OFFENSIEF
Ook Fransche schepen
onder bewaking
Geen stopzetting van
de vleesvoorziening
op komst?
lyksmirl in Naderlifld geen
wettig betaalmiddel
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
Joegoslavisch-
Britsch-
Grieksch
Eden en generaal Dill in Belgrado
Noorderlicht waargenomen
Nieuwe jodenverordening
te HAARLEM
De Japansch-Russische
handelsbesprekingen
Niet aanvalspact
Rusland-Japan?
Een centraal
tooneelgezelschap
Verduisteren
8.14 uur
VLEESCHBONNEN
„09" VERNIETIGEN
ZUINIG MET DE
BRANDSTOF
De foto voor het
persoonsbewijs
Laan. Schagen. Tel. 444 (2 lijnen). Netnummer 2240.
WOENSDAG 2 APRIL 1941. 85e Jaargang. No. 11459.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier"
Berlijn acht de Duitsch Zuid-Slavische crisis ernstig
Naar in Berlijnsche politieke krin
gen verluidt, is de Britsche minister
van buitenlandsche zaken, Anthony
Eden, te Belgrado aangekomen. Men
neemt aan, dat hij door generaal
Dill vergezeld wordt en houdt het
voor mogelijk, dat hij reeds contact
met de Joegoslavische regeering ge
kregen heeft.
OFFENSIEF OP KOMST?
De correspondent te Belgrado van de New
York Times, Sulzberger, beweert in een uit
voerig bericht uit Bitolj, dat de Grieken een
offensief voorbereiden van het Ochrida-meer
tot aan de Adriatische zee. De Britsche strijd
krachten komen Griekenland binnen, terwijl
Joegoslavië een aanzienlijk leger heeft sa
mengetrokken van de Grieksche grens tot
aan Montenegro. Van Joegoslavische zijde
heeft men op Griekschen bodem gemotori
seerde Britsche eenheden in de nabijheid
van Albanië gezien. De Joegoslavische strijd
krachten in deze streek zijn practisch op
oorlogssterkte. Het tijdstip voor 't offensief
hangt, voornamelijk van Belgrado af.
Onder de jonge Joegoslavische officieren
bestaat er geen twijfel over, dat men tegen
Italië zal optrekken. Reeds bevinden zich
verscheidene Grieken als verbindingsofficie
ren in Joegoslavië, terwijl Britsche waarne
mers tusschen Belgrado en Athene op en neer
reizen. Ten zuiden van de GriekschJoego
slavische grens heeft de correspondent zelfs
een Engelschen generaal aangetroffen, die de
streek inspecteerde.
Algemeene mobilisatie in Joego
slavië?
De militaire voorbereidingen in Joegosla
vië, zoo meldt de Times uit Belgrado, wór
den voortgezet. Steeds meer reservisten wor
den opgeroepen. Gisteren zijn. de scholen ge
sloten, hetgeen de Times-correspondent te
Belgrado de laatste voorbereiding noemt
voor de algemeene mobilisatie.
Duitsche gezant op weg
Berlijn.
naar
Naar men in politieke kringen te Berlijn
verneemt, is de Duitsche gezant te Belgrado
naar Berlijn onderweg om verslag uit te
brengen. Het laat zich aanzien, dat hij in
den loop van den dag te Berlijn zal aan
komen.
Ernstige toestand.
Het feit, dat, de wederzij dsche ge
zanten naar Berlijn resp. Belgrado
zijn gegaan, noemt men in politieke
kringen te Berlijn een bewijs voor
dén ernstigen toestand, waarin de
Duitsch-Joegoslavische crisis is ge
raakt.
D.N.B. meldt, dat de Berlijnsche avond
bladen op de eerste pagina melding maken
van de anti-Duitsche gebeurtenissen in Joe
goslavië. De „Lokalanzeiger" heeft als kop
pen: Servische terreur neemt toe; benden
brandstichters trekken van dorp tot dorp.
