Voor den Zaterdagavond
Brabantsche
Brief
RADIO
OUDERS
Dt
van Dré uliC1
XoS ttami!
't HOEKJE
Ulvenhout, 9 Januari 1941.
Amico,
In den vroegen mergen van Driekoningen,
als ik In de bedstee m'n oogen opensloeg, dan
voelde-n-ik twee bezonderhedens: 't was iets
minder koud, zou er sneeuw liggen? neeë,
toch nier de mergenstilte was toch anders,
en Trui lag klèèrwakker naast me. Muisstil,
mee groote open oogen. Neeë, ik zétg dat nie,
want 't was nog pikkedonker, maar toch wist
ik 't. Waarom? Ja! Waarom? Da's zooiets,
dat geleerdste dokters nie uitgepuzzeld krijgen,
maar dat „Kwakzalvers" vaneigens weten.
Ook ik hield m'n eigen nog „slapend",
't Was ommers Driekoningen! Wij schaffen
onze Heiligendagen nie zoo rap af, amico!
Toen Trui ineens: „niks g'hoord vannacht,
gfl?"
„IkkeNeeë......T EhEngel-
achen
,,'k Heb 't dokterswageltje over den weg
hooren tuffen!"
„Zoo. Tja. Valt nie mee in die winternach
ten. En in den donker".
„Da bedoel ik nieHanneke!"
'k Was klèèrwakker ineens. „Zouzoude
denken, Trui
„Jadenken Dénken 't Zou me nikske
verwonderen ofok ik kreeg straks 'n
bodschap!" zee ze toen.
„Ik misschien ook wel!"
„Watte gij misschien ook wel?" vroeg ze
bazig.
,,'n Bodschap: Toeteloeris!"
„Gij blijft thuis. Gij hebt daar veurloopig
nie te maken, verstade?"
Ik gooide m'n eigen om, mee m'n gewitwel
wat onbehouwen teugen mijnen protsmakert
aan. Maar ze had, op den vroegen mergen al,
veul te drukke gedachten in den kop om
„ruzie" te maken.
En na 'n kwartier zee ze: „we zullen 'ns
opstaan". Op dat diepelmatiek commando
gong ik nog nie in. 't Was Driekoningen en ik
kroop nog 'n diep in de kroezelwermte van
't veeren bed. Ik pikte m'n eerste millioen-
nairskertierke van deuzen heiligendag.
Trui, in den nachtpon nog, begost de platte-
buis uit te halen. Dan, veur ze 't hout en den
turf in brand stak, schoof ze de bedstee-
gordijnen toe, zeggende: „blijf nog maar liggen,
gij, ik gaai vandaag naar de vroege kerk".
Zoo'n uitgeslapen tootebel! Die perbeerde
me, pijnloos, buiten gevecht te stellen toch.
Ommers, als zij straks verom was uit de
vroege mis en daar kwam 'n boodschap en ik
moést dan nog naar de kerkIk wierd
hoe langer hoe meer wakker. Maar de platte-
buis rookte van 't aanmaken en de buitendeur
stond wagenwijd open! Zoo'n uitgerekende
bliksem!
Ze had den waterketel al te vuur gezet, was
nou bezig onder de pomp in 't achterhuis.
Daar gong m'n millioennairskertierke. 'k
Richtte m'n eigen op, trok zachtekes „mijnen"
stoel dichterbij, zette-n-eerst m'n pet op den
kouwen mergen sloeg op m'n kalen kop als
'n mes, 'k sleurde m'n garderobe van den
stoel binnenboord en ik docht zoo: den eenen
zet is den anderen weerd. Als 't zoo is, dan zal
ik den kleinen Vic vandaag óók zien!
Wijers zal 'k oe 't „stille spel" van deus
komediestuk besparen; we zijn samen zwij
gend deur den donker naar de kerk gegaan,
't was veul te koud ook om te praten. Als we
verom kwamen begost den eersten sneeuw te
dwerlen, eer we thuis waren lag 't durp in
'n dunwitte windstilte en Trui sprak weer veur
't eerst. Was de bui gezakt? Was 't den
sneeuw, die blank oplichtte, tot in oew ziele-
ment? OfOf had ze 'n nuuw plan om
mij uit te schakelen?
