lil
Oost Indië
behoort bij
Bevroren groenten
en fruit
Duitsch majoor
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Groot-Oost Azië
Matsoeoka in den Rijksdag:
Aanslag op
Verduisteren
6.08 uur
Toelage voor lager
gemeentepersoneel
Ernstig verkeersongeval
bij Amsterdam
WOENSDAG 22 JANUARI 1941. 85e Jaargang. No, 11399.
Laan. Schagen. Tel. 444 (2 lijnen). Kengetal 2240.
fffgavr <fer M.V. Uitg.-Mif. „HoBands Noorderkwartier"
Veel gevraagd en veel gezaagd als het hout tegenwoordig is, heeft deze dubbele waarheid tot gevolg,
dat in Noord Holland vele dorpswegen gevoelig .gedund" worden (Foto Pax-Holland)
(Foto archief.)
Bewapening tot
het uiterste
VOLGENS DEN JAPANSCHEN MI
NISTER VAN BUITENLANDSCHE
ZAKEN ZAL O.M. OOK NEDERL.-
INDIE IN HET ECONOMISCH GE
BIED VAN GROOT OOST-AZIE
WORDEN OPGENOMEN.
In zijn rede voor den Japanschen
Rijksdag, waarover elders in dit
nummer reeds een uitgebreid be
richt is opgenomen, besprak de mi
nister van buitenlandsche zaken,
Matsoeoka, o.m. de betrekkingen
van Japan met Nederlandseh-
Indië. Fransch Indo-China en
Thailand, die hij kenmerkte als le
den van het nieuwe economische
gebied. Met Nederlandse fa-
In d i is Japan onderhandelingen
aangegaan, welke hoofdzakelijk den
nltvoer van petroleum en andere
belangrijke grondstoffen betreffen.
Met Fransch Indo-China worden
onderhandelingen gevoerd die goe
de vorderingen maken. In zake
Thailand verklaarde Matsoeoka, dat
Japan in het conflict tusschen Thai
land en Fransch Indo-China niet
onverschillig kan blijven, doch op
een spoedige regeling hoopt.
Over Sovjet-Rusland verklaarde
hij, dat er in de tegenwoordige di
plomatieke betrekkingen tusschen
Japan en Rusland een verbetering
diende te komen. Alle krachten zou
den worden ingespannen, om weder-
zijdsche misverstanden weg te ne
men en zoo mogelijk de diploma
tieke betrekkingen grondig en prin
cipieel te regelen. Wijzende op het
driemogendhedenpact zeide Mat
soeoka, dat de bepalingen hiervan
duidelijk doen uitkomen, dat het
niet tegen de Sovjet-Unie is gericht.
De vriendschappelijke betrekkingen tus
schen de leden van het Driemogendheden
pact zijn in militair, economisch en cultu
reel opzicht steeds intiemer geworden. Ar
tikel III van het Driemogendhedenpact be
paalt, dat de verdragsluitende partijen el
kaar wederkeerig met alle politieke, eco
nomische en militaire middelen zullen steu
nen, in geval een van haar door een mo
gendheid wordt aangevallen, die op het
oogeriblik niet is betrokken bij den Euro-
peeschen oorlog of het Ghineesche conflict
Zou zulk een aanval worden ondernomen,
dan zouden de in dit artikel vervatte ver
plichtingen in werking treden.
GELIJKHEID EN WEDERKEERIGHEID
BIJ SAMENWERKING
MET NANKING
Vervolgens besprak Maftsoeoka de Chi-
neesche kwestie, waarbij hij er op wees, dat
het bewind van Tsjiang Ivai-Sjek ondanks
inwendige zwakte nog steeds een politiek
van verzet volgt, hetgeen voornamelijk te
wijten is aan bet feit, dat bet op hulp van
Engeland en de Vereenigde Staten rekent,
Het verdrag met Nanking, -dat op goede
nabuurschap, economische samenwerking
en gemeenschappelijke landsverdediging is
gegrondvest, eerbiedigt de. souvereiniteit en
territoriale onschendbaarheid van Japan en
China en bevat een samenwerking op den
grondslag van gelijkheid en wederkeerig-
heid De Japansche troepen worden op spe
ciaal aangeduide plaatsen in Binnen-Mon-
golië en Noórd-China gelegerd. Japan ver
langt dus noch een terrMoriale noch een
financieel® schadeloosstelling. Integendeel
't heeft China beloofd, de exterritorialiteit
op te geven en de concessies aan China te
rug te geven.
ENGELAND EN DE
VEREENIGDE STATEN
In bet tweede deel van zijn betoog be
sprak de minister van Buitenlandsche za
ken de betrekkingen van Japan met Enge
land en vooral met de Vereenigde Staten.
