Voor den Zaterdagavond
Brabantsche
ouders sa
't HOEKJE 5 ,,p
naait!
De
Rfjpf
van Dré uriei
Lof van Ruigen Weg en Wildrijk
Loofbosch
in den Noordkop
Ulvenhout, 15 Augustus 1940.
Amico,
Oogstmaand. Wit staan de rype korenvel
den. Pèèrs bloeit de hei, van ender tot ender.
Zoo wijd ge zien kunt glorieert den buiten in
de rijpe kleuren van den voldragen zomer.
Lijk vuur, zoo vlamt den blommentrossel van
den gladiool in de zon. De struische dahlia
siert deus tij mee den bontsten, fluweelen
pracht van den goudgeelsten chromaat tot 't
bloeddonkerst rood, van den blanksten albast
tot de diepten van den glanzenden Augustus
nacht. Al drukker gaan de herfstvlamkes
branden in 't donker zomerloof van d'eiken-
dreef; ja, dikkels al werlt 't gele blad naar
de èèrde, waar 't komend tfl al ritselt in de
ruigten.
,De veugelen zingen nie meer. Maar nou
worden de lochten gesierd mee de kapellen,
daar weemlend deur de zon; flierend, dan
send, vlinderend deur de gouwen ruimte, van
blom naar blom. Ja! Soort zoekt soort!
Daar danst de paauwoog, gekleurd en ge-
teekend zóó schoon, of de vlerkskes „ge
maakt" zijn uit de welriekende viool.
Daar fliert de koninginnepage en ge zou
gelooven, dat Onzenlievenheer 'm schiep als
orchidee, maar die uit Zijn handen waaide,
veur Hij 'm op den blomsteel had.
En gunder, over de witte ranken van den
bloeienden klimop, daar vonken de bieën in
haren zonnedans; ze zijn uit, op den lesten
honing van 't zomertij.
't Zoemt van glazenmakers, die mee de
trillende goudvliesvleugels soms te balan-
ceeren staan op 'n zonnestraal.
Ja, 't is 'n schoon tij, deus van Oogst,
nou den Zomer, rijpenswit, tot de voi-ending
van allen wasdom is gekomen; nou heel den
buiten is opengebloeid tot den lesten knop,
lijk éénen blakenden blommentuil.
Allee, 't weer is nie „datte". De boonen-
sturmen vlagen over de velden in rauschend
geweld. Ze zwiepen deur 't geboomt, dat de
wegels bezaaid liggen mee 't dooie hout. Ze
jagen deur de ruimten, dat de veugels daar
stille staan. Slissen deur de graanakkers mee
'n lawijt, dat wij in den veurnacht dikkels
gespannen liggen te luisteren of 't misschien
'n gietbui is, die daar over de oogstvelden
ruischt. Onderwijl slaan dan de zwaargebol-
sterde noten uit den notenlèèr mee 'nen dro
gen smak teugen de blinden, teugen de deur.
of op 't pannedak, dat wij daar in de bed
stee, er van verschieten.
Ah! 't zyn rumoerige nachten, deus van
Augustus, als de Westers langs den wolken
hemel spoken. En loeiend blaffen deur de
bosschen!
Ge ligt dan stillekes-gespannen te staren
in den zwarten wemel, luisterend naar den
nacht, zooiank tot oewen geest is onderge-
wemeld, oewen kop is volgesuisd mee d«»
sturmwind, oew leste gedachte by den oogst
die daar ruischt, ruischt, ruischt onder val
lende sterren; onder 't manelicht, dat soms.
langs z-lveren wolkenranden, over 't golven
de koren glanst.
Zoo gaat den boer ter ruste: z'n leste ge
dachte bij den akker, waar den oogst wordt
deurgewaaid!
Neeë, 't weer is nie „date"! Maar schoon
blijf 't tij. Mee zijnen bonten bloei, mee zijnen
witten oogst, mee zijn glanzende spooknach-
ten vol razend gerucht.
De anderen mergen als enkel nog 'nen wa-
terkleurigen lichtschamp langs den hemel
schiet, waarin de Westers altij jagen achter
den wolkendrift, dan trekt 't volk al de velden
in, die nog schemeren in den prillen dag.