„Als nou den Dré maar op is
„Ehwablief?"
„Als nou onzen Dré maar klaar is, da 'k
dalijk de botrammen kan gaan maken".
„Ja, die is wel op. Hij lot den Eeker nie
alleen, als wij weg zijn".
„Da's waar. Wat is ie toch veur ons
Eekerske gestrejen, ee? Dré?"
Ziede wel, docht ik, madame heeft 'n nuuw
plan!
Wittekes lag den erf te peinzen in den
mergenschemer. Roerloos. Als 'n prent.
Niks bewoog. Lijk 'n prachtig watermerk
stond den witten notenleer in de dichte
sneeuwlocht geëtst. En altij wemelden de
pluuskens deur den stillen mergen van Drie
koningen.
Kwamen alle dingen, kwam heel den buiten,
kwam al 't geboomt wit te staan teugen den
donkeren schemer der sneeuwlocht. Heel den
buiten veranderde in 'n onwerkelijk negatief,
waaraan oew oogen wennen moesten. In
witte prent, zoo vol teekening, zoo roerloos,
Wat 'nen schoonen Driekoningen! Geknipt
als 'n wit silhouet uit den donkeren hemel.
Sodejuu! Nou 'n plazierige bodschap uit 't
bosch! „Ja Truike, 't zijn gouwen kameraads,
die twee baaskes van ons!"
Rap was Trui mee den ontbijt. Jiog rapper
mee den bordenwasch. Gejaagd mee den stof
doek daarna. Dan, eindelijk, dan kost ze gaan
zitten bjj de plattebuis, den Zondags-gesteven
en gestreken schort over 't zwarte kleed,
d'armen over malkaar, in afwachting van
ge verstaat.
Maar daar kwam niks. Dré in was naar de
late mis, den Eeker zat in de witte kussels bij
den radio doodserieus den uitgezonden kerk
dienst te volgen. We kosten dus nie praten.
Ik smoorde m'n pepke achter de krant van
Zaterdagavond nog en las de dingen die 'k
anders altij overslaai. Broeiwerm was 't.in den
huis, want den Eeker zat wijd van 't vuur,
dus! dus Trui machinistte als 'nen duuvel.
Blank viel den dag in den huis. Ruim was de
weareld daarbuiten, nou ge de witte velden,
achter den erf, zien kost tot aan den ender toe.
„Als 't daar maar goed is..." fluisterde Trui
die nie langer zwijgen kóst.
„Eh... ze... zal Tc 'ns efkes naar den dokter
fietsen?"
Trui stond op. „Doe dat, Dré, da's 'n goei
gedacht! Baker oe goed in", ze stond al mee
m'n wollen das gereed, „as ge verom komt
zal 'k 'nen borrel inschenken! „Eénen maar?"
('t IJzer smeejen als 't heet is, amico!") „Twee
dan, dèèr, maar kom rap verom, 'k zit op
gloeiende kolen!" En onderwijl frutselde zij
den das om m'nen nek, dat de wolhorkes in
m'n neus kietelden. En terwijl Trui me „in
stopte", zag ik naar den Eeker, die daar tus-
schen radio en kerststalleke mee de brandende
keerskes, devoot in zijnen missaal te bidden
zat. De beeldekes van de Drie Wijzen had ie
prontjes in 't Stalleke geschoven nou. „Pa-
tèèr-Nostèèr!" klonk den zangerigen pries-
terroep deur den huis. En ik zag, hoe den Eeker
zijnen gebejenboek op de dekens lee, de hand
jes vouwde en mee gesloten oogen den Vader
ons meebad; op 'nen oogenblik de woorden
„Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde
als in den Hemel" vurig, hartstochtelijk, heesch
fluisterde, 't sproetenkopke buigend teugen
de gevouwen bidhandjes! Zóó den Vrede 'smee-
kend veur de ongelukkige weareld. Zweet
pèèrlde op z'n veurhoofd. Na den Vaderons
zag ie efkes naar 't Stalleke, nam den boek
weer op, zette heel z'n broze zielementje in,
veur den Vrede op Aarde. Hij bad er z'n eigen
veur in 't zweet, 't teere kwiebuske, schuld
loos aan allen onredq alsals 'n vergeten
blomke in den sneeuw. „Ga nou!" zee Trui
en ik gebaarde mee m'nen kop naar 't Eeker
ske, dat ze stil zou zijn. Ze knikte, maar
douwde me buiten.