De „Nachtausgabe" heeft als koppen: Ver
volging van Duitschers. De „Angriff" heeft
als koppen: De toestand verscherpt; nu al
systeem bij de vervolging der Duitschers.
Uit Szegedin in Hongarije seint D.N.B;,
dat betrouwbare berichten van de overzijde
der grens vernielden, dat de kreet „Maakt
jacht,op de Duitschers" de politieke leuze
is geworden van Servische studenten en
militairen, wier optreden tegen de Duitsche
en Italiaansche, doch ook tegen de Hongaar
sche en Bulgaarsche volksgroep steeds ge-
weldadiger vormen aanneemt.
Vooral de Duitschers en Italianen zijn in
de steden en dorpen van het Servische en
Sloveensche gebied op het oogenblik hun le
ven en bezit niet zeker. Daarentegen wordt
in de berichten uit 't Kroatische, en Dalma-
tlsche gebied vermeld, dat de Duitschers en
Italianen zich niet alleen ongehinderd in
het openbaar kunnen bewegen, doch dat in
tal van Kroatische dorpen de betoogingen
ten gunste'van de as worden voortgezet. De
Servische politie en gendarmerie probee-
ren achter betpogingen voor Duitschland te
gen te gaan, terwijl zij de uitspattingen te
gen de Duitschers laten gaan en niets on
dernemen tegen de demonstraties tegen de
asmogendheden, die door den orthodoxen
clerus en Servische militaire kringen wor
den gesteund.
Kroatische beraadslagingen be
ëindigd.
De beraadslagingen in het paleis van den
Banoes te Agram zijn om half
acht beëindigd.
Omtrent het standpunt dat de Kroaten
tenslote zullen innemen is echter nog
geen officieele lezing gegeven.
Volgens inlichtingen uit Kroatische krin
gen mag men wel aannemen, dat Matsjek
vast besloten is volstrekt te weigeren zich.
door militaire kringen 'te Belgrado den
oorlog te laten opleggen. De Kroaten eischen
waarborgen voor den binnenlandschen toe
stand. In de eerste plaats eischen zij on
middellijke demobilisatie om rust aan het
land en vertrouwen aan de buren te herge
ven. Voorts zou de buitenlandsche propa
ganda onmiddellijk gestaakt moeten wor
den. Het bewind te Belgrado bevindt zich
aldus voor een dilemma van enorm be
lang, zegt D.N.B.
Boschbrand op Zuid-Slavisch ge
bied bij Roemeensche grens.
In de onmiddellijke nabijheid van de Roe
meensche grensplaats Staramoa is op Zuid-
Slavisch gebied een geweldige boschbrand
uitgebroken. Volgens verklaringen van over
de grens gevluchte personen houden zich in
dit boseh nog talrijke volksduitschers ver
borgen Aangenomen kan worden, dat de
brand door de Servische grenstroepen is aan
gestoken om de Duitschers gemakkelijker te
kunnen grijpen en hen te verhinderen de
grens te .overschrijden.
Engelsche persstem.
„Laat ons, nu wij de Joegoslaven hebben
aangemoedigd Duitschland'barsch af te wij
zen, een blik op de landkaart slaan. Dit is
geen ooi-log, waarin wij. ons kunnen veroor
loven iets reeds als afgedaan te beschouwen",
zoo schrijft de Daily Herald. Het, blad meldt,
dat de grenzen van Oostenrijk, Hongarije,
Roemenië en Bulgarije Joegoslavië van het
noorden tot het zuidoosten omringen. Wij
staan voor een verhitterden strijd in Zuid
oost-Europa. Wij hebben geen reden om te
juichen.
NOORDELIJKE PROVINCIES GE
NIETEN VAN ONGEWOON
SCHOUWSPEL
Het Nederl.an.dsch meteorologisch instituut
deelt mede:
In den nacht van Zondag op Maandag jl.
werd op verschillende plaatsen in ons land
fraai noorderlicht gezien. Het aardmagne
tisme en de radio-ontvangst op ulta-korte
golf vertoonden tegelijkertijd gi'oote storin
gen, die evenals het Noorderlicht het gevolg
zijn van sterke werkingen van electrisch
karakter in de bovenste iagen van de at
mosfeer.