Veul zon is weer nie te verwachten. De loch
ten zijn dicht. Goei weer veur den zwaren ar
beid van den oogst, die rap binnen mot! De
messen worden gewet. Fel klinkt 't ijzeren
gehamer deur den stillen buiten, waar zoo
sjuust niks anders was, dan 't geritsel in 't
koren.
Den Eeker, mee z'n scherpe, vlugge oogskes,
dunne losse polsen en aangeboren handighèid
is in 't scherpwetten 'nen primus. In weinig-
of-gin tijd slaat ie de snee vlem: z'nen hamer
roffelt locht over 't staal, of ie er over danst
Dus den Dré legt zijn zeis bjj den Eeker, rent
naar de Mark, waar ie efkes drijven mot op
de windrimpels, die daar plooien in den ruste-
loozen waterspiegel.
Maar na tien minuten slaan .we de eerste
halmen af en stug zonder nraat, mee den wind
onder den hollen kiel, maaien we 't koren plat.
De trossels zijn dik. Zwaren korrel! Den
oogst valt goed uit.
Hah! Daar brikt de locht. Den mergen gaat
open! Dat zonneke kunnen we gebruiken.
„Da's goeie," heur ik den Eeker zeggen.
„Als 't maar droog binnenkomt." gift den
Dré ten antwoord. En 't doet me deugd den
goeien zurg van deus mannekes te speuren
onder den arbeid.
Ja, r 'nen goeien oogst is van veul belang
van 't jaar...! Ook de kleinmannen zijn be
zield mee dieën zurg.
'k Zie den Eeker veur den derden keer 'n
korenblom oprapen.
,,'t zond," mompelt ie: „schoon blomkes
toch!"
Dré n hoort 't ook. 'k Zie 'm d'oogen wat
toeknijpen. Hy peinst. Hy heeft 't!
„Eeker!"
„Ja?"
„Veur we gaan schoven ee?"
„Ja?"
Dan ziet den Dré mij aan. En zegt: „dan
zullen we 'nen vollen erm van de dikste en
geelste aren zamelen, 'n deel klaprozen en
'nen vracht koren blommen!" Dan mee 'nen
plazierigen lach: „daarvan maken we 'nen
veldboekee. dien ge mee twee armen om
vamen mot, ik vraag 'n koperen melkkan aan
Trui en...
Hy laat ons raaien! Wy zwijgen en luisteren.
den auto uit als 'nen praalwagen van den
Oogst!
„Gek mokt ie oe," foeterde Truin onge
meend, als de baaskes den erf af waren. En
in de verte hoorden we den toeter van den
„oogstwagen", die daverde deur den Zomer-
mergen.
Allee, 'k gaai 'r 'ns afscheien.
't Was 'nen drukken dag en mergen is 't
weer vroeg de velden in.
Veu1 groeten van Trui, Oré III, den Eeker,
en als alty gin horke minder van oewen t.a.v.
'DRÉ.
„En... dieën akkerpracht, jandome, dien
zet ik aan de deur veur onzen winkel in stad!
De klanten motten 't ruuken, 't voelen, 't zien,
't hóóren uit de rammelende aren: als ze in
onzen winkel koopen, dan koopen ze zóó uit
't veld! Van den boer eigens!"
Nog zwegen wij, den Eeker en ik. Zagen
lachend naar den enthousiasten Dré, die z'n
zeis in d'hoogte stak den beenen gespreid in
den akker plantte en zoo, meer de waaiende
haren, opgesteld teugen 'nen gouwen achter
grond van 't zonbeschenen koren, onder den
jagenden wolkenhemel, waarin waterblaauwe
leegten waren opengewaaid, daar stond lijk 'n
levend beeld ter eere van den Oogst! En
efkes docht ik: dat moest den Vic zien...!
Den Eeker gichelde. Wat is ie soms toch
„oud", vergeleken bij Dré III. En toch, wat
al zijnen doen-en-laten.
„Dré I
„Dré III?"
„Ge kekt zoo seerjeus...? Nie accoord??"
„Zekers! Zekers!"
