Zweden is niet lijp
voor de nieuwe tijd
geitenmelk
Jan Otto maakt
schuitjes
Vurigheid
60 JAAR
Bx&ien
in wortelen
Donderdag 6 Maart 1941
HEUGLIJK JUBILEUM
IN KOEDIJK.
„Ik voel me rijk en een gelukkige
kerel".
(Van onzen correspondent).
Jan Otto Is vandaag, 6 Maart, 60 jaar
schuitenmaker! 75 jaar in het vak, en dit
schuitenmakersbedrijf is bijna 100 jaar in
handen geweest vhn de familie. Dus gingen
we eens praten
En Jan begint op z'n gewone bondige ma
nier: Ja! 6 Maart 1881 begon ik voor en op
mii zelf het schuitenmakersbedrijf. Ik nam
dat van mijn vader over, die als geboren
Langendijker zich hier vestigde op den 26en
Maart van het jaar 1843. Mijn vader was er
ook nog boer bij en mijn moeder een heel
goede boerin, die het 1 kaasjesmaken héél
goed verstond en zich met de grootste boerin
kon meten, (goed kaasmaken was voor de
boerinnen een vak apart!) Wij boerden 10
tot 14 koeien, aan weerszijden van de schuur
stonden de koeien, in het midden oefenden
wij de schuitenmakerii uit. Bij winterdag
stonden wij altijd warm zoodoende.
Ook waren de wintermaanden het
tijdstip voor nieuwwerk, je begrijpt,
wanneer wij dan riet gingen stoken
om het hout krom te branden, dat
dan deze koeien aardig in den rook
stonden, je kon dan geen koeien
meer zien, vooral met Oostenwind,
als je niet kon spuien. Eén koe, dat
weet ik nog, kon er niet tegen,
moest er dan ook tusschen uit
bewijst dat hij ook was een kindervriend!
Wat Jan Otto voor de IJsbond N.H.S. is
geweest is ook reeds eerder breedvoerig in
ons blad weergegeven, zijn grootste liefde
in de IJsclub is steeds geweest het bevor
deren van toerisme, banen maken en be
waken.
„Ik heb geleefd".
Ja! Ja! ik héb geloefd voor mijn vak.
Maar ook voor mijzelf dat durf ik zeggen!
Ik zocht het leven en dat doen ik nog, ik
heb de dood aan piekeren.
De Zaterdag is voor mij een heilige dag!
Ik kan biljarten en kaarten en
onhoud dat steeds, ik hou er niet
van geld over de balk te gooien,
maar leven! Om te leven is het le-
DIEPSPITTEN EN SLOOTEN
Van tuinderszijde deelde men ons mee,
dat het er thans de tijd niet meer naar is,
in verband met de werkzaamheden op den
akker, om nu van de door de Ned. Heide
maatschappij geboden gelegenheid tot diep-
spitten en slooten in werkverschaffing nog
gebruik te maken. Verschillenden echter
zouden graag met die werkzaamheden in
het. najaar beginnen, waarvoor, naar men
ons inlichtte ook dan nog de gelegenheid
bestaat.
WERK IN DE ZUID-SCHARWOUDER.
POLDER.
De dienst van de werkverruiming heeft
goedgevonden, dat ten hoogste 20 arbei
ders uit de gemeente Zuïd-Scharwoude te
werk worden gesteld bij het verkavelings-
werk in den Zuid-Scharwouderpolder.
WERKLOOSHEID AAN LANGENDIJK
STERK AFNEMEND.
De werkloosheid aan Langendijk is sterk
afnemend. Verschillende arbeiders hebben
werk gevonden in het vrije bedrijf, o.ra.
ook voor het baggeren, anderen zijn te
werk gesteld bij werkverschaffingsobjec
ten. Ook de transportarbeiders hebben niet
over gebrek aan werk te klagen. Dat gaat
dus den goeden kant 'uit.
IN 1940 IS HEEL WEINIG GEBAGGERD
Uit mededeelingen, welke ons bereikten
over de hoeveelheid schuiten, welke in de
baggerregeling der 4 gemeenten door de
arbeiders voor de tuinders op het land is
gebracht, is ons gebleken, dat dit ongeveer
slechts 10 pet. bedraagt van de vooraf
gaande jaren, toen die baggerregeling fun
geerde.
VOLKSONDERWIJS VOOR DE KLEUTER-
SCHOOL.