Uit de tot nu toe ontvangen berichten
(Den Helder, Sneek, Huizum. De Leek, Win
schoten, Wassenaar, Utrecht De Bilt, Amers
foort, Vriezeveen, Voorts en Warnsveld) die
onderling vele punten van overeenstemming
vertoonen, blijkt, dat het Noorderlicht om
streeks 10 uur als een zwak schijnsel in het
noorden aanving en na 11 uur tot krachtige
ontwikkeling kwam. Talrijke sterke licht
bundels schoten uit den lichtschijn naar bo
ven, tot 60 graden hoogte, die op verschillen
de plaatsen de huizen en de omgeving dui
delijk verlichtten. Algemeen viel de groene
kleur van het, verschijnsel op.
Te 11 uur 45 bereikte liet licht zijn grootste
intensiteit, om daarna snel af tc nemen. Het
bleef nog tot laat in den nacht zichtbaar.
Zooals uit de opgegeven plaatsen blijkt,
waren het voornamelijk de noordelijke pro
vinciën, waar men van 't ongewone schouw
spel kon genieten. Waarschijnlijk verhinder
de meer zuidelijk de bewolking de waarne
ming.
Kan wel in betaling worden
aangenomen.
De opheffing van de deyiezengrens tus
schen Nederland en Duitschland heeft niet
tengevolge, dat de Rijksmark in Nederland
wettig betaalmiddel wordt.
Betaalmiddel in Nederland is uitsluitend
de gulden en de Reichskreditkassescheine.
Uit het Duitsche kunnen natuurlijk beta
lingsmiddelen naar Nederland worden
overgebracht, die tegen de geldende clea-
ringkoers kunnen worden ingeruild. Ieder
een kan derhalve marken In betaling aan
nemen, want zij kannen bij iedere bank
worden ingeruild. Nu het betalingsverkeer
vrij is, komt de z.g. „ondersteuningsmark"
te vervallen.
OVERAL „VERBODEN VOOR
JODEN".
De regeeringscomniissaris voor Haarlem
S. L. A. Plekker, heeft een verordening uit
gevaardigd, waarin ter uitvoering van de
handhaving der openbare orde wordt be
paald. dat het aan Joden verboden is hotels,
restaurants, café's, bioscopen, schouwbur
gen, openbare leeszalen, openbare vergader
lokalen, openbare bad- en zweminrichtingen
cn openbare badhuizen binnen de gemeente
Haarlem te betreden, of in deze inrichtingen
te verblijven. Eigenaren en exploitanten of
bestuurders van deze inrichtingen zijn ver
plicht op een duidelijk zichtbare plaats bil
jetten met het opschrift „verboden voor Jo
den" aan te brengen. Inrichtingen, waar het
verblijf aan Joden wel zal worden toege
staan. zullen nader worden aangewezen.
Voorts wordt in deze verordening
bepaald, dat het aan Joden verbo
den is hun woonplaats binnen de
gemeente Haarlem te vestigen, of
daar hun hoofdverblijf op te slaan,
voor zoover zij daar geen woonplaats
of hoofdverblijf hadden.
Joden, die zich na 25 Februari in Haarlem
hebben gevestigd, zijn verplicht onverwijld
op de gemeentesecretarie een vergunning
aan te vragen om binnen de gemeente te
mogen wonen. Voorts is het aan Joden ver
boden binnen de gemeente Haarlem te ver
huizen, tenzij zij daartoe van den regee-
ringscommissaris toestemming hebben ge
kregen. Het niet in acht nemen van deze
voorschriften wordt gestraft.
MET NED. INDIë VORDEREN DE
BESPRENGEN „ZEER LANG
ZAAM".
