Colijn en Slatemaker de Bruins spreken iflewing mtlkproducten Opnieuw hevige vliegaanvallen op Engeland Massale vergadering der Christelijke groepen Textielproducten Bindtouw voor den landbouw Ook concentratie bij armenzorg RUIMER IN DE SCHOENEN Gezinstoeslag en de naar de Oostmark uitgezonden kinderen Eenheid in politie organisaties Duikboot tot zinken gebracht Duitsche zeenoodvlieg- tuigen aangevallen Dr. Colijn: Duitsch overwicht op hot vasteland van Europa moet worden aanvaard. Prof. Slotemaker: Geestelijk gaat boven nationaal, christelijk is nationaal. Programma der Ncd. Unie kan niet worden aanvaard Zaterdag is in de Appollohal de vergade ring gehouden, welke door het provinciale comit.é van A. R. Kiesvereenigingcn in Noord Holland, in overleg met de betrokken instan ties der Clir. Hist. Unie is belegd en in wel ke vergadering als sprekers het woord voer den de heeren dr. H. Colijn en prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine. Voor deze vergadering bestond een zoo grootc belangstelling, dat de groote zaal, die ruim 5(100 personen kan bevatten bij lange na •geen plaats bood om allen, die de vergade ring wilden bijwonen. Daar werd 'n 3-tal vergaderingen achter elkaar belegd, n.1. des middags te lialf twee en te vier uur en des avonds te halfacht. Nadat de vergadering op de gebruikelijke wijze was geopend kreeg Dr. Colijn het woord. Spr. ving aan met de herinnering aan den til el van zijn jongste geschrift. Hij heeft de critiek vernomen, dat men niet op dc grens .van twee werelden moest blijven staan, doch moedig dc nieuwe wereld, die voor ons lag, moest binnentreden. Op zichzelf vcreischt die critiek geen wederlegging, omdat spre ker het er mee eens is. Alleen is het niet juist, om het nieuwe, dat-nog grootendeels onbekend is. ongezien Ie aanvaarden en het oude als waardeloos weg te werpen. En toch zijn er velen, die dit laatste zonder eenige be denking doen. Met name geldt, de critiek dan ons staatsbestel en het partijwezen. Wanneer spreker met die critiek gedeel telijk instemt, dan is dat geen novum. Twin tig jaar lang heeft hij in woord en geschrift op do fouten van de moderne democratie ge wezen Fouten, die tot gevolg hadden onzelf standighcid van de kabinetten, afhankelijk heid van de politieke partijen, verzwakking van bet eigen recht der overheid. Ook dc volksvertegenwoordiging,,zelf is in de vervul ling van haar taak dikwerf gehinderd door druk van buiten de Kamer. Maar omdat men op fouten uit het verle den wijst, behoeft men nog niet alles wat als nieuw wordt aangeprezen, met gretig heid te aanvaarden. Rustig waarnemen! Men moet rustig waarnemen, maar dit waarnemen schijnt voor velen moeilijk. Van alle kanten klinkt het haastig geroep: Er moet wat gebeuren, er moet wat gedaan worden. En dan liefst in hetzelfde tempo waarmede de Duitsche weermacht haar aanvallen verricht Men is daarbij al snoe- dig tevreden en denkt iets gedaan te hebben wanneer men ergens een kaartje heen stuurt met een adhaesichetuiging. Mahr om iets te doen is meer noodig. Om iets te doen is het hebben van bestuurs macht vereischt en de vrijheid om die be stuursmacht uit te oefenen. Aan die voor waarde is op het ooaenblik echter niet te vol doen. Begrijpelijk is het ,dat men zoekt naar een nauwer aaneensluiting, naar oen hech ter samenbinding van het Nederlandsche volk, omdat men niet ten onrechte daarin oen soort waarborg zoekt voor het behoud van Wat ons lief is. Uitvoerig besprak Dr. Colijn de Ncd. Unie, herinnerde eraan, dat de eerste Ned. Unie (waarvan de grondleggers uit vijftien perso nen van ongeveer alle Ned. partijen heston den)., haar werk om redenen, die niet gele gen zijn in verschil tusschen deze vijftien heeren, niét kon voortzetten. Veertien dagen later dook plotseling een nieuw Ned. Unie op met een program dat sterk afweek van het program van de eerste Ned. linie. Op 31 Juli gaf spr. in zijn advies aan de kicsvcreenigingen den raad zich voorshands te onthouden. Dit voorshands zal thans die nen te vervallen. Zoo. aldus spr., kan het niet, want zoo wordt het voor 1/3 van het Nederlandsche volk onmogelijk om mee te doen. Dit doet spreker leed voor de zaak, die hem zeer ter harte ging. Het doet hem ook leed voor het driemanschp, dat van goeden wille is.