Liefde en...Jobsgeduld
N1PPER EN PELLE
Het
granaatappelsap
AMERIKA
en de oorlog
Verkenningen
boven zee en land
RarL'oDroaramma
HOE LEEREN SPRAAKGEBREKKIGE
EN SLECHTHOORENDE KINDEREN
SPREKEN?
In „Ons Herstellingsoord", orgaan van
herstellingsoord Villandry, schrijft de heer
P. A. Sparenburg over de zorg voor het
kind en wel in het bijzonder over 't onder
wijs aan slechthoorende en spraak,pebrek-
kige kinderen.
Eenipen tijd geleden bezocht hij daartoe
de School voor slechthoorende en spraak-
gebrekkige kinderen (hoofd de heer W. J.
Goedegebnurt). welke school gevestigd is
in de Nieuwe Schoolstraat te Den Haag.
ter bijwoning van eenige lessen. De school
telt op het oogenblik 120 leerlingen, af
komstig zoowel uit Den Haag als uit de om
liggende gemeenten. Zelfs is er een leerling
uit Tilburg, die slechts in de vacantie thuis
komt, zoodat de ouders Meeds kunnen er
varen, wat voor vorderingen intusschen
gemaakt zijn.
Het leerplan is hetzelfde als dat van de
andere lagere scholen in de gemeente Den
Haag. Het wordt uitgevoerd in een tempo,
dat. iedere leerling vraagt in verband met
zijn slechthoorendheid of spraakgebrek.
Het, omvat behoudens zingen de vak
ken van het gewoon lager onderwijs, waar
onder teekenen, handwerken en handen
arbeid (carton, hout en metaalbewerking),
benevens lichamelijke oefening, terwijl in
de hoogste afdeeling. op verzoek, wordt les
pegeven in eenige vreemde talen. Zoowel
vanwege de Ned. Herv. Kerk als van de
P.K. Kerk. wordt godsdienstonderricht ge
geven aan kinderen, wier ouders dit w<en-
achen.
Bij het. onderbrengen der S.H.-kinderen
In afdeelitigen. beslist zooveel mogelijk de
graad van slechthoorendheid, die vastge
steld wordt door een aan de school ver
bonden oor- en spraakarts. In elk der af-
deelingen staan de vakken: liplezen. hoor-
cn spreekoefeningen op den voorerond. In
de laatste jaren gingen tal van leerlingen
over naar de Huishoudschool, de Am
bachtsschool. de Schoenmakers- en Kleer
makersvakschool. henevens naar de Ge
meentelijke Handelsschool. Voor oud-leerlin
gen is aan de school een avondcursus ver
bonden. waarop ze tot hun ?0ste iaar kun
nen blijven en waarop eveneens les wordt
gegeven in liplezen en spreken.
Eerst de kleintjes.
Toen we ons bezoek brachten aan de
school, vervolgt schr.. werden we eerst bij
de kleine S.H.-lerlingcn gebracht. We kwa
men binnen op bet oogenblik. dat een oer
onderwijzeressen een aantal kinderen letter
grepen leerde met begeleidende handbewe
gingen, vervoeging van werkwoorden met
andere toepasselijkebeweeingen (ik dans,
jii danst, hij danst, enz., waarbij een dan
sende beweging gemaakt word). Daarna
gaf ze de jeugd les in het loeren uitspre
ken van de namen van voorwerpen en van
dieren, door middel van plaaties. waarvan
iedere leerling een aantal vóór zich bad
liflreen. De onderwijzeres las, door elkander,
met luide stem den naam van voorwerpen
en dieren voor, waarna de kinderen ze
moesten na zeereen, dat wederom genaard
ging met. bandbewegingen. Wie bij zijn of
haar serie het gevraaede voorwerp of dier
zag, keerde dat plaatje om. Tevens moes
ten allen opzeggen het lidwoord, dat hij het
voorwerp of dier behoorde.
