De woelige Fransche
koloniën
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
Acht jonge schaatsenrijders
WEYGAND
DEGAULLE
SNEEUW, straatvijand
no. één
Dc ommekeer in
Bulgarije
bij Tsjang-Kai-Sjek
RUSSISCHE
hoffelijkheid
Griep eischt slachtoffers
worden getraind
Verduisteren
6.39 uur
Griepreportage
Laan. Schaden. Tel. 444 (2 lijnen): Kengetal 2240.
ZATERDAG- 8 FEBRUARI 1941. 85e Jaargang. No. 11414.
Uitgave- <5ec Uitg.-Mij". „"Hollands Noorderkwartier''
Fransche koloniale
leger voelt zich met
overwonnen
contra
Het Noorwesten van Afrika is sedert den
j wapenstilstand een soort „niemandsland"
j geworden. Het Fransche koloniale rijk is niet
direct door den oorlog getroffen. Het ligt
daar, als geïsoleèrd van de wereld, die het
omringt en wacht een toekomst af, die zich
nog niet duidelijk heeft afgeteekend. De ge
beurtenissen van den jongsten tijd hebben
deze geneutraliseerde zone hoe langer hoe
meer doen inkrimpen. In .het zuiden weer
den zich do krachten van generaal de Ga al
le, die zijn aanvallen concentreerde op
Fransch Midden-Afrika, terwijl in het noor
den de Duitsche vliegmachines te hulp wer
den geroepen.
Het Rritsohe offensief in Noord-Afrika, dat
dc oogen der wereld heeft gericht op het
oorlogstoneel in het zwarte werelddeel, heeft
eveneens zijn invloed doen gelden op do na
burige Fransche koloniale bezittingen. En
natuurlijk zijn het niet in dc laatste plaats
de gebeurtenissen in Frankrijk zelf, die
weerklank vinden in het Noordwesten van
Afrika.
De kleine, doch woelige politieke minder
heid. die een poging heeft gewaagd om het
koloniale bezit van Frankrijk te hervormen
tot een imitatie van het liberale Frankrijk,
is 'et. zwijgen opgelegd door een mot strenge
hand ingrijpende autoriteit. Sedert generaal
Weygand als gevolmachtigde de regeering
in Algiers zijn intocht heeft gedaan, berust
de opperste leiding in vaste, energieke han
den.
Het valt niet tegen te spreken, dat hier
enkele maanden lang de discipline in het le
ger veel te wenschen overliet. De marine
hield zich vrij goed, doch in het leger waren
veel weifelaars. Het desertecren van ver
scheidene vliegcrcseadrilles was daarvan
een veelbeteekencnd symptoom. Zij hebben
de mannen van dc Gaulle versterkt. Na de
komst van generaal Weygand schijnen der
gelijke voorvallen zich echter niet meer te
hebben voorgedaan.
Weygand, de verdediger van
Frankrijks koloniale bezit.
Toch is deze opstandige geest nog lang
niet overwonnen. In het moederland zijn
er nog velen, die zich niet ten volle reken-
j schap geven van do geleden nederlaag
en evetizoo zijn er nog heel wat in het
Fransche leger in de koloniën, welke den
oorlog slechts indirect hebben medege
maakt, die deze nederlaag nog veel minder
inzien. Er zijn wel is waar in het Fran
sche koloniale leger menschen, die er an
ders over denken, doch er zijn evenzeer
kringen, die de meening zijn toegedaan,
dat wel Frankrijk overwonnen, is, doch niet
het Fransche leger in de koloniën. Dat is
natuurlijk een zeer verkeerde opvatting.
Weygand moet. zich in dezen zin hebben
uitgelaten, dat hij vastbesloten is, de
Fransche bezittingen te verdedigen tegen
eiken aanval, van welke zijde deze ook
moge komen. In elk geval staat het wel
vast, dat de regeering te Vichy hem in hoo-
ge mate de vrije hand heeft gelaten, voor
dat zij hem benoemde tot gevolmachtigde.
Van de bepalingen van liet wapcnstil-
standsverdrag, welke feitelijk geen enkele
beperking inhouden van de verdediging
van het koloniale bezit, heeft Frankrijk in
de laatste maanden een zeer ruim gebruik
gemaakt.
