zoetigheidsrantsoen
N1PPER EN PELLE
De Mascotte
duisteruis-s'aclitaffers
Het
„Uw leidsman"
een groot succes
Lange lijst
geen bittere pil
Men kan met zijn Ijroodbonnetje
van een ons, wel een pond boter
letter koopen.
jantsoen afgestemd op de
verwerkte hoeveelheid bloem.
In een persconferentie heeft dé directeur
jyan, het centrale distributiekantoor, de heer
S, de Hoo. ©enige toelichtingen gegeven op
de nieuwe distributiemaatregelen.
Wij laten zijn uiteenzettingen hier in hel
'kort volgen:
I)o maatregel om deze zoetigheid in- de
'distributie te brengen schijnt een „bittere
pil".
Men zj' zich afvragen, of inderdaad de
blocmpositie van dien aard is, dat deze
maatregel noodig* was om ons dagelijksch
brood veilig te stellen.
Het antwoord is ontkennend., niet de nood-
jakelijklieid om meer bloem te besparen,
.vormt den ondergrond van dezen maatregel,
[doch de noodzakelijkheid om voor een be
paalde categorie consumenten meer brood
beschikbaar te stellen.
Deze categorie is de groep van jongelie
den lusschcn dc li en 21 jaren (d.w.z. vanaf
14 tot en hict 20 jaar).
Indien men bedenkt, dat er circa 1.500.000
pesonen to deze categorie behooren, zal
'men begrijpen, dat er naar een middel ge
docht moest worden om de voor dit extra
[rantsoen benoodigde bloem ie kunnen be-
Iparen op de huidige consumptie.
J Het gewone broodransoen verder beperken
werd niet mogelijk geoordeeld, daarentegen
kon het gebruik van koek, koekjes enz.
[vel eenigszins worden ingeperkt.
De hierdoor vrijkomende hoeveelheid
bloem kon dan voor he.t verstrekken van
het extra broodrantsoen worden aangewend.
In dit licht bezien is deze distributie niets
[anders dan een maatregel om den beschik
baren voorraad bloem op meer doeltreffende
wijze aan te wenden.
Verkeerd beeld.
Reeds den eersten dag vam deze distributie
[bleek er bij het publick een totaal verkeerd
(beeld van don omvang van deze distributie
Ife bestaan. Men verkeerde blijkbaar in de
meening, dat gebak e.d. erg zwaar van ge
wicht is en dat men dus voor een brood bon
van 100 gram een zeer kleine portie lekker
nijen zou kunnen krijgen.
Dit is totaal onjuist, immers de
rantsoenen v. koekjes, gebak, koek
beschuit en dergelijke zijn afgestemd
i op de in dit product verwerkte hoe-
L veelheid bloem.Zoo kan men op
een broodbon van 100 gram b.v. de
volgende minimum. hoeveelheden
„gebak" betrekken:
Speculaas 140 gram;
Koekjes 200 gram;
Cake 300 gram;
Gebak-gebakjes 600 gram;
Grootkorstgebak 500 gram;
Kleinkorelgebak 400 gram;
Koek 160 gram;
I Biscuit 90 gram;
j Beschuit 75 gram;
Indien men nu eens uitrekent, wat men
voor zoo'n bonnet je van 100 gram kan koo-
pon 2 ons koekjes van 10 cent of een bo
terletter van een .pond) dan valt het heusch
genoeg mee.
Bnvemlien er zijn meerdere' soorten koekjes
bonvrij: h.v. schuimgebak. we es permop pen
en ander gebak, waarin geen bloem is ver
werkt
Feuilleton
Door
H* de Vere Stacpoole
4i
Alles en alles bijeen genomen, zou er hoog
stens een half uur zijn verloopen sinds zij
Williams verlieten. Zij waren er zoo goed als
zeker van, dat ze niet waren gevolgd op hun
tocht naar het hotel. Waarschijnlijk stonu er
Iemand hen op te wachten aan de voordeur
Van Williams huis, die eindelijk het wachten
wel moede zou worden. Niemand dan de sla
perige klerk wist iets van hun vertrek en het
leek hen onwaarschijnlijk, dat die niet te ver
trouwen zou zijn.
