bij RUSLAND
ren
naar de Qostmark
De Baltische staten
DAGBLAD VOOR HOLLAND'5 NOORDERKWARTIER
Saneering van het
Nederlandsche socialisme
ROST VAN
TONNINGEN
Tunis nog vijandig
jegens Italië
COMMISSARIS
D* olievoorziening van
ENGELAND
Oosfzeestaten roepen zich
uit tot Sovjet republiek
Directeur van
„De Arbeiderspers"
overleden
Ltiaa. Scharren, TeL 444 (2 lijnen). Kengetal 224/1
MAANDAG 22 JULI 1940, 84e Jaargang. No, 11244.
UitflOvr doe N.V. Uitg.-Mif.
i' NoocderiworHerw
Leiding van S.D.A.P., Commu
nistische en revolutionnair socia
listische partij naar huis gezon-
den.
WAARBORGEN VOOR VRIJE ONTPLOOI
ING VAN DE GEZONDE KRACHTEN IN
DE ARBEIDERSBEVOLKING!
De volgende officieele verklaring is Za
terdag op de persafdeeling van het rijkscom
missariaat afgelegd:
Daar de in Nederland bestaande marxis
tische partijen in haar leiding op grond van
haar klassenstrijdmentaliteit, van haar in
ternationale., verbindingen en beïnvloeding
door onder leiding van Franschen en En-
gelschcn staande internationalen alsmede
van de steeds systematisch door haar ge
voerde hetze tegen het naburige Duitsche
rijk en het nationaal-socoalisme geenerlei
waarborg bieden, dat de gevvenschte Duitsch
Nederlandsche samenwerking op de gebie
den van den wederopbouw, van de werk-
loosJh ei dsibest rij ding en van de opheffing
van de sociale positie van de breede lagen
der Nederlandsche bevolking, in het bijzon
der van de arbeiders, kan worden verwerke
lijkt, is een regelend ingrijpen, dat dezen on
gezonden toestand opheft, niet langer te ver
mijden geweest.
De rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandsche gebied heeft dan
ook verordend, dat de sociaal-demo
cratische arbeiderspartij (S.D.A.P.)
de revolutionnair-socialistische ar
beiderspartij (R.S.A.P.) en de com
munistische partij Nederland (C.P.
N.) onder de uitsluitende leiding en
het beheer van een commissaris
worden gesteld. Op dezen commis
saris gaan terstond alle rechten en
volmachtend van de leiding zonder
onderscheid of het gaat over afzon
derlijke personen of colleges van
personen, over. Hij is gerechtigd alle
vereischte maatregelen van organi-
satorischen, personeelen of finaiï-
cieelen aard te treffen.
Tot commissaris met den boven
omschreven bevoegdheidskring is
mr. Rost van Tonningen benoemd.
Hij heeft de hem overgedragen be
voegdheden op zich genomen.
LEIDING UIT EIGEN KRACH
TEN.
Een van de belangrijkste taken van dezen
commissaris zal het zijn, de sociale waar
den en instellingen, die in de verschillende
organisaties van de S.D.A.P. voorhanden
zijn, voor de leden te behouden en boven
dien onder gebruikmaking van de zich thans
voordoende nieuwe mogelijkheden nog aan
zienlijk uit te breiden.
In den loop van deze inwendige sanee
ring en versterking zal aan de arbeiders de
gelegenheid worden geboden, zich uit eigen
krachten een nieuwe leiding te geven, welke
de groote idealen en doeleinden, van welke
de pioniers van het Nederlandsche socialis
me vervuld Waren, welker verwezenlijking
echter door de internationale verwatering en
rassenvreemde beinvloeding van de sociaal
democratische partijen sterk werd bena
deeld, in vollen omvang zal kunnen verwer
kelijken. Dit saneeringsproccs moet door
geschikte maatregelen van den commissaris
tegen iederen reactionnairen aanval van
buiten af beschermd worden.
Waarom is de S.D.A.P
onder curateele?
Reeds jarenlang Duitsch-vijandig
gezind.
NOG TIJDENS DEN OORLOG TEGEN
DUITSCHLAND GEAGEERD.
Van bevoegde zijde vernemen wij bijzon
derheden omtrent de overwegingen, welke
tot den maatregel tegen de vroegere leiding
van de socialistische partijen hébiben ge
voerd.