-maar dat door onvoldoende inzicht in de structuur van het Nederlandsche volk het spoor is bijster geraakt. Op allerlei dctailbezwaren tegen het pro gram gaat spreker thans niet in. Want veel belangrijker blijft de vraag als het dan niet zoo kan. wat kan er dan wel geschieden. Spreker begint op den voorgrond te stellen, dat hij voor zich nog altijd bereid is tot sa menwerking op zoo breed mogelijke basis. Die samenwerking was verkregen in het program van de eerste Nederlandsche Unie. Die samenwerking is nog mogelijk, indien men zich niet verliest in fantasieën, maar de nuchtere, klare werkelijkheid, tot uitgangs punt néémt, Die nuchtere, klare werkelijk heid beteekent internationaal, dat men de ge wijzigde toestanden op het continent van Europa als feit moet aanvaarden. Hoe de oorlog ook eindigt, naar den menscli gespro ken kan men geen andere uitkomst zien dan dat het Duitsche overwicht op het vasteland van Europa moet .worden aanvaard. Heroriënteering is ook op sociaal en econo misch gebied noodzakelijk, al was het alleen maar door de veranderde,verhoudingen, die op het continent van Europa geboren zijn. Maar hierbij zal men wel er op hebben te rekenen, dat sommige sociale.of economische hervormingen; zoodanig afhankelijk zijn van de toestanden, zooals die na den oorlog zul len zijn, dat het dwaasheid is er nu reeds bespiegelingen over te houden. Al zulk streven schaadt de eensgezindheid die thans bovcnals noodig is. Dit beteekent niet, dat men op sociaal-economisch gebied intusschen niets kan verrichten. Alles wat kan strekken tot versterking van het ge meenschapsbesef, tot hechter samenbinding van het Nederlandsche volk met eerbiediging van de geestelijke verscheidenhed verdient met kracht te worden gesteund. Op zulk een basis zou het mogelijk zijn samenwerking te verkrijgen, waarvan nu een derde deel van het Nederlandsche volk om gewichtige re denen zich zal hebben te onthouden. In dit opzicht is er ook in eigen kring nog heel wat te doen, want ook daar werd wel wat heel erg naast elkaar hecngclcefd. Het is dan ook verheugend te kunnen zeggen, dat anti-revolutionairen en christelijk-histori- schen hegonnen zijn hun eigen organisaties met elkander in aanraking te brengen door een contact-commissie in het leven te roe pen, waarin die organities met elkaar haar parallel loopende belangen kunnen bespre ken. Dr. Colijn besloot met de betuiging van zijn inzicht dat de vormen, waaronder een grootc nationale beweging zich moet open baren, bijzaak zijn, mits de leidende ge dachte van die vormgeving Nederlandsch is in den historischen zin, dat volksinvloed niet wordt buitengesloten. Ook de vraag, welke personen leiding moeten geven, is bijzaak, mits deze leiders inderdaad bere kend zijn voor hun taak, zuiver Neder landsch denken en voelen en een goede dosis historisch besef bezitten en tegelijk beseffen, dat de Nederlandsche bevolking is samengesteld uit 1/3 Roomsch-Katholieken, 1/3 orthodox-protestanten en 1/3 op wie liet humanisme beslag heeft gelegd. Met alle twee aspecten zal rekening moeten worden gehouden wil men op vruchtbare resultaten kunnen rekenen. PROF. SLOTEMAKER DE BRUINE spreekt vervolgens over het Nederlandsche volkskarakter. Spr. ving aan met begrippen van den volksziel te behandelen. Men kan het zoo zien, dat de eenheid van het nationale, het „vólksche" hoven al is, zoodat de elemen ten, die verscheidenheid brengen, op den achtergrond moeten treden, al zijn zij op zichzelf nog zoo waardevol. De diepste geestelijke overtuigingen hebben dan