Volgens een Domeibericht heeft de plaats
vervangende woordvoerder van het Japan-
sche informatiebureau den buitenlandschen
journalisten medegedeeld, dat de handels
besprekingen met de Sowjet-Unie spoedig
tot een vriendschappelijke overeenkomst zul
len leiden. De Japansch-Fransche besprekin
gen over Indo-China worden voortgezet,
evenals de handels- en visscherijbesprekin
gen met de Sovjet-Unie, welke eveneens wel-
dra tot resultaat zullen leiden. De bespre
kingen te Batavia noemde de woordvoerder
„zeer langzaam", zoodat het einde daarvan
niet zoo spoedig verwacht kan worden.
Vergeniqde Staten
De Amerikaansche regeering heeft
gisteren negentien Fransche schepen,
die in zes Amerikaansche havens lig
gen, waaronder het luxe-schip „Nor-
mandië", onder bijzondere bewaking
gesteld.
„United Press" ziel daarin de inlei
ding tot de overneming van deze
schepen door Amerika.
Volgens een telegram van S.P.T. uit New
York is de correspondent le Washington van
de „New York Daily News" van oordeel, dat
het. in gebruik nemen van de inbeslag geno
men Italiaansche en Duitsche schepen
slechts een kwestie van tijd is.
Alles duidt er op, aldus deze correspon
dent, dat. de regeering dér Vereenigde Staten
vastbeslolen is niet slechts de hulp aan En
geland, maar eveneens haar politiek ten op
zichte van de Asmogendheden tot de grens
van het mogelijke door te voeren.
De „New York Herald Tribune" eischt even
eens de indiensttreding van de in beslag ge
nomen schepen.
Tokio zou concessies moeten doen.
Het Oost Aziatische blad „North China
Daily News" méldt,, volgens S.P.T., dat de
Japansche minister van buitenlandsche za
ken, Matsoeoka, de Sovjctregeering bereid
heeft gevonden een niet-aanvalspact met Ja
pan te sluiten op voorwaarde, dat Japan af
stand doet van zijn aanspraken op de petro-
leumvelden van Noord Sachalin en van de
visscherij rechten.
Er is, zooals wij eerder berichtten sprake
geweest van het oprichten van twee of
drie stadsgezelschappen.
De heer Primo, hoofd van de afdeeling
tooneel en dans van het departement van
volksvoorlichting deelt mee, dat op dit
oogenblik nog een andere mogelijkheid
overwogen. Die mogelijkheid is: het vor
men van één centraal gezelschap, waarin
de beste Nederlandsche tooneelkunstenaars
worden opgenomen. Dat. zou een gezel
schap worden van enkele honderden kun
stenaars en dit gezelschap zou werk van
groot formaat moeten brengen.
Het centrale gezelschap zou dan worden
onderverdeeld in aparte groepen, welke als
vaste gezelschappen van groote steden zou
den kunnen worden beschouwd. Daarbij is
dan gedacht aan Amsterdam, den Haag, Rot
terdam en Arnhem. Zou men over voldoende
krachten beschikken dan zou "men ook het
Noorden een vaste groep willen geven.
Het groote voordeel van een dergelijk cen
traal gezelschap zou zijn dat het onder één
algemeen leider zou staan, die het geheel kan
overzien, die alles organiseert en die dus
de volledige verantwoordelijkheid moet dra
gen tegenover de overheid en tegenover dé
kunstenaars, die onder hem werken.
De klassieken zouden een basis moeten vor
men. hoewel ook modern werk van allure
zal worden gebracht. Men moet echter niet
venyachten. dat het goede blijspel zal wor
den verwaasloosd. De klassieken moeten
een uitgangspunt vormen, maar elk ander
sterk tooneelwerk met goeden inhoud zal
ook in aanmerking komen. De ontspan
ningsfactor zal dus zeker niet worden voor
bij gezien.