We vernemen, dat de afd. Langendijk van
Volksonderwijs weer pogingen in het werk
stelt om een lokaal der o.l. school te Zuid-
Seharwoude te krijgen voor het heropenen
van de kleuterschool. Een onderwijzeres
zou reeds beschikbaar zijn. De vorige heeft
een anderen werkkring gekregen, zoodat
daarover geen moeilijkheden meer bestaan.
de besmetting onschadelijk. Deze vorm kan
door uitbreiding der haard echter zeer goed
in open vorm overgaan. Bij open t.b.c. wordt
de smetstof bijv. door de longen en door de
melk naar builen gebracht. Dergelijke die
ren zijn voor de omgeving zeer gevaarlijk,
en men ruime deze dieren dan ook zoo
spoedig mogelijk op. Dat bijv. long-t.b.c. ook
groote gevaren met, zich kan brengen, voor
al voor kinderen die met de geiten spelen,
zal duidelijk zijn. De door de longen naar
buiten gebrachte smetstof kan blijven zwe
ven, en wordt dan later dikwijls ingeademd.
Waar men als regel geen zekerheid heeft
dat de geiten vrij zijn van t.b.c., achten wij
het koken der melk noodzakelijk.
Wanneer men de melk vijf minuten goed
doorkookt, worden de t.b.c. bacteriën ge
dood. Kinderen en zieken, die de minste af-
weerstoffen kunnen vormen, zullen hef
meest, vatbaar zijn, terwijl men juist dikwijls
meent dat deze de melk ongekookt moeten
hebben. In gevallen dat door een arts het
rauw toedienen der melk wordt voorge
schreven, is het noodzaKclijk de dieren op
t.b.c. te laten onderzoeken. Dit onderzoek is-
altijd wel gewenscht, vooral omdat de be
smetting niet, „alleen" met de melk plaats
beeft. Zoo lang dit. onderzoek niet bij alle
geiten en zoo nu en dan opnieuw gebeurt,
achten wij het koken in ieder geval nood
zakelijk.
Vroeger nam men O") grond van proeven
veelal aan dat door het. koken der melk de
verteerbaarheid van het. eiwit zeer sterk te
rug liep. In een artikel van den heer Zwa
german. zie het Aug. nummer van de Geit
'37 is. echter medegedeeld dat een onzer be
kende kinderartsen, n.1. den heer Dr. Plan-
tïnga uit. Den Haag had aangetoond van
hoe buitengewoon groote beteekenis de
verschheid van de melk is, speciaal bij kin
dervoeding. Mits de melk binnen 4 uur na
het winnen gekookt wordt lijdt het prak
tisch niet van koken en blijkt haast .nooit
aanleiding te geven tot voedingsstoornissen.
Blijkt dus aan clon eenen kant, de achter
uitgang der voedingswaarde van de melk,
mits versch gekookt, bij het koken zeer mee
GEHEEL NIEUWE OPVATTINGEN ZOU
DEN DE OUDE MOETEN VERDRINGEN.
Regeering tracht de klippen te
omzeilen.
(Van onzen V.P.B.correspondent.)
Zweden behoort tot die landen in ons
oude werelddeel, die tot op dit
oogenblik hun neutraliteit hebben
weten te bewaren. Het schijnt den
Zweden buitengewoon veel moeite
te kosten, om zich aan te passen aan
de gedachte van een nieuwe orde
ning, zooals cjeze zich thans baan
breekt in, Europa. Dit is geen onge
woon verschijnsel bij de volken in het
noorden, hetgeen begrijpelijk is wan
neer men de ontwikkeling geduren
de de laatste tientallen jaren van de
binnen- en de buitenlandsche poli
tiek in deze gebieden waarneemt.
Hier is eigenlijk geen sprake meer
van aanpassing. Het geheele denken
en doen van deze volken zou een ra
dicale wijziging moeten ondergaan.
Men zou denkbeelden en opvattingen
Overboord moeten werpen, die men
tot dusverre voor onaantastbaar had
gehouden.
Het kan geen verwondering wekken, dat
men in Zweden 'het verste verwijderd is van
zoodanigen ommekeer. Zweden is het land,
dat nog het minste te lijden heeft gehad van
de gebeurtenissen van de laatste anderhalf
jaar. Dit feit wordt het beste belicht door een
rede, die de sociaal-democratische afgevaar
digde van den Rijksdag Unden onlangs ge
houden heeft over de Zweedsche ncutrali-
Als we goed zijn ingelicht zou van de
zijde van volksonderwijs, genoemde pogin
gen worden ondernomen, nu de brandstof-
fenschaarschte geen beletsel meer zou vor
men en het Vakonderwijs, waarvoor de
lokalen thans gebruikt worden, weldra za"
worden beëindigd.