In een volgende afdeeling werd onder
wijs geccvon aan zwaar slechthoorende kin
deren. Een plaat, voorstellende pen bosch.
werd vor het hord gezet, warna de onder
wijzer vroeg: „Wolk jaargetijde is dit?" Dit
eenvoudige zinnetje .bleek gemakkelijker ge
zegd dan beantwoord. Vier of vijfmaal
moest de vraag herhaald worden, woord
voor woord, waarbij de mondstand van den
onderwijzer een overwegende rol speelde,
zoodat de jeugd van den mond af de vraat»
bcereep en daarop kon antwoorden. Doch
niét door ieder. Een meisje kwam voor het
bord en moest de vraag opschrijven. En ze
FEUILLETON
do&i Eikel ïïl.
9.
Ze keek even nieuwsgierig naar hem op.
In zooverre ben ik het met U eens dat dit hier
een oord van verveling is, zei ze. Niemand
is hier echt, weet U. Men doet gemaakt en
Blanche is wel de minst natuurlijke van allen
hier.
Ja. Toen ik klein was had ik groote be
wondering voor haar, maar daar is nu niet
veel meer van over. Zij is het soort vrouw,
dat iemand minstens drie kussen geeft als
één meer dan voldoende is. En dat doet ze
niet, omdat ze zoo graag kust! Oh nee! Al
leen maar om een extra lieven indruk te maken
Hij lachte zacht. Ik geloof dat ik U be
grijp: de moraal is kus nooit tenzij je het
ten volle meent.
Precies, zei Diana. Trouwens, kussen is
heelemaal een onplezierige gewoonte; als kind
al had ik er het land aan.
Nu lachte hij hardop. Het komt me voor
dat U er nog niet veel verstand van hebt,
merkte hy op. Vertel U me eens h^eft
iemand U ooit wel eens zóó gekust dat U naar
meer verlangde?
Niemand! verzekerde Diana hem plech-
ti».
Het is al net als met Uw oordeel over
Londen, zei hij. U haat dat gedeelte dat niet
werkelijk belangrijk is en het andere kent U
niet. Maar in ieder geval ben ik het met U
eens dat kussen uit plicht strafbaar diende te
worden gesteld.
Diana stond op en rekte zich. Wat dat
betreft op plicht heb ik het heelemaal niet
erg begrepen, zei ze. Vooral niet wanneer
je jong bent het is zoo'n tijdverspilling.
En waarop hebt U het dan wel begrepen
vroeg hij.
Oh, ik ben dol op paardrijden, jagen, alle
De meegebrachte schat wordt
gedeeld.
1. „Niemand wil geloven, dat
we met ons beiden in Afri
ka waren, Nipper!"
„Daar kunnen we niets aan
doen, Pelle, ik twyfelde er
zelf haast aan!"
2. „Tot ziens"
3. „Weer thuis, weer thuis!"
4. „Vertel maar zoveel je wilt
myn lieve jongen, ik geloof
al die roversverhalen van je"
2. Nipper gaat op avontuur uit
1. „Hè, wat zal dat lekker ztfn,
weer in zijn eigen bed te
kunnen slapen, goede nacht
Moeder."
„Goede nacht myn jongen,
slaap lekker en droom maar
heerlijk van Wawhoo!"
2. Nipper droomde echter niet
van Wawhoo, maar van
Mureil, de uitverkorene
zijns harten.
3. „Ik moet direct weg en
Mureil begroeten, ze heeft
me zeker al gemist."
4. „O ja, we hadden een teken
afgesproken, ik weet het
nog: tati-tatie!"
schreef: „Welk jaar getijdig is dit." Deze
vermelding was natuurlijk onjuist, zoodat
de onderwijzer op zijn eigen langzame ma
nier van spreken aan de overige kinderen
vroeg, of hetgeen was neergeschreven juist
was. Van hier en daar kwam het juiste
antwoord, waarna de vraag tenslotte in den
juisten vorm op het bord stond.
Een hoor-proef.
Met een aantal jongens en meisjes werd
nu een hoor-proef genomen. Ze stonden
één voor één voor de klas, de onderwijzer
op een halven meter afstands achter "hen.
waarna hij weder, een eenvoudig zinnet
je zei. Slechts bij enkelen drong de heclo
vraag tot het gehoor door. bij de meesten
slechts de a-klank. Wat dichter achter
hen staande, herhaalde de onderwijzer nu
zijn zinnetje. Nu ging het wat beier. Toen
de leerling zich mocht, omdraaien, niet hot
gezicht naar den onderwijzer, zoodat. van
den Aiond af gezien kon worden, ging het
allerbest en kon op de vraag, nu van dicht
bij afgezien, een behoorlijk antwoord gege
ven worden. Een „Johsgeduld" is voor den
onderwijzer noodig om aldus zijn leerlfngen
te onderwijzen.
