collecte
ROOSEVELT
De eersfe W iüterhulp'
5.47 uur
DAGBLAD VOOR HOLLANDSS NOORDERKWARTIER
In Noordholland
Twisk favoriet
Supervliegers
worden instructeur
INDO-CHINA
gaat terugslaan
Gemaai bij Lemmer in
werking gesteld
Verduisteren
Geen Joden meer
in de bioscopen
De oorlogsdoelsfelliogea
van Italië
dient zijn begrooting in
DONDERDAG 9 JANUARI 1941. 85e Jaargang. No. 11388.
Laan, Schagen. Tel. 444 (2 lijnen). Kengetal 2240.
Wtgöve der N.V. Uitg.-Mij". „Hollands Noorderkwartier"
Noordholland aan den spits met
17 cent per inwoner
FRIESLAND NIET SCHEUTIG:
MEER DAN VIJF EN HALVE CENT
PER HOOFD KON NIET LIJDEN.
Gemeente Haren (Gr.) bennelt
onderaan.
De afdeeling statistiek van het hoofdbu
reau der stichting Winterhulp Nederland is
dezer dagen gereed gekomen met een verge
lijkend overzicht der resultaten van de op
29 en 30 November van het vorige jaar ge
houden eerste Wintcrhulpcollecte. In dit
even interessant als leerzaam cijfermate
riaal zijn dc resultaten provinciegewijs ge
rangschikt in volgorde per hoofd der bevol
king en per gezin. Dit overzicht ziet er als
volgt uit:
interessant te zien welk een zeer
gevarieerd beeld ook zelfs nog de
gemiddelden op het platteland ge
ven.
De gemeente met het hoogste gemiddelde
per inwoner in Groningen was Warffum
met 18.94 ct. De gemeente met het laagste
gemiddelde per inwoner in deze provincie
.was Muntendam met 3 ct. In Friesland
spande Schiermonikoog de kroon met 12.34
ct. en was Achtkarspelen het laagste met
2.02 ct. In Drente stond Westerbork aan
de spits met 16.09 ct en stond Diever 'onder
aan de irij met 1.95 ct. In Overijsel had
Hengelo de leiding met 68.93 ct. en was Vol-
lenhove-ambaclit het laagst met 1.87 ct. In
Gelderland stond Wisch aan de kop met
23,83 ct. en stond de gemeente Haren- on
deraan met slechts 0.26 ct, waardoor dit
plaatsje tevens dc laagste gemiddelde op
brengst per inwoner heeft van alle Neder-
landsche gemeenten.
Collecten en giften
Aantal
Opbrengst
Aantal
Provincie
te zamen
inwoners
per inwoner
gezinnen
Noord-Holland
f
294.190,00
1.691.647
f 0.1739
355.412
Nooi-d-Bi*ahant
f
128.360.21
1.033.692
f 0.1242
169.664
Zuid-Holland
f
260.888.53
2.168.251
f 0.1203
439.137
Overijssel
f
62.101,78
576.961
f 0.1076
107.920
Utrecht
f
45.262,19/4
480.028
f 0.0943
89.393
Limburg
f
51.175,56
608.837
f 0.0841-
104.139
Geldei-land
f
74.692.44
923.645
f 0.0809
170.946
Drente
f
18.390,41 Vi
247.055
f 0.0744
45.027
Gx-oningcn
f
34.780.49
423.678
f 0.0821'
88.579
Zeeland
f
18.241.45
254.965
f 0.0715
57.842
Friesland
f
23.606.31
424.462
f 0.0556
92.685
Nedei'land
f 1.011.689,98
8.833.977
f 0.1145
1.720.714
Andere cijfers.
In Utrecht ging Leersum voorop
met 35.75
Om een indruk te geven van het succes
'dezer eerste -Winterhulpcollecte mogen be
halve het bovenstaande overzicht, dat voor
zichzelf spreekt en waaraan overigens ook
weinig is toe te voegen, de volgende verge
lijkingen nog dienen.