De internationale verbindingen, aldus
Rost van Tonningen
komt.
onze zegsman, van deze partijen met de
internationalen, waren hekend. Deze inter
nationalen, welke veelal sterk onder Fran
schen-en Engelschen invloed hebben ge
staan, waren het Duitsche nationaal-socia-
lisme vijandig gezind.
In het bijzonder echter heeft, het
aan Duitsche zijde kwaad bloed ge
zet, dat de Nederlandsche socialis
tische partijen er niet toe hebben
kunnen besluiten deze verbindingen
met de internationalen te verbre
ken of althans tijdelijk los te laten,
toen in Augustus 1939 de oorlog uit
brak. Door besprekingen met de
internationalen, vooral de vertegen
woordiging van de S.D.A.P. bij het
congres van de S.A.J. te Parijs, wa
ren geschikt om de Nederlanders te
betrekken in een on-neutrale, anti-
Duitsche stroomdng. De kritiek, wel
ke hiertegen hier te lande is geuit,
heeft in den boezem der S.D.A.P.
geen weerklank gevonden.
Een tweede reden voor den thans genomen
maatregel is de systematische anti-Duitsche
hetze, welke in die kringen is gevoerd. Deze
hetze dateert niet van het begin van dezen
oorlog: toen is zij integendeel onder aan
drang van de regeering verminderd. De het
ze is sinds jaren stelselmatig gevoerd. Men
kan zeggen, dat de betrokken partijen sinds
1933 in openlijke vijandschap tot Duitschland
stonden.
In de derde plaats was de leiding der par
tijen sterk doortrokken van Joodsche elemen
ten, die daar een veel grootere rol speelden,
dan door het percentage van de aangesloten
Joodsche arbeiders werd gerechtvaardigd.
Een en ander is reden geweest om de par
tijen onder het bewind van een commissaris
te stellen. Opgemerkt dient te worden, dat zij
niet ontbonden zijn, maar zich metterijd zelf
een nieuwe leiding zullen kunnen geven.
Een hartelijk vaarwel. Zaterdag en Zondag zijn uit Den Haag en Rotterdam de eerste treinen met Nederlandsche kinderen
naar de Ostmark vertrokken, waarbij te Rotterdam de Rijkscommissaris dr. Seyss Inquart de vertrekkenden persoonlijk uitgeleide
deed. Een laatste groet uit het coupéraam
De militaire deskundige van de „New
York Post" Fletcher Pratt heeft een arti
kel geschreven over den olie-invoer van
Engeland. Hij is van ineoning, dat door de
activiteit van Italië in de Middel'landsche
Zee den voor Engeland noodzakelijken olie
toevoer zeer sterk wordt belemmerd, daar
Engeland het grootste gedeelte van de pe
troleum uit Mesopotamië via de Middeï
landsche Zee betrekt. Deze waterweg is
echter thans voor de Briisoho tanksche
pen nauwelijks meer te bevaren. Engeland
moet derhalve de olie uit Mesopotamië om
Afrika heen vervoeren. Deze weg is zes
maal zoo lang en daarom heeft Engeland
om den olietoevoer op het vroegere peil
te handhaven, minstens zesmaal zooveel
tankschepen noodig. Over zoo'n aantal
tankschepen beschikt Engeland echter niet
meer.
Pratt is van meening, dat het acute ge
brek aan olie, waardoor Engeland getroffen
wordt, een niet ,tc onderschatten gevaar
voor het eilandenrijk beteekent.