Waar het het moeilijkst is.
Een derde bezoek gold een klasje kinde
ren. met gespleten gehemelte, voor wie goed
spreken uiterst moeilijk is. Doch door een
medische behandeling en het op deskundige
wijze doen aanbrengen van een ebonieten
plaatje, dat de opening in hel gehemelte be
dekt, wordt hel spreken allengs beter en
gemakkelijker. Het opzeggen van getallen
met het plaatje in den mond was heel wat:
duidelijker dan zonder dat plaat ie. In een
andere afdeeling van kinderen met gesple
ten gehemelte werd een blaas-oefening me'
flcsschen, gevuld met water, gehouden Dj:
bedoeling hiervan is deze kinderen te iec-
ren uilademen door den mond en niet uil
sluitend door den neus, zooals ze van natu
re doen.
En aldus gaat het onderwijs op deze
school z'n gang, volgens bepaalde methoden
en al naar gelang van de graden van slecht
hoorendheid en van spraakgebrekkigheid.
Berlijn, 22 Jan. (D.N.B.)
„Huil heeft, de neutraliteit van het Noord-
Amerikaansche vasteland als een lastigen
hallast, afgeworpen", zoo schrijft het Ham
burger Fremdenblatt, dat er verder op wijst,
dat Huil zich tot dusver steeds heeft voorge
daan als een man, die een zekere reserve
het beslc deel achtte van de staatsmansbe
kwaamheid. Dat is thans grondig voorbij.
De Amerikaansche staatssecretaris, die al
de jaren van zijn functie den voort dure nul en
rechtsfanaticus heeft gespeeld, heeft thans
openlijk het volkenrecht verscheurd, dat
zijn politiek tot dusver als basis zou heb
ben gediend. Huil wil het gewoonterecht
van do internationale betrekkingen, de
Haagseho conventie en ook dc bindende
voorschriften van bot, Amerikaansche neu-
traliteilsrecht zien opgeheven door 'n nood
toestand, dien hij afleidt, uit'de gevaren van
een Duitsche overwinning voor de veiligheid
van het Amerikaansche halfrond, zonder ook
maar de schaduw van-oen bewijs voor anti-
Amerik'aansehe daden of bedoelingen der
Duitsche rceeering te kunnen leveren.
Het blad wijst er in het bijzonder op, dal
dezelfde bepaling op grond waarvan het.
Duitsche slagschip Graf Speo indertijd een
langer réparatieverblijf in de haven van
Montevideo werd geweigerd thans door Huil
als overbodigen .last van verouderde neutra-
üteitsopvallingen wordt verworpen I-I ei is
ook toe te schrijven aan invloed van de Ver.
Staten, dat Britschc eenheden binnen de
Pan-Amorikaansehe wateren van Brazilië en
Uruguay oorlogshandelingen mogen plegen
Op grond van deze feiten noemt het blad do
wereldbeschouwing van Huil „nu niet juist
vertrouwenwekkend." I-IulI's opvatting van
bel volkenrecht, aldus hot orgaan ten slotte,
geeft alleen geldigheid aan volken en rech
ten, die in zijn schema passen ïn plaats
van den vrede van het Amerïkaansrhe half
rond te beveiligen, draagt deze opvatting er
toe bij de Fnropeesehe markten van de T.a-
lijnseh-\morikaansehe landen af te sluiten
en do Pan-Amorikaansehe wateren te ma-
'•'en tot een basis voor den universpelen
Rritscben oorlog. Rechtvaardigheid, vrede,
mpreel en waar welzijn zijn begrippen, die
moeilijk in overeenstemming gebracht, wor
den met deze wereldbeschouwing van den
Ameriknansrhpn staatssecretaris.
Duitsch weermachtbericht
Hel opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
De luchtverkenning boven Engeland en
('en Atlantisch en Oceaan is ook gisteren
voortgezet. Hierbij bestookten gevechts
vliegtuigen voor den oorlog belangrijke
doelen in Lohden en Zuidoost Engeland,
waaronder een vliegernest, succesvol mei
hommen.