Pjuust als ik m'n broekklemmen gebukt
stond aan te doen, kwam 't dokterswageltje
den erf op. Zou ie...? Kwam ie veur den
Eeker? Of,..? Of zou ie 'n bodschap heb
ben...?
Daar was Trui al. Ze liep me veurbtj, dee
't autodeurke los. En... dokter...? Goei nuuws
asteblief...
Oh!" lachte ons dokterke: „ge hebt me
verwacht?"
„Half en half, ja! Alles goed?
Maar dat was al te zien, anders zou ie om
mers nie zoo plazierig lachen! Ik kwam nou
ook 'n paar passen bij: ,,'k wou sjuust naar
oew huis fietsen, dokterke!"
Toen stond ie naast den #uto. Me dunkt,
den kearel was moei. Z'n oogen waren rood.
Z'n haren hongen verwèèrd onder den hoed
uit. Dan zee-t-ie: „de complimenten van Me
vrouw van Dalen en dat er in 't Boschhuis al
weer eenen Vic is...!"
Ik kost 'r niks aan doen, maar twee kanjers
van tranen drupten zóó over m'nen bonker.
Alweer eenen Vic..., gekomen in Driekonin
gennacht, daar in 't Boschhuis in den blanken
sneeuw...!
„Hoe is 't gegaan, hoe is 't gegaan, meneer
den dokter", zoo trok Trui ons dokterke aan
zijnen jas: „toe, vertel 'ns gaauw; heb ik oe
vannacht nie hooren gaan over den weg...??"
Hij knikte, mee 'nen vagen lach.
„Zwaar", zee-t-ie toen. „Maar potversamme,
Dré, wa 'n kranig wefke, daar in 't bosch!"
„Dochter van den Vic!" wou ik roepen,
maar... afijn. Ik knikte dan.
,,'k Zou zeggen, kom efkes binnen, maar den
Ee..."
,,'k Gaai dalijk naar bed!" weerde den
dokter haastig af. „Teugen den avond kom ik
verom, even naar den Eeker zien en naar
Moeder en zoon van Dalen!" Meteen zat ie al
weer achter 't stuur, wuifde en ree achteruit
den erf af.
's Middags heb ik Trui in de sjees naar 't
Boschhuis gerejen. Ik zou buiten, op den bok,
blijven wachten, zoo was 't commando, 'k Heb
't oe meer motten schrijven: zoogaauw 'r ge
boorten in 't spe zijn, heeft Trui onuitstaan
baar veel prots. En dan dauwt ze mij in 't
kleinste hoekske weg, dat ze vinden kan. Of
't nou bloedeigen vaders, grootvaders, peet
ooms zijn, mannen zijn, in Trui's oogen, bij
geboortezaken, éénen ballast-van-niks.
Maar ik bleef buiten! Wist wel, dat van
Dalen me rap zou komen roepen. Ja, ge
mot mij Hanneke leeren kennen!
Trui had nog amper heuren allereersten
goeien raad kunnen geven, of van Dalen stond
al op 't treeke veur de gastvrije deur, waar ik
zoo dikkels den Vic had zien staan mee zijnen
witten kop.
„Méér... Drééü" zee van Dalen verwon
derd. Lachende sprong ik van de sjees, bond
m'n peerd aan den boom dien 'k er al veur
uitgezocht had, schudde 'm de hand of ie 'nen
zeun van me was en... en als ik binnenkwam
vielen de herinneringen op m'nen bast, da 'k
in den bekenden donkeren portiek, dan..., dan
den kleinen Vic even vergat, 'k Zou bekans
naar den grooten atelier mee 't Christusbeeld
gedraaid zijn.