De lichte, deinende riksjas brachten hen
vliegensvlug door de nu vrijwel vei'laten
straten. Daarna kwamen zij in de amuséments-
wyken, waar het nachtleven nog in vollen
gang was, maar waar niemand op hpn lette.
Tenslotte bereikten zij de donkere, smalle
fltraten welke naar de haven voerden.
De steigers, waaraan 3e groote schepen ge
oreerd lagen, waren donker maar de kleinere,
die waaraan de particuliere jachten, de sam-
panfe, de visschersbocten en kleine stoomboot
jes gemeerd lagen, waren alle goed verlicht.
Nadat Cray de riksja-mannen had betaald,
namen zij hun bagage op er wandelden verder
naar de haven. Williams had Cray goed uit
gelegd waar die zijn moest. Er lag slechts één
groote boot in de haven, waarschijnlijk de boot
Van de rcheepvaartmaatschappij boven Chi La
die den volgenden avond zou vertrekken naar
Southampton. Verder lagen er slechts een paar
kleine stoombootjes en eenige sampans. Een
°°gedblik kwam de gedachte in Cray op, om
°P de een of andere manier aan boord van de
groote boot te komen, ook al hadden ze geen
tickets. Misschien zou de paarser genoegen
Afmen niet betaling aan boord van het schip.
Maar het volgende moment verwierp hij die
gedachte. Dat was onmogelijk. Zij moesten
in Tam ar te 'romen met een van de
Aampans, dat was de eenige wee. zooals Wil-
hem duidelijk had gemaakt.-
Alsof hij geroepen was, dook plotseling een
i&nder op, van het dek van de dichtstbij lig-»
Voorbereidingen voor de
groote reis.
1. 't Is niet nodig, alles mee
te slepen. Wel is Jumbo
sterk, maar het kan ook te
veel worden."
2. De grote vhiend van de
jongens moest als pakjes
drager dienst doen.
3. En toen Karo er ten slotte
ook bij was, was het gezel
schap klaar voor de reis.
Het gevaar loert.
1. Onze vrienden zitten veilig
en goed op Jumbo's rug,
buiten bereik van de moord
lustige slangen, die op de
grond kruipen.
2. In het struikgewas echter
loeren enige vreesaanjagen
de gestalten, waarmee niet
te spotten valt.
Bovendien is er nog een belangrijke maat
regel genomen om de „zoete" consumenten
tegemoet te komen. Er is n.1. besloten
voortaan het rantsoen bloem of zelfrijzend
bakmeel niet meer op een Jjon van het al
gemeen distributicbockje beschikbaar te
stellen, doch op de bonnen van een in den
loon van de week uit te geven bloem kaart.
De kaart heeft series van 8 gelijke ge
nummerde bonnen. Iedere,maand wordt een
serie aangewezen. Iedere serie van 8 bon
nen geeft gedurende den aangewezen maand
recht op de volgende producten 8 keer 50
gram brood of 8 koer A rantsoen gebak
of 280 gram bloem of zelfrijzend bakmeel.
Men krijgt dus cle invoering van de bloem
kaart, belangrijke voordeden zijn n.1.:
Ie. Men kan- de bloembon omzetten in
brood of gebak;
2e Het rantsoen bloem is met 30 gram ver
hoogd.
Uit, bet bovenstaande moge duidelijk woi:
den, dat de „bittere" pil in deze „zoele"
distributie nogal belangrijk meevalt en- dat
tegenover deze nogal meevallende beperkin
gen ook diverse, winstpunten geboekt kun
nen worden. Op eenige punten moot ik nog
even de aandacht vestigen en wel de vol
gende:
1. De broodbons zijn in den.vervolge niet
uitsluitend bestemd voor den inkoop bij
den bakker; ook de bankethakker en kruide
uier kan ze inwisselen voor de bovenom
schreven goederen.