Een vijandelijk koopvaardijschip kreeg
ten Westen van Ierland zoo zware hom-
treffers. dat de bemanning het schip moest
verlaten. Een aansnellende zeesleepboot
werd tot zinken gebracht. Een eigen vlieg
tuig wordt vermist.
Bii aanvallen op de Rritsche koopvaardij
heeft de gevechtseseadrille van kapitein
Daser lot dusverre 145.200 brt. tot. zinken
gebracht. Hieraan heeft kapitein
Daser zelf met 57.000 brt. deel. Bovendien
is door dit escadrille een groot aantal
koopvaarders beschadigd.
VRIJDAG 24 JANUARI 1941.
Hilversum I. 415 m.
Nederlandsch Programma. NCRV.
8 00 Schriftlezing en meditatie.
8.15 Gewijde muziek fopn.).
8.30 Nieuwsberichten ANP.
8.45 Gramofoonmuziek.
10.20 NCRV-Harmonie-orkest (opn.).
10.30 Morgendienst.
11.00 Canzonetta-sextet en gramofoonmuziek.
12.15 Reportage of muziek.
12.45 Nieuws- en 'economische berichten ANP.
1.00 De Postillons en gramofoonmuziek.
2.00 Gramofoonmuziek.
2.15 Fluit, piano en gramofoonmuziek.
-japuo iooij} uua U9H9}bj9A }9H" sjjasneo sx'S
kleeding".
3.45 Zang en piano.
4.30 Handenarbeid voor de jeugd.
mogelijke sport! zei ze met schitterende oogen.
Èn van dansen houdt U natuurlijk ook,
veronderstelde hij.
Och, maar zoo, zoo! antwoordde Diana.
Ik ben maar het liefste in de buitenlucht.
En ik zou dolgraag willen leeren vliegen,
maar ze vinden het niet goed.
En wie zijn „ze"? vroeg hij.
Mijn moeder en mijn stiefvader. Ze zijn
veel ouder dan ik en erg saai. Als ze me niet
altijd van alles verboden, zou het leven zoo
prettig kunnen zijn, zei ze spijtig. Gek dat
toch elke jongere generatie door de vorige in
haar ontwikkeling wordt belemmerd.
Zoo is het altijd geweest, vanaf het ont
staan der wereld, troostte hij.
Dat maakt het voor ons niet beter, zei
Diana «>tr Welk nut heeft het de ion-
geren altijd maar te willen tegenhouden? Als
ik ooit eens kinderen krijg de hemel ver
hoede het! zal ik ze precies laten doen wat
ze zelf willen. Ik geloof nu eenmaal niet in de
waarde van een opvoeding volgens een vast
gesteld patroon.
U lijkt me nogal recalcitrant, merkt
hij op. Maar als mijn opinie U genoegen kan
doen naar mijn meening wijkt U een heel
eind af van dat vastgestelde patroon. U bent
anders en interessanter dan andere jonge meis
jes van Uw leeftijd en ik zie U tot groote dm
gen jr ataat.
Och, als ze er mij maar toe in de gelegen
heid wilden stellen, zuchtte Diana. Maar
ik zal wel nooit een kans krijgen. Myn moeder
wil niets liever dan me veilig getrouwd zien.
Nu? zei hij. En hoe denkt U hierover?
Dat lijkt me het ergste, wat me kan over
komen, zei ze met afschuw. Stel je voor
je heele leven gebonden te zijn aan één en den
zelfden man. Nee. dank U wel! Ik wil mijn
eigen leven en vrij zijn en van huwelijken
heb ik genoeg gezien om te weten dat in
die richting geen vrijheid te vinden is.
Hij lachte vermaakt. „Het lijkt of U er
heel wat van weet, zei hij.
Ik ben nog wel jong, maar toch oud ge
noeg om uit te kyken en ik heb mjjn oogen
I
niet in mijn zak. klonk het kort en bondig.
Dat heb ik gemerkt, zei hij droog.
