Een nieuw Gibraltar
in Zuid-Amerika
NIPPER EN PELLE
De Mascotte
Dc vliegende vestingen
voor Engeland
GEEN TI|D OM HAAR
TE KNIPPEN
De Zweedscbe pers over
de vergeldingsactie
Radioprogramma
ALS AMERIKAANSCHE TROEPEN
LANDEN IN URUGUAY
STEUNPUNTEN OP DE KUSTEN
VAN URUGUAY.
(Van een bijzonderen V.P.B.-medewebker)
Washington, September 1940.
De oorlogszuchtige stemming in be
paalde Amerikaansche kringen, die nietis
liever zouden zien dan dat de Vereenigde
Staten zich in het conflict mengden,
neemt eer toe dan af. Zoo heeft de opper
bevelhebber van de Amerikaansche strijd
krachten, Generaal Marshall, de opperbevel
hebbers van de strijdkrachten van de ver
schillende Zuid- en Middel-Amerikaansche
staten uitgenoodigd, in Octobcr a.s. een be
zoek te brengen aan de Vereenigde Sta
ten, ten einde hen vertrouwd te maken
met alles, wat dezen op het gebied van
militaire voorbereidingen presleercn.
Met welk een volharding deze pogingen
om don militairen geest aan te wakkeren
door het ministerie van Oorlog worden
voortgezet, blijktwel uit het feit. clat
reeds in Juni van dit jaar onderhandelin
gen hebben plaats gevonden tusschen dc
generale staven van de Vereenigde Staten
en die van Uruguay. De „New York Ti
mes" weet zelfs te melden, dat de gene
rale staf van de Vereenigde Staten aan
dien van Nicaragua een volledig plan
heeft voorgelegd, waarbij ondersteld werd
dat beide generale staven nauw zouden sa
menwerken en zelfs het landen van Ame
rikaansche troepen in Montevideo werd
voorzien.
Hebben de Vereenigde Staten
een Gibraltar noodig?
Hiertegen zijn echter ook in Uruguay stem
men opgegaan. Men voorziet niet de moge
lijkheid, dat Uruguay in zoodanige situatie
zou kunnen komen, dat 't noodzakelijk zou
zijn, Amerikaansche troepen op Uruguee-
schcn bodem toe te laten.
Intusschen merkt de „New York Times"
tusschen twee haakjes op, dat Uruguay door
zijn ligging als geroepen is, om op te treden
als bewaker van dc Zuid-Bra/.iliaanschen
zoowel als van den geheelen La Plata-handcl
Militaire steunpunten, opgericht langs de
kusten van Uruguay, zouden er zelfs toe kun
nen bijdragen, een Zuid-Amcrikaansch Gi
braltar in het leven te roepen! Intusschen is
het. nig een open vraag, of Amerika op een
dergelijk steunpunt reflecteert.
Intusschen geeft, het standpunt, dat men
ten aanzien van Uruguay inneemt, te den
ken.
De pogingen van de zijde der V.S. om mi
litaire resultaten te bereiken met Costa Ri-
ca, Nicaragua en andere Middel-Amerikaan
sche staten door middel van militaire com
missies, worden intusschen voortgezet.
Staatssecretaris IIull heeft op de perscon
ferentie geweigerd zich uit te laten over een
radiobericht, volgens hetwelk het Ameri
kaansche Ministerie van Oorlog binnenkort
vier vliegende vestingen aan de fabrikanten
zou teruggeven, opdat deze dan aan En
geland verkocht kunnen worden. Algemeen
wordt aangenomen, dat het radiobericht
juist is geweest.
Feuilleton
Door
H* dc Vere Stacpoolc
HOOFDSTUK VI.
Hetgeen Carnahan vertelde.
Den volgenden morgen wandelde Cray
reeds vroeg naar de haven, om Carnahan zijn
besluit mede te deelen.
De lucht was helder en daardoor onder
scheidde de jonge man ver aan den horizon
een grooten mailstoomer, die koers zette naar
de haven van Sandabar.