Vanavond gaat de
verduistering in om
eo duurt tot morgenochtend
7.12 uur
De secretaris-generaal van het departement
van landbouw en visscherij maakt naa: aan
leiding van het feit, dat voor de loopende pe
riode niet de met „09" doch met „10" gemerk
te bonnen van de vleeschkaart werden aan
gewezen bekend, dat ook in de toekomst de
met „09" gemerkte bonnen niet voor het koo-
pen van vleesch en vleeschwaren zullen wor
den aangewezen. Alle met „09 vleesch" en
„09 worst en vleeschwaren" gemerkte bonnen
van de vleeschkaart kunnen derhalve wor
den vernietigd.
Voorloopig geen nieuwe bonnen.
Naar wij, aldus het Vad. van officieele zij
de vernemen, zullen voorloopig geen nieuwe
bonnen worden aangewezen voor het ver
krijgen van vaste brandstoffen, zoodat men
met zijn aanwezige voorraden erg zuinig zal
dienen om te springen.
Over een eventueele verlenging van
den geldigheidsduur van de onde
bonnen, die gisteren afliepen, is nog
geen beslissing genomen.
(Van onsen Haagschen correspondent)
Geruimen tijd geleden hebben wij gemeld,
dat overwogen werd voor de foto van het
Persoonsbewijs uitzonderingen toe te staan
ten aanzien van vrouwen, die gewoon zijn
steeds een hoofdhedekkig te dragen, in het
bijzonder Geestelijke Ordezusters en zij die
de kap dragen als onderdeel van geweste
lijke racht. Te haren aanzien is nu bepaald
dat zij zich mogen laten fotografeeren met
kap, sluier, of doek, mits deze hoofdbedek
king zooveel mogelijk wordt teruggeschoven
en geen schaduw op het gelaat werpt. Des
noods mag bij Ordezusters het linkeroor on
zichtbaar blijven, indien het niet mogelijk
of toelaatbaar is, die zichtbaar te doen zijn.
Vanwege Rijksinspectie der Bevolkingsre
gisters wordt een rondschrijven aan de Ge
meentebesturen gezonden met uitvoerige om
schrijving van de toegelaten afwijkingen
der voorgeschreven eischen, waaraan de
foto's voor het Persoonsbewijs in het alge
meen moeten voldoen.
In voorkmende gevallen wende men zich
dus tot de gemeentesecretarie, ten einde te
voorkomen, dat men wegens incorrecte foto
wordt teruggezonden bij het afhalen van
liet Persoonsbewijs.
Deze dagen hebben wij aan de Alkra.
Crt. het bericht ontleend, dat ernstig zou
worden overwogen om een paar maanden
de vleeschvoorziening stop te zetten ten
einde de boeren de gelegenheid te geven,
de koeien in de weide slachtrijp te maken.
Naar aanleiding hiervan heeft onze
Haagsche correspondent bij informatie ter
bevoegder plaatse vernomen, dat er geen
enkele grond van waarheid is voor de ge-
rechten, als zouden de koeien eenige
maanden met „rust" worden gelaten.
Wèl bestaat er bij de boeren nog
i steeds de neiging om hun koeien
ioo veel mogelijk vast te houden,
doch de Veehouderij Centrale is niet
van zins met de verplichte afleve
ring van slachtvee de hand te lich-
ten. n
j Mogelijk zit achter genoemde geruchten
i tevens de bedoeling om een proefballonne-
tje op te laten. Maat* de bevoegde auto-
T.noindo den a.nvoer van aardappel.n tc r.g.len, zijn verschillend# plaats.n in Amsterdam door den regeerlngscommlssaria al.
tijd—lijk* hulpmarklan van da centrala markt aangawazen. - Het transport van aan lading op da Brouwersgracht^
riteiten denken er op het oogenblik niet
aan, Nederland meer of minder vegetarisch
te maken.
Wanneer er op het oogenblik hier of
daar eens tijdelijk vleeschtekort is, zoo
vernamen wij nog, dan zijn deze het ge
volg van vervoersmoeilijkheden.
