Boekhandel TRAPMAN - Schap
1001 AVOND
KOMMER KLEUN
Pond» ons en el
afgeschaft
Guy de Maupassant's
tintelende taal
Groote Nederlandsche verhalenboek
VLOOTACTIE IN DEN
STILLEN OCEAAN
„Geheimzinnig schip'*
gesignaleerd
Amerika wil tot den laatsten
Engelscbman strijden
Zware storm in Zuid-Slavië
Duitsch-Turkscb accoord
onder teekend
je v. d. Kreek
Veehouders
Marktberichten
Aan de afwerking van het interieur in het nieuwe stadhuis te Leiden wordt de laatste h^d gelegd. De
groote burgerzaal wordt van een prachtig plafond voorzien (Foto Schimmelpsnningh)
Nieuw gewicht in het nieuwe
jaar.
NEDERLAND KREEG NOOIT HET
VOLLE POND!
Het pond, het ons, de el, het maatje, de
kan en de kop bestaan niet meer. Met in
gang van het nieuwe jaar zijn zij officieel
opzij gezet, al is hiermede nog niet gezegd,
dat de namen niet nog een eeuw of langer
zullen voortleven.
De nieuwe IJkwet, die gisteren van
kracht geworden is, heeft korte metten ge
maakt met allerlei maten en gewichten,
die voor een groot deel nog volle en alge-
meene bekendheid genieten, zooals pond,
el en maatje, en met andere namen, die
hier en daar in onbruik geraken, als b.v.
den vingerhoed, den kop, de palm en de
streep. Het meest de aandacht trekt het
wettelijke afscheid van ons, pond en el.
In het vervolg zal een handelaar of ver-
kooper ten min-te als zij volgens de
letter der wet te werk gaan hoeveelheden
slechts in kilogrammen of deelen er van.
in meters of centimeters mogen uitdrukken.
De nieuwe IJkwet zegt er van, aldus de
Tel., dat het verboden is: „In aankondigin
gen betreffende goederen, die bij de maat
of het gewicht worden verkocht, hetzij in
bladen, tijdschriften of aanplakbiljetten, op
etiquetten welke aan de goeren of hare ver
pakking gehecht zijn of deze vergezellen,
dan wel op de verpakking zelve, hetzij in
eenig ander middel tot bekendmaking ter
aanduiding van maat of gewicht gebruik te
maken van andere aanduidingen dan die,
welke de wet voorschrijft".
Het streven om eenheid te verkrijgen in
de gebruikelijke maten en gewichten sprak
reeds uit de eerste behoorlijke IJkwet, die,
ons land gekend heeft, n.1. die van 1816. De'
el werd toen ingevoerd, doch niet als een
eenheid van 68 cm. of een der andere afme
tingen, die het gebruik er aan toekende,
doch als een uit honderd centimeter bestaan
de el. De el was officieel een meter. Zij was
onderverdeeld in een palm (decimeter) en
streep (1/10 centimeter). Vooral de duim gaf
vaak aanleiding tot groote verwarring en
men haalde vaak den Engelschen, Neder-
landschcn en Amsterdamschen duim door
elkaar.
Bij de tot vandaag geldende wet van
1869 was het pond erkend als een of-
ficieele gewichtsaanduiding. Het is
evenwel geen vijfhonderd gram, doch
hetzelfde als een kilogramDe
wetgever heeft de oude benaming
toen willen bewarên, doch gaf er de
beteekenis van het kilogram aan.
Men kan niet zeggen, dat de handel
veel eerbied voor deze beslissing
heeft getoond en evenmin, dat de
overheid zich al zeer geërgerd heeft
over 't onwettige gebrdik. Als ieder
sedert 1869 de winkeliers in rechte
zou hebben aangesproken wegens het
leveren van vijfhonderd gram als hij
een pond (dus volgens de wet dui
zend gram) besteld had, zou er heel
wat onaangenaamheid gevolgd zijn!
