Het TOONEEL
Uit Langendijk
moet niet praten
maar doen
Mijnhardtjes
interview met
van Leersum
Een
Bob
Uit Alkmaar
ALKMAAR
wordt een witte stad!
De gasvoorziening
van Sint Maarten
Donderdag 10 October 1940
Tweede blad
Een onzer medewerkers heeft
het genoegen gehad een vraag
gesprek te kunnen voeren met
den bekenden tooneelspeler Bob
van Leersum, den zoon van
notaris van Leersum te Winkel.
Hoe het tooneel werkt en strijdt
komt uit dit interview wel zeer
sterk naar voren!
WERK EN STRIJD IN PLANKENLAND
Voor drie achtereenvolgende avonden
gaat op het oogenblik te Alkmaar in de
schouwburg Het Gulden Vlies „De Spook
trein". Het stuk wordt gegeven door de
tooneelgroep „Het Tooneel" en toen we
daarbij op het program zagen staan: „Re
gie: Bob van Leersum", rees bij ons de
lust een onderhoud te hebben met dezen
nog jeugdigen, doch meer en meer op den
voorgrond tredenden speler, die met zoo
veel banden is gebonden aan Schagen en
omgeving.
Hij was daartoe op ons- eerste verzoek
bereid, al bleek ons later, dat hij wel even
had gehuiverd voor een interview!
Bij het begin van het seizoen, staan de
bladen vaak vol zoo zei hij met aller
lei artikelen, waarin wordt verteld, wat
sommigen willen en zullen. Daarmee schiet
men zoo weinig op. Niet praten, maar
doen, dat bleek het devies te zijn, waar
aan onze zegsman zich het liefst wilde
houden.
En vooral in een tijd als de te
genwoordige is er zoo ontzettend
veel te arbeiden. Het tooneel kan
zooveel bijdragen, wanneer het er
op aan komt het pessimisme en de
levensmoeheid, die in somberetij
den altijd dreigen op te komen, den
kop in te drukken.
Er zijn wellicht factoren geweest, die in
de achter ons liggende periode een ■zekere
verwijdering tot; stand hebben gebracht
tusschen het publiek en het tooneel. Ook
heeft de film, die in korten tijd tot een
ongelooflijke volmaaktheid kwam, aan'het
tooneel afbreuk gedaan.
Echter, het tooneel heeft iets, wat de
film niet bezit: het leeft meer. En waar het
altijd het leven is; dat den levenden mensch
trekt, daar heeft het tooneel ook het mid
del om zich steeds te kunnen handhaven,
welke concurrentie het ook wordt aange
daan.
Iets wat ergens anders niet te
vinden is.
Opgave daarbij zal het zijn, het publiek
niet te leur te stellen. Men moet iets ge
ven, wat elders niet kan worden gevon
den. Dit iets behoeft niet altijd iets zwaar
wichtigs of iets hoogdravends te zijn. Het
kan zijn een gulle lach in dagen van be
klemmende duisternis, een druppel levens
moed, die opheft uit den sleur van het af
mattende dagelijksche leven. Twee om
standigheden vooral maakten, dat het too
neel tegenwoordig weer betere kansen
krijgt.
In de eerste plaats het feit, dat
de tegenwoordige tijd zich merk
waardigerwijze kenmerkt door een
toenemende zin voor het geestelijke,
een zin tot verdieping, in de twee
de plaats de omstandigheid, dat het
gebrek aan films de bioscopen er
toe noopt zich te gaan instellen
.op.... het tooneel.
En we kregen den indruk, dat het too
neel, dat uit alles wat is geschied veel heeft
geleerd, niet zal aarzelen de geboden
kansen waar te nemen.
De jeugd!
Wat vooral bemoedigend is, zoo vertelde
de heer van Leersum, is de toenemende
belangstelling, welke het tooneel onder
vindt, bij de jeugd. Hebben we de jeugd,
dan hebben we de toekomst.