In de drie Baltische landen, Littauen,
Estland en Lettland zijn gisteren op het
zelfde tijdstip de nieuw gekozen volksver
tegenwoordigers bijeen gekomen om be
slissende maatregelen voor hun landen te
treffen. Te Kaunas is de vergadering van
het nieuwe Littausche parlement om 12 uur
in het Staatstheater geopend. Aanwezig
hierbij waren de leden der regeering. hoo-
ge vertegenwoordigers van de Sovjet-Unie
met den plaatsvervangenden volkscommis
saris van buitenlandsche zaken, Dekano-
sow aan het hoofd, het diplomatieke corps
en talrijke genoodigden. In een rede, welke
een uur duurde, heeft minister-president
Paleskis, die evens de functies van staats
president uitoefent een terugblik gegeven
op de afgeloopen 20 jaar, waarin Littauen
onafhankelijk is geweest. In aansluiting
hierop ontwierp hij een beeld van de acti
viteit der nieuwe regeering. Met het vroege
re regime rekende hij af in scherpe bewoor
dingen en hij wees op de noodzakelijkheid
een nieuwe grondwet aan te nemen en wel
de democratische grondwet van de Sovjet
unie. De plaatsvervangende minister-presi
dent, de minister van buitenlandsche za
ken. Kreve-Mickevicius verklaarde, dat de
regeering aftrad. De Sejm sprak daarop ech
ter in de regeering haar vertrouwen uit en
verzocht haar in functie te blijven totdat op
grond van de nieuwe wetgeving een nieuwe
regeering zal zijn gevormd. Nadat de for
maliteiten waren vervuld werd de agende
opgesteld. Hierop werden de volgendè pun
ten geplaatst:
1. het aannemen van een nieuwe grond
wet:
2. het toetreden tot de Sovjet-Unie;
3. de regeling van het agrarische vraag
stuk;
4. de onteigening van groote banken en
fabrieken.
Nadat deze agenda was aangenomen werd
de vergadering verdaagd voor een rustpoos.
Nadat, de vergadering van de Sejm weer
was geopend, heeft de minister van bin-
nenlandsche zaken. Gidvila een uitvoerige
verklaring afgelegd. Hierbij is Littauen uit
geroepen tot socialistische Radenrepubliek
en is de Sovjetgrondwet onmiddellijk inge
voerd. Deze verklaring is om half vier met
algemeen e stemmen aangenomen.
In Letland werd eveneens de Sovjetgrond
wet afgekondigd en besloten om aan aan
sluiting bij de Sovjet-Unie te verzoeken.
Ook in het Estlandsche parlement werd
de toetreding tot de Sovjet-Unie op de agen
de geplaatst. Het voorstel wordt thans door
een parlementscommissie bestudeerd.
Er is echter geen twijfel aan of ook Est
land zal verzoeken zich als radenrepubliek
bij de Sovjet-Unie te mogen aansluiten.
Kinderhandjes wuifden een blij
tot weerzien!
DE RIJKSCOMMISSARIS SPREEKT
HARTELIJKE WOORDEN.
Reeds gistermorgen om acht uur lieerschte
aan het station Delftsche Poort te Rotterdam
een drukte van belang en om half elf was
het zwart van de menschen
Het betrof hier het vertrek van den eersten
trein uit Rotterdam naar de Ostmark en
daarbij was rijkscommissaris Seyss Inquart,
begeleid door den rijksstadhouder Eigruber
van de gouw Overdonau, de heimatgouw van
den Führer, en voorts door commissaris-ge
neraal Sclimidt en dr. Langgoht.
Toen vrijwel alle kinderen een plaatsje
in den uit 14 wagons bestaanden trein ver
overd hadden om precies te zijn waren er
803 jeugdige vacantie-gangertjes verscheen
de rijkscommissaris, die burgemeester Mr.
P. J. Oud hartelijk begroette. Mede aan
wezig was de wethouder van onderwijs, L.
de Groot
Voor een muzikale omlijsting van deze ge
beurtenis zorgde het muziekkorps van de
Ordnungspolizei te 's-Gravenhage, onder lei
ding van luitenant L. Hahn.
Nadat rijkscommissaris Seys Inquart
den leider van den trein, kreisleiter
Hochmeier, begroef had, sprak hij op
het perron burgemeester Oud toe en
zeide o.a., dat deze prachtige va-
cantie de Rotterdamschc jeugd zou
sterken. Dat is van groot belang, om
dat Nederland met 'n sterke gezonde,
jeugd een goede toekomst tegemoet
gaat Voor de toekomst behoeft Ne-
derland zich in dit opzicht dan ook
geen zorgen te maken. Voor wat deze
verre vacantie betreft, zeide de rijks
commissaris, kunnen de ouders dei-
kinderen gerost zijn, want de jeugd
zal in de Ostmark liefderijk worden
oogenomen.
Bloemen voor den rijkscommissa
ris.