Hy smeet de zeis neer. Groot stonden z'n
oogen, vol gedachten. I)&t heeft ie van z'n
vader, mijnen zeun den schilder, die oogen-
blikken van inspiratie. In zóo'n oogenblik
ontwierp Dré III toch ook de „Brabantsche
Groentencentrale" Ge wit nog wel, amico,
veur 'n paar maanden gelejen, toen ie daar...
onderstenboven, op z'n handen, teugen den
versch gewitten muur in onze woonkamer
stond! Vlak na den Paaschschoonmaak! Zoo
dat ie al rap 'n mep en den witkwast van
Trui te grazen had, om z'n „zwarte pooten
van m'nen helderen muur te witten."
Ik zeg: hij smeet de zeis neer, keek mee
groote droomoogen efkes diep in m'n ziel
en riep: „idioot als ik ben! Eénen boekee??
Twee!! Aan weerszijden den winkel!
Eekèrr! Noteer! Twee reuzenboekee's van
koren, klaprozen, korenbloemen, twee kope
ren melkkannen. Schrijf op Wijers *n vracht
koren, 'n vracht blommen die ge nie torsen
kunt. Daarvan mokt oew moeder kleine
veldboekee' s: Heel de week geven we de
winkelklanten, by èlken aankoop, 'n veldboe
ketje cadeau! Dat vinden stadsche men-
schen ommers zoo schoon opa?!
Ik knikte.
„En gij Eeker, ge schildert 'n bord mee
't woord: „Oogstfeest". Thuis motten de
klanten nog denken aan onzen winkel. Om de
„Brabantsche Groentencentrale". Thuis mot
ten ze onzen akker ruuken, ons bedrijf op
z'n schoonst zien! Oogst!"
Toen maakte-n-ie 'nen zwerhduik, plensde
mee z'n lenige lijf in den koren weelde, hij...
vrat der oogst! Dook er in onder!
Dol was deazen jongen prachtboer van
den oogst!
En lij!, ie gezeed had, gebeurde. Den huis
wierd overènd gezet. Den Eeker moest op
n' glanzend wit carton mee sneldroogend
lakverf 't woord „Oogstfeest" schrijven.
Eigens gong den Dré de melkkannen poet
sen. De korengarven wierden gelajen. Be
dolven onder bloemen en graanbussels ree
VOOR DE
Draagt geen masker voor wie
U lief is
Lucie Greshof keek uit het raam en zuchtte
nerveus. Daar kwam haar man wéér thuis
met dat kind Peters uit de tennisclub.
Natuurlijk, er stak niets achter dat het dag
licht niet mocht zien, daarvoor ging het veel
te openlijk, en daarvoor kende ze Ted, haar
man te goed. Toch hinderde het haar, dat veel
vuldige contact tusschen haar man en zoo'n
jong meisje, terwijl zij, Lucie, thuis zat en
verstelde, waschte en streek in een moedige
poging om de eindjes aan elkaar te knoopen
en er toch niet al te shabby uit te zien.
„Dag!" hoorde Lucie Nel Peter's jonge stem
roepen, „komen jullie vanavond nog?"
Ted's antwoord verstond Lucie niet meer.
Ze liep naar haar slaapkamer en keek in den
spiegel.
Ja, ze werd erg grijs, maar voor een goede
verfbehandeling bij een goeden kapper was
geen geld, en op een koopje geverfd haar vond
ze leelyker dan grijzend haar.
Ze mocht zich ook wel weer eens manicuren,
daar was ze zelf er? handig in.
Zy dacht aan de psychologische stukjes die
ze nu en dan las in een blad, en waaruit ze de
wijsheid haalde: „als ik nu verstandig wil zijn
moet ik me netjes opknappen en probeeren om
vriéndelyl., belangstellend en innemend te zijn.
Vooral geen jaloezie toonen."
Zij maakte zich inderdaad netjes, maar de
gewen e stemming 'iet zich niet forceeren.
Zij zat aan tafel tegenover Ted met zulke
sombere oogen en met zoo'n scherpe zenuw
trek om haar mond, dat zelfs de goedmoedige
Ted het opmerkte en eindelijk vroeg: „is er
iets, Luus?"