OOK GEEN VERGADERINGEN VAN
BOERENLEENBANKEN
De Centrale Bank te Utrecht deelde aan
de bij haar aangesloten locale Boerenleen
banken mee, dat door deze geen vergade
ringen kunnen worden gehouden, omdat
geen toestemming tot het houden „van der-
gelijke vergaderingen wordt gegeven. De
gewone jaarvergaderingen dienen dus uit
gesteld te worden tot tijd en wijle dergelij
ke vergadering weer worden toegestaan.
KRIJGEN DE SCHOLEN WEER DE
GEWONE SCHOOLTIJDEN
In de laatste vergadering van de gas-
commissie werd medegedeeld, dat «de steen-
kolenvoorziening van dien aard is, dat de
schooltijden weer op de gewone dagen, dus
als voorheen, kunnen worden gehouden.
Echter is tot nu toe van het betrokken
departement, dat destijds op brandstoffen-
besparing aandrong, nog geen nadere me-
dedeeling verschenen, dat met dien aan
drang geen rekening meer behoeft te wor
den gehouden, zoodat het moeilijk uit te
maken is, waaraan men zich in dezen heeft
te houden. Het kan allicht overweging ver
dienen, de schooltijden weer óp dezelfde
wijze te regelen als vroeger met ingang
van den nieuwen cursus op 1 April.
ZUID SC HAUW OUDE.
VERLENGD ZIEKTEVERLOF.
Aan den heer C. Hart is verlenging van
ziekteverlof verleend als doodgraver.
DISPENSATIE.
Sedert 1 Augustus bestaat een vacature
als hoofd van de o.l. school alhier. Binnen
6 maanden behoort in een dergelijke open
plaats te worden voorzien, behoudens dis
pensatie. Deze dispensatie is nu verkregen.
Het zou ons niet verwonderen, of deze be
schikking houdt verband met de spoedig te
verwachten vereeniging der Langendijker
gemeenten wanneer deze school zeer zeker
wel zal worden opgeheven. Ze telt nog on
geveer 55 leerlingen, dus ook bij de nieuwe
leerüngenschaal niet voldoende voor 3 leer
krachten.
NIEUW LOKAAL VOOR DISTRIBUTIE
AANGELEGENHEDEN.
Behalve met betrekking tot de o.l. school
zal het voor onze gemeente een opluchting
zijn, als de gemeenten vereenigd zijn met
betrekking tot de distributiewerkzaamhe
den. Deze moeten alle plaats vinden op de
secretarie, waar in één lokaal alles moet
gebeuren: de secretaris zetelt er met zijn
personeel, de burgemeester rhoet zich daar
wel installeeren wegens gebrek aan een an
dere kamer, burgerlijke stand en distributie
vinden er lum beslag, een onhoudbare toe
stand. Om eenige verlichting te brengen, zal
nu een der lokalen van de school voor dïs-
tributieaangelpgenhcden worden ingericht.
Ook voor den luchtbeschermingsdienst is al
een lokaal in gebruik
te vallen, aan den anderen kant stelt men
zichzelf en zijn gezinsleden dan niet aan de
gevaren bloot wiet de rauwe melk hesmet te
worden. Kookt daarom „in ieder geval" de
melk van niet op t.b.c. onderzochte dieren.
Voor den Rijksveeteeltconsulent,
J. Bakker Assistent,
Landbouvvhuis, Alkmaar.
Tweede blad
teitspolitiek en nog meer door de echo, die
deze rede in de voornaamste bladen des lands
heeft gewekt. De rede op zichzelf opende geen
nieuwe gezichtspunten. Men is hier aan der
gelijke klanken gewoon. Het voornaamste
was, dat hij daarin het standpunt verkondig
de, dat de nieuwe ordening voor Zweden na
tuurlijk weinig aantrekkelijkheid bezat door
trokken van den democratischen zuurdesem.
Dit is niet zoo onbegrijpelijk, als zij op het
eerste oogenblik schijnt, wanneer men zich
de geheele Zweedsche houding in de laatste
jaren te binnen brengt. De leidende staats
lieden van het Noorden, met den toenmali-
gen minister van buitenlandsche zaken,
Sandler, aan het hoofd, waren zoo doortrok
ken van de geest en de opvattingen van de
Westersche mogendheden, dat, zij een
FranschBritsch georiënteerde politiek volg
den. Dat zij dus lid bleven van den Volken
bond uit overtuiging, is niet zoo verwonder
lijk.