slechts recht van bestaan, indien zij zich in de volksverbondenheid laten invoegen en daar aan ondergeschikt willen zijn. Men kan het bedoelde feit echter ook al dus hantecren, dat men de diepste begin selen niet op den achtergrond kan laten dringen, omdat een aldus gekochte eenheid te duur gekocht zou zijn. Vraag niet zoo klinkt het dan dat wij bij onzen harts tochtelijken dienst aan ons eene volk het geestelijke beneden het nationale schatten. Dit kunnen wij niet! Wij hier beneden in de Apollo-lial al dus spreker zeggen onvoorwaardelijk het tweede. Neem ons, zooals wij zijn! Neem ons, zoo vragen wij, ten bate van ons volk, zooals wij zijn. Vraag ons niet het heiligste, dat wij bezitten, buiten het openbare leven te plaatsen. Vraag dat niet, juist ter wille van ons volk. Vooreerst zoudt gij door anders te doen, onszelf verzwakken en daarmede dus het volksgeheel Met verzwakte stukken kan men niet een krachtig geheel bouwen. Wat wij zijn, zijn wij door Christus, niet enkel voor de binnenkamer, doch ook voor het openbare leven. Maak niet van ons halve menschen of minder dan dat. Spr herinnerde aan de woorden van den rijks-commissaris, die ons geestelijk goed bewaard wil zien. Laten Nederlanders niet pogen het ons te ontnemen! x Er is helaas reden, dit met groeten ernst te zeggen. Niet van Duitsohers doch van Ne derlanders, particulieren en ambtenaren, ont waren wij pogingen, die als ze doorgezet werden op zeer groot verzet zouden moeten stuiten in dc kringgen, die hier vergaderd zijn, doch waarlijk niet allen bij rechtzinni ge protestanten doch evenzeer bij R. Katho lieken en vrijzinnigen. Men moet nog een stap verder gaan in het bepalen van het Nederlandsche volk. Nie mand verstaat de Duitsche ziel buiten Lu- ther om, niemand verstaat de Nederlandsche buiten Calvijn om. Wij in Nederland vragen, dat hetgeen God ons geschonken heeft doordringe niet alleen in de kerk doch ook in de opvoeding, de school, de jeugdbeweging, den barmhartig- hcidsdienst.. Onze christelijke instituten wil len wij met man en macht bewaren. Wie daarvan afdoet, verarmt het Nederlandsche nationale karakter, aldus spr. Gevaar voor het nationale? Spr. gaf als zijn meening, dat deze opvat ting niet behoeft te leiden tot ondermijning van het nationale. „Nationaal" zonder vul ling is leeg. Na den jongsten storm wankelen perso nen, groepen, ja hccle partijen. Wie thans zal blijven staan, behoeft een houvast voor zijn handen boven en voor zijn voeten be neden, Wie dit missen, worden duizelig. Het Christelijke is niet het 'secretarische doch het nationale bij uitnemendheid- Spr. eindigt met een roep om eenheid van allen, die houwen op hetzelfde fundament: met de waarschuwing 'dat men in dezen kring alle pharizeismc moet bestrijden, met den drang, dat dit geestelijk bezit de zware verantwoor delijkheid doe beseffen jegens heel ons volk Want ohristelijk is nationaal! Naar aanleiding- van de vele vragen, hoe gehandeld moet worden ten aanzien van textielgoederen, die reeds vóór 29 Juli ge kocht, maar nog niet geleverd zijn, wordt medegedeeld, dat in afwijking van alle ter zake reeds gepubliceerde mededeelingen de aflevering van reeds vóór 29 Juli gekochte „grootc stukken" slechts is toegestaan, in dien hiertoe vergunning is verkregen van den plaatselijken distributiediénst. Deze vergunning moet schriftelijk worden aangevraagd bij den distributiedienst van de gemeente, waar men in het bevolkingsre gister is ingeschreven, en is slechts geldig gedurende een maand na. dagtcckeniiig. Bij afgifte van een speciale vergunning tot aflevering dezer „groote stukken" wor den door de ndistrihutiedienst 30 punten van de texticlkaart verwijderd, indien de punten waardeering van iiet gekochte „groote stuk" tezamen met. die van de reeds op het aan vraagformulier voor de texticlkaart opgege ven „groote stukken", meer dan 30 punten bedraagt. Indien echter bij de uitreiking