„Rechtuit, Dré!" kraaide den gelukkigen
van Dalen: „je weet hier toch den weg, niet?"
„Jawel, jawel, Jawel!" 'k Was in 't wèèr-
garen.
Pips, maars zielsgelukkig, 'n bietje trotsch
ook, lag Hanneke daar in 't breeje bed.
„Hanneke, meid, kranig wefke lijk den dok
ter zee..." Dat had 'k verkeerd aangepakt.
Veur m'n eigen. Want weer,- net als 's mergens
afijn.
„Hoe voelt g'oe nou, Hanneke?"
Twee groote, glanzend' oogen keken diep in
m'n zielement. Dan zee ze heesch: „Dré, zóó
gelukkig, als ik nooit kan denken, dat ik zou
kunnen zijn, zonder..." Toen liepen de prachtig'
oogen vol, toen snokte de stem: „zonder Vader
Maar den Eeker heeft gezegd..." Toen begost
ze te simmen, tot snikkens-toe.
Afijn, die bui dreef over. En 'n uur van blank
geluk, zoo blank als 't witte Driekoningen
bosch, brochten we deur aan 't wiegske van
den kleinen Victor van Dalen, den kleinzeun
van Victor Zonneveld!
Als ie dit toch weten kost.
Victor II. Den Dré peter! Hij bulderde heel
Amerika over: „hou op... met dien vèrr
domden... oorrlog! Mijn Kerstkindeke-is-ge-
borenü Houdt... opp; I-di-oten, stopp! Ik...
trrac-teerr ter eer-re van m'n krranige meiske
mijn... Hanneke!
Jezus, wanneer zullen we 'm verom zien.
Want als je hoort van deus geboorte...! Niks
dat 'm vasthoudt in Dollarika!
Vol.
Veul groeten van Trui, Dré III, den Eeker
en als altij gin horke minder van oewen t.a.v.
DRfi.
HET LEVEN IS EEN WEEGSCHAAL.
Naar welk compas moeten wij ons richten,
naar het gevoel of naar het verstand?
Ziedaar een moeilijke vraag, die velen in
tweestrijd brengt.
Wij lazen eens in een oud boek met ver
geelde bladen: „de hersenen alléén kunnen het
lichaam niet beheerschen, als nóch kracht,
nóch vertrouwen ermede samengaan."
Wij weten niet, wie de schrijver was, maar
zeer zeker was hpt iemand die wijsheid bezat
uit alle tijden. Kracht kan voorkomen uit ver
stand en/of gevoel, vertrouwen is onge
twijfeld een gevoelskwestie. Vertrouwen ir
iets of iemand is niet te koop, men heeft
het of men heeft het met Wat nu de wijsheid
betreft van den schrijver van bovenstaande
regels, deze zetelde daarin dat h\j de
macht van de hersenen (dus van het verstand)
wilde combineeren met de semi-gevoelsfactor
kracht en met de algeheele gevoelsfactor:
vertrouwen. In dit samengaan ligt de oplos
sing van zeer vele van onze moeilijkheden.
Want w\j zijn gewoon om gevoel en verstand
tegen elkaar te stellen als vijanden, inplaats
van ze naast elkaar te laten werken als
bondgenooten.
Er doet zich een geval voor, waarin wij een
besluit moeten nemen. Ons gevoel raadt ons
een besluit in de eene richting aan, ons ver
stand iets geheel anders. Hoe moet ons besluit
uitvallen Is dit L eval een kwestie waarin het
gevoel moet beslissen of het verstand?"