Een pond was tot aan den huidigen dag
officieel een kilogram. Hoevelen waren daar
mede op de hoogte? Wel beschouwd heeft de
tegenwoordige generatie nimmer het volle
pond ontvangen. Voorlaan hoopt het dan ten
minste het volle kilo te krijgen.
De verwachting is, dat er geen bezwaar
zal worden gemaakt tegen veel oude bena
mingen, hoewel toch leiding zal worden ge
geven aan het vervangen door de nieuwe.
Ook bestaat voorloopig het voornemen nog
niet oude gewichten en maten in te trekken,
die nog de namen van de nu afgedankte
wet dragen. Zoo zal b.v. het gewicht met het
opschrift pond of ons e.d. in gebruik kunnen
blijven. De nieuwe door de fabriek te ver
strekken exemplaren krijgen echter de aan
duidingen in kilogrammen en grammen.
Wel leggen de ambtenaren van het ijkwe-
zen beslag op nog. oudere typen. Het is de
gewoonte, dat slechts wanneer voor de twee
de maal een nieuwe IJlcwet verschenen is.
de officieel afgekeurde apparaten in beslag
worden genomen. Als de ambtenaren voort
aan dus maten tegenkomen, met de op
schriften „kan" of „kop" in plaats van liter
zullen zij uit het gebruik worden genomen.
DE UITVOER VAN IERLAND.
Het Britsche ministerie van economische
oorlogvoering heeft volgens den Britschen
nieuwsdienst meegedeeld, dat van 22 Ja
nuari af alle goederen', die door Eire naar
bepaalde neutrale landen, o.a. Sovjet-Rus
land. Zweden. Finland, Spanje, Turkije, Bul
garije, worden uitgevoerd, gedekt moeten
zijn door een Engelsch navicert. Deze bepa:
ling geldt niet voor den uitvoer naar dé
Vereenigde Staten,
zal Vrijdag 3 JANUARI aanstaande, om 3.20—5.15 uur voor de
A.V.R.O.-microfoon
doen herleven.
Zijn stof put hij zooals welhaast vanzelf spreekt uit het uit
6 deelen bestaande
waarvan de prijs per deel van 256 bladzijden (groot formaat)
slechts f 1.75 gebonden bedraagt.
Bij inteekening op alle 6 deelen f9.dus f 1.50 per deel.
In de laatste 10 jaar werd in Nederland nimmer zulk een goed-
koope boekenserie aangeboden.
Inteekening bij:
en bij alle Agenten der Schager Courant.
Geen democratie zonder vrijheid
van de arbeiders
Roosevelts oproepen voor de de
mocratie klinken iets te oneer
lijk.
De democratische senator Holt verklaar
de in den senaat, dat wie de Vereenigde
Staten in den oorlog wil verwikkelen, een
verrader is. De republlkeinsche afgevaar
digde Hoffman zeide, dat zoolang Roose-
velt niet de vrijheid voor de arbeiders der
Vereenigde Staten herstelt, zijn oproepen
voor democratie iets. te oneerlijk klinken.
Het. is het toppunt van leugenachtigheid te
verklaren, dat het Amerikaansche volk van
buiten af bedreigd wordt en gelijktijdig,
hun die bereid zijn tot arbeiden, het werk
te ontnemen, alleen omdat deze niet vol
doende geld hebben om te voldoen aan de
eischcn van de „racket-organisalie" of te
zelfbewust zijn om zich aan dergelijke
eischen te onderwerpen.
De ministerpresident van Nieuw-Zeeland
Fraser, heeft, naar Reuter meldt, meege
deeld, dat op het eiland Emerau in den Bis-
marckarchipel een vijandelijke torpedojager
de passagiers en bemanning van zeven
schepen aan land heeft gezet. t.w. van de
Tiiadic (6000 ton), de Komata (3900 ton), de
Holmwood, Triona en VVinni, de Triaster en
de Rangilane (1GOO ton). Men neemt aan. dat
de overlevenden van drie andere schepen
t.w. van de Turakina, de Notou en de Ring-
wood nog aan boord van den torpedojager
zijn. Zeven van deze tien schepen zijn van
Britsche nationaliteit geweest, een van
Fransche en de overige twee van Noorsche
afkomst.
