N1PPER EN PELLE
Kettinghandel in
distributiebonnen
Ik heb gekozen,
Arkadi
De brief uit BATAVIA
Lijken opgevischt
Radioprogramma
ambtenaar vergooit zijn toekomst
Groot proces voor de Almelosche
rechtbank.
dagvaarding van een meter lang!
Doordat men op het centrale distri
butiekantoor in Den Haag ontdekte,
dat Almelosche winkeliers geheele
vellen met Deutsche Wehrmacht
Mar-ke by het Almelosche distribu-
- tiekanloor hadden ingeleverd, werd
een diepgaand onderzoek ingesteld
naar de hérkomst van die Wehr-
machtmarke en daarbij ontdekte
men, dat een ambtenaar van de af-
deeling militaire zaken der gemeente
secretarie te Hengelo een groote hoe
veelheid van deze levensmiddelen
bons had verduisterd, nadat deze bij
hem door een uit Hengelo vertrek
kende afdeeling van het Duitsche le
ger in bewaring waren gegeven. Het
aantal dat door den ambtenaar weg
genomen werd, liep in de duizenden
en met deze bonnen werd een ware
kettinghandel gedreven.
De ambtenaar gaf de bonnen n.1. weg aan
verschillende kennissen, echter op de voor
waarde, dat deze de bonnen niet mocht ver-
koopen, doch uitsluitend hun eigen voordeel
er meer mochten doen. De zaak liep echter
anders. De bonnen geraakten in handen van
verschillende winkeliers, die ze weer verhan
delden en tenslotte kwamen ze terecht bij
één winkelier, die ze bij het Almelosche
distributiekantoor inleverde en er Nederland-
sche rantsoenbonnen voor terug kreeg.
„Plaatjes."
Alle bij deze omvangrijke affaire betrok
ken personen hadden zich voor de Almelo
sche rechtbank te verantwoorden. Eenigen
van hen zijn terstond na de ontdekking van
deze affaire in het huis van bewaring inge
sloten.
Het eerste stond terecht de gemeente-amb
tenaar H. G. J. A. K., werkzaam op de ge
meentesecretarie te Hengelo, doch wonende
te Almelo. Hij gaf de feiten toe. In totaal
heeft hij 2350 bonnen weggegeven, zonder
daarvoor geld of goederen in ontvangst te
hebben genomen. Met verschillende kennis
sen had verdachte er over gepraat dat hij
Deutsche Wehrmacht Marke onder zijn be
heer had en zoo kreeg verd. in begin Januari
een brief van een vriend uit Rijsscn, waar
in deze te kennen gaf, dat hij wel graag wat
van die „plaatjes" wilde hebben. Verdachte
wist wel wat zijn vriend hiermede bedoelde
en heeft dezen dan ook aan een groote hoe
veelheid bonnen geholpen.
De president vond het heel dom wat
verd. gedaan had, die zijn positie en
zijn toekomst vernield heeft en het
vertrouwen dat .zijn superieuren in
hom stelden, heeft beschaamd. Ook
de officier van justitie zeide het nog
steeds een raadsel te vinden, hoe
verdachte tot dergelijke handeling is
gekomen.
De hoofdzaak is, aldus de officier, dat verd.
in verkeerde handen is gevallen, toen hij een
maal de eerste hoeveelheid bonnen had weg
genomen. Rekening houdende met de gevol
gen die deze zaak reeds voor verdachte heeft
gehad, eischte de officier zes maanden ge
vangenisstraf.
De onderwijzer C. D. S. uit Enter, die om
de „plaatjes" had verzocht, stond vervolgens
terecht. Hij heeft de bonnen in goederen om-
Feuilleton
Een roman
uit Het hooge Noorden
Door Agathe Pogner
De weg naar de begraafplaats was niet
lang, slechts een paar kilometer. Maar de
tocht was zeer vermoeiend. Wij slaakten een
zucht van verlichting, toen wij den grooten
heuvel met de vele kruisen voor ons zagen
opdoemen voor deze kleine nederzetting
eigenlijk verschrikkelijk veel kruisen!