De jeugd was. langen tijd geheel verkeerd
behandeld. Ze was lastig gevallen met zwa
re stukken, die. reeds waren behandeld in
de schoolliteratuur. Helaas dikwijls met
het gevolg, dat de lust en de animo daar
door compleet waren gedood. De heer van
Leersum verhaalde ons, hoe hij, onder
Saalborn, jeugcluitvoeringen had gegeven,
die voor de jeugdige bezoekers even heer
lijk waren geweest als voor de spelers
zelf. De zaal had zoodanig gedaverd van
den lach, dat men op het tooneel eenvou
dig minutenlang had moeten wachten met
doorspelen. De uitvoeringen duurden daar
door een half uur langer dan gewoonlijk.
Maar die jongelui waren geworden tot vas
te klanten van het tooneel. Ze waren niet
voor hun leven weggejaagd door saaie ver
tooningen, die hen niet interesseerden.
En hoe op het platteland?
„En hoe denkt u over het platteland?"
vroegen we. Ook daarvan verwachtte on
ze zegsman veel. Het zou kunnen zijn, zoo
vertelde hij, dat het platteland hier en
daar wel eens het gevoel heeft gehad, een
tikje bij den neus te zijn genomen. Wel
licht hebben de spelers het publiek soms
onderschat. Men dient echter te beseffen,
dat jaren lang de groote stad en daarmee
het theater van de groote stad voor ieder
een bereikbaar was. Het plattelandspu-
bliek eischte daarom niet minder' dan de
stadsbewoner en dit is soms door de spel
leiders uit het oog- verloren. Het feit ech
ter, dat de avonduitgangen naar de groote
stad thans nauwelijks meer mogelijk zijn,
biedt de gelegenheid het platteland terug
te winnen.
En we kregen den indruk, dat er ern
stig naar wordt gestreefd, deze opgave te
volvoeren.
We spraken nog lang. Fransche, Duit-
sclie, Engelsche en Nederlandsche tooneel-
schrijvers passeerden de revue, de klassie
ken kregen een beurt en lang stond onze
zegsman tsil hij Shakcspeare, die zijn
ideaal bleek te zijn. Hij verhaalde ons hoe
tooneelspelen altijd zijn hobby was ge
weest, eerst thuis op zolder, later op school.
Hij had het over zijn leerjaren, zijn tour
nee door IndiÖ, kortom te veel om op te
noemen. Een uur was om, voor we het
wisten.
We hadden een blik gekregen in de we
reld, die ligt achter het voetlicht, een bar
rière, die door iederen tooneelspeler avond
aan avond moet worden dooi'broken. Want
hij moet contact hebben met het publiek.
„Het contact, waar buiten je niet leven
kunt", zooals onze zegsman zich uitdrukt.
We vertrokken met de gedachte, dat de
tooneclspelers van heden meer dan ooit
bezield zijn door het streven het. hunne bij
te dragen om den moeilijken tijd, waarin
we leven voor velen gemak.ekli.jker en
draaglijker te maken. Ze zijn geen wereld
je apart meer, gelijk sommigen wel eens
denken, ze staan met beide beencn in onze
samenleving.
En zij hebben die noodig, zooals daar
tegenover wij hen noodig hebben.
tegen Hoofdpijn( Kiespijn, Migraine
KOOL VOOR ZUURKOOL.
Dezer dagen berichtten wij, dat de prijs
voor de Deensche witte kool, welke voor
zuurkool gebruikt zou worden, op f3.en
die voor de z.g. Succes wil te kool voor zuur
kool .12.80 per 100 kg. zou bedragen. Naar
wij vernemen is dit echter nog niet officieel
Er schijnt in Den Haag wel over te zijn ge
sproken. maar een officieel bericht is nog
niet ontvangen. Men is in Noordschnrwoude
op deveiling er toe overgegaan om deze kool
soorten voor zuurkool te verkoopen zonder
bepaling van prijs. Die zal later worden be
kend gemankt en verrekend.