Duitsche hulpkruiser op zoek
naar buil?
Naar Associated Press meldt, heeft het
Amerikaansche radiostation Mackay radio
een noodsein van het Engelsche vracht
schip Malgora, groot 6579 brt. opgevangen.
Het schip deelde mede, dat bet gevolgd
wordt door een „geheimzinnig schip".
New Yorkschc schcepvaartkringen deelen
mede, dat het 6732 brt. metende in Engel
schen dienst- varende Noorsche motorvracht
schip Talleyrand als verloren wordt be
schouwd. Het schip is sedert Juli verdwe
nen. Men vermoedt dat het het lot heeft
gedeeld van ruim 20 andere in Engelschen
dienst varende Noorsche schepen, die naar
verluidt in den Stillen Oceaan door Duit
sche hulpkruisers tot zinken zijn gebracht.
De communistische partij
in Engeland
Pers eischt scherper optreden.
In een hoofdartikel eischt dé Sunday Ex
press naar uit Londen wordt gemeld, dat
„scherp opgetreden" zal worden tegen de
communistische partij. Er moet aan „verra
ders" een einde worden gemaakt, onverschil
lig of zij in kelderwoningen dan wel in pa
leizen, kantoren of fabrieken, in Mayfair of
in Eastland wonen. Het blad keert zich fel
tegen het besluit van de verkeersemployé's
van Glasgow om bij luchtalarm het werk stil
te leggen en noemt dit communistische pro-
naganda. Aangezien voortzetting van het
werk bij liet eerste luchtalarm niet gedwon
gen is, hebben de communisten, aldus het
blad, zegt het D.N.B., een schitterende moge
lijkheid om „te kankeren tegen de plutocra
ten, die de armen laten werken, terwijl zij
zelf in weelderige schuilgelegenheden dek
king zoeken of zich terugtrekken op hun
landhuizen."
Het Italiaansche blad de „Popólo d'Italia'
schrijft: Roosevelt heeft de redenen uiteen
gezet, waarom de Ver. Staten Engeland moe
ten helpen door het vliegtuigen, munitie en
tanks te geven. Maar niets, voor zoover het
een expeditiecorps naar Europa betreft. De
Ver. Staten aldus het blad zouden oor
log willen voeren zonder oorlogvoering, d.
w. z. zij zouden den oorlog alleen Avillen lei
den, financieren, voeden, expl-oiteeren, kort
om, zij zouden Engeland den oorlog willen
laten voeren tot het eind en op zijn rekening
en risico. Inderdaad heeft Roosevelt ver
klaard, dat de Amerikaansche hulp Enge
land moet dienen tot voortzetting van „den
strijd voor onze veiligheid". Afgescheiden
van den moreelen kant van de zaak, wan
neer een groot land, terwijl het verklaart,
dat het bedreigd is, zich wil verdedigen en
zich tegelijk terzijde houden, doet zich thans
de- omstandigheid voor, dat het voeren van
oorlog met het bloed van anderen geen voor
recht meer is van Groot Briltanje. Thans
is het Amerika, dat tot den laatsten En-
gelschman zou willen strijden.
Twaalf rijtuigen van een goede
rentrein In een afgrond gewaaid.
In het Likagebergte heeft den geheelen
Dinsdag een zware storm gewoed', die sonjs
een snelheid van 180 k.m. bereikte en die
zoo krachtig was, dat twaalf rijtuigen van
een goederentrein, die van Agram onderweg
was naar Split, in een 15 M. diepen afgrond
geslingerd werden. Gelukkig deden zich geen
persoonlijke ongelukken voor. De treinen
die van Split naar Agram onderweg waren,
werden aangehouden. Het traject is zwaar
beschadigd. Verscheidene ingesneeuwde trei
nen in alle deelen des lands konden na vele
uren werken weer vrij gemaakt worden.