Langzaam kwamen wij naderbij.
De kist werd van de slede genomen en in
het graf neergelaten. Daar dit zich echter
intusschen met helder dooiwater had gevuld,
spatte het klaterend naar alle zijden, waarbij
de druppels zich op onze kleeren en gezicht
Vastzetten.
Het was de droevigste begrafenis, die ik
ooit had meegemaakt. Meer met de "oogen
dan met de lippen riep men den overledene
een laatst „Rust zacht!" toe.
Daarna werden ae schoppen ter hand ge
nomen. Weldra was het 'graf met zand en
8teenen opgevuld en het binnen gedrongen
water verdwenen. Naast het graf werd ver
volgens nog het gebruikelijke houten kruis
zonder naam in den grond geslagen. Tot twee
maal toe viel het om. De derde maal bleef
het staan.
Zoo langzaam als wij den heuvel opgegaan
waren, zoo haastig liepen wg er af. Ieder
onzer wist, dat hij dezen heuvel pas dan weer
zou bezoeken, wanneer de dood opnieuw een
offer zou eischen. Wié echter Jit volgende
offer zou zijn ja, dat lag in Gods hand.
Hoeveel heb ik er ,in de vijf en twintig
jaar, dat ik hier op het eiland woon, reeds
de laatste eer moeten bewijzen, zei Rodion,
toen wij den heuvel achter ons hadden.
131. Een geduchte bewaker.
1. „Nu behoeven we alleen nog
maar deze hoek om te slaan
dan zijn we bij het museum"
2. „Mag ik jullie den bewaker
van het Museum voorstel
len! Hg ziet er niet erg
vriendelijk uit!"
3. '„Had ik het niet gedacht!
Het museum is vandaag ge
sloten. We zullen dus tot
morgen moeten wachten"
132.
Ter ruste.
1. „Neem de jongens mee
naar de beek om wat vis
voor het avondeten te van
gen, dan kunnen jullie
straks alle drie onder in de
grot je slaapplaats in orde
maken!"
2. „We moesten maar een beet
je bjjtgds naar bed gaan.
Het is morgen weer vroeg
dag en we moeten dan naar
het museum."
gezet. De president merkte op dat verd. toch
moest begrijpen, dat een dergelijke hoeveel
heid bonnen niet op normale wijze verkre
gen konden zijn en dat het bovendien niet te
pas komt voor een man van de ontwikke
ling van verd., in dezen tijd, waarin iedereen
met zijn toegewezen deel moet rondkomen,
groote voorraden te gaan opslaan.
Zwaarder straf.
De Officier van Justitie nam het verdachte
zeer kwalijk, dat hij niets heeft gedaan om
zijn vriend er van te weerhouden de bonnen
mee te nemen en zoo hij dit al had gedaan,
de bonnen weer terug te doen brengen. De
Officier achtte geen termen aanwezig voor
clementie cn eischte negen maanden gevan
genisstraf.
Een verzoek van den verdediger om onmid
dellijke invrijheidstelling van verdachte,
werd door de rechtbank afgewezen.
Tegen den Almeloschen vertegenwoordiger
J. den O., die een hoeveelheid Wehrmacht-
marke (het betrof hier 2350 boter- en vetbon-
nen) van den gemeenteambtenaar ten ge
schenke had aangenomen en deze voor f 155
heeft verkocht, eischte de Officier zes maan
den gevangenisstraf. De kruidenier G. H. uit
Almelo, die de bonnen van den O. heeft ge
kocht, verklaarde het eerste aanbod te heb
ben afgewezen, doch toen hij later hoorde,
dat zijn collega de bonnen bij den distribu-
tiedienst inleverde, heeft verd. de bonnen ge
kocht v. f 155.en aan zijn collega J. H.
verkocht voor f235.Tegen hem eischte de
Officier van Justitie, rekening houdende met
de omstandigheden, 500 gulden boete subs.