Die boot, waarschijnlijk een Nederlandsche,
bracht reizigers aan uit het verre Europa. Zij
was een stukje Europa, een stukje Wester-
sche beschaving. In gedachten kon Cray de
bel voor het .ontbijt hooren luiden, zag hij
de passagiers zich naar de ruime eetzaal be
geven, om hun laatsten maaltijd aan boord
van het zeekasteel te gaan gebruiken. Wat
een verschil, die groote, luxueuse boot, met de
kleine, aftandsche „Itang" die op korten af
stand in de haven lag, zoo dacht de jonge
man. Hij had den vorigen avond de schuit niet
van buiten kunnen zien. Nu, bij daglicht, zag
hij eerst goed hoe vervallen en verwaarloosd
het schip er uit zag, ofschoon het wel sterk
en zeewaardig leek.
Wat was het toch, dat een schip persoon
lijkheid gaf, zoo vroeg hij zich af. Terwijl hij
naar de „Itang" keek, zag hij als het ware
haar eigenaar voor zich: slordig, onverschillig
en avontuurlijk, een echten vrijbuiter, met
toch een zekere vastberadenheid en wils
kracht.
Wat zou een reis met die aftandsche schuit
hem brengen, zoo peinsde hg verder. In elk
geval bracht zij hem vrijheid, een zekere zor
geloosheid misschien wel geld en bovendien
het „onbekende". Hij kende het Oosten slechts
door hetgeen hij er van gehoord had en door
het lezen van reisverhalen. Hij was nog te
kort in Indië om het door ondervinding te
kennen. Een zeker iets zei hem, dat de reis,
welke hij nu ging ondernemen, een radicale
verandering in zijn levensomstandigheden zou
brengen. Over den aard van de onderneming,
No. 86.
Er wordt vriendschap gefloten
1. „Wij verstaan er geen
woord van, wat je zegt,
Kurrki; maar wanneer je
bedoelt, dat het een stout
moedige redding was, dan
zijn we het met je eens."
2. „Zeg, hg is zeker een net
jonget>; zullen we niet met
hem naar zijn huis gaan?"
Onderweg naar het huls van
Kurrki.
1. "k verheug me er verschrik
kelijk op je huis te zien,
Kurrki. Wij zullen je later
dan ons drijvend paleis la-
„en zien.
2. Intussen ligt „Lily Dale"
in de bocht voor anker in
afwachting van de terug
keer der jongens.
3. Tevergeefs tuurt kapitein
Knacks naar de woonschuit
en haar beide passagiers.
De aanvallen op Londen
Tegenstrijdige Engelsche berich
ten.
Volgens een Engelsch .radiobericht deelen
het Engelsche ministerie van luchtvaart en
dat van Binnenlandsche veiligheid mede, dat
dc Duitsche luchtaanvallen ook gedurende
den vorigen nacht voortgezet zijn. Weer
wordt toegegeven, dat door bommen „vaak
van van het zwaarste kaliber" in vele wijken
schade aangericht werd waarbij deofficicele
Engelsche berichten evenwel klaarblijkelijk
trachten te verbloemen, dat de Duitsche aan
vallen objecten golden, die voor den oorlog
van belang zijn.
Voorts blijkt uit de Londensche berichten,
dat de Duitsche aanvallen niet lot 'het ge
bied van Londen beperkt bleven, doch ook
op doelen van militair belang in andere stc
den gericht waren.
Er worden bomaanvallen in Hertfordsliire
Essex, Kent, Berkshire, Sussex, de Mid-
lands alsmede „in het noordoosten en zuid
westen" gemeld.
Kenmerkend voor de onnauwkeurigheid
van de Engelsche opgaven respectievelijk de
verwarring, die door de censuur in de Engel
sche verslagen gesticht wordt, is een ander
radiobericht uit Londen, waarin aanvanke
lijk gezegd wordt, dat bij de aanvallen van
Woensdag voortdurend brisantbommen in
het hart van de city gevallen zijn. terwijl
twee zinnen verderop in hetzelfde bericht
te kennen gegeven wordt, dat volgens een
mededeeling van het ministerie van lucht
vaart bij de zeven aanvallen,'die Woensdag
overdag gedaan werden, geen bommen in de
city gevallen zijn.
