VERDI
paddestoelen
VOOR DE VROUW
Wij „strunen" de kleerenkast na
In den
1NKOOPEN
en de oude zanger
Zaterdag 25 Januari 1941
Vierde blad
Kostbare vondsten
voor het
„oud - maak - nieuw - ambacht"
„Strunen." noemt de. Westfriesche boerin
dat, wanneer zij alle laatjes en doosjes en
kastjes nazoekt, zonder een bepaald doel,
alleen maar. in de hoop nop iets te vinden,
dat lang geleden opgeborgen,' thans weer
dienst bewijzen kan. De dame op de tee-
kening „struunt" de kleerenkast na. Laten
we haar volgen!
Be eerste vondst: een avondjapon.
Herinnering aan dolle feesten, misschien
aan den tijd toen ze „hem" leerde kennen.
Vergane glorie! Wat kreukelig, wat vlek
kerig misschien hangt de eens gevierde
In een donker hoekje. Een kort proces!
Het bovendeel er af getornd, want dat
leent zich er nog uitstekend voor om een
keurige blouse van velours-chiffon te ma
ken. We verbinden blouse en rok straks
met een breeden gordel. De blouse zal het
zeker goed „doen" door de wijde mouwen,
die in hooge nauwe manchetten uitloopen,
door het gladde schouderstuk en de leuke
kraag.
Een donkere Japon van verleden
Jaar
i
duiken we vervolgens uit de geheimzinnige
diepten op. Het ding werd „vervelend",
aelfs manlief zei: trek 's wat anders aan.
En "dat. wil wat zeggen! Goed, we gaan onze
oude trouwe jurk verjongen. Drie lange
strookpn jersey of georgette. wellicht in de
drie kleuren grijs, cyclamcnrood en lila.
Zij worden aan de kanten samengenaaid.
om den hals geslagen, van voren in een
kruis gelegd en van achteren in een sleep
gebonden. Uw echtvriend zal de oude japon
niet meer terugkennen en U behoeft geen
aanvak op zijn beurs te doen!
En daar komt een smoking
voor den dag.
Dames, wier echlgenoot nogal eens „offi
cieel gaat eten. zuilen in de kast wellicht
vinden een voorjarig model smoking, dat
tot voor enkele jaren door de heeren hij
dergelijke gelegenheden gedragen werd.
maar waarvan de snit en lijnen niet meer
modern zijn.
Maar dat is gen vondst!
Het is een prachtsiof. inderdaad „van voor
den oorlog". Daar gaan we niet zelf aan.
Netjes in een doos en er mee naar den da-
meskleermaker. Wedden, dat hij er voor U
—•'altijd in het, geval, dat Uw echtvriend
nogal 'gezet en u nogal slank is uitgeval
len er een fijn mantelpakje van maakt?
Wat let U, wanneer U er een gezicht en
baar naar hebt, ook den hoogen zijden uit
de doos te nemen, die met een veer en een
voile tot. dameshoed te promovceren en al
dus uitgcdoscht in het komende voorjaar
een wandeling te gaan maken?
En daar komt vaders oude regen-
Jas
nog voor den dag. Onze jongste zoon heeft
neiging het hoogerop te zoeken en heeft
voorloopig zijn hart verpand aan het. baan
tje van vliegenier. Laat ons hem sterken in
vereischt warenkennis
Tot de taak der huisvrouw behoort niet
alleen het inkoopen der verschillende le
vensmiddelen, doch tevens van alles wat
tot de kleeding en het schoeisel van het
gezin behoort, alsmede .huishoud- en tafel
goed. Zeer begrijpelijk zullen in tijden als
die, waarin wij thans leven, in vele gezin
nen de dubbeltjes soms wet tweemaal om
gekeerd worden, alvorens ze uitgegeven
worden. Voórdeelig in te koopen is daarom
het parool en zoo mogelijk zal gewacht
worden totdat de wettelijk voorgeschreven
maanden van uitverkoopen zijn aangebro
ken. Toch moet ook hier geen overdreven
zuinigheid leiden tot z.g. stropjes, waardoor
in de toekomst blijkt, dat goedkoop duur
koop geweest is. Wij doelen o.a. op sommi
ge artikelen, die heel goedkoop van de hand
gaan, omdat er z.g. weeffouten inzitten,
waardoor men de kans kan loopen, dat zich
spoedig gaatjes of dergelijke minder aan
gename gewaarwordingen in het gekochte
voordoen.
