Di grondstoffenpositii van
wolindustrie
N1PPER EN PELLE
Hef meisje
de taxi
in
Duitschc so'daten
afgezet
Radioprogramma
Kunstwol, d.i. de teruggewonnen
vezel uit lompen, neemt thans
een voorname plaats in.
SE FABRIEKEN BLIJVEN
PRAAIEN.
Naar aanleiding van de grondstof-
fenpositie van de Nederlandsche tex
tielindustrie en meer in het bijzon
der van de Nederlandsche wolin
dustrie heeft het A.N.P. een onder
houd gehad met Mr. B. J. M. van
Spaendonck. Deze zegsman verklaar
de, dat de beschouwingen in ver
schillende dagbladen en tijdschriften
over dit onderwerp voor een belang
rijk gedeelte een voorstelling van za
ken gaven, die geenszins in overeen
stemming is met de feitelijke situa
tie.
Het lijkt ons daarom dienstig over de grond-
6toffenpositie van de Nederlandsche wolin
dustrie een beknopte algemeen e uiteenzet-,
ting te geven.
De Nederlandsche wolindustrie was voor
heen voor haar grondstoffenvoorziening na
genoeg geheel aangewezen op import, met
name in de eerste plaats op den aanvoer
van wol van overzee en vervolgens op den
aanvoer van wollen kamgarens, voorname
lijk uit België en Frankrijk. Deze aanvoer
kanalen zijn door de huidige internationale
situatie afgesneden en de wolindustrie is
bijgevolg voor een ernstig grondstoffenpro-
bleem gesteld. De wollenstoffenindustrie ver
keert echter in zooverre nog in een betrek
kelijk gunstige situatie dat de strijkgaren-
splnnerijen, die hier te lande in grooten ge
tale en met een vrij omvangrijke capaciteit
aanwezig zijn, over de mogelijkheid beschik
ken om zeer uiteenloopende grondstoffen
tot garens te verspinnen. Onder deze grond
stoffen neemt thans naast de nog aan
wezige voorraden natuurwol, die moeien
worden gereserveerd voor die weefsels, die
in verband met bun bestemming een bepaal
de hoeveelheid natuurwol niet kunnen ont
beren, zooals uniformstoffen en dergelijke,
een zeer belangrijke plaats in bet artikel
kunstwol. -
Kunstwol.
Omtrent het begrip „kunstwol" bestaat bij
het publiek, naar herhaaldelijk blijkt, in het.
algemeen eeh verkeerde overigens door
de benaming zeer verklaarbare meening
Kunstwol is n.1. niet, zooals de naam zou
doen vermoeden, een synthetisch product,
doch men verstaat daaronder de terugge
wonnen vezel uit lompen. De aanduiding
„lompen" moet hier niet worden verstaan in
den engen zin, die in het dagelijksch leven
daaraan wordt gegeven, daar hieronder ook
begrepen worden o.a. de afsnijdsels, die ont
staan bij de vervaardiging van kleeding, met
name in tricotagefabrieken, gedragen klee
ding, gebruikte dekens, enz. enz.
Het is mogelijk gebleken de productie van
kunstwol in Nederland belangrijk óp te voe
ren en aan de Nederlandsche wolverwer-
kende industrie niet te onderschatten kwan
titeiten zeer waardevolle spinstoffen te ver
strekken. De in verschillende publicaties van
den laatsten tijd voorkomende opmerkingen,
dat de kunstwol, ook wel genoemd gerege
nereerde wol, slechts een zeer bescheiden
beieekenis zou hebben als grondstof voor de
wolindustrie, is dan ook geheel bezijden de
waarheid.
FEUILLETON
Wraak la zoet!
1. „Waar zyn ze gebleven?"
2. „Jumbo en Waw Hoo doet
jullie plicht! Laat ze maar
eens goed schrikken! Wraak
voor Nipper en Pelle!"
Kurrki volgt Nipper en Pelle.
1. Kurrki heeft zijn vrienden
gewroken.