2. De verkoop van de tot de groep „gc
bak" bchooVende artikelen in hotel, res
taurant e.d. kan' alleen nog geschieden tegen
inwisseling van bonnen. Wisselhonnen van
Vx rantsoen brood (of gebak) zijn nu inge
voerd. Deze bonnen zijn uitsluitend bestemd
voor gebruik in hotels en niet voor inkoop
bij' de handelaren.
De moord te Leidschendam
spoedig uitspraak in hoog
ste instantie.
De advocaat-gcneraaf bij den hoogen raad
mr. Holstcyn. heeft conclusie genomen in
de zaak va/i den 29-jarigen Rotterdanischen
koopman R. A., die ter zake van moord op
den veekoopman C. G. van der Horst te
Leidschendam door het gerechtshof te
's Gravcnhagc is veroordeeld tot levenslange
gevangenisstraf.
Mr. Holst eyn ach te alle aangevoerde cas-
satiemid'dèlen ongegrond en £on-cludeexde
tot verwerping van het beroep.
De hooge raad zal arrest wijzen op 2 Dcc.
Soms reeds gidsen te kort.
Naar aanleiding van het feit, dat in Am
sterdam sedfert een maand de organisatie
„Uw Leidsman" bestaat hebben wij eens na
der geïnformeerd naar de resultaten van
het werk van deze vereeniging van gidsen.
Het is wel gebleken, dat „Uw Leidsman"
in een groote behoefte voorziet. Nu de
trams reeds om half acht de diensten sta
ken, het regenweer de, stad intens donker
maakt en het aantal slachtoffers van de
duisternis dagelijks toeneemt, stijgt de
vraag, naar gidsen bij den dag. Zaterdag
avond j.1. waren liefst 100 aanvragen bin
nengekomen, vooral verpleegsters, cursis
ten en personen, die visites willen afleggen
ui aken gebruik van de diensten van deze
gidsen, terwijl ook dè bezoekers van den
-Stadsschouwburg, liet Concertgebouw, het
Muziéklyceum, 'het Centraal Theater en
Theater Carré veelvuldig door een gids naar
huis worden gebracht.
De vraag was de laatste avonden zoo
groot,-dat men soms zelfs verzoeken heeft
moeten afwijzen, omdat er geen gidsen meer
waren.- Het aantal adspirant-gidsén, dat
spoedig in gebruik genomen kan worden.'
is echter zoo groot, dat men dit euvel snei
verholpen zal hebben.
Een aardige bijzonderheid is nog, dat een
heer, die regelmatig van de diensten ge
bruik maakt, zoo te\reden bleek te zijn. dat
hij eeu donutfë van f 10.heeft geschon
ken.
Noodlottige Zaterdagavond uit
gangen.
Ook in Den Haag zijn tengevolge van de
duisternis verschillende personen te wa
ter geraakt, waarbij één doode is te betreu
ren.
Zaterdagavond hoorden bewoners van
liet. woonwagenkamp aan de Slachtbuiskadi'
een gil, doch daar liet verder stil bleef,
weid hieraan verder geen aandacht gcschon
ken. Zondagmorgen kwam aan het kamp
iemand informeer©» of zijn zoon, de 34-jarï-
ge bakker. W. v. I). uit, de Sluwst raat. Za
terdagavond daar brood had bezorgd. Men
had hem niet gezien en een der bewoners
herinnerde zich* de gil. De politie werd ge
waarschuwd en stelde een onderzoek in. Bij
dreggen in het. water van de Slachthuiskade
werd hierop het lijk van den vermiste opge
haald. Vermoedelijk is hij met zijn bak
fiets te water gereden.
Voorts is Zaterdagavond een 46-jarige be
woners van de Ferdinand Bolstraat in het
water van dc Hooftskade geloopen, een
39-jarige bewoner van de van Loostraat in
cle Hooikade, een 43-,jarige bewoner van de
Loosduinschekade in de Loosduinsehckade
op de hoek van de Socsfdijkschekade, ter
wijl een 24-jarige verpleegster met haar
fiets in do Zuidwal reed, evenals een 42-
jarigc bewoner van de Wouwermanstraat
in de Bierkade.