De uitbreiding van de militaire
macht in Noordwest-Afrika heeft
er echter toe bijgedragen de inwen
dige orde en de autoriteit van Wey
gand te versterken. Daarnaast heeft
zij den generaal de middelen in de
hand gegeven om zoo noodig een
politiek te volgen, onafhankelijk
van Vichy.
Eedriegelijke rust in Afrika.
Men zou zich sterk vergissen, wanneer
men de uiterlijke stabiliseering der ver
houdingen in het noordwesten van Afrika
verwarde met een werkelijke rust. Onder
de slechts schijnbaar rustige oppervlakte
woelen krachten, die moeilijk in evenwicht
zijn (e brengen, zoolang de toekomst van
het Fransche koloniale rijk om zoo te zeg
gen in de lucht zweeft, zooals dit in den
eersten tijd nog het geval zal zijn. Wey
gand, die bekend staat om zijn zwijgzaam
heid en zijn hardnekkig vasthouden aan
eenmaal genomen besluiten, heeft tot dus
ver van de door Vichy verstrekte volmach
ten danig weten gebruik te maken. Zijn
politiek bestaat hierin, dat hij tracht het
„luchtledig", dat voor Frankrijk ontstaan
is, te gebruiken om alle beschikbare krach
ten van de koloniën te concentreercn Zijn
streven is er op gericht, een tegenwicht te
vonnen tegen de beweging van generaal
De Gaulle. Men ontveinst zich dc moeilijk
heden niet, die dit streven zal ontmoeten.
Bij zijn jonge reis door het zuiden van
Frankrijk heeft de Generaal daarvan reeds
een voorproefje gehad. Het opstoken van
de armen geschiedde in Marseille en Tou-
lon met zichtbaren tegenzin. Velen keken
eerst naar hun buurman, of deze het deed.
Maar de meesten gaven er de voorkeur aan,
de hand en den arm niet op te steken.
(Van onzen Haagschen correspondent.)
Wanneer op hot oogenblik de griep in
Nederland liuisvijand no. 1 is, mag de
sneeuw zeker staatsvijand no. 1 worden ge
noemd." Ilier in Dén Haag vecht men nu al
heel wat tijd tegen liet pak sneeuw, dat tel
kens weer vernieuwd wordt. Het is wel heel
erg ondankbaar werk voor den Gemeente
Reinigingsdienst! Nauwelijks heeft het leger
sneeuwruimers zoo wat z'n taak volbracht
of er valt weer een dik pak sneeuw, dat zij
wegen en voetpaden vrijwel onbegaanbaar
maakt. Reeds eenige weken zijn 800 man
extra in dienst, die langzamerhand volleer
de, vakkundige sneeuwscheppers zijn gewor
den. Nog nooit heeft een sneeuwruimer hier
zulk een volledige opleiding gehad!
Eigenlijk komt men nóg handen tekort;
de meeste auto's moeten immers op stal blij
ven en wagens, met paarden bespannen en
handkarren vragen nu eenmaal meer han
den om de geruimde sneeuw te vervoeren.
Een andere, minder prettige bijkomstig
heid is. dat Den Haag aardig door zijn zout-
voorraad begin heen to raken, zóó zijn we
hier dc laatste weken onder dc pekel, gezet!
In totaal is gedurende dezen winter reeds
niet minder dan bijna 1'A npllioen kg. zout
vcrpekcld. met liet gevolg, dat de bodem
van de gemeentelijke zoutkist zichtbaar be
gint te worden. In Boekelo is nog zout ge
noeg, maar dat is maar niet een-twee-clrio
hier!
Na de zvvare sneeuwbuien van Donderdag
zijn er Vrijdagochtend vroeg weer 1000 man
op uitgetrokken, met 12 sneeuwploegen
100 paard- en wagens en tallooze handkar
ren, en vóór 12 uur was er al weer 200.000
kg. zout verwerkt. Toe'n kwam er nog een
malsch motregcentje bij, zoodat dc sneeuw-
opruiming nu in versneld tempo ging.