2. „Waw Hoo, je moet me met
mijn lasso naar beneden
laten vieren; ik wil eens
zien, wa' daar beneden te
doen is.
3. Jumbo en Waw Hoo vinden
de toestand gevaarlijk,
maar Kurrki krijgt zijn zin
en wordt naar beneden ge
laten.
Behalve op de kunstwol is de be
langstelling van de wolindustrie den
laatsten tijd steeds meer niet 'al
leen theoretisch, doch ook practisch
ook gericht op de synthetische
vezels. Met name mogen hier wor
den genoemd kunstzijde-afvallen als
grondstof voor de spinnerijen en
kunstzijden garens, die worden ver
werkt in de weverijen.
Ook naar andere, tot voor kort hier in
Nederland minder bekende, synthetische ve
zel gaat thans de belangstelling uit, in 't bij
zonder naar de zgn. celwol. Dit is een pro
duct, dat tot op heden in Nederland niet
wordt vervaardigd en waarvoor bij de •Ne
derlandsche wolindustrie tot voor den oor
log weinig belangstelling bestond.. Dank zij
belangrijke leveringen door de Duitsche cel-
wolindustrie, die reeds een eroole vlucht
heeft genomen, is het mogelijk de Neder
landsche wolindustrie althans voor een deel
niet celvezels te alimenteeren. In deze alge
meene beschouwing mag ook niet onver
meld blijven liet product mélkwöl, ook een
synthetische vezel, die in de fabrieken vpn
de A.K.U. uit caseïne wordt gewonnen.
Dank zij oen en ander is liet mogelijk, hoe
wel uiteraard ook de wolindustrie met
groole moeilijkheden te kampen heeft, de
bedrijven met een niet onbevredigende be
zetting aan den gang te houden.
door
P. G. WODEHOUSE
„Zal ik hem vragen of u het niet kunt uit
atellen tot vanavond na het eten?"
„O neen, dank u wel. Dat zou Lord Marsh-
moreton nooit goed vinden."
Met een vriendschappelijk lachje ging ze
verder. Bekomen van de uitwerking hier
van, trachtte Reggie langzamerhand de noo-
dige geschiktheid bij elkaar te grabbelen voor
een ontmoeting met zijn stiefmoeder.
„Zoo Mater! al kant en klaar? Waarom
Moest ik bij u-komen?"
„Zeg Reggie, wat is er voor nieuws?"
„Hé wat? Nieuws? Hebt u aan het ontbyt
de ochtendbladen gezien? Niet veel bijzon
ders. Tam Duggen sloeg Alex Tra9er te
Prestwick, drie twee. Verder heb ik zoowat
niets gezien. In het Regaltheater is een nieu
we musical comedy. Gisteravond gaven ze de
première, het moet nogal aardig zijn. In de
Morning Post staat een enthousiast verslag.
Ik ga van de week ook eens naar de stad om
het te zien."
Lady Caroline fronste haar wenkbrauwen.
Dat het zoo lang duurde voor zij hem aan het
verstand had gebracht, wat zij bedoelde, en
dat zoo spoedig na haar broers weinige op
lettendheid ergerde haar.
„Neen, neen, neen! Ik bedoel, dat jij en
Maud een heelen tijd samen hebben gepraat,
en hetgeen jij zeide scheen haar voLstrekt niet
onverschillig te laten. Ik hoopte, dat je goed
nieuws voor me had."
Reggie's gezicht klaarde op Nu begreep
hij, wat ze bedoelde.
„O-o-o, ja nu snap ik het. Neen van dien
aard is er niets."
„W t vertelde je haar dan, dat haar zoo
intereseerde"
■Ik legde haar uit, hoe ik met één slag
Met de „spoon" precies boven op het vlagge-
REEPEN VAN 5 CENT VOOR 12Vi CENT
VERKOCHT!
„Ze namen ze weg", beweert ver
dachte.