Evenzoo moet het niet als een bewijs
van hun eigen volgzaamheid ten op
zichte van Londen en Parijs worden
beschouwd, dat zij deelnamen aan de
sancties tegen Italië, doch aan hun
afkeer van het autoritaire systeem.
Hieraan is liet ongetwijfeld ook toe
te schrijven geweest, dat zij het roode
Spanje steunden. De stoot tot deze
en dergelijke acties kwam dus niet
van bovenaf of van buiten uit, doch
van binnen uit, uit den boezem des
volks.
Wanneer de heer Unden verder den staf
brak over het in den laatsten tijd aan den
dag getreden streven, om cle noodzakelijke
conclusies te trekken uit den nieuwen toe
stand en voor Zweden een nieuwe niet
uitsluitend uiterlijk economische verhou
ding tot stand te brengen ten aanzien van de
nieuwe richting in Europa, en wel speciaal
ten aanzien van zijn zuidelijke naburen en
wanneer zelfs de rechtsche krant „Nya Dag-
ligt Allehanda" de door hem geuite opvat
ting van de Zweedsche neutraliteitspolitiek
kenmerkt als een „woord te rechter tijd"
dan blijkt reeds hieruit alleen, hoe ver Zwe
den innerlijk verwijderd is van een werke
lijk nieuwe houding ten opzichte van de be
slissende 'problemen, waarvoor Europa zich
ziet geplaatst. Tenslotte is de heer Unden,
gewezen minister van buitenlandsche zaken,
ook niet de eerste de beste!
MAASTRICHT GEEFT TOESTEMMING
VOOR EEN OPENBAREN BOKS
WEDSTRIJD
Naar wij vernemen, heeft de burgemees
ter van Maastricht het bestuur van den
Nederlandschen Boksbond toestemming
verleend om onder bepaalde voorwaarden
in het openbaar een bokswedstrijd te o'rga-
niseeren. Ongetwijfeld is dit een succes
voor het N.B.B. bestuur, dat alle moeite
doet het boksverbod in ons land op te
heffen.
Voor het eerst na 18 jaar zal Maastricht
op een nader te bepalen datum.weer eens
Nederlandsche boksers aan het werk kun
nen zien.
MEDEDEELINGEN VAN DEN PLAN-
TENZIEKTENKUNDIGEN DIENST.
In de afgeloopen jaren zijn er proeven
genomen met een wortelzaadbehandeling die
een gunsUgcn invloed zou uitoefenen op
het optreden van de z.g. vurigheid. Het
heeft op het oogenblik geen nut uitvoerig
op die methode in te gaan, omdat het zaad
behandeld moest worden met Calomel, een
stof. die na verwant is aan het bekende su
blimaat en welke stof op het oogenblik. zoo
ze al te krijgen zou zijn. toch veel te duur
zou zijn omdat de benoodigde hoeveelheid
nogal groot was. Daarop gaan we dus niet
verder door. Wij zouden dus weer uitgewerkt
zijn, omdat de andere middelen ter bestrij
ding van de maden van de wortelvlieg nog
zoo weinig resultaat in de praktijk geven,
dat ze tot nu toe onbruikbaar zijn, zoolang
wij niet meer weten omtrent de v'erschij-
ningstijden van de vliegen.
In 1938 hebben wij echter een proef ge
nomen met een methode, waarin wel pers
pectief leek te zitten en die hierin bestond,
dat tusschen de wortelen zoo hier en daar
een regel uien gezaaid werd.
Door de aanwezigheid van de uien
schijnen de wortel vliegen op de een
of andere, nog onbekende wijze, te
worden beïnvloed en of hun eieren
niet af te zetten bij de wortelen, of
misschien wel afzetten maar dan
bij de uien. Zooals gezegd, bekend is
daarover niets en het is ook ge
waagd on? zich aan bespiegelingen
te wijden. Hoe het ook zij. bij onze
proef in 1938 bleek inderdaad bij
het rooien, dat de wortelen waarbij
uien gezaaid waren minder aange
tast waren door de vurigheid.
Het beste bleek toen te voldoen, als er
om den meter een rij uien gezaaid was. Om
de 2 meter was al weer minder, al hielp
het toch nog wel.