Zwitserland in contact met de
Znid-Amerikaansche markt
De Koelnische Zcitung meldt:
De Zwitscrsche consulgene-aal in Lima
heeft bekend gemaakt, dat het handelsver
keer van Zwitserland met Noord- en Zuid-
Amerika ondanks den Europceschcn oorlog
wordt voortgezet. Eensdeels worden goede
ren verzonden met Grieksche schepen wel
ke de Zwitser.sche regeering gecharterd
heeft. Deze schepen varen van Genua naar
New Yoidi vanwaar de goederen naar Zuid-
Amerika worden, overgeladen. Anderdeels
worden de Zwitsersche goederen over land
van Genève via Barcelona naar Lissabon
overgebracht, vanwaar zij met Amerikaan
sche schepen naar New York vervoerd wor
den. Op «grond hiervan is het mogelijk ook
de handelsbetrekkingen met Peru te hand
haven.
HET WONDER VAN DEN
H. JANUARIUS
Gistermorgen om 9.36 uur op den feest
dag van den beschermheilige der stad Na
pels, den H. Januarius. heeft zich weer het
traditioneele wonderbare feit voltrokken, dat
het bloed van den Heilige, dat in een relie-
kcnschrijn bewaard wordt, weer vloeibaar
geworden is. De gedaanteverandering van
het bloed voltrok zich in tegenwoordigheid
van een groote menigte geloovigcn.
(Onder het hoogaltaar der kathedraal van
den H. Januarius bevindt zich een crypte
met het graf van den patroonheilige dei-
stad. Een kapel is aan den heilige toegewijd
omdat hij in 152? „Napels bevrijd heeft van
pest, hongersnood en oorlog en van het
vuur van den Vesuvius". In een zilveren
tabernakel achter het altaar van deze ka
pel worden de twee ampullen bewaard wel
ke gedeeltelijk met het bloed van den hei
lige gevuld zijn. De periodieke gebeurtenis
van het weer vloeibaar worden van dit
bloed vormt een belangrijk feit in het gods
dienstige leven der stad Napels. Red.).
Woensdag hebben de sirenes te Londen
prachtisch den geheelen dag geloeid, meldt
cle Londensche correspondent van Stock-
holmsTidningen Gewéldige gevechten hebben
zich boven de Theems afgespeeld Het Duit
sche luchtwapen heeft steeds weer opnieuw
in sterke formaties aangevallen. Vooral wa
ren er veel jachtvliegtuigen waar te nemen.
Ook de Londensche correspondent van het
Madrilecnsche blad A.B.C. schrijft, dat de
Duitsche bommenwerpers zich geen rust
schenen te gunnen. De correspondent pro
beert al sinds tien dagen zijn haar te laten
knippen, maar dat was tot dusver onmoge
lijk, want telkens als hij de kapperswinkel
wilde binnengaan, loeiden de sirenes en wer
den de zaken terstond gesloten. De corres
pondent meldt vervolgens, dat er om de an
dere straat van de Londensche City in puin
ligt. Wie Londen vroeger gekend heeft en
het thans terugziet, zou het nauwelijks her
kennen, daar dc stad in een toestand ver
keert, alsof alle Bijbelsche plagen over haar
zijn losgebroken.
De Zweedsche bladen houden zich weer
bezig met de Duitsche vergeldingsactie te
gen militair belangrijke doelen in Engeland.
Daar de Britsche censuur hun streng ver
biedt mededeeling te doen van de verwoes
ting van objecten, die voor den oorlog van
betcekenis zijn. moeten de Londensche cor
respondenten zich beperken tot verspreiding
over schade van anderen aard, die ten ge
volge van de verspreiding der uit militair
oogpunt belangrijke installaties over Lon
den onvermijdelijk zijn.