Nadat burgemeester Oud den rijkscommis
saris dank.had gezegd voor zijn woorden,
wandelde deze langs den trein teneinde
zich er persoonlijk van te vergewissen, of
alles goed zou verloop-en.
Tijdens deze wandeling heeft een der
jeugdige deelnemertjes, Leo van Geest, den
rijkscommissaris een boeket bloemen over
handigd. Op een bijgevoegd kaartje waren
dankwoorden geschreven.
Uit ieder portier werden den rijkscommis
saris en den burgemeester enthousiaste kin
derhandjes toegestoken en beide functiona
rissen drukten elk handje. Hier en daar in
formeerde de rijkscommissaris even. inspec
teerde een deelnemerskaart en noemde dan
den jeugdigen vacantie-ganger bij name.
Ook burgemeester Oud gaf hier en daar
goede vacantie-wenschen mede. Gekomen
bij den wagen, waar een groote hoeveelheid
versnaperingen gereed lag, om in grage ma
gen te verdwijnen, inspecteerde rijkscom
missaris Seys Inquart den inhoud.
Toen de lange trein zich om 11.20 uur on
der luid gejubel van de uitgelaten kinder
schare in beweging zetten, begon het mu
ziekcorps vroolijke liederen te spelen, o.a.
„Musz ich denn zum statele hinaut" en eeni-
ge bekende Holiandsche liedjes, Het „dag"
van de kinderen werd telkenmale door rijks-
IJ. G. van der Veen t
Naar Het Volk meldt, is de heer IJ. G.
van der Veen, directeur van de Arbeiders
pers N.V. in den ouderdom van 56 jaar
overleden. In een zeer waardeerend artikel
wordt hulde aan zijn nagedachtenis ge
bracht en zijn enorme werkkracht geroemd.
commissaris en burgemeester met een arm-
groet beantwoord en daarmede was de va-
cantiereis naar de Ostmark voor de Rotter-
damsche jeugd begonnen!
,Niet dan prettigs"
Tenslotte heeft de rijkscommissaris nog
eenige woorden voor de microfoon gesproken
waarin hij dank bracht aan de rijksgouw
leider Eigruber, die dit mogelijk heeft ge
maakt. Nogmaals verzekerde hij den ouders,
dat hun kinderen niet dan prettigs staat te
wachten.
„De kinderen zullen over eenige weken of
maanden bij hun terugkomst te Rotterdam
een geweldigen indruk medebrengen van het
leven in de bergen", zoo zeide spr. „Zij zul
len geweest zijn bij menschen, die hen lief
devol opgenomen hadden en zij zullen ver
tellen, dat zij bij Duitsche menschen zijn ge
weest, die hen vriedelijk en goed verzorgd
hebben."
Hedenmiddag om twee uur zullen de kin
deren, die in den trein slapen, in de Oost
mark aankomen. Er zijn zestig begeleiders in
den trein, dertig Hollanders en dertig Duit-
schers, onder wie de Rotterdamsche dok
ters W. v. d. Sluvs cn v. d. Hoeven. De
trein gaat naar de Adlersee, bij Salzburg en
vandaaruit reizen de kinderen per lokaal-
trein en autobus naar hun plaatsen van be
stemming, hun vacantie-oord.
Het Italiaansche blad „Voce d' Italia"
houdt zich in een artikel bezig met den toe
stand in Fransch Noord-Afrika en wel voor
namelijk in Tunis.
Fransch Noord-Afrika, zoo schrijft het
blad, is een soort Dominion geworden, waar
autoriteiten en particulieren zich in een
isolationistische atmosfeer bewegen. De be
velen der Fransche regeering te Vichy ten
spijt regeeren de Fransche autoriteiten voor
al in Tunis naar eigen goeddunken, hetgeen
voornamelijk tot uiting komt in de hevigste
onderdrukkingen en vervolgingen van de
Italiaansche kolonie.
Daar heerscht bij de Fransche autoriteiten
thans nog dezelfde vijandige stemming te
genover Italië, als voor en tijdens den oor
log. Het. is duidelijk te merken, dat Frank
rijk in Tunis met de wapenstilstandsvoor
waarden hetzelfde spel wil spelen als eens
met de conventie van 1896.