Voorloopige maatregel voor een
handelsaccoord.
In het Turksche ministerie van buiten-
landsche Zaken te Ankara is Maandag een
DuitschTurksche overeenkomst geteekend,
welke ten doel beeft, het in den zomer van
1940 tusschen beide landen gesloten handels
verdrag sneller uit te voeren. In politieke
kringen te Ankara wordt dit aanvullende
accoord zeer gunstig beoordeeld. Men hoopt
dat. de handelsbetrekkingen tusschen
Duitschland en Turkije daardoor weer meer
zullen worden gestimuleerd.
RANTSOENEERINGSMAATREGELEN IN
FINLAND.
In Finland zijn nieuwe maatregelen geno
men voor de rantsoeneering van levensmid
delen. Ter beveiliging van de vleeschvoor-
zicning en het behoud van den veestapel zijn
tijdelijke gedwongen slachtingen van rund
vee bevolen. Bij ccn veestapel van 5 stuks
moet één rund, daarboven moet elk .tiende
rund voor de rantsoeneering worden ingele
verd. Voorts zijn ook maatregelen genomen
voor de rantsoenecring van de aardappelen.
Op iedere h.a. aardappelen moet 8000 kg.
worden ingeleverd, waarvan 4500 kg. voor
de levensmiddelenvoorziening en 3500 kg.
als pootgoed.
DE SCHIETPARTIJ TE LEIDSCHENDAM.
Naar wij vernemen behoeft het bericht,
als zou de dader van de schietpartij te
Leidschendam, W. A. K. voorloopig op
vrije voeten gesteld zijn, eenige aanvulling.
Genoemde K. wordt n.1. niet slechts door
de Nederlandsche justitie vervolgd, doch
hij was ook schuldig aan het bezitten van
een vuurwapen, waartegen door de bezet
tingsoverheid zware straf is bedreigd. In
verband hiermede bevindt K. zich ook
thans in hechtenis.
Heden overleed, na
een langdurig en gedul
dig gedragen lijden on
ze geliefde Vrouw en
Moeder.
in den ouderdom van
bijna 35 jaar.
SJ. KOLDIJK
en Kinderen.
Spoorbuurt 32.
Anna Paulowna,
1 Jan. 1941.
Ook voor de VEELEVERING
worden Uwe belangen door ons
behartigt op de manier die U
van ons gewend is.
Aanbevelend,
NIEROP's Veehandel
TeL 223 SL Maartensbrug
Schagerbrug.
Dief wilde lekker rooken
Inbraak te Bussum«
Tijdens afwezigheid van de bewoners ia
ingebroken in een villa aan de Lindenlaan
te Bussum. Vermoedelijk is de inbraak gis-
termiddag geschied tusschen 1 en 6 uur.
Men heeft zich toegang verschaft door,ver
breking van een ruit. Uit een la van een
bueau heeft de dief een tasch medegenomen
waain zich een bedag van f 250.— bevond.
Voorts nam de dief een voorraadje siga
ren mede.
WIERINGEN
HIPPOLYTUSHOEF
SPAARBANK.
Spaarbankhandelingen over de maand
December 1940; Inlagen f 1010.—; Terugbe
talingen f 7225.83.
HEER-HUGOWAARD
WINTERHULP.
De eerste collecte voor de Winterhulp,
die ruim 260.— opbracht, liet de kerstcol
lecte met een bedrag van 66.— achter zich
daar deze keer ruim 194.werd gecollec
teerd.
OUDEJAARSAVONDVERRASSING.
Clandestiene slachter betrapt.