Stockholms Tidningen weet te melden, dat
drie leden van de regeering bijzonder te lij
den hadden van dc Duitsche bomaanval
len. Een minister had in een hotel moeten
overnachten, omdat zijn huis door een bom
verpletterd was. Een andere minister had
niet naar huis kunnen eaan, omdat het aan
grenzende huis verwoest was en voor het
huis van den derden minister was een nict-
ontplofte bom ingeslagen, zoodat de minis
ter er de voorkeur aan gaf zijn woning te
mijden. Ook de huizen van enkele lager
huisleden zijn in vlammen opgegaan.
Het blad wijst er op, dat men te Londen
onmiskenbaar den indruk heeft, dat de
Duitsche aanvallen heviger worden. In de
straten van de Engelsche hoofdstad zijn de
hoopen glasscherven zoo hoog en zoo talrijk,
dat men ze met de -sneeuwhopen van een
Zwecdschen winter kan vergelijken.
4.35 Zang met pianobegeleiding en gr.muz.
5.15 Nieuws- en economische berichten ANP,
5.30 Voor de jeugd.
6.15 Gramofoonmuziek.
6.30 VPRO: Bijbelvertellingen.
6.45 Berichten.
7.00 Vragen van -den dag (A.N.P.)
7.15 Reportage of muziek.
7.45 Orgelspel.
8.00 Nieuwsberichten A.N.P.
8.10 Causerie: De kleine zelfstandtge.
8.30 Gewijde m uzi ede (opnamen).
8.50 Sc'hiftlezing.
8.559 uur Nieuwsberichten (A.N.P.)
Kootwtyk, 1875 m.
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1940.
Jaarsveld. 414,4 m.
NCRVUitzending.
8.00 Nieuwsberichten ANP.
8.10 Schriftlezing. Meditatie.
8.25 Gewijde muziek (gr.pl.).
8.35 Gramofoonmuziek.
9.15 Apollo-ensemble en gramofoonmuziek.
10.20 Arnhemse orkestvereniging (opn.).
10.30 Morgendienst.
11.00 Gramofoonmuziek.
11.25 Fluit, piano en gramofoonmuziek.
12.00 Berichten.
12.15 Gramofoonmuziek.
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP.
1.00 Postillons en gramofoonmuziek.
2.15 Orgelconcert.
3.00 Christ. lectuur.
3.«50 Piano, 2 violen en gramofoonmuziek.
4.15 Gramofoonmuizek.
VARA-Ultzending.
7.00 Berichten (Duits).
7.15 Berichten (Engels).
7.30 Gramofoonmuziek.
8.00 Nieuwsberichten ANP.
10.00 Orgelspel.
10.30 Zang, piano en gramofoonmuziek.
11.00 Gramofoonmuziek.
11.15 Berichten (Engels).
11.30 Esmeralda en solist.
12.30 Berichten (Duits).
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP.
1.00 VARA-orkest (1.452.00 Gramofoonmuz.
2.002.15 Berichten Duits).
3.00 Gramofoonmuziek.
3.30 Berichten (Engels).
3.45 Tuinbouwpraatje.
4.15 Orgelspel (m.t gramofoonmuziek).
5.00 Berichten (Duits).
5.15 Nieuws- en economische berichten ANP.
5.30 Esmeralda.
6.15 Berichten (Engels).
6.30 Viool en piano.
7.00 Vragen van de dag (ANP).
7.15 VARA-orkest.
7.49 Reportage.
8.00 Berichten (Duits).
8.15 Nieuwsberichten A.N.P., eventueel
gramofoonmuziek.
8.30 Berichten (Engels).
8.45 Gramofoonmuziek.
8.55—9 uur Nieuwsberichten A.N.P.
waarin hij Carnahan's partner zou worden,
verkeerde hij absoluut in het onzekere en ter
wijl deze onzekerheid hem het eene oogenblik
aantrok, voelde hij het andere moment een
zekeren tegenzin tegen de geheele zaak in
zich opkomen. Den geheelen nacht had hg in
tweestrijd verkeerd, het voor en tegen over
wogen en nog steeds was h\j besluiteloos. Wat
zou hij doen, naar de Itang gaan of terug-
keeren naar zijn hotel?
Op het moment dat hij zich dat afvroeg,
zag hij een figuur op het dek van de Itang
verschijnen, waarin hij Carnahan meende te
herkennen.