Iedere vrouw moet tevens over eenige
warenkennis beschikken en de verschillen
de weefsels kunnen onderscheiden. Verder
zal zij ook de behandehng van het was-
schen en strijken der weefsels moeten ken
nen. Verschillende materialen en levens
middelen dragen een bepaald kenteeken,
dat de kwaliteit waarborgt, terwijl men te
vens ook op verschillende artikelen aan
gegeven ziet. dat het Nederlandsch fabri
kaat is. Indien deze bij een gelijken prijs
ook eenzelfden kwaliteit bieden, zullen al
le Nederlandsche vrouwen ze natuurlijk in
het bejang onzer industrie boven buiten-
landschè waren verkiezen.
Zij zullen hierdoor een steentje bijdra
gen om het spook der werkeloosheid te
doen verminderen, hetgeen alleen door sa
menwerking kan geschieden.
(Nadruk verboden).
zijn plannen, hier beneden is het óók zoo
gezellig niet. We maken van vaders oude
jas een schitterend vliegenierscostuum.
Ellebogen knie en het benedenste gedeelte
van de broek versterken wij met aan den
binnenkant ingekleefde lappen. Men koopt
daartoe een stukje gummiezeil, knipt het in
lapjes, legt die op de te versterken plaat
jes en gaat er met een heete strijdbout
over. Het gummie smelt en de zaak
blijft muurvast zitten.
Lest best; wol!
Zooals meestal: lest best., Op den grond,
blijkbaar van de haak gevallen, vinden we
een oude gebreide trui en meteen komt ons
een mandje in handen met een allegaartje
van eigen gehreide sokken. We kunnen ons
nieuwe goed repareeren, we kunnen met
WENKEN VOOR HET GEBRUIK VAN
TAPTE MELK.
Tapte melk is ganzienlijk goedkooper dan
zoete melk en bevat behalve het vetgehal
te, dat er aan onttrokken is veel voeden
de bestanddeelen. Men kan tapte melk voor
het maken van pap en toespijzen gebrui
ken, alleen hééft het de eigenschap gauw
aan te branden en dit is met eenige oplet
tendheid te voorkomen. Wanneer men den
bodem van de pan bestrijkt met wat boter
of enkele druppels slaolie, brandt tapte
melk niet aan. Men kan ook eerst een klein
scheutje water aan den kook brengen en
dit gedeeltelijk laten verdampen, ^.daarna
tapte melk toevoegen en vlug koken.
wat handigheid van de sokken, wollen
handschoenen of wanten maken, we kun
nen wollen kousen en; sokken er heerlijk
mee versterken.
.Ta wat er al niet uit de kleerkast kan
komen!
In dezen tijd...... goud!
ONTMOETING IN EEN SPROOKJES
ACHTIG SCHOONE MAANNACHT AAN
HET COMO MEER.
Op 27 Januari a.s. zal het. 140 jaar geleden
zijn, dat de groote'begenadigde Italiaansche
componist Giuseppi Verdi overleed. Een der
talrijke verhalen, wélke er over. Verdi in
omloop zijn en welke de grootheid van de
zen man kenschetsen, is het volgende, dat
verteld werd door een zijner Russische
vrienden:
„Het was in Lagi di Como. In den tuin
van Villa d'Este kwamen eiken avond alle
gasten bijeen, die in het oude paleis der
vroegere lioerschers van Lombardije ver
blijf hielden.
Het was een sprookjesachtig schoone
maannacht: de zilveren maan verlichtte de
zee. De lampen waren gedoofd en de zui
delijke nacht was onvergetelijk schoon.
Daar klonk in onze nabijheid een mando
line. Een oude bedelaar naderde het paleis
en met bevende stem zong hij een of ander
Italiaansch lied. Temand lachte hardop.
Een verontwaardigde stem riep topn:
„Stilte!" het was de stem van Verdi. die
in het hotel logeerde. Toen vroeg Verdi
den zanger: „Enrico, ben jij het?"
„Jh. illustro maestro." antwoordde be
scheiden de oude zanger. ..Hoe gaat het
met de zaken?" vroeg Verdi. „Slecht,
maestro, maar ik ben gelukkig, dat u wel
bent en gezond." „Waarom geeft ge de
buifenlandsehe zangers geen les, zooals je
collega's in Milaan?" „O. maestro, ik
heb op het tonneel gezongen- als een vogel
in het woud. Dat was een stem en ik had
talent. Noch het een. noch het ander kan
ik mijn leerlingen bijbrengen. Tk wil de
vreemdelingen niet bedriegen. Ik ben geen
kwakzalver, zooals de anderen, die beloven
uit iedereen een tweeden Caruso te ma
ken."