90 dagen hechtenis. Tegen den kruidenis J.
h. uit Almelo was een dagvaarding uitge
bracht van ruim een meter lengte. Hij had
zich voor zes feiten te verantwoorden, n.1. dat
hy de Wehrmachtsbonnen heeft gekocht,
deze heeft ingeleverd bij den distributie-
dienst, daarvoor Nederlandsche ransoenbon-
nen in ontvangst heeft genomen, terwijl op
die bonnen geen leveranties hadden plaats
gehad en verder, dat hij te Zwolle, te Hattem
en te Almelo resp. 100, 100, 150 en 2350 kilo
gram gebrande koffieboonen zonder bon, toe
wijzing, etc., heeft gekocht.
De Officier, van Justitie-eischte een jaar
gevangenisstraf.
Tenslotte had zich te verantwoorden de
koopman G. J. K. uit Almelo, die aan den
vorjgen verdachte 29 kilogram koffie zondei
bon etc. heeft verkocht. Tegen hem eischte
de officier eveneens een jaar gevangenisstraf
De rechtbank doet in alle zaken op 29
April uitspraak.
Oplichter staat terecht.
Voor de Utrcchtsche rechtbank stond
gisterochtend terecht de 29-jarige behanger
J. A. P. de V. uit Utrecht, terzake -van op
lichting ten nadeole van P. J. V.
Verdachte verkeerde in de maanden Fe
bruari en Maart in ernstige financieele
moeilijkheden en zon toen op middelen
om aan geld te komen. Hij had in de kran-
ten> gelezen, dat jongelui, wier ouders in
Indië warmi en die geen geld uit de tropen
konden ontvangen, door bepaalde instanties,
en ook wel door particulieren, in Nederland
voorloopig aan geld konden worden gehol
pen. Hij had ook gehoord, dat een ver
pleegde in een Utrechtsch ziekenhuis bereid
was geld te geven aan deze in Nederland
vertoevende Indische jongelui en verdachte
besloot dezen nhilantropischen patiënt een
brief te schrijven. In ontroerende bewoor
dingen beschreef verdachte zijn „jammer
lijken" toestand cn inderdaad gelukte -het
hem een bedrag aan geld van den goed-
geofschen patiënt los te krijgen. Eenigen
tijd later probeerde hij het weer cn naar
zijn meenirig op no<r Overtuigender wijze,
want bij het schrijven om een bedrag aan
geld sloot hij een brief in. zoogenaamd van
zijn vader, waarin deze mededeelde, dat
hij zoo gauw mogelijk geld uit Indië zou
sturen. Bij deze poging tot oplichting
maakte verdachte een kardinale fout: hij
dateerde den brief van zijn „vader" op Ba
tavia 1 jMaart en postte nog dienzelfden
dag het schrijven met het verzoek om geld
en daarbij een brief uit Batavia. Op 2
Maart ontving de heer P. J. V. in het zie
kenhuis deze brieven. Hij kreeg argwaan
en jle fraude kwam uit.
Over verdachte is een rapport uitge
bracht. dat zeer slecht is. De officier van
justitie eischte een gevangenisstraf van
acht maanden,- met aftrek van voorarrest.
De verdediger bepleitte uiterste clemen
tie.
Uitspraak over 14 dagen.
DRIEJARIG MEISJE VERDRONKEN.
Vriendinnetje zweeg
Gistermiddag is tijdens het spelen aan den
Kanaaldijk langs het kanaal Almelo—Zwolle
een driejarig meisje te water geraakt en ver
dronken. Een vriendinnetje, dat bij het on
geluk aanwezig was. ging. in plaats van hulp
ie roepen, rustig naar de woonschuit, waar
het slachtoffertje woonde en vertelde eerst
geruimen tijd late wat was geschied.
Toen men het meisje uit het water haalde,
waren de levensgeesten dan ook geweken.
Het lijk is naar de ouderlijke woning overge
bracht.
Duisternis-slachtoffers.
Sedert vier wegen werd te Groningen ver
mist de 64-jaiig'e heer J. Mensinga. Gister
morgen is het lijk bij de Museumbrug te Gro
ningen opgehaald. Het. verkeerde in verre-
gaanden staat van ontbinding. Men ver
moedt, dat de heer M. door de duisternis te
water is geraakt. Het lijk is naar hot Acade
misch Ziekenhuis overgebracht. De recher
che stelt een onderzoek in.