Carnahan zwaaide met zgn hand in de rich
ting waarin Cray zich bevond, waaruit de
jonge man moest opmaken, dat de ander hem
had gezien. Het volgende oogenblik verscheen
de inlander Piroli op het dek, liet zich over
de verschansing in de sloep zakken en roeide
naar het land. Cray daalde een der trapjes
van den steiger af en wachtte op het nader
komende bootje. Nu was hij in elk geval ver
plicht om naar de Itang te gaan, maar wat
hinderde dat eigenlijk? Hij kon immers eerst
hooren wat Carnahan te vertellen had en dan
was er nog tijd genoeg om een beslissing te
nemen.
Cray nam weinig notitie van den jongen
inlander die hem naar de Itang roeide. Ge
dachteloos keek hij een oogenblik in het don
kere gezicht met de melancholieke, zachte
oogen. Had hij geweten welke rol deze jonge
inlander in zijn, Cray's levensdrama zou spe
len, dan zou hij hem zeker aandachtiger be
keken hebben. Carnahan zou hem, wanneer
hij dezen er naar gevraagd had, verteld heb
ben dat Piroli een Javaan was, met een tikje
Maleisch bloed. Piroli's grootvader was een
Maleier geweest en iets van diens vuAgen,
min of meer kwaadaardigen aard had zich in
het karakter van den jongen gepaard aan de
melancholieke, slaafsche zachtheid van den
Javaan. Piroli was in zijn soort een knappe
jongen, met een goed gevormd gezicht en een
slank lichaam. Met zijn korte, blauwlinnen
broek, wit, aan den hals openvallend shirt en
bontgekleurden hoofddoek vormde hij een
schilderachtig beeld tegen den helderblauwen
achtergrond van den hemel.
Toen Cray door Carnahan aan boord van
de Itang was geholpen en naar de kajuit werd
geleid, zag hij nog juist een glimp van het
meisje, dat voor op het dek bezig was met
een of anderen arbeid. Een oogenblik hief zij
het hoofd op en keek vluchtig naar den jon
gen man, om daarna weer met haar bezig
heden voort te gaan.
Je bent dus gekomen, zei Carnahan
bij wijze van welkomstgroet.
Ja, ik ben gekomen, antwoordde
Cray. Hg nam plaats op een der banken en
legde zijn hoed naast zich neer, terwijl Car
nahan tegenover hem ging zitten en een siga-
i*et begon te rollen.
Eerlgk gezegd, was ik bang, dat je niet
zou komen. Ik meende, dat ik je te weinig
van de zaak had verteld om je belangstelling
voldoende op te wekken, maar juist genoeg
om je er over te laten praten met anderen.
Ik heb me blijkbaar vergist en nu zal ik je
alles eens haarfijn vertellen...... Een maand
of drie geleden doorkruiste ik met de Itang
de Mindorozee, een binnenzee, welke zich uit
strekt van Noord-Borneo tot Mindoro, in het
Westen begrensd door Palawan en in het
Oosten door de Soeloe-eilanden en de andere
Philippijnen. Welnu, iets ten Noorden van
de Soelo-eilanden bevindt zich een ruw,
woest eiland, geheel bestaande uit rotsen,
klippen, inhammen en holen, en slechts be
woond door een vreemd soort watervogels.