Maar bent U er wel zeker van dat U zoo goed
weet wat U wil Als hier vanavond nu eens
plotseling een toovenaar verscheen en U
mocht kiezen wat U zou willen doen van nu
af tot, laten we zeggen, morgenochtend drie
uur - /r.u U dat dan werkelijk *eten
Diana lachte. Het lijkt wel een sprookje,
zei ze. Laat eens kijken wat zou ik het
liefst doen Natuurlyk niet hier zoo tam met
U blijven zitten praten. Mr. Frost! Ik hoop
dat U me dat niet kwalijk neemt.
Oh, verontschuldig U' niet. Het is de
tooverstaf, die hier geldt en niet de toovenaar
zelf.
Diana dacht een pooslang diep na. toen
zuchtte ze en zei: Diana zou het warempel
niet weten, als ik plotseling moest beslissen.
U bent als Persephone. die tusschen de
bloemen speelt en nog nauwelijks weet wat ze
wil.
En dan bent U zeker Pluto vroeg Diana
lUtdag d. ik heb me u dier» ïjd i aliu-
vraagd aan wien U me toch herinnerde. Hef
spijt me, maar U zult alleen terug moeten
keeren naar Uw onderwereld ik ga niet
mee!
Wat! Bent U bang?
Natuurlijk! Doodsbang! lachte Diana.
Iemand zóó jong en onervaren! Dat is toch
zoo ongeveer Uw opinie over mij, is het niet?
Met een ruk draaide ze zich om, zoodat de
zyde van haar lange rok om haar heen waaier
de. Kom, laten we liever eens luisteren wat
er voor nieuws is, zei ze en meteen draaide ze
de knop van de radio om.
Even later klonken de toonen van mee-
sieepende dansmuziek: ze wiegde zich op de
maat en keek plagerig achterom. En, wat ze
nu zag in de oogen van den man. gaf haar een
schok. Hij keek naar haar met een felle blik,
die haar warm en koud maakte tegelükertijd
Kom, zei hij, het zou zonde zijn dit
voorbij te laten gaan. Die muzk-k is te goed.
Hij kwam op haar toe, sloeg zijn arm om
haar middel en voerde haar mee op de smach
tende toonen van een tango. Zijn dansen, elas
tisch en soepel, bracht haar in vervoering; hij
had zijn wang tegen haar lokken gelegd en,
to^ haar eigen verbazing, protesteerde ze met.
En ze danste, danste, zooals ze nog nooit in
haar leven had gedanst.
HOOFDSTUK IX.
De dansmuziek stopte en onwillekeurig ont
snapte Diana een uitroep van spijt.
De arm, die haar partner nog steeds om
haar middel geslagen had. verslapte. Ze sloeg
haar oogen naar hem op en hij keek op haar
neer met een blik. die een streeling was.
En dansen vindt ze maar zoo, zoo! zei hy.
Oh. maar dit is anders! zei ze heftig.
Zoo te dansen vind ik heerlijk; ik zou het de
heele avond wel door kunnen doen. Maar ik
vrees dat het is afgeloopen hoor maar! daar
komen de nieuwsberichten al!
Waarom zetten we het niet voort? vroeg
hl).
Ze keek naar hem op en ze merkte het niet
eens dat. zyn arm nog steeds om haar heen
was. Wat bedoelt U? Op een ander station
afstemmen? Ik kan het natuurlyk wel pro-
beeren, maar ik betwijfel of we nog zulke
goede dansmuziek kunnen krijgen als daar
straks.
Nee. zoo bedoel ik het niet, zei hij.
Als U het werkelyk meent dat U den heelen
avond wel door zou .kunnen dansen, waarom
gaan we dan niet ergens heen waar dat>,moge
lijk is?
Oh! was alles, wat Diana hierop wist te
zeggen.
Niets dat U weerhoudt! trachtte hij te
overreden. Het brtdgeclubje daarbinnen
heeft ons heus niet noodig ze amuseeren?
Ik zal U veilig weer thuis brengen.
Och. ik weet niet... zei Diana weifelend,
een beetje verlegen met de situatie. Zoo
iets kunnen we toch niet doen!
Waarom niet? Wat schuilt daar voor
kwaad in? Ik zal hpel goed op U passen en
U zult met niemand anders dansen dan met
5.00 Gramofoonmuziek.
5.10 Uit Berlijn: „Gruss aus der Heimat", pro
gramma voor de Duitsche Weermacht.