Ze flapte het er ineens uit, fel en vijandig:
„fietst dat kind van Peters eigenlijk eiken dag
met je mee?"
Ted keek verbluft en zei toen: „eiken dag?
Nou, dat weet ik niet eens, de laatste week
geloof ik wel. 't Is wel een aardig ding."
Lucie's zelfbeheersching verdween heele-
maal.
Ze huilde opeens, een toomelooze en harts-
stochtelijke tranenvloed die niet te" remmen
was.
Daartusschen door kwam hapererd haai
woorden: „een aardig ding! Precies! Een aar
dig ding dat geld en tijd neeft om zich behoor
lijk te verzorgen, dat geen zorg om geld
heeft en tien jaar jonger is dan ik. Een kunst
voor haar om in jouw oogen aantrekkelijker
te zijn dan ik, en om eindjes met jou om te
fietsen terwijl ik hier thuis mij aftob met de
wasch en al dat lamme verstelwerk!"
Ted had mes en vork neergelegd, en stond
op.
Waarmede de ouders de school
o.a. van dienst konden zijn
Voor vele ouders breekt de dag langzamer
hand weer aan, dat ze hun kind naar de
school zullen zenden. Dit afstaan van het
kind aan de school is, laten wij het eerlijk
bekennen, voor heel veel moeders een weinig
prettige ervaring, vooral wanneer het het
eerste of het eenige kind geldt. Zes jaar
heeft men het kind onder zijn hoede gehad
en van uur tot uur kunnen gadeslaan en nu
breekt het moment aan, dat het kind vijf
uren per dag onder de leiding en hoede van
vreemden komt. Voor moeders, die reeds
hun kinderen op driejarigen leeftijd naar een
kleuterschool konden sturen, is de over
gang van dit onderwijs naar het lager onder
wijs niet zoo groot.
Zoo'n eersten schooldag biedt talkenjare
weer de aardigste tafereeltjes. Hier zie je
een jongen, die met trots alleen naar school
is gekomen, daar een kleuter, die het maar
aan de hand van een ouder broertje deed en
weer verder eentje, die al huilende aan de
hand van zijn moeder als het ware meege
sleept is naar het gebouw, waarin het nu zijn
volgende kinderjaren zal moeten doorbren
gen voor een gedeelte van den dag.
De onderwijzeres uit het eerste leerjaar
ontvangt de kinderen en heeft het druk.
Moeders willen nog even wat praten, allerlei
opmerkingen over Jantje en Pietje worden
gemaakt en de juffrouw is bly als de bel
gaat en de ouders naar huis en de kinderen
naar binnen gaan.
Wat mij telkens opviel is wel dit: er is bij
de ouders en vooral bij de moeders een
zekere angst, dat de juffrouw niet voldoen
de rekenin-j zal rouden met de karakter
trekken van het kind. Men kan het voort
durend maar weer opvangen op zoo'n eersten
schooldag: „Ja. juffrouw, hij is erg driftig
hoor, maar als je hem maar even laat uit
tuilen, zakt het wel." „Ja, juffrouw, ziet u,
hij moet nog al eens naar de W.C. Misschien
durft hij het u niet te vragen. Wilt u het
hem zelf maar af en toe vragen?"
Ik heb meermalen bij mezelf overlegd;
wanneer de ouders nutoch eens een week
van te voren bijv. gingen praten met de
"juffrouw op het platteland kan dit ge
makkelijk, daar de aangifte voor school niet
zoo groot is en haar eens van verschil
lende dingen op de hoogte brachten, wat zou
dat het werk voor de onderwijzeres kunnen
verlichten. En wat zou het ook van groote
beteekenis zijn voor het verdere verloop der
schooljaren van het kind. In grootere plaat
sen zou het wel aan te bevelen zyn, dat den
ouders geruimen tijd tevoren een lijstje ter
hand gesteld werd om enkele bijzonderheden
van het kind in te vullen. Ik denk bijv. aan
deze dingen:
Naam
Geboortedatum
Is het kind linkshandig?
Waar heeft het kind veel belangstelling
voor?
Is het gauw vermoeid? Na welke bezige
heden
Heeft het last van lichamelijke gebreken'
Welke?
Enz.