In den buitenlandsche handel zoo verklaarde
hij, zijn Engeland en de V. S. tot de scherp
ste restricties overgegaan, terwijl de Brit-
sche koloniën en dominions de Japansche
scheepvaart belemmeren.
Japan is daarom genoodzaakt zijn
nationale bewapening tot het uiter
ste te organiseeren, ten eerste om
aan den druk van buiten het hoofd
te bieden en tqn tweede om het
eigen bedrijfsleven te waarborgen
en het gebied van het Nieuwe Azië
op de autarkie voor te bereiden.
Het is gebleken, dat de Vereenigde Sta
ten geen begrip toonen voor de nieuwe or
de in Oost-Azië, als zijnde een levenskwes
tie voor Japan. De V.S. schijnen hun Oos
telijke verdedigingslinie in het centrale,
deel van den Atlantischen Oceaan en hun
Westelijke in het Oostelijk deel van den
Stillen Oceaan, tusschen China en de Zuid
zee te zien. Ik geloof, aldus Matsoeoka, dat
een dergelijke houding van Amerika niet
als een bijdrage ter bevordering van den
wereldvrede beschouwd kan worden. De
minister zeide een dergelijke houding van
de V.S. ter wille van den vrede in den
Stillen Oceaan en ter wille van den wereld
vrede te betreuren.
Ik hoop ernstigs dat een land als de
Vereenigde Staten zich bewust wordt van'
zijn verantwoordelijkheid voor de handha
ving van den vrede en moedig het verle
den zal liquideeren om aldus een dreigende
crisis der beschaving te voorkomen.
Zouden de Vereenigde Staten hij
den Europeeschen oorlog worden
betrokken en zou Japan genood
zaakt zijn aan deh'oorlog deel te
nemen, dan zou er een nieuwe we
reldoorlog ontstaan en zouden alle
pogingen om den toestand te redden
onmogelijk worden gemaakt.
Aan den tegenwoordigen oorlog, zoo ver
volgde Matsoeoka, moet zoo snel mogelijk
een eind komen en bovendien moet thans
reeds worden overlegd, boe in de toekomst
de terugkeer van zulke verwikkelingen kan
worden voorkomen.
Ten slotte verklaarde de minister, dat zijn
land met elke nationale crisis grooter en
sterker wordt De gunstige geografische
gesteldheid van bet rijk maakt het sterk
genoeg om den koers der wereldpolitiek te
beïnvloeden.
Japansche vloot is paraat.
De Japansche minister van marine. ad-
miraa' Oikawa, beeft in zijn red gezegd, 'Jat
de geheele vloot zich dag en nacht voor
bereidt. om bedacht te zijn op rie groote
verandering in den wereld toestand
AANSLAG OP DIRECTEUR DER
P.OEMEENSGHE SPOORWEGEN.
Op den directeur-generaal der Roe-
meensche spoorwegen, kolonel Ores-
jeanu, is" gister een aanslag ge
pleegd.
De daders drongen zijn bureau
binnfen en losten verscheidene scho
ten, waardoor de kolonel werd ge
wond. Omtrent de motieven van deze
daad is nog niets bekend.
Voor de
Daitscbe weermacht
Duitsche vriesmachlnes In Fran-
sche en Nederlandsche fabrieken.
Deel van de oogst wordt ingevro
ren.
DUITSCHFRANSCH--NEDERLANDSCHE
SAMENWERKING.
Hel nieuwe stelsel van bevroren groenten
en fruit zal op groote schaal worden toege
past, aldus een bericht van het Nederland
sche perskantoor uit Berlijn. Mede op initi
atief van het Duitsche opperbevel heeft zich
namelijk een syndicaat voor bevroren groen
ten gevormd, dat, gezeteld te Berlijn en te
Parijs, in de eerste plaats in Fransche fabrie
ken van verduurzaamde levensmiddelen
groenten en fruit voor het leger zal doen be
vriezen. Dit syndicaat, genaamd syndicat des
compagnies allemandes de bas temperatures
pour la France, is in hoofdzaak een verkoops
genootschap.
Een vruchtbare samenwerking met de
Fransche nijverheid is verzekerd. De Fran
sche conservcnindustrie, die, door het kli
maat begunstigd, zeer goede artikelen op
de markt brengt, was tot nog toe niet tot de
moderne koude-techniek overgegaan. Wel is
waar zijn de rond zeven honderd conserven-
fabrieken, die in het, bezette gebied liggen,
evenals in Duitschland meestal kleine be
drijven, die niet in staat zijn, zulk een in
stallatie aan te schaffen.
Op voorstel van het syndicaat heb
ben vijftien of zestien van de onge
veer zeventig groote re ondernemin
gen met de Duitsche vriesfabrieken
overeenkomsten gesloten. De Duit
sche fabrieken zullen voor eigen re
kening 44 vriesmachines laten bou
wen. Deze machines worden dan bij
de Fransche firma's opgesteld en
zullen een gedeelte van den Fran-
schen groentenoogst van 1941 voor
het Duitsche leger bevriezen.