Wij weten het niet recht, wij zien geen
kans om een besluit te nemen dat ons in alle
opzichten voldoet. En dat komt door die ééne
cardinale fout om gevoel en verstand tegen
over elkaar te stillen. Niets in het leven is
uitsluitend gevoels-aangelegenheid, en even
min is er iets dat door het verstand alléén
beheerscht kan worden. Het geheele leven is
et mengsel van beiden, zooals de mensch
een mengsel van beiden is en dientengevolge
ieder menschelijk probleem dat zich maar voor
kan doen dit ook is.
Plaats gevoel en verstand naast elkaar, als
het ware hand in hand. en U zult tot klaar
heid komen in alle moeilijkheden^zooal niet
direct dan toch uiteindelijk.
Dit mag even vreemd schijnen, even
vreemd als om twee paarden die elkaar niet
kennen in één span voor dezelfde wagen te
spannen. het went even snel.
Laat in zaken die U aanvankelijk onder de
rubriek verstandelijk" rangschikte Uw ge
voel een woordje meespreken en schakelt bij
gevoels-aangelegenheden Uw verstand in, en
de nevel, die tot nu toe over vele schier onop
losbare problemen hing, zal optrekken.
Het Leven is een weegschaal, waarvan de
schalen precies in evenwicht moeten zijn als
de -ééne schaal het gevoel bevat en de andere
het verstand.
Dr. Jos de Cock.
PROGRAMMA
ZONDAG 12 JANUARI 1941.
Hilversum L 415 m.
Nederlandsch Programma. 8.00 NCRV.
2.0010.15 VARA.
8.00 Schriftlezing en Meditatie.
8.15 Gewyde muziek opn.).
8.30 Praatje voor den boer (ANP).
8.45 Gramofoonmuziek.
9.30 Geestelijke liederen (opn.).
9.40 Orgelconcert (opn.).
10.00 Gereformeerde Kerkdienst. Hierna: Ge
wijde muziek (opn.).
12.05 NCRV-Harmonie-orkest (opn.).
12.25 Cyclus „Eens Christen's reize naar de
Eeuwigheid in dezen tijd" (gr. pl.).
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP.
1.00 Leidsch studenten-zangkoor en Leidsch
studenten-kamerorkest „Collegium Musi-
cum" (opn.) en gramofoonmuziek.
I.45 Nederlandsch Verbond voor Sibbekunde:
„Wie en wat waren onze voorouders?"
lezing.
2.00 Gramofoonmuziek.
2.30 Cabaretprogramma.
3.00 Bravour en Charme.
3.30 Uit Berlijn: 56e verzoekconcert voor de
Duitsche Weermacht.
6.00 Voor de kinderen.
6.25 Schrammelkwartet en soliste.
6.42 VARA-Almanak.
6.45 Actueele reportage of gramofoonmuziek.
(Om 8.00 Nieuwsberichten ANP).
8.30 Berichten (Engelsch).
8.45 VARA-orkest.
9.30 Esmeralda en soliste.
lO.OQt—10.15 Nieuwsberichten ANP en sluiting.
Hilversum H. 801.5 m.
8.00 VARA. 8.45 VPRO. 9.45 VARA. 2.00
AVRO. 4.00 NCRV. 5.15—7.15 AVRO.
8.00 Gramofoonmuziek.
8.30 Praatje voor den boer (ANP).
8.45 Studio vroegdienst.
9.15 Voor de kinderen.
9.45 Orgelspel.
10.15 Declamatie.
10.40 Gramofoonmuziek.
10.45 Stichts strijkkwartet
II.30 VARA-Meisjeskoor „De Krekels".
12.00 Berichten.
12.15 Esmaralda en solisten 12.30 VARA-
Almanak).
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP.
1.00 VARA-orkest.
2.00 Concertgebouw-orkest en solist (In de
pauze: Declamatie).
4.00 Wijdingswoord.
5.15 Wekelijksche gedachtenwisseling ANP.
5.30 AVRO-Amusementsorkest en solist.
6.10 Reportage.
6.30 Orgelspel.
6.45 Actueele reportage of gramofoonmuziek.
7.007.15 Gramofoonmuziek en sluiting.
MAANDAG 18 JANUARI 1941.
Hilversum I. 415 m.
Nederlandsch Programma NCRV.