Nu is het een kleine moeite om bii het
zaaien van wortelen hiermede rekening te
houden en men zou. als men met de ma
chine zaait, om de meter een rij uien kun
nen zaaien. Zaait men met. de hand, dan is
'het gemakkpliik genoeg om door het. wor
telzaad een klein percentage uienzaad te
meneren en het geheel tezamen uit te zaai
en, Natuurlijk kan men ook, na het zaaien
der wortelen, even een paar handen vol
uienzaak over het wortelzaad strooien.
Men begrijpt wel. dat er van de uien niets
of niet veel terecht komt. Men moet het dus
niet, als een gecombineerde teelt beschou
wen. maar het louter doen met bet oog op
bet bestrijden van bet „vuur". Wij hebben
no" niet eenoeg proeven genomen om met
zekerheid te kunnen voorspellen, dat. bet
inderdaad helpen zal. maar het kost niets
en daarom is het allicht te probeeren.
Ik zelf dreef mijn bedrijf zonder koeien,
13 jaar heb ik een knecht gehad, een zoon
van mijn zuster, die is later zelfstandig be
gonnen en nu zit op dat bedrijf alweer zijn
zoon. hij leeft stil. En ik voer nog steeds
mijn bedrijnen hoop dit nog eenige jaartjes
te mogen doen.
„Achtdalihonderd schuitjes".
Hoeveel vaartuigen zijn door u zoowat ge
maakt? Kleine en grootere Nou, tusschen
de achtdalfhonderd en achthonderd (dit is
750 k S00). Vooral na 1870 begon er meer
leven in de schuitenmakerii te komen, toen
werd er al meer groen land zwart gemaakt.
Na 1900 kwam de bloeitijd der schuitenma
kerij, menig beginnend tuinder heb ik ge
holpen aan een schuitje, en ze zijn later wel
gestelde tuinders geworden.
Toen ik begon, telde Koedijk ongeveer 800
zielen, later toen mijn dochter van school
ging, was dit getal 1111. Leuk, dat heb ik.
altijd onthouden. In vele gevallen heb ik al
3 geslachten, zelfs een enkele maal 4 ge
slachten in mijn vak bediend! In den be
ginne leefde ik onder 65 boeren, welgeteld
zijn er nu nog 9 over. Nu zijn het aBe
maal tuinders, voor ons vak beter!
De pioniers.
Wie waren zoowat de oudste tuinders in
het vak? Ja. dit waren Jaab Dekker, Jan
Dekker. Garm Dekker, Pieter Zwetsman,
Dirk Ilartland en Arie Schuit. Dat waren
wel de oude stamvaarders van den tuin
bouw. Zij kregen wel eens een akker van
een boer om kool op te bouwen, maar dan
voor 1 jaar voor vcrversching. Kool werd
■toen nog niet opgeslagen als het winter
was, was alles weg, ging men tarwe of
bonnen dorsrhen.
Ja! Jan Otto heeft nog een goed geheugen,
vertelt nog dat hij als kind van 8 jaar een
vaderlandfche geschiedenis hesprak met
oudere scholieren op een boerenstaltje en
de boerin toen in haar handen klapte en op
zijn schouders klopte en zei: Jan! Wat kan
jij al mooi vertellen. Dat kan hij nog!
Luister weet jij, dat in vele ecuwen terug
hier in Koedijk de scheepsbouw werd uit
geoefend. Menig kaperschip en vrachtschip
is hier gemaakt, om ver in het Oosten, uit
Russisch gebied, handelswaren te halen.
Niets nieuws onder de zon.
Wist je. dat in vroegere oorlogen ook
straffen werden opgelegd? Welnu, in het
jaar 1426 werd Koedijk voor straf toegere
kend: „het maken van een schip", omdat
de Koedijkers met geheel West-Friesland
Hoorn belegerden, want Hoorn was over
gegaan tot de Kabel jauwsche partij en werd
dus door de Hoeksehen belegerd, waar Alk
maar ook hij behoorde. Belokendag na Pink
steren (dit is Dinsdag na Pinksteren) moest
men beginnen met den bouw van dit schip,
met hpbulp van arbeiders van Nieuwe'Nie-
dorp. dat voor straf deze arbeiders moest
leveren.
Zoo moesten ook de Nieuwe Niedorper
arbeiders iaren later, in 1575 helpen een
slof te hakken in het ijs van het toen be
staande kanaal van Alkmaar naar Petten,
om de Spanjaarden te keeren. De hreedtc van
het slof was M voet. Het kanaal was open
gehakt. maar lachend zei Otto, de vijand
was nooit verschenen.