Heugenis aan de eeuwen van
krijgseer is teruggekeerd.
Wc hebben al meermalen bericht over de
evolutie, die thans in Bulgarije haar beslag
krijgt. Dat het Sobranje de „wet op de be
scherming van de natie" aangenomen heeft,
wijst in dezelfde richting. Ze beoogt verzeke
ring van de volkskracht door terzijdestelling
vau daaraan vreemde krachten evenals het
verbod van internationale geheime genoot
schappen. Personen van joodsche herkomst
mogen niet langer als eigenaar, aandeelhou
ders of in eenigerlei vorm met kapitaal in
economische en cultureele ondernemingen
aan dc productie, met name aangaande wa
pens, deelnemen. Deze maatregelen hebben
in de eerste plaas een economische betee-
kenis.
Dc ommekeer wortelt bovenal in de her
leving van de oude opvatting omtrent het
tsarendom, verbonden met het streven naar
de Aegeische Zee, zegt de N.R.C. waardoor
liet volk zijn vereenzaming op den Balkan
wil overwinnen. In samengang hiermee is
de sinds lang verdwenen gestalte van den
khan herleefd gelijk de eerste Bulgaarschc
leiders heetten. De heugenis is weergekeerd
aan de eeuwen van krijgseer en de overwin
ningen van de „barbaren" voor de vestingen
van den Byzantijnschen wereldstaat, toen
het eerste rijk van de Bulgaren in bloedige
slagen, waaraan Duitsche ridders aan den
kant van de Bulgaren deelnamen, werd ver
dedigd.
Een ander moment dat de verandering be
paalt, is de nationale poëzie van de heiduk-
ken, waarin gedurende den tijd der Turk-
sclie overhecrsching de gestalte van den
khan opging. De jeugd heeft zich van de
stelregels van de oudere generatie los
maakt.
Roosevelts vertroawensman
Amerikaansche plannen tot ver-
strekkende hulp aan China.
De persoonlijke afgezant van Roosevelt,
Currie is gisteren van Hongkong in gezel
schap van een vertegenwoordiger der fedc-
ral Reserve Bank te Tsjoengking aangeko
men. Hij heeft 's middags den generalissi
mus, Tsjang-Kai-Sjek bezocht, dien hij een
persoonlijken brief van Roosevelt overhan
digde.
Omtrent het doel van de reis van Roose
velts vertrouwensman Currie naar Tsjoemg
Icing, verneemt de Yomoeri Sjuitboen uil
Iionkong, dat Currie zich op de hoogte wil
stellen van dc verschillende stroomingen
in de Tsjoengking-rcgeering en ook wil
vaststellen, in hoeverre Tsang-Kai-Sjck in
derdaad vastbesloten is den strijd tegen Ja
pan voort te zetten. Currie is volgens het
blad voornemens, Tsjoengking vérstrek
kende plannen inzake hulpverleening cloor
de Ver. Staten voor te leggen. Tegelijker-
lijd wil hij onderhandelen over het ge
bruik van een leening van 100 millioen.
Kalinin feliciteert Roosevelt.
De voorzitter van de Opperste Sowjet der
U.S.S.R., Kalinin richtte to den president
der Vereenigde Staten, Roosevelt, het v,ol-
gendo telgram:
„Ter gelegenheid van uw nieuwe aan
vaarding van het presidentschap \erzoek
ik u vriendelijk mijn welgemeende géluk-
wcnschen en mijn beste wenschen voor uw
persoonlijk welzijn en voor den voorspoed
van het Amerikaanschc volk aan te bie
den."
In antwoord op dit telegram seinde Roo
sevelt aan Kalinin:
„Ik waardeer hoogelijk de hartelijke ge-
lukwenschen, die ik van Uwe Excellentie
ontving, ter gelegenheid van mijn verkie
zing tot president der Vereenigde Slaten en
ik spreek gaarne te uwen opzichte dezelfde
wenschen uit."
Taxis op lichtgas in Den Haag
Luchtballons op wielen.