Gistermiddag siond voor de meervoudige
strafkamer van de Utrechtsche rechtbank
terecht de 38-jarige koopman M. F. B. ui.t
Utrecht, terzake overtreding van artikel 5,
prijsopdrijving- en hamsterwet 1939.
Verdachte had op September 1940 op
het station gevent niet chocolade-reepen. Het
waren gewone reepen, welke gewoonlijk 5
cent kosten in den verkoop. Toen op een
gegeven moment een trein kwam binnenrij
den en Duitschc soldaten uitstapten, be
stormden zij den koopman. Zij wilden zijn
voorraad chocolade-recpen koopen. Dc koop
man, die direct dacht, dat hij èen flink
winstje'kon maken liet verschillende solda
ten voor zes reepen inplaats van dertig cent
75 cent betalen. Juist toen de laatste sol
daat met hem wilde afrekenen en 75 cent
uittelde, kwam er een agent van politie aan,
die proces-verbaal opmaakte van de over
treding van de prijsopdrijvingswet.
Ter. zitting bekende verdachte zich
te hebben schuldig gemaakt aan het
hem ten laste gelegde feit. Maar,
zoo verweerde hij zich, ik heb dien
eenen soldaat wel 75 cent voor zes
reepen laten betalen, maar andere
militairen hadden de reepen zoo
maar weggenomen, zonder te beta
len, zoodat ik op het eind van den
middag inplaats van wat verdiend
te hebben, een tientje strop had.
De politie vertelt het anders
De agent van politie, als getuige gehoord,
gaf een heel andere lezing van het geval.
Het was volgens spr., niet den eersten keer,
dat verdachte de prijzen zoo opjoeg. Een
tijdje geleden verkocht vevdaehtc ijs Op het
perron en inplaats van tien cent te bereke
nen had hij de treinreizigers drie stuivers
laten betalen. Voor/lit feit had de Duitsche
siationsofficier verdachte- van het- slation
doen verwijderen zonder er verder werk van
te maken. Op herhaald smeeken van verd.
had de stationsofficier zijn hand over zijn
hart gestreken en verdachte weer op het
perron toegelaten. Men zou nu denken, dat
verdachte bijzonder voorzichtig zou zijn,
doch wat gebeurde: hij ging op dezelfde
wijze door en hierdoor werden dè Duitsche
soldaten, die niet precies wisten wat in
Holland de' waren kosten, liet meest gedu
peerd.
De officier van justitie noemde dit feit
ernslig. „Er heeft hier een onredelijke prijs
opdrijving plaats gehad en dat moet maar
eens flink afgestraft worden. Verdachte is
verschillende kecren ernstig gewaarschuwd
en hij zal nu moeten boeten."
Spr. eischtc cpn gevangenisstraf voor den
tijd van één maand. Dc rechtbank zal over
veertien dagen uitspraak doen.
Vrachtauto door trein gegrepen
Bestuurder gedood.
Gisterochtend is op een onbewaakten over
weg te Soest een vrachtauto door een trein
gegrepen, De bestuurder van de auto werd
daarbij gedood. Een mede inzittende liep
lichte verwondingen op.
Vechtpartij te Barneveld
Om .niets!
Een onbeteekenende aanrijding in de Wil-
helminastraat te Barneveld tusschcn twee
wielrijders is gisterochtend aanleiding ge
weest, dat de bestuurders in ernstigen
twist met elkaar geraakten. Een der wiel
rijders, een zekere P. uit Voorthuizen, wond
zich zoo op, dat hij een mes te voorschijn
haalde en er den 18-jarigen C. uit Barne
veld een steek mee gaf, die onder het schou
derblad doel trof. Het slachtoffer werd bij
dokter Korthuis binnengedragen, die d'e
eerste hulp verleende. De, dader sloeg op
de vlucht. De politie stelt een onderzoek
VRIJDAG 15 NOVEMBER 1940.
Hilversum I, 415 m.
N CRV-uitzending.