De Emmabloemcollecte. in 1940 bracht in
Den Haag ruim f 6.700.op, de collecte
voor den uationalon reclasseeringsdag in
1937 3.300,terwijl de eerste winterhulp
collecte bijna 31.000,— opbracht. In Rot
terdam was de opbrengst der Emmacollecte
ruim 11.300,die voor den nationalen
reclasseering 3000.terwijl Rotterdam
voor de Winterhulpcollecte bijeen bracht
een 15.750,inclusief giften 148.000,
In Groningen werd aan de Emmabloem
collecte niets gegeven. Deze stad bracht bij
de collecte van Nationalen reclasseering
1.600,op en bij de Winterhulpcollecte
4.700,—.
In geheel Nederland bracht de Emma
bloemcollecte 1940 95.000,— op. De Roode
Kruis-collec.te had in 1939 een opbrengst
van 70.000,terwijl zooals bekend de
.Winterhulpcollecte van November rond
881.000,— opbracht, schenkingen hierbij
niet ii^begrepen.
Platteland offervaardiger.
Uit onderstaande cijfers, waar
mede wij dit overzicht zullen beslui
ten, blijkt, dat het platteland zich
over de geheele linie offervaardiger
heeft getoond dan de groote steden.
De grootste gemiddelden per ge
meente en per inwoner werden op
het platteland bereikt en het is zeer
ct en was Zuilen het laagst met 1.84 ct
In Zuid-Holland kwam Papendrecht ipet
84.91 ct zoo goed voor den dag, dat deze
gemeente niet alleen de hoogste gemiddel
de opbrengst per inwoner heeft van deze
provincie, maar van alle Nederlandsche ge
meenten. Giessendam sloot de rij in deze
provincie met 1.61 ct. Het hoogste gemid
delde per inwoner werd in Zeeland be
reikt door Renesse met 29.56 ct.. de ge
meente Koewacht was het laagste met 1.98
ct. In Noord-Brabant had Huybergen de
leiding met 45.56 ct en stond Aarle-Rixtel
onderaan met 1.36 "ct. Gennep spande in
Limburg de Kroon met 61.32 ct. en daar
was Mesch de laagste met 1.29 ct. In Noord-
Holland tenslotte was Twisk met 44 ct.
de hoogste en Nederhorstdenberg de laag
ste met 1.6 ct.
De gemiddelde opbrengsten per inwoner
in enkele groote steden waren: Groningen
7 ct.; Leeuwarden 11.66 ct.; Assen 4.20 ct.
Zwolle 4.87 ct.; Arnhem 5.24 ct.; Utrecht
9.17 ct; Den Haag 6.11 ct; Middelburg 10.95
ct; 's-Hertogenbosch 25.69 ct en Maastricht
10.19 ct.
SPOORWEGVERBINDING VAN TURKIJE
MET BULGARIJE VERBROKEN.
Wegens het verrichten van werkzaamheden
aan de spoorlijn, is het, verkeer met Euro
pa Uisschen Istanboel en Bulgarije sedert
eenige dagen gestaakt.
AMERIKANEN UIT CHINA NAAR V.S.
De „President Pierce" is met omstreeks
270 passagiers aan boord uit Ko-be naar
Amerika vertrokken. Van deze passagiers
waren 80 pet. Amerilcaansche vrouwen en
kinderen, die uit Manilla, Hongkong en
Sjanghai geëvacueerd waren.
Omzetbelasting mag
verhaald worden
In de prijzen op te nemen. Af
ronding naar beneden.
De secretaris-generaal van het departement
van handel, nijverheid en scheepvaart en van
landbouw en visscherij, heeft de volgende re
geling getroffen.
In het algemeen mag de nieuwe omzetbe
lasting worden doorberekend, met uitzonde
ring van de omzetbelasting op aardappelen,
brood, melk en peulvruchten. Indien bij de
doorberekening afronding der prijzen nood
zakelijk is, dient deze afronding naar bene
den te geschieden.
Degenen, die thans minder omzetbe
lasting betalen dan voorheen, moeten,
onverschillig of zij de omzetbelasting
afzonderlijk in rekening brachten in
den prijs calculeerden of voor eigen
rekening namen, hun verkoopprij
zen verlagen met het bedrag, dat zij
thans minder aan belasting behoeven
te betalen. Uiteraard dienen hun af
nemers en eventueele verdere afne
mers, die in dezé gevallen lagere in
koopsprijzen hebben, hun vei-koop-
prijzen dienovereenkomstig te verla
gen.