OUDKARSPEL.
VISCHWEDSTRIJD.
De uitslag van de door de hengelclub Oud
karspel gehouden wedstrijd was als volgt:
Grootste baars: le prijs A. Visser, 2e prijs
K. Drost, 3e prijs- B. Drost. Grootste hoeveel
heid maatbaars: le prijs M. Hcytveld, 2e
prijs K. Koster. Grootste hoeveelheid: le prijs
D. Plakman, 2e prijs O. Bakker. Troostprijs
A. Kroon en eervolle vermelding M. Heyt-
veld, 24 stuks.
ZUINIG MET GAS.
Het bestuur van de commissie van Beheer
der gemeenschappelijke gasfabriek der Lan-
gendijker gemeenten e« Sint Pancras, heeft
een circulaire aan de gasverbruikers gericht,
waarin gewezen wordt op de moeilijke en on
geregelde kolenvoorziening en de afwisse
lende kwaliteit van de ontvangen steenko
len. In verband daarmede en door verschil
lende andere oorlogsomstandigheden, waar
door het gasbedrijf groote moeite heeft om
een geregelde gasproductie gaande te kun
nen houden, doet het bestuur een beroep op
alle gasverbruikers, orp elke verspilling van
gas te vermijden. Het is gebleken, dat er tal
van verbruikers zijn, die maar net doen of
Morgen xvordt met de werkzaam
heden begonnen.
Naar aanleiding van de klachten, die en
kele dagen geleden werden vernomen in
de gemeenteraad van St. Maarten omtrent
de traagheid, welke het Alkmaarsche licht-
be drijf toonde ten aanzien van de aanslui
ting der gemeente op het gasnet, kregen
we gisteren eenige inlichtingen, welke de
gemoederen wellicht cenigszins zullen kun
nen kalmeeren.
We leven in bijzondere tijden, waarin de
toevoer der materialen soms aan groote be
zwaren onderhevig is. Daaraan zoo ver
klaarde men ontkomt niemand, ook geen
gasfabriek. Te Alkmaar heeft men van den
beginne af aan gepoogd de leidingen zoo
snel als mogelijk is, aan te leggen.
Op het oogenblik echter is men eerst zoo
ver heen, dat men een begin kan maken.
Vrijdag a.s. is men voornemens de
werkzaamheden te beginnen bij de
Stroet. Het eerst komt dan de plaats
St. Maarten aan de beurt, vervol
gens de andere buurtschappen als
Valkoog en Eenigenburg.
Het is echter de vraag of alles zoo vlot
zal kunnen worden afgewerkt, als men te
Alkmaar graag wil. Pijpstukken zijn er ge
noeg, maar aan bijstukken, bochten, meters
en dergelijke heerscht een nijpend gebrek
en het is zeer wel mogelijk, dal als gevolg
daarvan 't werk af en toe zal moeten
worden onderbroken.
Daarbij komt nog de heerscliende sehaar-
schte aan benzine, met alles wat daarbij
komt.
Intusschen, dit kunen we met zekerheid
zeggen, bij het Alkmaarsche bedrijf doet
men alles om de zaak te bespoedigen.
er geen oorlogsomstandigheden bestaan en er
maar op los stoken. Zij zijn derhalve de oor
zaak, indien de geregelde gasvoorziening on
verhoopt mocht*falen. Het bestuur heeft hier
bij vooral het oog gericht op die verbruikers,
wier verbruik maandelijks zonder buitenge
wone oorzaken boven de 73 M3. uit stijgt tot
soms boven de 100 M3. Voor normale gezin
nen is dit een ongehoord hoog verbruik, dat
enkel aan moedwillige verkwisting kan wor
den toegeschreven.