8.00 Nieuwsberichten ANP.
8.10 Schriftlezing en Meditatie.
8.25 Gewy'de muziek (gr.pl.).
8.35 Gramofoonmuziek.
9.30 Pianovoordracht en gramofoonmuziek.
10.10 Gramofoonmuziek.
10.30 Morgendienst.
11.00 Gramofoonmuziek.
11.30 Celesta-ensemble en gramofoonmuziek.
12.30 Reportage of muziek.
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP.
1.00 Celesta-ensemble.
1.35 Gramofoonmuziek.
1.50 Pro Arte-trio en gramofoonmuziek.
3.00 Voor de huisvrouw.
3.30 Zang met pianobegeleiding en gramo
foonmuziek.
4.10 Gramofoonmuziek.
4.30 Handenarbeid voor de jeugd.
5.00 Gramofoonmuziek.
5.15 Nieuws-, economische- en beursberich
ten ANP
5.30 Berichten.
5.35 Orgelconcert (opn.).
5.j5 Land- en tuinbouwuitzending.
6.25 Arnhemsche orkest vereeniging.
6.45 Actueele reportage of gramofoonmuziek.
7.007.15 économische vragen van den dag
en nieuwsberichten ANP en sluiting.
Hilversum II, 301.5 m.
AVRO-uitzending.
8,0 Nieuwsberichten ANP, Gramofoonmuziek.
8.45 Omroeporkest (gr.pl.)
10.00 Morgenwijding.
tje van de elfde „hole" belandde. Wel een
mooie slag, ofschoon ik feitelijk de „niblick"
had moeten' gebruiken, maar
„Maar Reggie, bedoel je, dat je niet van
de prachtige gelegenheid, die je hadt om
Maud te vragen, gebruik gemaakt hebt?"
„O, bedoelde u dat. Nou om eerlijk de waar
heid te zeggen, neen; ik heb het niet gedaan!"
Lady Caroline mompelde iets onverstaan
baars.
„Wat ik nog zeggen wou. Mater," zeide
Reggie, „ik heb nog vergeten het te vertel
len. Er is geen sprake meer van."
„Geen sprake van? Van wat?"
,.'t Is geheel van de baan! Begrijpt u, er
schijnt iemand te zijn, dien wij niet kennen
en van wien Maud doodelijk is. Ze heeft, ge
loof ik, den vorigen zomer in Wales kennis
met hem gemaakt. De regen had haar over
vallen, toen hij toevallig voorbij kwam en een
regenjas bij zich had. Van 't een kwam 't an
der. In Wales regent het, geloof ik, eeuwig,
maar op sommige plaatsen kun je prachtig
visschen. Nou, en wat ik zeggen wou, die sin
jeur was zoo aardig en... nog een heeleboel
meer, dat zy nu voor niemand anders meer
oogen heeft. De zijne zijn blauw en bij hem
vergeleken verdwijnt ieder in het niet en heeft
even veel kans, als een blinde met één arm,
die met behulp van een tandenstoker uit een
put tracht te komen."
Wat ben je aan 't doorslaan. Ik weet van
die geschiedenis alles af! 't Was een tijdelijke
bevlieging, die niets te betectenen had! Maud
is er al lang overheen."
„Zij denkt er, celoof ik, anders over."
„Nu Reggie," zeide Lady Caroline streng,
„luister alsjeblieft eens. Je weet, dat we over
een paar dagen het kasteel vol menschen
hebben voor den verjaardag van Percy en
mogelijk zijn de paar eerstvolgende dagen je
laatste kans om lang en vertrouwelijk met
Maud te praten. Ik zal heel boos zijn, als je
die gelegenheid voorbij laat gaan. Er is geen
enkele reden voor je gedrag. Maud is een
allerliefst meisje."
„Wis en zeker! Een van de alleraardigste!"
„Nu goed dan."
„Maar Mater, wat ik zeggen wou
„Ik wil niets meer van dat getemporiseer
hooren, Reggie!"
„Neen, neen! Volstrekt niet!" zeide Reggie
gedwee, in stilte den wensch koesterend, dat hij
wist, wat dat woord beteekende en dat het
leven niet zoo verschrikkelijk ingewikkeld was.