Dezelfde regeling geldt uit den aard der
zaak voor zoover op ingevoerde goederen uit
hoofde van de nieuwe invoerbelasting min
der aan den fiscus behoeft te worden afge
dragen, dan vroeger op grond van het bijzon
der invoex-recht. Ook hierbij moeten de afne
mers van de importeurs hun verkoopprijzen
in gelijke mate als hun inkoopsprijzen verja
gen.
Voor goederen, waarvoor vroeger omzetbe
lasting verschuldigd was, en welke handela
ren op 1 Januari 1941 in voorraad hadden,
mag de nieuwe omzetbelasting niet tot een
prijs verhooging leiden, daar de restitutie,
welke verkregen kan worden op den ouden
voorraad, ongeveer gelijk is aan de nieuwe
omzetbelasting:"
Van goed ingelichte zijde verneemt
U. P„ dat de bekende Duitsche vlie
gers de luitenant-kolonels Mölders
en Gallant in de toekomst niet meer
aan vluchten tegen den vijand zul
len deelnemen. Zij zullen als instruc
teurs bij de luchtmacht dienst doen.
Men vennoedt, dat dit besluit genomen is
door den rijksmaarschalk, nadat majoor
Wiek, de 25-jarige leerling van Mölders, in
de afgeloopen maand niet is teruggekeerd
van een vlucht naar den vijand.
Gelijk bekend, stonden Mölders en Wiek
met elk 56 overwinningen in den tegenwoor-
digen oorlog aan dc spits van de succesvolste
vliegers, gevolgd door Gallant met 55 over
winningen. Te zelfder tijd is Mölders de Duit
sche vlieger, die het grootste aantal overwin
ningen, n.1. 70, op zijn naam heeft, zijn suc
cessen in den Spaanschen burgeroorlog mee
gerekend. Op de tweede plaats komt generaal
Udet, die in den wex-eldoorlog 62 vliegtuigen
neerschoot.
GEDULD WEGENS UITTARTING VAN
THAILAND UITGEPUT.
Volgens een bericht uit Hanoi heeft
de Fransche gouverneur-generaal,
Decoux, verklaard, dat Fransch-Indo-
china thans tegenover de uittarting
van Thailand naar de wapenen zal
grijpen. Desondanks is Frankrijk ook
thans nog tot een vreedzame regeling
bereid.
Uit Bangkok wordt gemeld, dat de
regeering van Thailand in het grens
gebied den oorlogstoestand heeft af
gekondigd.
Berichten uit Hanoi melden, dat het Thai-
sche luchtwapen met elf vliegtuigen aanval
len heeft gedaan op Bassar, Pakso en Stocng-
treng aan den Mekong. Voorts zouden Thai-
sche troepen een aanval hebben gedaan aan
de grens ten noorden van Bassar.
Uit Bangkok wordt gemeld, dat de Fran
sche staatsburgers in Thailand nog slechts
verhlijfsvei'gunningen hebben gekregen voor
Bangkok en Kanboeri, waar zij onder politie
toezicht staan en zich telkens moeten melden.
Droogmaking N.O.-polder be
gonnen.
Opnieuw is een belangrijk oogen-
blik in de totstandkoming van den
Noord-Oostpolder aangebroken. Het
electrische gemaal te Lemmer is in
werking gesteld. Het leegmalen
van den Noord-Oostpolder is daar
mee begonnen.
Drie stukken huispompen met een capa
citeit van 800 kubieke nieter water per mi
nuut elk, zullen in het vervolg dag en
nacht doordraaien; zij zullen per etmaal
de fabelachtige hoeveelheid van 3,536.000
kubieke meter water uit den Noord-Oost
polder zuigen en in het IJsselmeer pom
pen; dit is per twee uur een hoeveelheid
water als Amsterdam voor gezinsverbruik
gedurende een jaar noodig heeft. In den
kelder, zes meter onder den grond, wente
len drie zware verticale assen met een snel
heid van 88 wentelingen per minuut rond,
vertelt het Hsb., dat beteekent, dat in de
kolk voor het gebouw 2400 kubieke meter
water ^per minuut naar buiten wordt ge
perst.