(Van onze Haagschen. correspondent)
In Nederland rijden op het oogcnlblilc 55
auto's op lichtgas, waar er "ten hoogste nog
45 bij zullen komen. Hier in Den Haag rij
den op het oogenblik vier taxis met zoo'n
omvangrijke gasballon opil-ct. dak. 's Nachts
staan deze ter beschikking van de Dokters
centrale, overdag houden zij het normale
bedrijf gaande. De bak, boven op de carros
serie gebouwd, is 5.40x1.60 groot, waarin
de ballon van rubberweefsel rust, met een
inhoud van' 11 M3 lichtgas, waarmede 30
Km. gereden kan worden.
STERFGEVALLEN TE OLDE-
BROEK.
Vertoont de griep in vrijwel het gcheèle
land een nogal goedaardig karakter, in 01-
clebroek laat zij zich van een anderen kant
zien. Er zijn hier. aldus de Tel., eenige sterf
gevallen voorgekomen, voornamelijk van
oudere menschen, doch ook van ingezetenen
van middelbaren leeftijd.
Merkwaardig is, dat de meeste dooclelijke
gevallen voorgekomen zijn in het eigenlijke
dorp üldehroek, dat te zamen met de dor
pen Wezep en Hattcmebroek de gemeente
Oldebroek vormt.
Van andere zijde wordt tegengesproken
dat het aantal sterfgevallen het normale
overtreft.
LANGZAAM RIJDEN HET PAROOL.
Strijbis en van der Kommer be
loven rijders van klasse te wor
den.
In een eenvoudige huiskamer ergens
in Rotterdam-Zuid zitten acht jon
ge kerels bijeen. Ze drinken een
kopje thee en luisteren aandachtig
naar den negende, die in levendigen
trant vertelt; niemand onderbreekt
het verhaal, want het is de bekende
schaatsenrijder Siem Heiden, die
verdiept is in ervaringen, waarin ze
alle belang stellen, ervaringen uit
Noorwegen, Drontheim, uit Davos en
uit Boedapest, waar Heiden eens de
Hollandsche kleuren hoog hield met
andere rijders van naam. Hij vertelt
hoe slordig en leelijk de Canadeezen
wel rijden, die desondanks sprin
ters van de bovenste plank zijn en hij
vertelt van zijn strijd tegen den ster
ken Noor Ballangrud. Glorierijke da
gen van weleer....
Maar Heiden haalt deze schat van herin
neringen met een zeer bepaald doel op van
avond. De acht jonge kerels, die aan zijn lip
pen hangen, worden door hem getraind. De
ze jongemannen zijn gekomen uit een keur
van hardrijders en zij zijn in Rotterdam sa
men gekomen om onder straffeleiding van
Heiden, zoolang ijs en weder dient, eens de
puntjes op de i te zetten. Daar is n.1. ook Piet
Keyzer, over diens rijden vorig jaar tijdens
den Elfstedentocht in Friesland zooveel te
doen is geweest. Zoo graag zou hij dit jaar
weer hebben meegedaan, maar hij was uit
verkoren om in Rotterdam te komen trainen.
Het was kiezen of deelen! De jonge Keyzer,
die zoo graag nog eenmaal tegen den win
naar Adema zou hebben gereden en voor
wien dezen tocht alles beteekende, heeft ge
kozen. En hij koos het eenige goede. Hij ging
in Rotterdam trainen!
Voor de eerste maal in de Nederlandsclie
schaatssport is thans dit groepje rijders bij
eengebracht: v. d. Kommer uit Langercis;
Muts uit Jisp; van Hoorn uit Zaandijk;
Scheer uit Twisk; Keyzer uit de Lier; Strij-
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurl tol morgenochtend
9 09 uur
De griep zit in mijn buik,
Mijn borst, m'n hoofd, m'n beenen
De griep zit in mijn keel,
Mijn neus, mijn mond, mijn teencn.
De griep zit overal
Waar 't in mijn lijf scharniert
Mijn bottemvinkel kraakt
En kreunt en steunt en giert.
Ik hang nog in mijn stoel,
Maar ik kan niet meer denken
Nog slechts met vaag gebaar
Bevelen: Grokjes schenken
En mompleir Aspiricn
Een pond erin te' doen
Misschien verkoop 'k de griep
Een knol voor een citroen.