De commissie doet nog een dringend be
roep op alle gasverbruikers, zich vrijwillig
in hun gasverbruik zooveel mogelijk te be
perken; mocht dit beroep geen afdoend re
sultaat hebben, dan zullen zeer ingrijpen
de bepalingen t.o.v. het gasverbruik getrof
fen worden.
NIEUWE NIEDORP
UITSLAG VERKOOPING
Mr. H. de Boer, waarnemend notaris te
Hoogwoud hield Woensdagmiddag j.1. in
't café van den heer de Weerd te Terdiek ten
verzoeke van de heeren G. Bobeldijk en F.
Mocjes te Terdiek gem. N. Niedorp) een
publieke verkooping van een huismanswo
ning met silo's, schuren, gierkcldcrs, erf en
cenige perceelcn weiland te Terdiek (gem.
Nieuwe Niedorp), samen groot 8.47.39 H.A.
Te aanvaarden huis met aanhoorenden per
1 Mei 1941; de landerijen met Kerstmis a.s.
Het verloop van deze verkooping was als
volgt:
Perceel I, huismanswoning, silo's, schu
ren, etc. met erf groot 0.24.66 II.A., opgebo
den tot f 3070.door den heer K. Stammis,
Heerhugowaard; bij afslag niet gemijnd.
Perceel II, bouwterrein, groot 0.13.00 H.A.,
opgeboden tot f 300.door den heer D. Olie
le Nieuwe Niedorp; niet gemijnd.
Perceel III, tuin groot 0.07.20 H.A.; opge
boden tot f 230.— door den heer Jac. Lan-
gereis, Nieuwe Niedorp; gemijnd op f 1.
door denzelfden heer Langereis (die wil z'n
eigen boontjes bouwen!!)
Perceel IV, weiland, groot 0.52.13 H.A.;
opgeboden tot f 770.per H.A. door den
heer S. Smit. Alkmaa, niet gemijnd.
Perceel V. Weiland, groot 0.51.24 H.A.; op
geboden tot f 690.per *4 H.A. door den
heer C. Groen, Winkel; niet gemijnd.
Perceel VI. Weiland groot 0.53.16 H.A.; op
geboden 1ot f 720.per 14 H.A. door J. F.
Koorn, Nieuwe Niedorp; niet gemijpd.
Perc. VII, weiland groot 2.20.00 H.A.; op
geboden tot. f 750 per 14 H.A. door den
lieer K. Stammis, Heerhugowaard, niet ge
mijnd.
Perc. VIII, weiland groot 2.22.10 H.A.,
opgeboden tot 710,per Vi H.A. (binnen)
niet gemijnd.
Perc. IX, weiland groot 1.42.40 II.A., op
geboden tot 610,per *4 H.A. (binnen),
niet gemijnd.
Perc. X, weiland groot 0.61.50 H.A., opge
boden tot 600,(binnen) per *4 H.A., niet
gemijnd.
Combinaties:
Perceelen I en II, in bod op 3370,op
geboden tot 3371,door K. Stammis, niet
gemijnd.
Perc. I, II en III in bod op 3602,niet
verhoogd en niet gemijnd.
Perc. V en VII, in bod op 8014,22, niet
verhoogd en niet gemijnd.
Perc. IX en X, in bod op 4950,56, niet
verhoogd en niet gemijnd.
Perc. VIII. IX en X. in bod op f 11.258.20.
niet verhoogd en niet gemijnd.
Perc. 5 en 6, in bod op 2.945,22; opge
boden tot 2.946,door C. Groen, Win
kel, niet gemijnd.
Perc. 1, 2. 3, 5, 6, 7 in bod op 13.148,niet
opgeboden en op 3,gemijnd door J.
Mijts, Nieuwe Niedorp.
Perc. 1. 2, 3, 5, 6. 7, 8, 9 en 10, in bod op
24.409,20, niet gemijnd.
De eindcombinatie vond alleen bij opbod
plaats en werd verhoogd van 26.014,80
tot 27.010,door den heer J. Zijp te Ab-
bekerk.