8.00 Schriftlezing en Meditatie.
8.15 Gewijde muziek (gr. pl.).
8.30 Nieuwsberichten ANP.
8.45 Gramofoonmuziek.
i.50 Viool, piano en gramofoonmuziek.
12.15 Reportage of muziek?
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP.
I.00 Molto Cantabile en gramofoonmuziek.
2.00 Voor scholen.
2.35 Apollo-ensemble.
3.00 Voor tuinliefhebbere.
3.30 Gramofoonmuziek.
4.00 Voor de kinderen.
4.30 Orgelspel.
5.15 Nieuws, economische- en beursberichte»
ANP.
5.30 Berichten,
5.35 Gramofoonmuziek.
5.55 Ensemble „Romantique" (opn.). en
gramof oonm uziek.
6.45 Actueele reportage of gramfooonmuziek.
7.00 Economische vragen van de dag ANP.
7.15 Gramofoonmuziek (7.307-45 Berichten
Engelsch).
8.00 Nieuwsberichten ANP.
8.15 NCRV-Harmonie-orkest (opn.).
8.30 Berichten (Engelsch).
8.45 Berlijns Philharmonisch orkest (opn.).
9.35 Gewijde muziek (opn.).
Hierna: Schriftlezing.
10.0010.15 Nieuwsberichten ANP en sluiting, i
Hilversum n. 301.5 m.
VARA.
8.00 Gramofoonmuziek (om 8.30 Nieuws
berichten ANP.
10.00 VPRO: Morgenwijding.
10.20 Declamatie.
10.40 Klarinet en piano.
II.10 Declamatie.
11.30 Esmaraldk.
12.00 Berichten.
12.15 Esmaralda en solist 12.30 VARA-
Almanak).
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP,
1.00 VARA-orkest en solisten.
2.00 Pianovoordracht.
2.30 Keukenpraatje.
3.00 Cello en orgel.
3.30 Cyclus „De vrouw in haar beroep".
3.50 Gramofoonmuziek.
4.00 Gramofoonmuziek met toelichting.
4.30 Voor de kinderen.
5.00 VPRO: Cyclus „Het gezin in onze tijd".
5.15 Nieuws-, economische- en beursberichten
ANP.
5.30 Esmaralda en solisten.
6.00 „Ordening in het bedrijfswezen", lezing
6.15 Vervolg van 5.30.
6.42 VARA-Almanak.
6.45 Actueele reportage of gramofoonmuziek.
7.007.15 Friesch praatje ANP en sluiting.
VOOR DE
Waar anders d. pont haar diensten deed voor het overrelten van voet-
genflers, biedt thans een welkome gelegenheid voorde je^gd^omd.
schaatsen onder te binden Croto Pax-Holland)
Het dagboek van de
jongeren
In de vorige artikeltjes w.es ik er reeds op,
drt men in den laatsten tijd veel waarde hecht
aan de dagboeken van de jonge menschen.
Men wil nl. langs dezen weg in kennis zien
te komen met wat een kind in de pubertiteits-
jaren zoo sterk bezig houdt. Het is van belang
te weten in i oever re deze dagboeken waarde
vol materiaal opleveren. Persoonlijk sta ik
niet zoo heel optimistisch t.a.v. dezt waarde.
Ik ben nl. van oordeel, dat slechts weinige
jongelui een dagboek bijhouden, en zeker wan
neer het jongelui betreft uit den werkenden
stand. Ik meen op grond mijner ervaringen,
dat onder de arbeiderskinderen zeer weinigen
een dagboek bijhouden. Mogelijk kan ik me
vergissen. In dit geval hoop ik, dat lezers en
lezeressen mij po deze vergissing attent wil
len maken.