Me dunkt, niemand beter dan de ouders
is in staat een dergelijk lijstje in te vullen,
De moeder vooral heeft uitstekend gelegen
heid haar kind te observeeren en haar ge
gevens zouden voor de school van het groot
ste belang zijn. Zoo dikwijls komt men eerst
weken na dien achter dergelijke dingen en
dan kan het gebeuren, dat reeds verschil
lende fouten gemaakt werden, welke nu wel
niet dadelijk ernstige gevolgen behoeven te
hebben, maar toch wel van veel belang kun
nen zijn voor het .erdere verloop van de
gebeurtenissen in school.
Ik denk bijv. aan het geval van een jon
getje, dat vaak naar de W.C. moest, maar
het niet durfde te vragen. Na het eerste
gelukje schaamde het kind zich zoo erg, dat
het bijna niet meer naar school te krijgen
was. Had de onderwijzeres een en ander ge
weten. zij zou, stellig dit ongelukje hebben
kunnen voorkomen. En zoo zrjn er meer ge
vallen in de schoolpractijk, waarbij de in
lichtingen der ouders van het grootste be
lang zijn.
OVEEKA.
Hij legde voorzichtig een hand op Lucie's
schokkende schouders en zei verslagen:
„Maar liefste
Dat oude in lang niet gebruikte woordje
uit hun verlovingstijd, ontwapende haar
woede en haar wantrouwen.
Ted vervolgde rustig: „ik geef niets om dat
meisje, als ik maar had kunnen vermoeden,
dat jij je zooiets onschuldigs als dit samen
naar huis fietsen aantrok, had ik het niet ge
daan. Ik zal het nu ook zeker niet meer
doen."
„Heusch niet?" vroeg Lucie gretig, haar
betraand gezicht opheffend.
„Waarachtig niet", antwoordde Ted en ver
volgde met een wat goedmoedig plagende
glimlach:
,Zeg Vrouwtje?"
„Ja?
„Dit vooral maakt, dat ik wèl geloof,
je nog veel om my geeft."
dat
„Ja natuurlijk, malle jongen."
„Zie je, daar heb ik den laatsten tijd erg
weinig van gemerkt. Ik weet wel, dat je zor
gen hebt en ik bewonder het zooals je met
zoo weinig geld alles nog in orde houdt. Maar
je was wel doorloopend erg snauwerig tegen
mij, en erg aan het brommen over mijn asch
morsen en onnoodig veel werk veroorzaken,
weet je wèl En dat animeert niet erg om
gauw thuis te komen.
Lucis trok zijn hoofd naar zich toe.
„Wij zijn allebei dwazen" zei ze opgewekt,
„we gaan het alles héél anders doen".
Iedereen behoeft ons eigen ik niet te ken
nen, noch onze gevoelens en gedachten.
Maar weest Uzelf tegenover degene, die U
het liefst is, dat maakt het leven eenvoudiger
en wanner.
Nadruk verboden
Dr. Jos. de Cock,
Uit de natuur
door J. K. S.
Eerst de Ruige Weg.
Na vele lichtlooze, grijze dagen is het
haantje van den toren eindelijk door het
Noorden heengekomen. De vroolijke Noord
ooster heeft al na een enkelen dag alle grijze
wolkendweilen opgeruimd en de zomerzon
olaat goud te tintelen over de groene landen.
Nu a les eens <n den steek laten! De banden
van de fiets hard pompen, de trouwe prisma
omhangen en notitieblok en potloodstompje
jrijpen. Al gapw gonzen de banden weer het
o de, vertrouwde lied over den weg.
Langs de bloeiende bermei. van zomer-
ditken en wegen gaat het, die geel zien van
pastinaakscbermen en boterbloem-kopjes,
wit van duizendblad en peen en rood van
klaver. Tusschen geel-golvende korenlanden
door. Tot we ons doel van dezen middag
hebben bereikt. De Ruige Weg.
Ons boschbezit.