dor persoonelijke textielkaarfc deze 30 punten reeds van de kaart waren verwijderd, omdat aanvragers zich andere „groote stukken" hadden aangeschaft, worden hij de uitrei king van de speciale vergunning geen ver dere punten van de kaart afgeknipt. Met. ingang van 10 Augustus 1940 is de tijdelijke aflevering van gecondenseerde melk, melkpoeder, blokmclk en gesteriliseer de melk in blik verboden. Dit verbod geldt niet voor afleveringen van magere melk poeder en voor leveringen aan de Nederland sche zuivclcentrale, afdoeling zuivel. Even min geldt dit verbod ten aanzien van nor male afleveringen door producenten of han delaren, niet zijnde detaillisten, aan dc in dustrie, welke melkproducten pleegt te verwerken. Aan winkeliers is het toegestaan hun voorraad gecondenseerde melk of melkpoe der te verkoopen. Aanvulling van hun voor raad zal tengevolge van dit verbod tijdelijk niet mogelijk zijn. Zuinig zijn! Aangezien de aanvoer van grondstoffen, waaruit bindtouw (bindertwine) vervaardigd moet worden, door de oorlogsomstandighe den stop staat, is de uiterste zuinigheid in he gebruik van dit bindmiddel geboden. Landbouwers, die bindtouw verbruikt heb ben voor het hinden van hun oogst, worden derhalve met den móesten aandrang aange maand, dit bij het machinaal dorschen vrij komende bindtouw niet te laten verloren gaan, doch het zorgvuldig in te zamelen en te bewaren. T.z.t. zal nader aangegeven wor den, wat met dit ingezamelde, gebruikte bindtouw gebeuren moet, doch onder de aan dacht van alle belanghebbenden wordt nu reeds gebracht, dat de hoeveelheid ingeza meld bindtouw mede als maatstaf zal dienen voor het verkrijgen van bindtouw voor den volgenden oogst. Gezamenlijke problemen, gezamen lijk oplossen. Naar wij vernemen heeft, de Nederlandsche verecniging voor armenzorg en weldadig heid het initiatief genomen om te komen tot een nauwere aaneensluiting en samenwer king van de vele instellingen en lichamen op het gebied der maatschappelijke zorg. Onder de huidige omstandigheden zien ook deze instellingen zich geplaatst voor veler lei nieuwe, gemeenschappelijke problemen en moeilijkheden. Bij de behandeling daar van kan een centraal punt ongetwijfeld een nuttige functie verrichten. Dit centrale punt was reeds aanwezig in de Nederlandsche vereeniging voor armen- zog en weldadigheid, welke o.a. ten doel heeft, een band te leggen tusschen alle li chamen en personen, die zich bewegen op het terrein van het maatschappelijk steun- wezen. Het is dus niet noodig een nieuwe organisatie op te richten. De Nederlandsche inzending voor de Najaan messe te Leipzig wordt gereed gemaakt. Een afbeelding van de bekende Alkmaarsche kaasdragers mag bij deze collectie niet ont- breken. (Foto Pax Holland.) Officieren en soldaten bij de politie Heden de eersten in functie. Naar het Hsb. verneemt, zullen met ingang van heden zeven officieren bij de Anister- damsche gemeentepolitie in dienst treden voorloopig met een proeftijd van een jaar. Van deze zeven gewezen officieren wordt er één hoofdinspecteur, één inspecteur eerste klasse, vijf worden inspecteur tweede klasse. Aangewezen als hoofdinspecteur is de heer II. Slager, die bij de verkeerspolitie wordt geplaatst. De andere heeren worden op ver schillende sectiebureaux geplaatst. Voort5 vernemen wij. aldus 't blad. dat Maandag 19 dezer ongeveer 300 ex-soldaten van verschil lende wapens als agenten bij onze politie in dienst zullen komen, alle ter opleiding tot agent cn met een proeftijd van één jaar. Aangezfcn gebleken is, dat de verstrekking van schoenenbonnen eenigszins ruimer kan plaats vinden, kunnen personen, die op goe de gronden en ten genoegen van de leiders der distributiediensten kunnen aanloonen, dat zij behoefte hebben aan nog een paar schoenen, een desbetreffend verzoek bij de plaatselijke distributiediensten indienen. üc leiders van deze diensten zullen aan de hand van deze