Eergisteren is uit het water van de Suez-
kade te Den Haag, het lijk opgehaald van
den 73-jarigen A. G., wonende op de Laan
van Meerdervoort.
De man is Maandagavond door de duister
nis te water geraakt. Het lijk is door den
ontsmettingsdienst naar het ziekenhuis aan
den Zuidwal vervoerd.
VRIJDAG 18 APRIL 1941
Nederlandsch Programma.
Hilversum I. 415.5 m.
6.45 Gramofoonmuziek.
6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.45 Ochtendgymnastiek.
8.00 Christelijke Radio Stichting: Schriftlezing
en meditatie.
8.10 Gewijde muziek (gr.pl.).
8.30 Nieuwsberichten ANP.
8.45 Gramofoonmuziek.
10.00 Ensemble Jonny Kroon.
10.20 Declamatie.
10 40 Ensemble Jonny Kroon.
11.10 Gramofoonmuziek.
11.30 Clavecimbelvoordracht.
12.00 De jonge acht.
12.25 Gramofoonmuziek.
12.42 Almanak.
12.45 Nieuws- en economische berichten.
1.00 Gramofoonmuziek.
1.15 Omroeporkest en soliste.
2.15 Causerie „Onze voeding en onze bodem".
2.30 Musette-orkest „Les gars de Paris" en
gramofoonmuziek.
3.00 Orgelconcert.
3.30 Esmeralda.
4,00 Vrjjzinnig Protestantsch Kerkcomité:
Causerie: „Waarom lees ik den Bijbel".
4.20 Gramofoonmuziek.
4.30 Causerie met gramofoonmuziek.
5.00 Gramofoonmuziek.
5.15 Nieuws-, economische en beursberichten
ANP.
5.30 Salonorkest.
6.15 Lezing: „Plicht en recht van den arbeider'
6.30 Ensemble Tonny Roxini.
En van velen staat zelfs vandaag aan den
dag het kruis er niet meer. De wind en de
koude hebben het toaal opgevreten. Vooral de
wind. Die zuigt desnoods het merg uit je
botten.
De mannen' spraken over den gestorven ka
meraad. Hij had op heel de wgde wereld geen
enkel familielid. Hij was naar het hooge
Noorden gekomen, omdat hij geld wilde ver
dienen, teneinde zich later in zijn geboorte
land een stuk land te kunnen koopen.
De honden mochten hem alle zoo graag
vertelde Pelka. Hij sprak altgd tegen hen.
alsof het menschen waren; dan gingen ze
voor hem op den grond ziten-om naar hem te
luisteren. Semjon heeft hem vaak uitge
lachen. Lees ze liever een verhaaltje voor.
zei hij dan, „dat zullen ze nog aardiger vin
den.
- Ja, meende Rodion, ik vrees, dat
Semjon ons ook weldra een verhaaltje zal
voorlezen, maar dan een verhaaltje met een
zeer droevig slot.
Zal hij ook sterven? vroeg Pelka haas
tig. In haar groote oogen lagen angst en ont
zetting.
- Natuurlek zal hy sterven, antwoordde
Rodion barsch. Hij en ik en wij allemaal.
Daarvoor worden we immers voornamelijk
geboren!
Pelka vlijde zich heel dicht tegen me aan.
Ik wil niet sterven, Arkadi, zei ze ern
stig. 'Sterven is zoo vreeselijkOmdat je
je dan heelemaal niet «meer kunt bewegen en
niets meer ziet. Maar vooral, omdat je dan
in zoo'n leelijke kist wordt gelegd. Grootmoe
zegt, dat je dat dan niet meer voelt, maar
ik geloof van wel.
Toen wij in de nederzetting terugkeerden,
stond het begrafenismaal reeds op tafel. Er
werd weer evenveel gegeten als onlangs bij
den doop van het kind. Alleen werd er dit
maal bijna niet gedronken en ook de scherts
bleef achterwege. Desondanks ging het er
vrij levendig toe. Het was, alsof hier elk zijn
eigen feest vierde: uit blijdschap dat - hij nog
in leven was!