Dit plan, dat door de Fransche regeering
wordt begunstigd, zal voorloopig ongeveer
9000 ton bevroren levensmiddelen opleveren.
Later zullen ook Nederlandsche conserven-
fabrieken aan de beurt komen, waarvan een
deel reeds met Duitsche vriesmachines werkt
Hierdoor zal de opbrengst ongeveer op 20.000
ton worden gebracht. Ter vergelijking diene,
dat tot nu toe in Duitschland 74 machines
in 27 fabrieken in bedrijf zijn en dat de le
veranties voor het leger door het syndicaat
spoedig den omvang van de tegenwoordige
Duitsche opbrengst zullen bereiken. De kos
ten der vervaardiging zijn in Frankrijk la
ger dan in Duitschland. Het bevriezen is
voor het leger eenvoudiger dan voor den
handel, omdat de koelkasten voor den klein
handel wegvallen. De ruimten voor het koel-
houden, die in de Fransche fabrieken voor
handen zijn, alsmede .het aantal koelwagens
voor het vervoer naar Duitschland zal moe
ten worden uitgebreid.
Evenals de Fransche en Nederlandsche
groenten teelt, wordt ook de Noorsche visch-
vanest voor de verzorging der Duitsche
weermacht in dienst gesteld.
Terwijl groente en fruit, van het jaarge
tijde afhankelijk is, zal de voorraad bevro
ren visch spoedig veel grooter zijn dan die
van groente en fruit. Tn ieder geval zal
weldra een groote hoeveelheid versche visch
in bevroren toestand voor het leger ter be-
srh'kkïng staan.
OPWINDING IN DE ROEMEENSCHE
HOOFDSTAD. DADER ZAL NA
HET VERHOOR STANDRECHTELIJK
WORDEN DOODGESCHOTEN.
In aansluiting op het korte bericht elders
in dit nummer, over een aanslag in den
nacht van 18 op 19 Januari in de Roemeen
sche hoofdstad, Boekarest, waarvan de Duit
sche majoor Doering het slachtoffer is gewor
den, meldt het D.N.B. nog nader, dat gene
raal Antonescu den Duitschen gezant te Boe
karest ervan in kennis heeft gesteld, dat hij
last gegeven heeft om den moordenaar langs
standrechtelijken weg te laten doodschieten.
Het vonnis zal over 'den moordenaar voltrok
ken wordep, zoodra het verhoor is afgeloo-
pen. Bovendien heeft generaal Antonescu
tien vooraanstaande leden van de Grieksche
kolonie in hechtenis laten nemen, daar vol
gens het eerste, onderzoek gebleken is, dat.de
dader beschouwd moet worden als iemand
van Grieksche nationaliteit, die op een Turk-
sche pas naar Roemenië gereisd was.
In de Roemeensche hoofdstad heeft de
aanslag groote opwinding verwekt. De bevol
king van Boekarest en vooral de Roemeen
sche legionnairs zijn over dezen aanslag op
een Duitschen officier verbitterd en zien
daarachter de hand van den F.ngelschen
Secret Service. De studenten in Boekarest
hebben dit in een pamflet tot uiting ge
bracht ln scherpe bewoordingen eisclien zij
de bestraffing dergenen, die aan den moord
op den Duitschen majoor schuldig zijn. Zij
wijzen er op, dat majoor Doering op bevel
van Engeland door een agent van den Tntel-
ligence Service in de straten van de Roe
meensche hoofdstad is vermoord. In betoogin
gen van legionnairs en studenten voor het
Duitsche gezantschap en voor het gebouw
van den minister-président hebben zij uiting
gegeven aan de sympathie en het saamho
righeidsgevoel met Duitschland alsmedp
aan de verbittering over den laaghartigen
moord.
Het staatsblad publiceert een decreet, dat
bepaalt, dat in geval van een aanslag met
voorbedachten rade op militairen, die behoo-
ren tot de Duitsche troepen in Roemenië, de
doodstraf toegepast zal worden. Afdeelingen
van de veldwacht patrouilleeren op straat en
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
9 35 uur
enkele,, ministeries worden door de openbare
macht bewaakt Er heerscht orde in de hoofd
stad, waar men de beschikkingen van gene
raal Antonescu wacht.
De radiozender wordt door een afdeeling
militairen bewaakt
Na den moord.
Stefanie meldt nog uit Boekarest: De moor
denaar van den Duitschen majoor Doering
heet Sarandos, 32 iaar oud, geboren in Tur
kije en als Griek genaturaliseerd. Verleden
iaar is hij uit Belgrado in Roemenie geko
men. Men heeft een cheque boekje van een
Amerikaansche bank op hem gevonden, als
mede brieven uit de Vereenigde Staten en uit
Engeland. Men zoekt thans nog naar een an
deren Turk, genaamd Irbasab. die zijn me
deplichtige zou zijn.