Zondagavond liep nog een 49-jarige be
woner van de Hemstefhuisstraat, die onder
drankinvloed vcrkecMe in het water van
do Noordwal. Allen konden door handrei
king worden gered.
Voorts zijn nog verschillende kleinere on
gevallen voorgekomen, waarbij enkele per
sonen door de duisternis vielen en gewond
werden.
Ernstig waren deze verwondingen echter
geen van allen.
Lid van den opbouwdienst ver
dronken.
Zondagavond omstreeks negen uur is te
Helmond een. 22-jarig lid van den ophouw-
dienst H. Th. Arts, afkomstig uit Tcgelen,
door de duisternis misleid, ter hoogte van
de N.V. van Vlissingens' katoenfabrieken,,
in dc Zuid Willemsvaart geraakt en verdron
ken. Ofschoon spoedig hulp aanwezig was
en gèruimen tijd kunstmatige adcmhali1;.-
werd toegepast, konden de levensgeesten
niet meer worden opgewekt.
Uit. de gracht aan den Gcerweg te Delft
is door de politie' bet lijk opgchauld van
den 'ordebroeder van F., die in 't R.K. Wees
huis werkzaam was. Vermoedelijk is dc
broeder door dc duisternis misleid te water
geraakt. Voorts zijn nog negen personen ge
durende bel weekeinde in de grachten ge
vallen. Zij konden echter tijdig worden ge
red.
jongetje verdronken.
Spelenderwijze te watet.
Hot tweejarig zoontje van den heer J.
Terburg, wonende aan den Ouden Barne-
"V-i-bi-weii te Sc herpen zoel, liep gister
middag in een achter het huis gelegen
sloot. Het ventje! kon na eenige minuten op
het droge worden gebracht, doch toen wa
rén d.e levensgeesten reeds geweken."
gende sampan, een flinke visschersboot. De
man riep iets wat zij niet konden verstaan.
Hij meent misschien dat wij naar een
schip gebracht willen worden, opperde
Maya. Ik zal wel even met hem praten.
Zij riep iets tot den man'en even-later kwam
de sampan dichter bij den steiger.
Deze kleine booten doen defc zelfde diensten
op het wate'1 als taxi's op het land. Gewoonlijk
gaan de bezitters van die bootjes des avonds
laat naar hun hutten naast de Tanga werf.
,Een van hen blijft echter in zijn sampan, om
eventueel late reizigers naar hun schip te
brengen.
Dc man kwam het trapje van den steiger op
en grijnslachte, waardoor een gouden tand
zichtbaar werd, de trots en glorie van den
Oosterling.
Hij zegt dat zijn boot eigenlijk te klein is
om naar Tamar te varen, maar hij wil het
toch wel doen voor vijftien dollar, legde
Maya uit.
Dat is te veel, sputterde Cray en ver
volgde dan: Maar misschien is het in ons
geval het beste, om maar toe te geven.
Hij zegt, dat er twee mannen noodig zijn
om te roeien en dat hij daarom zijn zwager.
Timan, wil vragen om mee te gaan. Dat kost
hem vier dollar. En bovendien wil hij nog vier
dollar hebben om de boot van Tamar naar hier
terug te brengen.
Cray bekeek de sampan. Zij was grooter
dan deze bootjes gewoonlijk zijn en er lag een
kleine mast in met een opgerold zeiltje!
Zeg hem, zei hij tegen Maya. dat
ik hem vijftien dollars wil betalen voor alles
en alles. Zijn zwager behoeft niet mee te
gaan. ik kan zelf helpen bii het roeien. En hy
kan in Tamar wel iemand vinden, die hem
helpt óm de boot terug te brengen. Hoe heet
de vent?