We zijn in den Noordkop stiefmoederlijk
bedeeld met bosch, vooral met loofbosch; dat
zal niemand betwisten. De verzuchting van
Jan P. Strijbosch, over „die beruchte boorn-
looze streek benoorden Schagen" is echter
hoewel n'et geheel ongegrond, toch zeker
schromelijk overdreven! Platweg boomloos
is onze Noordkop zeer zeker niet! Hebben we
ir de „Donkere Duinjn" bij Den Helder
sede-t enkele jaren niet een heel mooi na
tuurpark. representatie-oord van groote be
teekenis, dat echter geen bosch in den waren
zin des woerds mag heeten, maar niettemin
"s naaldhout-aanplant zeer zeker zijn be
koring heeft. Liggen hier en daar verspreid
niet nog kleine, maar voor den natuurlief
hebber juiSv zoo belangwekkende bosch
complexjes? Hebben we niet de „Ruige
weg" met inbegrip van het „Annanas", is
daar niet nog het „Wildrijk"?
Hoe te bezien?
Zoo'n bosch is vanzelfsprekend op ver
schillende manieren te bekijken. We willen
ons echter nimmer op het standpunt stellen
van den doorsnee-inensch, die in een bosch
een 'erzameling boomen ziet waaronder je
op plezierig-veerende moskussens vrij com
fortabel kunt picniccen, met of zonder
schreeuwende kotJ ergramofoon, daarbij min
of meer gehinder. door spinnen in je nek,
wespen in je thermos met thee, bloeddorstige
mieren op je boterhammetje en allerlei gon-
z d, stekend, bytena, zuigend gedoe op
doorgaans ongewenschte plaatsen. Met tot
daverend slot een overl aaste, zeer oneervolle
aftocht net achterk tin,< van een collectie
sardienblikjes, boterhammen-papiertjes en
palingvellen.
Lxct is bekend, da* de planten in de natuur
niet zo< maar willekeurig docr elkaar
groeien, maar in vaste gezelschappen, in
gemeenschappen van zeer bepaalde samen
stelling, die je overal kunt tegenkomen waar
hun optreden door de standplaatsfactoren
geooiioofd is en die gekenmerkt zijn door
de epaalde combinatie van karaktersoorten
en mm of meer trouwe begeleiders. Zoo zijn
ook verschillende loofbosch-gezelschappen te
onderscheiden.
Eiken en berken.
Probeeren we nu eens onzen Ru'gen Weg
zoo te bekijken
Dp bovengroei bestaat vooral uit ruw-
schorsige zomereiken met grappige groene
eikeltjes. Op hui. eerbiedwaardige stronken
groeien mossen. Opvallend veel het aardige,
lichtgroene knopjesmos, dat niet zoo vree-
selijk algemeen is en dat ik reeds in menig
uurtje trachtte 'je fotografeereD, tot dusver
nog zonder veel resultaat. Ook veel donker
groen hangend klauwtjesmos, een familielid
van dat in de duinen Maai tusschen de eiken
staan er de witstammig-bebladerde ruwe
berken, met hun sierlyke, dunne twijgen.
igtr groeit het felle oranjerood van de
lijsterbessen en ontdekken we de ingesneden
bladeren van de stekelige meidoorns, die nog
zoo kort geleden hun geurende, blanke bloe
sem pracht droegen. Kamperfoelie rankt
omhoog m bloeit met zoet-aromatisch-geu-
rende, bleekgele en uitermate sierlyke kelk-
bloemen. Boven de bossen sierlijae cikvarens,
die er heel veel groeit, en waartusschen ook
de veervormige bladen van mannetjes varen
wuiven, weven de kruispinnen hun vangnet-
nen, die het ons uiterst lastig mrken om
verder door te dringen. Maar we zetten door.
Een langp. c tmug zit zich te toiletteeren op
een rose bloem van de scherpdoornigt stok
ramen, die al vol groote, groene en nog
wrang-zure vruchten zitten. Insectenvrien
den zouden hun hart hier op kunnen halen!
Opeens staan we aan den rand van het
boschje en zien uit over de groene, wijde
landen, waar het zwart-witte vee graast en
de bonte scholekters lawaaien, waar kieviten
roepen. De landen, die tot den einder liggen,
tot daar. waar d» Schoorlsche duinen blauw-
wazig liggen. Verweg roept een koekoek
eentonig z'n naam.
Conclusie.