6.00 Causerie „Rust op den Byenstand".
6.15 Berichten.
6.20 Gramofoonmuziek.
6.45 Lezing „Scheppende arbeid".
7.00 Economische vragen van den dag (ANP),
7.15 Gramofoonmuziek.
7.30 Berichten (Engelsch).
7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 Nieuwsberichten ANP.
8.15 Gramofoonmuziek.
8.30 Berichten (Engelsch).
8.45 NCRV-Harmonie-orkest (opn.).
8.55 Causerie „Een strandwandeling".
9.15 Orgelconcert. Hierna: Schriftlezing.
9.45 En.gelsche berichten ANP.
10.00io.15 Nieuwsberichten ANP, sluiting,
Hilversum II. 301 m.
AVRO.
8.00 Gramofoonmuziek.
8.30 Nieuwsberichten ANP.
8.45 Gramofoonmuziek.
9.00 AVRO-Amusementsorkest (opn.).
9.45 Gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.15 Gramofoonmuziek.
10.30 Voor de vrouw.
10.35 Ensemble „Jonny Kroon".
11.00 Causerie „Opvoedingsmoeilijkheden".
11.20 Ensemble „Jonny Kroon".
12.00 Berichten, eventueel gramofoonmuziek.
12.15 Orgelspel.
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP.
1 00 De Romancers en soliste.
2.00 Gramofoonmuziek.
2,15 Philharmonisch kwartet.
3.00 Cyclus „Schilders van het Hollandsche
landschap".
3.20 Omroeporkest en solist.
4.004.20 Reportage.
5.00 VPRO: Gesprekken met luisteraars.
5.15 Nieuws-, economische- en beursberichten
ANP.
5.30 AVRO-Amusementsorkest.
6.15 Gramofoonmuziek (met toelichting).
6.45 Lezing „Scheppende arbeid".
7.007.15 Economische vragen van den dag
(ANP), sluiting.
my.
Het zou een goede mop zyn, lachte ze.
Maar ik zie er werkelyk geen kans toe.
Blanche zou beslist een flauwte krijgen.
Oh, dat is de zuster, niet? Wel. volgens
my komt het er niets opaan wat zusters den
ken of jnden. Kom Aas hepoester. gin? hy
schertsend voort, trek maar gauw je glazen
muiltjes aan, dan zal ik onderwijl voor de gla
zen koets zorgen.
Ze keek hem besluiteloos aan. Er zal wat
zwaaien als ze het merken! voorspelde ze.
En wat dan nog? vroeg hij, zijn arm
vaster om haar heen.
En plotseling lachte ze roekeloos. Ja wat
dan nog? Ze wou ook wel eens, al was het
maar voor één avond, haar vleugels uitsprei
den en vliegen waarheen zij wilde.
Nu? drong hij aan. - .s er eigerliik
eenlg bezwaar? We hinderen er niemand mee
en er is «.een mensch, die ons tegenhoudt.
.Daar is niets tegen in te brengen, zei
Diana.
Ze maakte zich van hem los en ging de
radio afzetten. Met haar rug naar hem toe
bleef ze zoo een poosje staan en overwoog
het voor en tegen.
Hoe zal het vonnis klinken? vroeg de
man achter haar. Wordt het muziek en dan
sen of plicht en verveling?
Goed! zei ze plotseling en keerde zich
naar hem toe. Ik wil! We zullen ons van
avond amuseeren en ik zal voor ééns doen
waar ik zelf zin in heb. U gaat de glazen
koets halen en ik wip vlug naar boven en doe
myn avondcape om. In twee tellen ben Ik
beneden.
En weg was ze. de deur uit. Zonder geluid te
maken sloop ze de trappen op en de man ging
zoo zacht mogelijk naar beneden, een heimelijk
lachje om zyn lippen. Hy h%d het pleit gewon
nen en hy zou er wel voor waken dat de bridge-
spelers iets van hun vertrek zouden merken.
Dit meisje was het lieflijkste wezentje, dat
hij in tijden ontmoet had en het avontuur be
loofde boeiend te zulen worden.
Toen Diana zich enkele minuten later buiten
het huis by hem voegde, rilde ze en trok hui
verig haar cape dichter -om zich heen. De
mist zal toch niet erger worden? vroeg ze
beangst.
(Wordt vervolgd.)