Achmat, zei Maya. Het meisje ver
telde den man wat Cray had "gezegd. Hij aar
zelde een oogenblik, daarna zei hij een paar
woorden tot het meisje en liep den steiger af
naar een muurtje, waar een jongen ineen ge
hurkt zat te slapen. Achmat trok den jongen
omhoog, schudde hem een paar maal door
elkaar om hem goed \vakker tè maken en
zond hem weg, waarschijnlijk om een bood
schap over te brengen.
Wat gebeurt er nu? vroeg Cray achter
dochtig.
Hij stuurt den jongen naar den sampan
man die zijn plaats moet innemen terwijl hij
ons wegbrengt, zcl Maya. Dat is de
gewone manier van doen, slechts één man
blijft achter bij de booten om op reizigers te
letten, de anderen slapen in "hutten, naast de
werf.
Achmat kwam terug en maakte zijn boot
reisvaardig. De bagage werd ingeladen en
daarna namen zij hun plaatsen in.
Toen ze wegvoeren, zagen ze juist don jon
gen,. gevolgd door een anderen sampan-man
terugkéeren.
HOOFDSTUK XLIX.
In de sampan.
Zij passeerden het groote stoomschip, daar
na nog een vrachtboot en voeren toen de
haven uit en den oceaan op in de richting van
Tamar. Er stond een flink windje en daarom
legde Achmat zijn riemen neer. maakte het
zeiltje los en zette den mast rechtop. Ver
volgens heesch hij het zeiltje en verzocht
Maya er zorg voor te dragen.' Cray stuurde
met een der riemen.
Nadat dit was verricht, achtte Achmat zich
van verder werk ontheven. Hij hurkte in el
kaar en ging, met zijn hoofd tegen het dol-
boord geleund, rustig zitten slapen.
Ik vertelde hem dat jy sturen kunt,
vertelde Maya lachend tot Cray. Toen
wees hij mij welke richting we moeten uit
gaan en zei dat we de boot zelf wel konden
besturen. Hij had zoo'n slaap, beweerde hij...
Je moet op dat witte draailicht aanhouden,
totdat je het roode ziet. Dat is Berita Punt.
Alles is goed gegaan, is het niet?
Ja, tot nu toe wel. Het komt me voor
dat we geen beteren bootsman hadden kun
nen treffen. Hy vertrouwt ons volkomen. Hij
heeft niet eens geld vooruit gevraagd.
Oh ja, hij vertrouwt ons omdat ik zijn
taal spreek. En dan hebben we immers bagage
bij ons, daarom zullen wij hem niet te kort
doen, meent hy.
De wind werd wat frisscher en veranderde
plotseling van richting. Hij kwam nu uit de
richting van de kust. Dit is altijd min of -meer
gevaarlijk voor de schepen, die dicht langs de
kust vaten. Achmat, die dit wist, zou ge
waarschuwd hebben voorzichtig te zijn. maar
Achmat sliep. Hij droomde wellicht wat hij
zou gaan doen met de vijftien dollars die hij
straks zou ontvangen. Vijftien dollar is een
enorm bedrag voor een armen sampanman.
Misschien zag hij zichzelf al in het danshuis
in cle Werfstraat. in een gloednieuwe sarong
en met een fijne Hollandsche sigaar tusschen
zijn lippen. Of wellicht dacht hij er aan hoe
hij zijn buik eens fjjn vol zou eten aan visch
of misschien zelfs aan goulash. En toen werd
Achmat plotseling in die heerlijke droomen
gestoord door een scherpen kreet. Het zeil
sloeg om en het „was enkel te danken aan de
handigheid van Maya. dat de sampan niet
was omgeslagen. Het volgende oogenblik was
alles weer' in orde en Achmat hurkte weer in
zyn hoekje en hervatte zijn droomen. Wan-
nachtzwerver had meer op zijn
kerfstok.