„Je hebt gelijk." zei Verdi peinzend. „.Te
was een grool zanger, en je bent ook een
eerlijk man. Helaas, tegenwoordig vindt ge
die maar weinig. Je weet," vervolgde Verdi
tegen mijn vrouw, de bekende operazan
geres Sonïa Krptsehetowa. „dat de oude
vroeger een beroemd zanger is geweest.
7Up naam is Arnaldi; eens weende men in
de theaters, wanneer zijn wondersehoone
stem weerklonk." „Maar nu is het anders."
sprak de oude man, „nu lachen de an
deren en ik haal maar weinig op." „Dat
mag zoo toch niet blijven." riep nu mijn
vrouw uit. „Wii moeten wat doen. Ik ken
den naam Arnaldi, dat is de beroemde
zanger, die eens met Viardo en Bosie beeft
gpzongen. Tl< weet al wat! Care Arnaldi.
kunt ge on de mandoline de aria van
Oilda begeleiden uit de tweede acte van
..Rïgoletto"?"
De zanger haastte zich, de mandoline te
voorschijn te halen en begon te snelen, mijn
vrouw zong. En nu klonken in den stillen,
'vondermooien Italiaansehen nacht de droe
vige klanken van Verdi's muziek. Stil werd
Dot in den tuin, sprookjesachtig stil. 91echts
vanuit de verte werd het klateren van de
bron gehoord. Allen, die nog op' hun kamers
waren, kwamen in den tui», en op de bal-
eons verschonen gestalten in het. wit. Son-
ia zong dien nacht, zoo mooi als nooit te
voren en toen zii had geëindigd, applaudi-
seerden allen geestdriftig. Mijn vrouw ver-
lelde daarop den gasten de levensgeschie
denis van den onden zanger, en ging ver
volgens met hoed rond: zij haalde eenige
duizenden lires op.
Toen stond Verdi op, en vroeg mijn
vrouw, of ze nog eens wilde zingen, wan
neer hij haar aan de vleugel begeleidde.
Met enthousiasme van de andere gasten
kende nu geen grenzen meer, en na een
uur kon de oude zanger met een groote
VERDI (Foto-archief)
volle geldbuidel heen gaan. 1
Den volgenden dag verscheen Arnaldi -
weer bij ons,' doch nu keurig gekleed en ge
schoren; hij zou onze gast zijn. Een van
Verdi's vrienden zijn uitgever Riccordi
verzocht Arnaldi, den volgenden dag in zijn
zaak een mooie mandoline uit te komen
zoeken, Arnaldi was zichtbaar ontroerd door
al die .vriendendiensten, vooral toen Verdi
tot besluit sprak: ,.lk heb over uw lot nage
dacht, Arnaldi. Je kent mijn villa bij Genua.
Ga daar heen en leef daar. Ik zal morgen
aan Giovanni schrijven; hij zal je een tuin
kamer inrichten. Voor je verpleging zal
worden gezorgd. Tot het einde van je le
ven hen je mïfn gast, al zou je ook honderd
jaar worden."
Uit dit verhaal blijkt duidelijk, dat Verdi
ook in zijn meest roemrijke lijd zijn 'oude
vrienden niet vergat, die minder fortuinlijk
waren dan hij. W'at betreft de villa' van
Verdi, waarvan in bovenstaande rccels
sprake is. na den dood van Verdi werd deze
villa ingericht als-tehuis voor oude Italiaan
sclie zangers, naar de testamentaire beschik
king van den grooten componist.
HET LICHT!
Laat ons tevreden zijn,
De dagen lengen,
Straks z.al het. nieuwe licht
Nieuw leven brengen,
En of het. nu en dan
Nog mag gaan vriezen,
Tóch zal de brandstofkaart
Haar kracht verliezen!
Dit alles lijkt misschien
Wel wat voorbarig,
Maar heel de wereld kijkt
Vaak te meewarig!
Ons is toch altijd nog
De hoop gegeven.
En dat is wijs gezien,
Want hoop doet leven!
Eens komt het morgenlicht,
Na donk're droomen,
Als gouden zonneschijn
Weer binnenstroomen.-
We hooren, blij verrast,
Een vogel fluiten,
Dan staat als welkomstgroet
De lente buiten!