verzoeken beslissen, of op grond daarvan schoenenbonnen kunnen wor den verstrekt. Duitsch legerbericht Het opperbevel der Duitsche weermacht deelt mede: „Een duikboot heeft het 9130 ton metende gewapende Britsche koopvaardijschip Up- wey tot zinken gebracht. De luchtmacht heeft op 10 Augustus weer uitgestrekte verkenningsvluchten hoven En geland en de zee gemaakt. Een vijandelijk gewapend koopvaardijschip werd aangeval len en zóó ernstig door hommen getroffen, dat de bemanning het schip verliet. Voor belangrijke Engelsclie havens zijn opnieuw mijnen gelegd. Onze gevechtsvliegtuigen hebben dc vliegtuigfabrieken Norwich aan gevallen, waarbij een montagebal door bom men in brand raakte. In den nacht van 10 op 11 Augustus zijn bomaanvallen gedaan op Newport, Swan- sea, Pembroke en de fabriek van ontplofba re stoffen Hayle bij St. Ives. Vijandelijke vliegtuigen zijn gedurende den nacht in Noord- en West-Duitschland binnengevlogen en hebben bommen op niet- militaire doelwitten geworpen. Te Ober- hausén-Sterkrade. Biclcfeld en Bochum is telkens een woonhuis, te Bruchkoebel hij Hanau zijn vier woonhuizen en een schuur, in Telgtc in het district Munster is een hérberg getroffen. De branden, die ontston den, konden steeds spoedig gebluscht wor den door veiligheids- en hulpdienst. Een vijandelijk vliegtuig van het type Bristol- Bienheim is neergeschoten. Een eigen vlieg tuig wordt vermist." Italiaansch legerbericht De Secretaris- Generaal, wnd. hoofd van het Dept. van Sociale zaken heeft een brief gezonden aan onderscheidene gemeentebe sturen, waarin hij mededeelt goed te keu ren, dat de gezindsledentoeslag voor kinde ren, uitgezonden naar de Oostmark, aan de ondersteunde hoofden van gezinnen wordt doorbetaald. Een Haagsch initiatief. Vijftien leden van het Haagsche politic corps van alle rangen zijn dezer dagen bij eengekomen tot het stichten van een geheel nieuwe vereeniging van het gcheelc perso neel der Haagsche gemeentepolitie, welke vereeniging den volledigcn steun van den hoofdcommissaris van politie mag genieten, die een groot voorstander is van de aldus te bereiken eenheid. Men hedoelt uiteindelijk, doch binnen kor ten tijd den toestand te bereiken, dat de ge heel Nederlandsche politie in de groepen: rijksveldwacht marechaussee en gemeente politie. onder één bestuur zal worden vcr- eenigd. Het 63ste legerbericht van het Italiaau- sche hoofdkwartier luidt: „De Britsche duikboot Odin, welk verlies een Britsch communiqué thans officieel mededeelt, is tot zinken gebracht tijdens onze operaties, welke reeds in vorige le- gerberichten vermeld waren. De duikboot had een waterverplaatsing van 1500 ton en was gewapend met 8 torpedolanceerhuizen, een kanon en twee mitrailleurs. De beman ning telde 55 koppen. In Britsch Somaliland hebben wij den pas van Carrin en Godajera bezet. De op- marsch duurt voort. Onze luchtformaties hebben het vliegveld van Erlcovit in den Soedan gebombardeerd. Zij 'troffen daarbij rechtstreeks 15 op het vliegveld staande vliegtuigen en sloegen een aanval van vij andelijke jagers af. Al onze vliegtuigen zijn op hun bases teruggekeerd. Een vijandelijk toestel, dat had getracht El Oeak aan de grens van Kcnya te bombardeeren, is dooi het vuur van onze troepen neergehaald Een Engelsche piloot, een kapitein, is ge vangen genomen. Naar het D.N.B. van bevoegde zijde word medegedeeld, zijn Duitsche zcenoodvliegtui gen, duidelijk gekenmerkt met het roodi kuis, door 2 Bristol-Blenheim vliegtuigei aangevallen. Een Duitsch zeenoodvliegtuig werd neer geschoten. Dit optreden van de Britsche ge vechtsvliegcrs, dat geheel in strijd is me liet volkenrecht, is, naar van Duitsche zijdi wordt opgemerkt, des te verachtelijker, om dat de Duitsche zeenoodvliegtuïgcn niet. al leen de eigen, doch ook de Britsche vliegers die op zee in nood verkoeren, redden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1940 | | pagina 2