De pompen van het gemaal bij Lemmer,
draaien voorloopig alleen. Zij zuigen al
vast een gedeelte van het water uit den
Noord Oostpolder weg. Ook de nieuwe
sluis laat reeds heel wat water in het IJs
selmeer vloeien Binnen eenige maanden,
waarschijnlijk April, zal ook het gemaal
bij de Voorst aan het werk gaan en daarna
in Augustus dat van Urk; dan zal het'leeg
zuigen met drievoudige snelheid geschie
den. Maar het gemaal te Lemmer heeft het
eerstgeboortex-echt. Dat heeft het eerst het
Noord-Oostpnlderwater weggezogen en zal
nu blijven draaien tot de. bodem di-oog is
en 50.000 ha. land vruchtdragend kan wor-
den g maakt.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurl tot morgenochtend
9 48 uur
VERBOD VOOR GEHEEL
NEDERLAND.
Officieel werd geconstateerd, aldus
het A.N.P., dat ordeverstoringen tij-
dens de filmvertooningen in de bi
oscopen grootendeels door Joodsche
bezoekers veroorzaakt werden.
Ondanks herhaalde waarschuwin
gen door middel van projectieplaat
jes in de bioscooptheaters hebben
zich deze ordeverstoringen in som
mige plaatsen toch herhaald.
In het belang en ter bescherming
van de exploitanten, en de bioscopen
zelf, heeft de Nederlandsche bios-
soopbond aanleiding gevonden om
met ingang van heden den Joden de
toegang tot alle bioscopen in Neder
land te ontzeggen.
Tegenover de bewering van Duff Cooper,
dat Italië en de Italiaanse!ie soldaat geen
oorlogsdoelstellingen hebben, wordt in Ita-
liaansche politieke kringen vex-klaard, dat
juist het „proletarische en fascistische Ita
lië" zijn oox-logsdoclstellingcn duidelijk voor
oogen heeft. Deze kunnen in de volgende drie
punten worden samengevat:
1. Vrije vaart in en uit de Middellandsche
Zee, zonder dat daarvoor van tevox*en toe
stemming van Engeland gevraagd moet wor
den.
2. Veiwezenlijking van zekei-c, sedert
eeuwen bestaande en allen welbekende as
piraties, die overigens geenszins door het
fascisixxe zijn uitgevonden, ïxiaar die tot de
Italiaansche geschiedenis hehooi-en. zooals
iedei-en schooljongen in Italië bekend is.
3. Door de verwezenlij-king van deze be
kende nationale aspiraties moet het Italiaan
sche levensgebied zoodanig worden uitge
breid, dat het „proletai-ische en fascistische
Italië" voorwaarden verkrijgt voor een hoo-
ger ontwikkelde economische organisatie,
waarin zoowel zijn rechtvaardige belangen
der economische onafhankelijkheid alsook
de verhetex-ing- van zijn lcvenstandaai-d be
vredigd worden.
Alleen wanneer men <;leze oorlogsdoelein
den en het Duitsch-Italiaansche bondgenoot
schap, dat Italië's eer verplicht, voor oogen
houdt, kan men zonder meer begrijpen, waar
om het, ltaliaanschfi volk met de grootste
energie cn vasthoudendheid tot de eindover
winning zal doorstrijden.
d op de schaats. De vorst legd e langs de vaarten prachtige banen, waar*
dankbaar gebruik werd gemaakt. (Foto Pax-Holland).
Speciale credieteo voor
ENGELAND gevraagd
Viermanschap voor
bewapening benoemd
President Rooscvelt heeft voor het
vplgende begrootingsjaar zijn jaar-
Iijksche begrooting ingediend bij het
Congres. In zijn toelichting spreekt
hij over êen „mandaat", dat het
volk hem heeft gegeven voor het
program van een totale bewapening.
Dit program eischt een aanzienlijke
verhooging der uitgaven. Op de
nieuwe begrooting zijn in totaal 17.5
railliard dollar noodig, waarvan 10.S
milliard, of 62 pet. voor bewape
ningsdoeleinden zijn bestemd.
Verder kondigt Roosevelf aan, dat hij nog
meer m^lliarden, behalve de op de geregel
de begróoting opgenomene. dus nog boven
de reeds genoemde 17.5 milliard. moet vra
gen.