Iets later ging ik met Pelka naar Stepa-
nida. Toen wij de woning wilden binnengaan,
kwam Katja op mij toe om zich voor den
wijn te bedanken.
Sinds hij er van gedronken heeft, zei
ze, is hij plotseling een ander mensch ge
worden. Al zijn angst is verdwenen. Hij heeft
een stuk papier genomen en uitgerekend hoe
veel dagen het nog duurt voor het eerste
schip van het vasteland hier aanloopt. Hij
meent dat hij de boot alleen maar behoeft te
zien, om weer geheel gézond te worden.
Wacht maar, troostte ik, misschien
wordt hij nog wel veel eerder gezond.
Maar daarop verkeerde Katja's hoopvolle
stemming plotseling in het tegendeel. In
maclitelooze woede balde ze haar vuisten.
Waarom zijn we ook hier. naar dat
ellendige eiland gekomen. Daarvoor heb
ben we alles in den steek gelaten De dui
vel zelf moet ons deze gedachte hebben in
gegeven
Je mag niet onrechtvaardig zijn, Katja.
Je hebt temidden van goede en dappere men
schen gewoond. Werp geen blaam op het
land, dat hen herbergt!
Moet ik het dan misschien ook nog prij
zen. omdat het me zooveel leed en verdriet
heeft gebracht? Voor mijn part mag de zee
het verzwelgen! Ik zou me doodlachen als
dat nog eens gebeurde! Waarachtig, ik zou
me doodlachen
Op dit oogenblik echter lachte Katja aller
minst. Zij staarde slechts met bedroefde oogen
voor zich uit en wrong wanhopig haar handen.
Ach, alles wil ik tenslotte verdragen, als
hij maar in leven blijft!
Daarop keerde zij zich met hoogroode kleur
abrupt om en haastte zich in de richting van
haar woning. Tegelijkertijd kwam ook Pelka
uit het huis van haar moeder.
Broertje slaapt, Mamoesja zit voor zijn
bedje en is ook in slaap gevallen.
Ik keek op mijn horloge. Het was acht uur
ir. den'ochtend. Hand in hand liep ik met
Pelka door de kleine nederzetting. Toen wij
voorbij de woning van Katja kwamen, hoorden
wij den kleinen Fedja met een glashelder
stemmetje een oud volkslied zingen.
Waarom heb ik jou toch nooit hooren
zingen. Pelka?
Zingen
Pelka schudde verbaasd haar blond hoofd.
Ik heb nog nooit in mgn leven gezon
gen, antwoordde ze ernstig. Zingen is zeker
wel heel moeilijk?
Bijzonder moeilijk, antwoordde ik.
Daarom heb ook ik het vandaag pas geleerd.
Pelka's grootmoeder tikte ongeduldig tegen
het raam, want de thee stond reeds op tafel.
Ze maakte mg een complimentje, dat ik er
zoo goed uitzag.
Als je met den herfst weer naar het
vasteland terugkeert, Arkadi. zullen de meis
jes haar oogen naar je uitkijken.
Ik ga nog niet terug, grootmoeder. Ik
voel, dat ik nog een jaartje langer hier moet
blijven.
De vrouw keek me lang en ernstig aan.
Daarop zei ze: Ik geloof, dat je daarmee
een vex-standig besluit hebt genomen. Je zult
er stellig geen spijt van hebben!
Toen later nog Rodion en Wenjamin zich
bij ons voegden, kwam het gesprek op onze
jachtresultaten en daarbg bleek, dat ik over
7.00 Economische vragen van den dag ANP.
7.15 Holiandsch instrumentaal kwintet.
8.00 Nieuwsberichten ANP.
8.15 Spiegel van den dag.
8.30 Berichten (Engelsch).
8.45 Melodisten, dameskoor „Aethercharme1*
en solist.