Zoo zaten we weer midden in de historie,
waar in ons blad al eerder over geschreven
is. We stuurden naar andere richting, hoe
moeilijk dit ook is, bij een historicus als
Jan Otto!
Vereenigingsleven.
Welke vereenigingen heb je met je per
soon gediend? Dit ziin de TJshond N.H.S.
Schoolverbond en het Kiescollege van de
Kerk. 13 maal hen ik naar een dominee we
zen luisteren, om zoo na te gaan. wat de
beste is; nou ze hadden me wat graag mee.
Om Jan Otto waren altijd kinderen, dit
ven gegeven.
Een goeie oude kennis zei altijd Jan gaat
niet nei „Valk" (de oude boerenme]ksalon
thans lunchroom van Schagen Red.) deer
hoor je niks aars as koeien en knollen ver-
koopen.
Ik leef in Vrede met mijn kinderen en
kleinkinderen, alle Zondagmiddagen en
dat mist bijna nooit, zit ik hier te kaarten
met twee schoonzoons en een oomzegger.
Het kan wel een beetje „mannig" klinken,
maar ik vind me zelf rijk en ik voel me
een gelukkige kerel.
De bloemetjes buiten.
De kinderen waren er ook voor, dat 6
Maart maar zoo niet voorbij mocht gaan,
nou en ik heb er voor gezorgd, dat de boel
in orde zal zijn. Dan de bloemetjes dien dag
maar eens buiten zetten!
Maar mijn vak laat ik voorloopig nog
niet in den steek, het gaat mij nog goed,
ik heb er nog lust in en bovendien ik heb
nog nooit een dag gehad, dat ik kon zeg
gen: „wat ben ik toch loof."
Maar ik maak nu geen dagen meer
zooals v.roeger in den druksten tijd van
's morgens 3 uur tot 's avonds 10-uur. want
's avonds brachten wij de schuitjes weer
naar de menschen terug.
Als wij ons niet vergissen zullen wel
veel belangstellenden den jubilaris komen
gclukwenschen.
Het behoort zeer zeker tot de zeldzaam
heden. op zoo'n hoogc leeftijd lichaams-
en geestkracht te bezitten.
En voor de gemeente een zeldzaamheid
zulke persoonlijkheden te bezitten.
Kookt ook de
t
Er werd onze aandacht op gevestigd, dat
men onder de geitenhouders zoo vaak de
meening hoort, dat. de geitenmelk niet ge
kookt behoeft te worden. Dit zou dan niet
noodig zijn, omdat er onder de geiten geen
t.b.c. alsmede ook besmettelijk verwerpen
zou voorkomen. De ongekookte melk zou dan
veel gezonder zijn, en mede daardoor beter
geschikt voor kinderen en zieken. Dikwijls
meent men dat deze dieren onvatbaar voor
deze ziekten zijn. Dit is evenwel geheel on
juist, integendeel de geiten zijn minstens
even vatbaar als het rundvee. Wel komen
deze ziekten bij de geiten veel minder voor.
Dit komt evenwel niet door de grootere on
vatbaarheid maar wel doördat de geiten veel
minder met elkaar in contact komen, waar
door ze weinig kans hebben elkaar te in-
fecteeren. Wordt het rundvee vrijwel altijd
in groote getale gehouden, van geiten houdt
men dikwijls slechts ècn of enkele exem
plaren. Uit vroegere statistieken van de
slachthuizen blijkt wel dat bijv. t.b.c. onder
geiten inderdaad veel minder voorkomt dan
bij het rundvee. Dat genoemde ziekte ech
ter wel degelijk bij de geiten voorkomt, en
zelfs soms in niet onbelangrijke mate, blijkt
ook heel duidelijk uit een artikeltje van den
heer Roest te Brielle, geschreven in het De
cembernummer 1940 van de Geitenhouder.
Daaruit blijkt dat van 66 geiten, die op kos
ten van de geitenfokverecniging Nieuw Hel
voet werden onderzocht op t.b.c er 6 dieren
reageerden, hetgeen dus overeenkomt met
9 pet. Dit was dus zeker een niet onbelang
rijk percentage. Waar de t.b.c. dus wel de
gelijk voorkomt, achten wij het noodzake
lijk voorzorgen te nemen, dat de menschen
hierdoor niet worden besmet. De tuberculose
komt voor in zgn. open- en gesloten vorm.
De gesloten vorm, waarbij de t.b.c.haard niet
in contact komt het de buitenlucht, is voor