17-jarige knaap op stap,
In den nacht van Zaterdag op Zondag
hield de politie, in verband met het uit
gaansverbod. op den Rijswijkschen weg een
Ji 7-jarig jougmensch aan. Op het politie
bureau bleek, dat zijn aanhouding was ver
zocht. door den burgemeester van Barneveld,
in welke gemeente hij in gezinsverband
was geplaatst. Hij verdween op 22 Ocfober
met medeneming van een damesfiets en
f 400.—. Het geld bleek verdwenen te zijn,
de fiels bezat bij nog. Gisteren is hij naar
Barneveld overgebracht.
tram maakt slachtoffer.
Be]aard man loopt tegen rijdenden
wagen.
Gisteravond om ongeveer half negen I«
de 56-jarige B. E. H. uit de "Vlietstraat te
"en Haag legen 'n rijdenden wagen van de
Blauwe tra.m geloopen. Vermoedelijk "is dit
te wijten aan de duisternis. Het slachtoffer
werd met een sebedelfractuur naar het R.K.
ziekenhuis aan het Westeinde overgebracht,
waar hij in den loop van den avond is
overleden.
vermist meisje dood gevonden.
Misdaad?
Zondae werd een vierjarig meisje in Til
burg vermist. Het laatst was-het kind ge
zien op den Broekhovenscheweg. Van de
vermissing werd aangifte gedaan hij de po
litie. die onmiddellijk een onderzoek instel
de. dat erhler zonderresultaat bleef.
Maandagmorgen werd de politie er van
'n kennis gesteld, dat bet lijk van het kind
gevonden was achter het landgoed „Erica"
onder de gemeente Hilvarenheek.
Het nnrket uit Breda heeft ter plaatse een
onderzoek ingesteld^
neer Cray óp dit oogenblik achter ziph had
gekeken, zou hij op- het water den roeiriem
hebben zien dryven, die door Achmat terzijde
was gelegd. Door het hevige overhellen van de
boot yvas de riem in het water terecht ge
komen. De riem ging op eigen houtje een
reisje maken naar Banjermassin of misschien
wel naar Makassar!
Zij waren het witte draailicht langzamer
hand naderbij gekomen en reeds kwam het
roode flikkerlicht van Berita Punt hoewel nog
vaag, in het gezicht, toen plotseling de wind
minder werd.
Het zeiltje flapperde een beetje tegen den
mast, waaide weer een moment uit en hing
daarna weer slap neer.
De wind gaat liggen, riep Cray ver
schrikt. Het meisje hief haar hoofd op.
Ja, zei ze. Jammer, maar in elk
geval heeft hij ons een heel eind op weg ge
bracht... Daar is hij weer, misschien houdt hij
nu wel aan.
Inderdaad kwam er weer wat wind opzet
ten, hield een minuut of tien aan, maar toen
was het afgeloopen en trad er een absolute
windstilte in.
De zee werd vlak en geleek een bed. van
glinsterend glas onder het zilveren maaniicht.
In de doodsche stilte en eenzaamheid leken
de vriendelijke ljphtjes, ver weg op de kust,
de eenige communicatie met de wereld en het
leven.
We moeten roeien, riep Cray.
Maak dien kerel wakker, Maya. Ik weet niet
hoe de strooming hier is, maar als we haar
tegen hebben, zullen we hard moeten werken.
Maya deed wat haar gezegd werd en
schudde Achmat bij den schouder. Toen de
man het zeil slap tegen den mast zag hangen,
greep hij instinctmatig om zich heen naar
den roeiriem en ontdekte dat deze verdwenen
was.
En toen begon het gelamenteer. Men zou
hebben kunnen denken dat de man zijn vrouw
en kinderen ha<j verloren, zoo ging hij te keer.
Zijn hooge, schrille stem weerklonk in jam
merklachten over de stille zeè en daartus-
schen door klonk Maya's stem vermanend en
kalmeerend. Cray, die niet kon verstaan wat
zij zeiden, begreep natuurlijk niet welke tegen
slag hen thans weer had "getroffen. Emdelijk
vroeg hij Maya wat er toch gebeurd was.
(Wordt vervolgd.)