Wat de kinderen betreft uit de zoogen.
betere standen (een begrip, dat we hier nu
maar aanvaarden, al zijn we het met elkaar
eens, dat beter hier gelijk staat met meer
aardsche goederen bedeeld) komt het dag
boek, bljjkens verschillende onderzoekingen,
veelvuldig voor. Vooral kinderen van dokters,
dominees, burgemeesters, onderwijzers, enz.
houden, naar de gegevens melden, een dagboek
b\j. De bestudeering van deze dagboeken, als
men ze uit handen van de kinderen kan krij
gen, levert wel resultaten op, mits we steeds
voor ©ogen houden, dat we dan een kijkje krij
gen op d i e jeugd. Of we de jeugd nu maar
tevens onder hetzelfde licht moeten beschou
wen als het kind uit het g. ote arbeidersgezin
och, dat lijkt mij een zeer open vraag. Ik weet
nl. uit eigen ervaring, dat kinderen uit groote
arbeidersgezinnen reeds zeer jong de zorgen
van het gezin deelen en op zich nemen. Ik ken
talrijke kinderen, en voo.al meisjes, die op
twaalfjarigen leeftijd reed9 „moedertjes"
zijn, echte „huisvrouwtjes", die je verbaasd
doen staan van hun kennis van het leven en de
levensmoeilijkheden. Mogelijk verstandelijk
minder ontwikkeld (in den zin van minder
intellectueel begaafd) zijn deze kinderen, wat
het practische leven betreft, de anderen
ver voor.
Indertijd nam ik eens een zeer interessante
proef in deze richting. Ik gaf een aantal meis
jes van 1418 jaar de opdracht een opstel te
maken over deze vraag: „Hoe zal ik 200 gulden
besteden, wanneer ik deze kreeg voor mezelf".
Het was verbaz 'nd op te merken, hoe ver
schillend de kinderen met dit bedrag omspron
gen. De gekste dingen werden verteld en voor
gesteld. Sommigen hadden het bedrag in hun
opstel wel viermaal verbruikt en anderen
kwamen er zoo netjes mee uit, dat je het op
centen kon narekenen. Bij onderzoek bleek, dat
kinderen uit groote gezinnen zeer verstandig
met het geld zouden omgaan en heel goed de
prijzen kenden van de levensmiddelen, klee-
€ingstukken, etc. Kinderen uit het gegoede
milieu sloegen er maar een slag naar.
Deze proef bewees mü de groote beteeke-
nis van practisch onderwijs voor de volks
welvaart. Maar daarover wil ik het nu niet
hebben. Ik wilde er alleen maar mee aan-
toonen, dat de dagboeken slechts een kijk
geven op kinderen uit bepaalde milieus en
dat voor een studie op dit terrein materiaal
noodig is, afkomstig van kinderen uit alle
volkslagen. Anders krijgt men een te een
zijdig beeld van de jeugd.
Dit alle9 beteel-.ent niet, dat ik niet
overtuigd ben van de waarde van dagboeken.
Integendeel. Voor ouders kan zoo'n dagboek
van hun kind (eren) veel waarde bezitten en
gelukkig het ouderpaar, dat inzage krijgt
van het dagboek /an hun kind. Zoo, dat het
kind het in volle vertrouw n aan zijn ouders
kan geven. Want, en dit moet men niet ver
geten, het kind schrijft nog steeda als kind.
Het ziet het leven anders dan wij, die door
het leven zoo sterk beïnvloed worden en ge
vormd. Men moet de dagboeken met ver
stand lezen en steeds herbouwen in het
licht van den leeftijd.
Bij het trekken van conclusies zq men
voorts gewaarschuwd tegen oppervlakkig
heid. Niet wat het kind schrijft, veeleer wat
het niet schreef, kan van beteekenis zijn.
Het lezen tusschen de regels doo- is. wan
neer het dagboeken betreft, zeker gewenscht.
Tecwijl er voorts niet genoeg de aandacht
op gevestigd kan worden, dat in het kind de
ouders leven, dit mag wel eens teleurstellend
ziJn> vele gevaJen zal een ouder in zijn
kind zijn eigen fouten vaak terug vinden en
wie dit oprecht kan zien en aanvaarden,
bereikt het niveau, waarop men kan begin
nen met de opvoeding van het kind en zich
zelf.
OVEEKA.