Straks bloeit de crocus weer
In dé plantsoenen,
Langs alle wegen gaan
De boomën groenen,
En in ons hart, ontwaakt
Een leutig wijsje,
Dat zich naar buiten dringt,
Na 't winterreisje!
Zoek dus opnieuw de zon,
De dagen lengen,
Wat ons de toekomst ook
Nog moge brengen!
En hebt ge zóó geleerd
Opnieuw te hopen,
DOE DAN UW KUNSTLICHT UIT!
GORDTÏNEN OPEN!!
Januari 1941. KROES
(Nadruk verboden).
PAARDENMEST VOEDT HET
KOSTBAAR BROED.
(Van een specialcn medewerker).
De vruchtbare aarde ligt toegevro-
ren. Het leven-de water is ijs.
Sneeuwbouquetten dragen de hoo
rnen, riet pluimt met witte franje
over de stijve plassen en de Gooi-
sche hei bloeit met millioenen fijne
rijpbloemetjes.
In deze winterwereld kan niets gedijen.
'Wie de wonderen van kiem- en groeikracht
ook in het barre jaargetijde zien wil, moet
naar de kassen en laboratoria, kortom naar
die plaatsen, waar langs kunstmatigen weg
een zomersche of tropische atmospheer ont
staan kan. Waar de lucht trilt van dc
warmte, maar óók daar. waar een benau
wende. vochtige broeisfeer heerseht. daér
vegeteert menie plantenleven, rijk en gul
zig, dag in dag uit, zonder zich te bekom
meren om den stand van den thermometer
buiten, ten spijt van de strengste vorst.
Paddenstoel tiert in de duisternis.
Als er één gewas is, dat speciaal de broei
ende duisternis tot levensvoorwaarde noo-
dig heeft, dan is het wel de paddenstoel. In
afval voelt de zwam zich in haar element
tusschen dorre bladeren, dcnnenaalden en
mossen. De meest verachtelijke plekjes ver
siert ze met haar exofischen kleurengloed
of verleent z.e een geheimzinnigen luister
door haar lugubere tinten. Kennen wij
haar niet in kopergroen, violet. oranje,
grauw en vermiljoen, bruin, geel en spier
wit? Grillig zijn haar vormen: schoteltje?
parapluutjes, hollen, kelken, wieltjes, waai
ers en sterren ontmoet men in de schaduw
der hoornen en de broze, vleezige hord ver
leidt tot plukken Slechts de kenner
i vermag de eetbare van de giftige zwam te
onderscheiden.
Noordhollandsche kweekers doen
geheimzinnig.
Limburg is de bakermat van de
Hollandsche champignonteelt; de
mijngangen bieden goed-beschutte
kweekplaatsen. Maar ook in het
Noorden des lands gaat men lang
zamerhand het belang van deze teelt
inzien, vooral sinds d-e champignon
tot mode-consüm.ptie verheven werd.
Het Westland loont belangstelling, a-etui-
ge o.a. de pogingen van Naaldwijk zelf het
z.g. ..broed" te kweeken. waarover straks
meer.
Het heeft ons waarom zouden we het
niet bekennen veel moeite gekost, een
champignon-kweekerij te mrigpn ..verslaan".
De weinige champignon-telers in Noordhol
land doen erg geheimzinnig: zij vreezen
van een krantenartikel blijkbaar concur-
rentiegevaar. Met veel moeite, kosten, ein
deloos experimenteeren wordt de goede eet
bare paddenstoel verkregen en wie eenmaal
de knepen van het'vak kent. schuwt de
journalistieke nieuwsgierigheid. Wii waren
dus blij. den heer van Klooster te Hilversum
bereid te vinden, ons iets" van de cultuur
te verlellen en nog méér. ons er iets van
te laten zien.
De „ondergrondsche"
Onder een dikke sneeuwlaag liggen de
hetonnen kweekkelders. enkele meters diep
in den grond. De „-ondergrondsche" voldoet
aan de twee hoofdvoorwaarden vonr een
goede teelt: duisternis en warmte. Nu, een
warm bed werd liet „broed" in deze kelder®
wél gespreid, n.1 bestaande Uit nanrderimesi
van tarwe- of roggestroo, welke eerst be
hoorlijk gebroeid heeft. In hoopen wordt
de mest op *t land uitgezet, gekeerd, be
sproeid en nog eens gekeerd, totdat hij de
vereïschte kwaliteiten bezit: gemakkelijk
breekbaar en niet te vochtig.