„Vanmiddag kun je best met Maud een
mooien toer in je wagen maken".
Reggie leefde op. Daar had hij tenminste een
antwoord, op.
„Dat zal niet gaan. Ik moet met de kar naar
de stad om Percy te halen, die vanmorgen uit
Oxford komt. Ik heb beloofd hem in de stad
af te halen om dan samen naar hier te tuffen".
„Nu ja, maar dan zou je toch heel goed
„Ja. lieve, goede Matertje'zeide Reggie
haastig. „Tob er nli verder maar niet over. Als
u dien trein van twaalf vijftien wilt halen, is
't hoog tijd om nog eens even rond te kijken of
u niets vergeten hebt. Daar komt de wagen al
aan".
George stak de telegrammen in zyn zak.
Een kat van den mnch terugkomende, bleef
staan, om zijn been ais servet te gebruiken.
,,'t Spijt me nu, dat ik maar niet met een
lateren trein ga".
„Neen, neen, u moet met dien van twaalf
vijftien gaan. 't Is een heel beste trein! Dat
zeggen alle menschen. Nu, tot weerzien, Mater.
U mag u wel haasten."
„Zul je er aan denken, wat ik gezegd heb?"
„Stellig en zeker!"
„Nu, dan tot morgen."
Langzaam keerde Reggie terug naar de
steenen bank. Terwijl hij naar zijn sigaretten
koker dook, haalde hij diep adem. Hij had 't ge
voel van een gejaagd hert.
Toen de wagen door de lange olmlaan uit het
gezicht verdween, kwam Maud het huis uit. Zij
liep 't terras over, waar Reggie het leven en
zijn vraagstukken zat te overpeinzen.
„Reggie!"
Reggie draaide zich om.
„Zoo Maudje, ben jij daar! Ga zitten."
Maud nam naast hem plaats. Er lag een
blos op haar lief gezichtje en toen ze sprak
beefde haar stem van zenuwachtigheid.
„Reggie", zeide ze, haar kleine handjes op
zijn arm leggend. „We zijn vrienden, is 't
niet?"
Reggie klopte haar vaderlyli op den rug. Er
waren maar weinig menschen, van wie hy zoo
veel hield als van Maud.
„Nu. dat zou ik denken, altijd geweest, zoo
lang als ik me herinneren kan!"
„Ik kan je vertrouwen, hè?"
„Natuurlijk!"
„Er is iets, wat je voor me doen kunt, Reg
gie. maar je zwijgt als 't graf".
„Natuurlijk. Zeg maar op!"
„Je gaat vanmiddag immers met je wagen
naar de stad, om Percy te halen?"
„Dat was de afspraak".
„Zou je niet al ranmorgen kunnen gaan
en mij meenemen""
„Heel best".
Maud schudde haar hoofd.
„Je weet niet. waar je jezelf mee inlaat Reg
gie, anders geloof ik niet. dat je zoo gauw toe
zoudt geven. Je weet, dat ik de plaats niet af
mag, om redenen die ik je verteld heb."
„Om dat vriendje?"
„Ja, dus 't zou een verschrikkelijke scène
•10.15 Gramofoonmuziek.
10.30 Voor de vrouw.
10.35 Philharmonisch kwartet.
11.20 Declamatie.
11.40 AVRO-Amusementsorkest en grama-
foonmuziek.
12.45 Nieuws- en economische berichten ANI»,
1.00 Reportage.
1.15 AVRO-Aeolian-orkest en solist.
2.00 Disco-causerie.
2.45 Orgelspel.
3.00 Omroeporkest.
3.45 Reportage.
4.00 Gramofoonmuziek.
5.00 VPRO: Gesprekken met luisteraars.
5.15 Nieuws-, economische- en beursberichten
ANP.
5.30 AVRO-Musette-ensemble en soliste.
6.00 Gevarieerd programma.
6.45 Gramofoonmuziek.
7.007.15 Economische vragen van den dag
en ni uwsberichten ANP en sluiting.
