lot niet ontgaan. Slechts
wie als Engeland zich reeds niets meer
legen laat liggen aan zijn prestige, is in
staat tot liet plegen van gewelddaden als
deze."
De oproep van het Engelsche ministerie
voor de voedselvoorziening tot liet aanleg
gen van een voorraad meel voor het geval
dat „vervoersmoeilijkhedon ontstaan", heeft
in Engeland groote ongerustheid gewekt. De
bevolking ervaart door dezen oproep, dat de
broodvoorziening van Engeland op geen en
kele wijze gewaarborgd is. In den oproep
werd den huisvrouwen tevens op het hart
gedrukt, in de zomermaanden zoo weinig
mogelijk conserven te gebruiken,'doch vcr-
schc groente en fruit. Als gevolg van de
prijsstijging zijn versche groente en fruit
voor het grootste gedeelte van de arbeiders
bevolking niet meer te betalen. In arbeiders
gezinnen is een besparing op meel zoo goed
als onmogelijk.
Voor den wederopbouw. Het aanvoeren van de materialen v<jor die plaatsen, welke
van het oorlogsgeweld te lijden hadden, toont de intensieve kracht waarmede aan het
herstel van Nederland wordt gearbeid. Schepen vol steeneh worden gelost.
lederen nacht rijdt er weer van den Haag de trein, die het stadsvuil van de Residentie
naar Drente vervoerd. De eerste trein wordt geladen.