Deze speciaal aangevraagde milli-
arden zijn vooral voor Engeland
bestemd. Een nauwkeuxng bedrag
zal eerst genoemd worden, wanneer
het Congres besloten heeft tot goed
keuring van een machtigingswet
voor het plan tot het uitleenen van
oorlogsmateriaal aan Engeland en
wanneer men kan overizen wanneer
en hoeveel materiaal Engeland noo
dig heeft.
In de toelichting op de begrooting wordt
er eerder op gewezen, dat het program voor
de totale verdediging van de Vereenigde
Staten oorlogsschepen, vrachtschepen, pant
serwagens, vliegtuigen en kanonnen zal om
vatten. De dreigende internationale toestand
dwingt de Vereenigde Staten te land, ter
zee en in de lucht strijdkrachten op te
bouwen, die „tegen iedex-e situatie opge
wassen" zijn. De geraamde bewapeningsuit-
gaven moeten beschouwd worden als een
deel van een program, dat zich over ver
scheidene jaren uitstrekt.
Wanneer men de door het federale con
gres bij de begrooting voor 1940/41 inge
willigde credieton optelt hij de thans voor
de begrooting 1942 gevraagde middelen,
staaf, e^n bewapeningsbedrag van 28 milli
ard dollar ter beschikking. Van dit bedrag
zijn 13.704 millioen voor het leger. 11.587
millioen voor de marine. 1.902 millioen voor
de uitbreiding der wapenfabrieken en 1.2«7
millioen voor andere bewapeningsopdrach
ten bestemd.
Alle niet voor bewapeningsdoeleinden ver-
eischte uitgaven, zoo wordt in de toelichting
verder gezegd, moetexi worden uitgesteld
Men moet echter alle daai'voor nondige plan
nen voorbereiden, zoodat de Vereenigde
Staten met 'n groot program voor openbare
werken kunnen inspringen, wannneer de be-
wapeningsuitgaven minder worden en ar-
be'derc; der wapenfabrieken vrij worden.
De bestaande belastingwetgeving is niet
bevredigend aangezien zij niet verhindert,
dat „zekere personen uit ons nationale be-
wapeningsprogram enorme winsten trek
ken."
In het tegelijkertijd uitgegeven jaarverslag
van den minister van financiën wordt de
staatsschuld per eind Juni 1940 berekend
op 43 milliard dollar. Eind Juni 1941 zal
het bij de wet veroorloofde maximum van 49
milliard dollar overschx-eden zijn.
OPPERSTE PRODUCTIERAAD
VOOR BEWAPENING INGESTELD.
President Roosevelt heeft thans mededee-
ling gedaan van de definitieve samenstel
ling van den oppersten pxoductiei-aad vóór
bewapeningsdoeleinden. Deze Raad bestaat
uit Kundson, directeur-generaal, den arbei-
dersleider Hillman, plaatsvervangend direc
teur, alsmede 'uit de ministers van oorlog
en marine. De nieuwe raad heeft de opper
ste leiding bij het aanschaffen van wapen
materiaal voor de Vereenigde Staten en
naar RooseveR zeide, voor andei-e democra
tieën en zal in alle kwesties in zake het
aanschaffen van grondstoffen, nieuwe op te
xdchlen fabi'ieken, het aannemen van perso-
neel, het overnemen van weei'spannige fa
brieken door de ï'egeering enz. het laatste
wooxxl hebben.
VERKLARING VAN KNOX.
„Ik geloof niet, dat nog meer torpedojagers
aan onze vloot kunnen woi'den onttrokken
zonder haar doelmatigheid ernstig in gevaar
te brengen", verklaarde de minister van ma
rine der V.S. Knox, in antwoord op een
vi'aag op de pei-sconfei-entie, naar Associa
ted Press meldt.
Knox deelde mede, dat de marine voor
nemens is het congres goedkeuring van den
bouw van 280 hulpvaartuigen. onderzeeërs,
jagex-s, mijnenvegers en pati-ouillevaartuigen
te vragen: Ilij zei vooi'ts, dat de ooi-logssche-
pen in drie velschillende vloten ingedeeld
worden, namelijk de Atlantische, de Aziati
sche en die- van dien Stillen Oceaan. De
grootste wijzigingen zullen zich voordoen bij
de Atlantische patrouilleisti-ijdkrachlen, die
geleidelijk opgebouwd zijn en thans 125 sche
pen tellen.