Schepen komen nimmer in de nabijheid van
dit eiland, omdat het gevaarlgk is door de
riffen en klippen, welke zich in de omgeving
bevinden. Bovendien staat het eiland bij de
Chineezen en andere inlanders in een kwa
den reuk. Zij beweren dat de holen van het
eiland bewoond worden door draken en booze
geesten. Natuurlijk kun je als nuchter den
kend mensch lachen om dergelijke denk
beelden, maar als je zooals ik het eiland van
nabij hebt gezien, kun je je toch wel inden
ken, dat eenvoudige Oosterlingen, met hun
sterk ontwikkeld gevoeld voor mystiek, er ten
opzichte van dat eiland dergelijke denkbeel
den op na houden. De Noord-Borneo-bevolking
heeft het een naam gegeven, namelijk „Het
Verloren Vrouwen eiland" en afgaande op de
geluiden, welke men er dikwijls na zons
ondergang verneemt, is dit wel een zeer goed
gekozen naam. Deze geluiden bestaan uit
gillende kx-eten, welke men zeer goed kan
verslijten voor het geschrei en gejammer van
vrouwen. Werkelijk Cray, ik ben voor geen
geruchtje vervaard, maar ik moet je zeggen,
dat mij een rilling over den rug voer toen
ik die kreten hoorde. Ik kan me zeer goed
voorstellen, dat het eiland door de inlanders
gemeden wordt. En dat het gemeden wordt
was voor mg een geluk, want anders zou
ik nimmer de ontdekking hebben kunnen ma
ken, welke ik thans gedaan heb.
De bijzonderheden aangaande, dit eiland,
welke ik je thans heb verteld, vernam ik van
Piroli, die bovendien beweerde, dat de holen
en rotsen van het vreemdsoortige eiland val
zaten met vogelnesten van formidabele
grootte. Dit was voor mij aanleiding genoeg
om ondanks alle verhalen over draken en
verloren vrouwengeesten een onderzoek in te
stellen, want de handel in vogelnesten Is,
vooral in Canton, zeer winstgevend. Indien
de voorraad nesten op het eiland nu van
dien aard was, dat er belangrijke winst zou
zijn te behalen, was ik van plan een conces
sie aan te vragen en met een paar Hollan
ders, waarmede ik wel eens Trieer zaken had
gedaan, een syndicaat te stichten. Dus toog
ik op onderzoek uit. Het gelukte me een be
hoorlijke inham tusschen de klippen te vin
den en de Itang daar veilig binnen te lood
sen. En inderdaad, ik vond de hoeveelheid
nesten ruim voldoende om er een goed, winst
gevend zaakje van te maken. Maar ik vond
nog meer, iets wat wellicht veel meer geld
opbrengt dan alle vogelnesten van hier tot
Shanghai. Ik zal je vertellen wat ik vond. In
mijn sloep langs de rotsachtige kust van het
eiland varend, op zoek naar nesten, kwam ik
plotseling terecht in een zeer diepe, breede
spelonk, een soort grot,, in de rotsen uitge
hold. Het water is op die plaats wel twin
tig vadem diep en aan één zijde van den in
ham bevindt zich een strook vaste grond
van ongeveer tien voet breedte, compleet een
soort natuurlijke steiger, waaraan je een.
schuit kunt vastleggenDaar ligt een
schip gemeerd!
Na deze laatste, op geheimzinnigen toon
uitgesproken woorden, zweeg Carnahan
eenige oogenblikken en besteedde zijn aan
dacht wederom aan het rollen van een sigaret.
Het was stil in de kajuit en Cray kon thans
duidelijk de stemmen hooren van het meisje
en Piroli, die op het dek met een of andere
werkzaamheid bezig waren.
Je kunt de schuit niet zien, vervolgde
Carnaha eindelijk zijn verhaal, voor je een
flink eind de grot bent ingevaren en dan ruik
je haar nog eerder, dan dat je haar ziet, in
de halve duisternis, welke in die grot heersc'nt.
Maar zij ligt er, dat staat vast, naar mijn
schatting een tweehonderd tons schuit, met
breeden, hoogen achtersteven. De aanblik
welke het schip biedt is bepaald griezelig,
zooals het daar opdoemt in het schemerdon
ker. Voor zoover ik in die halve duisternis kon
nagaan, moet het bij hoog water de grot zijn
binnèngeloopen en toen op de een of sndere
manier beklemd zijn geraakt tusschen een
paar rotsblokken. Het verschil in den water
stand kan hoogstens zes voet bedragen en dit
verklaart, waarom het schip nimmer meer
vlot kon worden gekregen.
Wederom zweeg Carnahan een oogenblik
en van deze gelegenheid maakte Cray gebruik
om te vragen: Ben je aan boord van het
schip geweest?
Wordt vervolgd.)