Het was moeilijk, zoo vertelt ons de heer
van Klooster, om van den zomer aan vol
doende. paardenmest te komen, daar hel
meeste stroo voor 't leger gevorderd was.
De Octobermaanden bracht eindelijk den
mest, hoewel duur, aan de markt.
De kelders zijn speciaal voor de champig
nons gebouwd. Langs de plafonds loopen
warmwaterbuizen, terwijl de bedden, net
als in een kampeerhuis of scheephut, boven
elkaar liggen. Een flinke laag stroo vormt
de Amatras", daarop drukt de kweeker de
compost aan en 'wanneer de „kassen" op
de juiste temperatuur zijn gebracht, mag het
zgn. „broed worden geënt. Het op tempera
tuur houden en de besproeiing vereischen
groote zorgvuldigheid en routine; kleine
nalatigheden kunnen het zaaisel reeds be
derven en eerst na jarenlang oefenen weet
de kweeker alle fouten, zoowel in kelder-
bouw als behandeling van het gevoelige
mycelium, te voorkomen.
Wat Is broed?
Als we in een dennenbosch de naalden op
den grond wat omwoelen of een hoop afge
vallen bladeren uit elkaar wroeten, ontdek
ken we vaak ontelbare zilverachtige dra
den. die don indruk maken van spinrag. Dit
rut zijn. de tot ontwikkeling gekomen „spo
ren" van den paddenstoel. Men noemt de
dradenmassa „zwamvlok" of „mycel'ium",
in kweekers-termen „broed". Broedkweekép
is pen kostbare geschiedenis. Tot den oor
log leverden Frankrijk en Engeland ons het
broed, thans importeert Duitschland dit
kostbare materiaal, terwijl de proeftuin
Z. H. Glasdistrict te Naaldwijk sinds eeni
ge jaren aan de voorziening meewerkt. De
broedkweekerijen brengen het mycelium
reeds op den voedingsbodem, den paarden
mest. over; dus ziet zoo'n klomp broed er
bruinachtig uit.
't Schimmelt.
Wij graven met de band den bovengrond
wat weg, zie er komen plekken schimmel
te zien- hel tot ontwikkeling gekomen
h'roed. Verderop steken een paar witte bol
letjes boven de oppervlakte uit: de groeien
de hoed van den champignon! Jammer dat
de heer van Klooster juist geoogst heeft;
over een paar weken echter kan reeds met
den nieuwen pluk worden begonnen, want
de zwam doet niet te lang over haar levens
reis! Vóór ze in keurige doosjes verpakt
gaat, krijgt ze een beurt met den plumeau,
opdat ze blank en stofvrij op de keukentafel
van onze huisvrouwen tereohtkomt. Onze
gastheer geeft zelf het goede voorbeeld: hij
tust den champignon het liefst gebraden in
guldens-dikke plakken op de boterham.
Larven dol op zwammen!
Wij vragen naar de moeilijkheden die zich
zooals in het bedrijf voordoen. Een van de
ernstigste bedreigingen blijkt wel het on
gedierte. Insecten-larven doen zidh maar
al te graag aan de groeiende zwammen te
goed. We begrijpen nu ook waar de blaas
balg voor dient, die we aan den muur had
den zien hagen, n.1. om van tijd tot tijd in
secten-poeder rond te stuiven. De kelders
kregen weliswaar vóór de ingebruikname
een flinke zwavel-beurt, maar ongedierte
leidt een even taai leven als onkruid..f
Men ziet. het, champignon kweeken is
niet gemakkelijk, zooals elke kweek, waar
bij de techniek de natuur gedeeltelijk moet
vervangen, zorg en inspanning eischt.
Het mag zeker een verheugend
verschijnsel genoemd worden, dat
onze Hollandsche kweekers de moei
lijkheden niet uit den weg gaan,
doch zich meer en meer toeleggen
op de winning van den door het
publiek zoozeer begeerden eetbaren
paddenstoel, welke zich bovendien
als vervangingsmiddel voor vleesch
bijzonder nuttig maakt.
Als we weer aan de oppervlakte van den
Hilversumschen bodem verschijnen, blinkt
de wereld nog .witter dan te voren. De
champignonkelders liggen a.li.w. inge
sneeuwd. Geen buitenstaander zou vermoe
den, dat dit blanke dek duizenden schim
mels koestert, totdat ze hun ronde sprook-
ieshoeden boven de aarde steken...
Nadruk verboden.