De binnenlandsche toestand in Roe
menie is ongewijzigd gebleven. De be
voegdheden van de politie zijn in
handen van de militairen overge
gaan. Generaal Nicolescu Cosiul is
benoemd tot directeur-generaal van
de politie ter vervanging van den le-
gionnair Ghigh. De perscensuur
staat onder militaire controle. 78 fa
brieken en Inrichtingen zijn onder
militair toezicht geplaatst.
Advies aan de gemeentebesturen.
De Secretaris-Generaal van het departe
ment van binnenlandsche zaken heelt aan
de gemeentebesturen een circulaire doen
toekomen, waarin gewezen wordt op de re
geling betreffende een tijdelijke toelage voor
lager bezoldigd gehuwd rijkspersoneel.
In deze circulaire wordt den gemeente
besturen in overweging gegeven, ten aanzien
van het lager bezoldigde gehuwde perso
neel der gemeenten voor zooveel noodig
in overeenkomstigen zin te handelen.
PERSONENAUTO BOTST OP STIL-
STAANDEN VRACHTWAGEN.
Een doode en twee zwaargewon
den.
In het begin van den avond heeft zich op
den Haarlemmerweg, onder den rook van
Amsterdam, een ernstig ongeluk voorge
daan, dat. aan een persoon het leven gekost
heeft, terwijl voorts twee personen zware en
drie lichte verwondingen opliepen. De toe
stand van een der zwaargewonde is als cri-
tiek te beschouwen.
Aan den kant van den weg stond om
streeks half negen een transportauto. De be
stuurder had zich uit zijn wagen begeven
om een gedeelte van de lading vast te bin
den, toen hij een andere auto met vrij groote
snelheid hoorde naderen. Hij gaf nog signa
len met zijn lantaarn, doch weze werden
vermoedelijk niet opgemerkt en met een ge
weldige klap reeds de personenauto op de
stilstaande transportauto. De personenauto
werd geheel ineengedrukt. Van de vier in
zittenden werd een persoon vrijwel op slag
gedood," terwijl ook voor het leven van een
tweeden inzittende gevreesd wordt. Van de
beide andere passagiers liep de een zware,
de ander lichte verwondingen op.
Tot overmaat van ramp werd nog een
derde personenauto bij deze botsing betrok
ken. Zij had de verkeersstremming niet snel
genoeg opgemerkt en schoof als het ware
onder de reeds gestrande personenauto. Twee
der inzittenden werden hierbii licht ge
wond.
Bus botst op bierwagen
Ernstig verkeersongeval bij Etten
Op den rijksweg RoosendaalEtten heeft
gisteravond een ongeluk plaats gehad,
waarbij drie Bredasche arbeiders ernstig
werden gewond, terwijl een aantal andere
arbeiders kleinere verwondingen opliep.
Omstreeks zeven uur reed een autobus,
waarin 25 arbeiders uit Breda, Ginneken
en Princenliage gezeten waren, ter hoogte
van het kruispunt HoevenSt. Willebrord,
achter op een in dezelfde richting rijden
den met paard bespannen wagen van den
bierhandel Buys uit Etten. De botsing was
zoo hevig, dat alle inzittenden van de auto
bus gewond werden, waarvan drie ernstig.
De ernstig gewonden werden, na ter plaat
se te zijn verbonden, per ziekenauto naar
het St Ignatius ziekenhuis te Breda over
gebracht. De overige inzittenden van de
autobus konden hun weg met een andere
bus vervolgen, nadat ter plaatse de noodige
verbanden waren gelegd. De voerman van
den bierwagen werd eveneens gewond, doch
hij kon per auto naar zijn woning te Etten
worden vervoerd. Voor de ernstig gewon
den bestaat gelukkig geen levensgevaar.
De oorzaak, waarnaar het onderzoek nog
gaande is, is vermoedelijk gelegen in de
duisternis.
DE WOLVENPLAAG IN FINLAND.
Ter bestrijding van den wolvenplaag. die
in Noord-Finland is toegenomen, wordt
overwogen om in de plaatsen waar de wol
ven zich plegen te vertoonen, vergift neer
te leggen. Den laatsten tijd zijn weer talrijke
rendieren door troepen wolven gedood.
TRAGISCHE DOOD VAN KLOKKENLUIDER
De klokkenluider van de kerk te Versailles
werd Zondagochtend, toen hij voor de mis
luidde, onwel. Hij stiet met het hoofd tegen
den rand van de klok en stortte in het schip
der kerk, waar hij dood bleef liggen.