Kootwijk, 1875 m.
KRO-uitzending.
7.00 Berichten (Duitsch).
7.15 Wij beginnen den dag.
7.30 Berichten .Engelsch).
7.45 Gramofoonmuziek (8.008.15 Niewsbe-
richten ANP. 9.009.15 Ber. Duitsch).
9.30 Russisch gefnengd koor en het Don Ko
zakken koor (opn.).
10.00 Gramofoonn vziek (11.3011.45 Berich
ten Engelsch).
12.00 Berichten.
12.15 O-orkest (12.30—12.45 Berichten
Duitsch. 12.45-r. .00 Nieuws- én economi
sche berichten ANP. 1.301.45 Berichten
Engelsch).
2.00 Berichten (Duitsch).
2.15 KRO-Melodisten en solist (2.302.45 Be
richten Engelsch).
3.30 Berichten (Engelsch).
3.45 Gramofoonmuziek.
5.00 „Gruss aus der Heimat", een programma
voor de Duitsche Weermacht.
6.00 Gramofoonmuziek (6.306.45 Berichten
Engelsch).
7.007.15 Economische vragen van den dag
en nieuwsberichten ANP en sluiting.
geven, als ze er achter kwamen".
„Dat is niets, hoor Maudje. Ik waag 't er op!
Niemand hoort uit mijn mond jouw geheim!"
„Reggie, je bent een schat".
„Maar wat Ts feitelijk de reden? Waarom
moet je juist vanmiddag gaan?"
Maud keek even om,
„Omdat fluisterend ging zy door, al was
er niemand in de nabyheid. „Omdat hy weer in
Londen is! Hij is zoowat secretaris van mijn
oom, begrijp je en ik zag vanmórgen in de
krant, dat de oom gister van een lange reis
met zyn jacht teruggekomen is. Dus hy is ook
terug. Hij is overal waar zijn oom is".
,,En overal waar de oom gaat, volgt ook de
neef!" mompelde Reggie. „O, dom, 't was mijn
bedoeling niet om je in de rede te vallen".
„Ik moet hem zien. Ik heb hem sedert den
vorigen zomer niet gezien bijna een jaar ge
leden! En hij heeft mij" niet geschreven en ik
durfde hem niet schrijven, uit angst dat de
brief niet terecht kwam. Dus, je begrijpt, dat
ik gaan moet. Vandaag is mijn eenige kans.
Tante Caroline is uit. Vader is bezig in den
tuin en let er niet op of ik uit of if thuis ben.
En bovendien, morgen is 't te laat, want dan
is Percy hier. Hij maakte zich over die ge
schiedenis veel wrmer dan iemand anders."
„Ja, een echte, frissche jonge aristocraat,
die Percy!" stemde Reggie toe. „Ik begry'p 't
best. Zeg maar wat je wilt, dat ik doe."
„Ik zou graag, dat je me een halve mijl
van hier zoowat, op den weg oppikte. En dan
breng je me ergens in Piccadilly. Dat is dicht
bij de plaats, waar ik heen moet. Maar Percy
is 't belangrijkste. Je moet hem overhalen in de
stad te eten en dan pas 's avonds hier komen.
Dan kan ik teruggaan met den een of ande
ren middagtrein en geen haan kraait er
naar."
„Dat is gemakelijk genoeg! 't Komt in orde,
hoor. Hoe laat wil je gaan?"
„Dadelijk."
„Ik ga naar de garage en zal den wagen
halen." Reggie lachte inwendig, ,,'t Is ook
toevallig! Moeder zei juist dat ik een toer met
je moest doen!"
„Heusch Reggie, je bent een schat."
Reggie klopte haar andermaal vaderlyk op
den rug.
„Ik weet. Maudje, wat 't zeggen wil, verliefd
te zijn. Zeg, vindt jij ook, dat liefde maakt dat
je slechte slagen doet?"
Maud lachte.
(Wordt vervolgd).