Maar 'k voel dat ik verlies,
Mijn troepen gaan bezwijken.
Mijn generaal Cognac
Voor Griepsche aanval wijken
Iiij kruipt en sluipt maar door
'k Vecht met' verheten kaken
Maar 't klokt al in de kruik
Ik zal 'ter bedde raken
Nu kruipt liij in mijn pen
En heeft mijn inkt bedorven.
De inspiratie is
Nu ook meteen gestorven.
Men slaat de dekens op
Men schudt voor mij het kussen...
'k Houd recht op 't laatste woord;
Bit... koud... koorts., welterus(t)en.
bis uit Harenkarspel; Schouten uit Warns-
veld en de Rotterdammer Piet Zwanenburg.
Niet altijd „hard."
Wie denken zou deze acht hardrijders tel
kens en telkens weer „hard" over de baan te
zien gaan, slaat, de plank mis. Hoe vreemd
ze het misschien in het begin zelf ook von
den zij moeten langzaam rijden, zoo langzaam
mogelijk. Hardrijden kennen zij al, dat heb-
ocn ze al bewezen, maai* dc wijze waarop
daar ontbreekt nog wel iels aan. bij de een
dit en bij den ander dat. Juist op deze laat
ste correcties komt het nu aan en deze eor-
recties werden nu aangebracht. Heiden heeft
reeds een aardigen kijk op zijn leerlingen,
che zich stuk voor stuk heioven te ontwikke
len tot rijders van internationale klasse.
V. d. Kommer, die nog jong is, zal
een rijder voor later jaren blijken te
zijn. Zonder stijl en techniek ver
richt hij reeds goede resultaten. Ook
Muts belooft een zeer prettigen rijder
te worden, die de aandacht op zich
zal weten te vestigen.
De Zaankanter van Hoorn wordt ongel wij-
feld Nederlands eerste sprinter, een rijder
van internationale klasse. liet ligt in de be
doeling hem evénwel alle vier de afstanden
te leeren beheerschen. Dc'schaatsensporl; ligt
hem van nature.
Scheer is een zwaarder type. Hij is lang
van postuur en door zijn energie en ijver zal
hij zich ontwikkelen tot een goed rijder op
den langen afstand.
Wat Piet Keyzer betreft, hij zal. zoo is
c,e meening van don trainer, in staat zijn
de beste prestaties van Langediik en van
zijn trainer te verbeteren, terwijl Strijbis
de evenknie kan worden van Langediik.
Het is jamer, dat de Rotterdammer Zwa
nenburg er dit seizoen door de omstandig
heden. welke hem hebben getrofen, er h-
naal „uit' is. Vorige seizoenen echter be
haalde hij reeds in het buitenland succes
sen en het is te voorzien, dat hij zich lang
zamerhand weer geheel zal weten te hor
stellen.
Wat de jonge Schouten betreft. deze
lichte rijder zal met wat Spartaansche
„hardheid" tot groote prestaties in staat
zijn. Hoewel er nog veel 'te verbeteren valt,
rijdt hij reeds heel aardig.
Zoo wordt op ieder der rijders nauwkeurig
acht geslagen. Waar verbeteringen moeten
worden aangebracht, gebeurt die en wanneer
men den uitstekenden geest bespeurt, die
j in het kleine troepje heerscht. clan zal "me
over de rsultaten niet anders dan opti-
mistisch gestemd mogen zijn.
Een kooi met twee tortelduiven is in de Noord Hollandsche boerderijen nog steeds een
veelvuldig voorkomend sieraad van de koestallen, waaraan een bijzondere waarde gehecht
wordt (Foto Pax-Holland)
GENERAAL WAVELL IN KENYA.
Naar Reuter meldt, is de Britsche opner-
'•'evclhehber in het Midden-Oosten, gen aal
Wavell, onlangs onverwacht voor een kort
bezoek in Kenya aangekomen. Mij reisde per
vliegtuig en heeft tijdens zijn bezoek deel
genomen aan een ontvangst ten huize van
den gouverneur in Nairobi.