Verduisteringsmaalregelen gron
dig doorgevoerd.
Men zal zich herinneren, hoe in de laatste
gemeenteraadsvergadering door den heer
heer Stoutjesdijk warm werd gepleit voor vei
ligheidmaatregelen met het oog op de duis
ternis Ons stadje bezit nu eenmaal verschil
lende grachten en kanalen en een serie on
gelukken heeft reeds bewezen, dat er risico
aan was verhonden om 's avonds de donkerte
te 1 rotseeren en op straat te gaan. Uit het
antwoord, wat toen door de heeren achter de
bestuurstafel werd gegeven, bleek reeds, dat
het het college ernst was met de zaak en
ook dat reeds met de zaak een begin was
gemaakt.
En de aangelegenheid is goed aangevat!
Alle brugleuningen stralen in het helderwit.
Overal is op eenigen aftstand van de gracht
een breede witte streep aangebracht, talloo-
ze hoornen zijn geschilderd, de trottoirranden
en de brandweerkranen zijn aangegeven,
kortom Alkmaar is terdege op weg een witte
stad te worden.
Bovendien zijn op tal van plaatsen, we
zouden willen zeggen: overal, waar het wer
kelijk gevaarlijk is houten hekken aange
bracht. En zoo mecnen we, dat de Alkmaar-
ders tevreden kunnen zijn over hun overheid.
Wat van deze laatste redelijkerwijs mocht
worden verwacht, is geschied. En wanneer
de nachtelijke wandelaren nu bovendien nog
voorzichtig zijn en op zichzelf passen want
dat blijft noodig! dan hebben ze betrekke
lijk weinig meer te duchten.
De wet van 10 uur.
Een maatregel, die aanvankelijk als heel
onprettig werd gevoeld, was die van om 10
uur binnen te moeten zijn. Maar alles went
en ook dit. Dekaartjesrondjes beginnen wat
vroeger en de burgerij leeft gezond. Want
dooreen genomen gaat men veel vroeger naar
bed. Zelfs het schouwburgbezoek heeft zich
reeds zeer behoorlijk aangepast. De voorstel
lingen zijn eenvoudig vervroegd Men begint
soms om 7 uur, soms wel om half zeven.
Maar het gaat. De menschen, die tegenwoor
dig een verzetje extra-noodig hebben, laten
zich door het vroege uur in het geheel niet
weerhouden en wanneer om half negen wordt
gepauzeerd, heeft ieder het gevoel of het
twee uur later is.
Wanneer het moet, kan de mensch zich
altijd aanpassen. Dat dit juist is, heeft Alk
maar de afgeloopen weken duidelijk bewezen.
DE ALKMAARSCHE BEGROOTING.
Niet veel tijd voor behandeling
noodig.
Naar we vernemen zal de volgende week
het onderzoek van de begrooting in de afdee-
lingen van den gemeenteraad plaats hebben.
De eigenlijke begrootingszitting is dus na
derende.
Wanneer men echter zijn oor te luisteren
legt in gemeenteraadskringen, dan is te ver
wachten, dat het algemeen verslag dit jaar
hijzonder beknopt zal zijn. En er zijn er, die
meenen dat voor de behandeling der begroo
ting, niet zooals steeds placht te geschie
den twee dagen zullen moeten worden ge
reserveerd, doch dat de heele zaak ruim in
een dag zal kunnen worden afgehandeld.
In den daktuin. De stedeling, die over geen tuin beschikt, verzorgt in deze degen, nu de bloembollen
moeten worden geplant, nauwgezet de bloembakken met de gewassen, welke den zomer voor haar raam
zullen tooveren (Foto Pax-Holland)
Groote voorraden aardappelen, welke als veevoeder zijn bestemd, worden thans „gestoomd",
om daarna te worden ingekuild, waardoor hun houdbaarheid aanzienlijk wordt verhoogd
(Foto Pax-Holland)