En laten we nu eens even praten. Wat
soortensamenstelling betreft kunnen we on
zen Ruigen Weg nog het beste onder de
thans beschreven boschtypen rangschikken
onder de z.g. eiken-berkenbosch (het Quer-
ceto-Retulelum typicum).-
Dit bosch groeide van nature veel op de vrij
droge, hoogeonvruchtbare diluviale zand
gronden. De erin optredende planten kunnen
dan ook een arme, vrij zure grond verdragen.
In den Ruigen Weg hebben we echter nog een
soortenarm voorbeeld De eike-berkebosschen
van Gooi, Veluwe, Nd. Brabant. Achterhoek
en Salland zijn veel soorten rijker. Vooral in
het najaar zijn deze bosschen mooi. De gou
den trossen van de guldenroede en de feloranje
lijsterbessen gloeien dan tusschen kleurentin-
telend herfstloof en tusschen de ruischende,
roodgouden adelaarsvarens trekken de vuur-
roode, witgevlekte vliegenzwammen hun hek
senkringen in het gouden gevallen berkenblad.
In den Ruigen Weg zien we de karakte
ristieke planten optreden als berk en eikvaren,
lijsterbes en kamperfoelie, en daarnaast nog
verschillende typische mossen en grassen.
- Onze hei onnatuurlijk
Heel vroeger heeft het eike-berkebósch veel
grooter stukken van ons vaderland bedekt.
Onze voorvaderen hadden echter brandstof
noodig. Welnu, hout was er in overvloed; ze
kapten het. Hout hadden ze noodig voor hui
zenbouw, wegenaanleg, schepenbouw. En had
er één een akkertje noodig, hij stak het bosch
in brand en bekommerde er zich weinig om ol
er een slordige honderd hectare te veel af
brandde. Er was genoeg.
De logische volgorde, de natuurlijke suc
cessie der planten gezelschappen was hierdooi
verstoord. De mensch gaf de hei gelegenheid
het terrein te veroveren, welke snelgroeiende
plant het veld wel wist te behouden omdat d
mensch de hei met schapen bevolkte, die stel
selmatig elk groen scheutje oppeuzelden.
Het zoo eigenaardige beeld van de golvende
paarse hei is dus onder menschelijken invloed
ontstaan!
Laat men de hei echter met rust, dan s
al gauw jonge berken en eikc op, berken
vooral, en langzaam maar zeker herovert het
eike-berkebosch het terrein. Op meerdert
plaatsen in ons land bv. op de Veluwe, is de»
belangwekkende strijd gade te slaan. Moest
niet de stichting het Gooische natuurreservaat
dat zich ten doel stelde een brok oude hei tl
bewaren, schapen de hei opsturen omdat
anders die typische oude hei heel aardig eike
berkebosch was geworden? Tevens een bewjjl
dat de stichting geen echte oude hei bezit
want die begroeit nimmer meer het bosch
door weer andere oorzaken.
Alsof dit alles nog niet genoeg was werdet
de heidevelden in de 18e en 19e eeuw over
groote uitgestrektheden beplant met dennen
die slechts Oostelijk van de F.lbe Inheemse!
zijn, aldu: van onzp toch al onnatuurlijke hei
develden nog onnatuurlijker denne-parkffl
makend!...
Kostelijk bezit
Dan worstelen we terug door de dichte
eiken opslag en belanden weer bij .den wej
ooren, oogen. neus, alles vol spinrag.
De Ruige Weg is nog een kostelijk bezit
al merken we op menige plaats helaas spore»
op van vandalisme van de zijde van de jeugd
die dit brokje natuur misbruikt om er roover-
tje te spelen en vuurtje te stoken. Liefhebb*
rijen waar op zich ze!f niets tegen is. maa:
waar toch naar onze meening wel andert
minstens even geschikte plaatsen voor zyn tl
vinden.
We beseffen nog lang niet voldoende,
we ieder brokje natuur in het algemeen, mtf
het weinige boschbezit In den Noordkop
het bijzonder tot het uiterste tegen schennefr
de handen moeten beschermen. Lukt het dj
hand te leggen op een buitengemeen fra^
stukje natuur, dan is dat terecht een aanlö"
ding om verheugd te zijn.