9.30 Gramofoonmuziek.
9.40 Vrijzinnig Protestantsh Kerkcomité:
Av ndwijding.
9.45 Engelsche berichten ANP.
10.00 Nieuwsberichten ANP, sluting.
Nederlandsch Programma.
Hilversum H. 301.5 m.
6.45 Gramofoonmuziek.
6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.45 Ochtendgymnastiek.
8.00 Gramofoonmuziek.
8.30 Nieuwsberichten ANP
8.45 Gramofoonmuziek.
10.20 V:ooI, piano en gramofoonmuziek.
11.00 Voor de kleuters.
11.20 Ensemble Tonny Roxini.
12.00 Berichten.
12.15 Orgelconcert.
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP,
1.00 De Ramblers.
1.30 Molto Cantabile.
2,00 Nedei-landsch Symphonie-orkest ,,'s Gra»
venhage" en solist.
3.00 Gramofoonmuziek.
3.20 Voor de vrouw.
3.45 Omroeporkest.
4.30 Voor de kinderen.
5.00 Gramofoonmuziek.
5.15 Nieuws-, economische en beursberichten
ANP.
5.30 Gramofoonmuziek.
6.00 Christelijke Padio Stichting: Onder de
leeslamp.
6.15 Gramofoonmuziek.
6.45 Toeristische raadgevingen.
7.00 Econorrësche vragen vaji den dag. ANP
7.15 Gramofoonmuziek.
7.30 „Het ontwaken van plant en dier".
7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 Nieuwsbtricht-n ANP.
8.15 Spiegel van den iag of gramofoonmuziek.
8.30 Gramofoonmuziek.
8.45 Radiotooneel.
9.15 Gramofoonmuziek.
10.00 Nieuwsberichten ANP, sluiting.
mijn vangst in dezen eersten winter' alleszins
tevreden kon zgn.
Ik heb het immers al honderd maal ge
zegd. riep Rodion lachend, dat je van schie
ten geen steek verstand behoeft te hebben
om toch de mooiste beren te kunnen treffen.
Alles, wat daarvoor noodig is, is een geluk
kige hand!
Wij zaten nog meer dan een uur bjj den
zingenden theeketel, zonder dat ik me een
oogenblik verveelde. Toen ik later op de slede
zat en paar de Kruisbaai koers zette, herin
nerde ik me elk woord, dat tusschen ons was
gewisseld. Ons gesprek had geen groote en
geweldige dingen tot middelpunt gehad, geen
onderwerpen, welke diep in de ziel grepen en
haar in het onzekere brachten; het was zeer
simpel geweest, maar een ware zin en een
echte kern hadden het beheerscht. Zoo nam
ik weer geheel nieuwe leefregels mee.
Ik zat op mijn slee en staarde omhoog in
het stralende blauw. Daar liet de lentewind
zich weer gelden. Ik hield de honden in en
zei: Kijken jullie eens naar boven! Heb je
ooit zoo'n hemel gezien?
1 Juni.
De zon houdt zich weer achter een leger
van wolken verborgen. Het sneeuwt even ge
noeglijk als in October. De riviertjes en beken,
die reeds aan het ontdooien waren, zijn op
nieuw met ijs bedekt. Het is onvriendelijk,
winderig weer. Men komt er haast- niet toe
de deur uit te gaan.
De beide hondenmoeders hebben voor zich
zelf en hun nakomelingen elk een beschut
hoekje gekregen.' Ik ben sinds lang weer al-
leenheerscher in mijn kamer.
Het jonge hondevolkje heeft zich uitstekend
ontwikkeld. Alleen Bisa's dochtertje de „rat",
is nog onaanzienlijker geworden. Niemand
kan haar lijden. De andere jonge hondjes
worden af en toe eens aangehaald of krijgen
iets extra's. Met den rat bemoeit zich geen
mensch.
Drie dagen hchtereen hebben we getracht
den oceaan te bereiken, maar het was ver-
geefsche moeite. De millioenen kleine en
groote ijsschotsen, die met razende snelheid
naar het zuiden dreven, lieten hej; niet t^
(Wordt verrot'y'