Met een minder prettige verrassing besloot
het jaar 1940 voor een persoon alhier, die
zonder vergunning een varken had geslacht
Inplaats, dat ongeveer 50 kg. vleesch de
voorbedachte bestemming bereikte, werd
het door Rijks- en gemeentepolitie in beslag
genomen, terwijl een procesverbaal de
plaats der varkens-coteletjes innam.
In Koedijk wordt van oudsher op 31 Decem ber het feest van den gouden engel gevierd
en ondanks distributletijd rolde bakker Rood dezen keer zijn „engel" van goudgeel deeg.
(Foto Paxrfiollajid)
PURMiEREND, 31 Dec.
Gemeentel. Kaasbeurs. Verhandeld 6 par
tijen, wegende 7500 Kg., handel vlug,
hoogste prijs f 35.25. 1 stapel kleine Boe
renkaas f 33.—. wegende 196 Kg., handel
vlug. 272 vette koeien op 30 December
geleverd; 1S7 gelde koeien f 190—325 per
stuk. 58 melkkoeien f 315—440 per stuk, 50
vette kalveren voor de levering, 25 gras-
kalveren f 100—240 per stuk. 73 nuchtere
kalveren: voor de slacht v. d. levering,
v .d .fokkerij f 25—48 per stuk, 15 mager©
Varkens f 2845 per stuk, 181 biggen f 14r—
30 per stuk, 233 schapen f 30—48 per stuk,
4 bokken f 2560 per stuk. kipeieren f 1.07
per kilogram; 2300 oude kippen en hanen:
blauw f 24 per stuk. konijnen f 2—0 per
stuk. 1600 eenden f 1.402 per stuk. duiven
f 0.40 per paar. 43 ganzen f 10 per stuk»
zwanen f 10—15 per stuk.
NOORDSCHA'RWDUDE31 Dec.
2400 kg. roode kool f 4.50; 4700 kg. gel©
kool f 3.80; 24800 kg. Deensche witte kool
f 3.10; 800 kg. uien f 4.—; grove uien f 4.—
peen f 1.40—f 3.20.
ROTTERDAM. 31 December 1940.
Veemarkt.. Aanvoer: 734 dieren, waan
van 582 gebruiksvee, 152 bokken en geiten.
De prijzen waren per stuk kalfkoeien
f 495 f 385 f 295, melkkoeien f 490 f 290
f 300, varekoeien f 325 f 260 f 210, vaarzen
f 325 f 275 f 185, pinken f 270 f 200 f 155,
bokken en geiten f-^85 f 55 f 20.
De aanvoer van kalf- en melkkoeien was
iets korter met luien handel en staande
prijzen.
Varekoeien aanvoer klein met tragen
handel en onveranderde prijzen.
Vaarzen en pinken als vorige week met
flauwen handel. De prijzen bleven stabiel.
Bokken en geiten aanvoer als vorige week
met stroeven handel en ietg lagér in prijs.
ROTTERDAM. 30 DECEMBER 1940.
Aardappelen: Eigenheimers (zand) f 3.36
Industrie f 3.69. Alpha's f 3.69. Aanvoer
voldoende,1 handel tamelijk.
Vlasbeurs: Blauw 6650 kg. f 1.10—f 140;
Wit 1000 kg. f 1.10—f 1.45; Geel 500 kg.
f 1.10—f 1.45; Dauwrot, 700 kg. f 0.80—f 1.10
Door de bestaande standaardprijzen bleef
de handel flauw.
ZWAAG, 30 December 1940.
Postelein 1500; uien 400; bieten 250; prei
670—810; savoye kool 200—380; witte kool
160; roode kool 360-450; boerenkool 360—
400; spruitkool 1500—3300; witlof 2400—3000
breekpeen 280—330; andijvie 1600—1700;
knolselderie A 490—1040; id. B 260—670;
goudreinetten 1400—2200; zoete appelen 1500
winter jan 1600—2040; Vertel jon 1500-1950.
