§cImi (I ei*Cou iM III
verplicht
Vernieling der oliebronnen geëischt
Het prijzen van artikelen
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
#F DAGBLAD VOOP HOLLANDS NOORDERKWARTIEI
Een nieuw besluit
schept orde
Vijf kistjes voor
afval!
TURKSCHE VERWIJTEN
AAN ENGELAND
Verduisteren
9.16 uur
Boter op bon „15"
Zelf brood bakken
Verlaging bezettiogskosten
in Frankrijk?
Hoofdredacteur: J. KEESMAN. Schagen. B
De kooper nauwkeurige en eenvoudige
contrêle op den verkooper.
Binnen eenige dagen zal er een nieuw besluit worden
afgekondigd, dat de verplichting tot het prijzen van artike
len grondig regelt. Daarmee zal een belangrijke bijdrage
zijn geleverd tot den strijd tegen de overtreders van prijs-
voorscliriften.
In de afgeloopen weken werden de winkeliers reeds her
haaldelijk gewaarschuwd, dat zij hun waren moesten prij
zen. De plaatselijke politie-autoriteiten van verschillende
gemeenten deelden mede, dat zij na 1 Mei geen pardon meer
zouden geven, indien dit niet geschiedde. De wet, waarop
dat was gegrond, bestond reeds eenige jaren. In de prijs-
opdrijvings- en hamsterwet van 1939 was n.1. een artikel
opgenomen, dat eischte, dat de prijzen op duidelijk zicht
bare wijze werden vermeld.
Men heeft aan dit artikel in de praktijk weinig de hand
gehouden.
SCHERPE CONTROLE.
De afdeeling prijsbeheersching van den
dienst van den gemachtigde voor de prij
zen, die in den aanvang van dit jaar haar
werkzaamheden aanving, opende een fel of
fensief tegen de overtreders. Er werd een
uitgebreid controle-apparaat georganiseerd
en op het oogenblik gaan er in het geheèle
land honderden politie agenten en opspo-
rings-ambtenaren op stap, speciaal niet de
opdracht na te gaan, of de gevraagde prij
zen niet te hoog zijn. Vele zondaren wer
den reeds betrapt en de straffen, die de in
specteurs voor de prijsbeheersching opleg
gen, zijn lang niet mis.
Om het werk van de opsporingsambtenaren
te vergemakkelijken, bleek het noodig, om
tan de verplichte prijsaanduiding streng de
band te gaan houden. De reeds bestaande
voorschriften gaven daartoe eenige mogelijk
heden, doch intusschen werd een nieuw be
sluit voorbereid, dat deze materie veel gron
diger regelt en alle onzekerheden wegneemt.
HET PRIJSAANDUIDINGSBESLUIT.
Het nieuwe besluit legt den kleinhande
laar de verplichting op, een groot deel van
de in de winkels verkrijgbare artikelen op
duidelijke wijze te prijzen. Deze regeling is
reeds direct van toepassing op alle voedings-
en genotmiddelen, textielwaren en lederwa
ren. De gemachtigde voor de jirijzen zal de
prijsaanduidingsplicht tot andere groepen
van goederen kunnen uitbreiden, ook tot het
verhuren van roerende goederen erj het ver
richten van diensten.
Nieww probleem voor de huis
vrouw.
(Van onzen Haagschen correspondent)
Zooals men weet, komt er in den loop van
dezen zomer van Rijkswege een per gemeen
te gecentraliseerde ophaaldienst voor oude
materialen en afvalstoffen. Als proef werkt
de nieuwe regeling reeds eenigen tijd in
Utrecht, Gouda en Voorburg; de bedoeling
is haar uit te breiden tot de zestig voor
naamste gemeenten van het land, met uit
zondering echter van de drie grootste ste
den.
Behalve twee vuilnisemmers zal iedere
huisvrouw dan vijf "kistjes moeten hebben.
De inhoud van deze kistjes zal streng ge
scheiden gehouden moeten worden. Het
eerste is voor kranten en verder oud papier
carton enz., mits niet vettig of smerig. In
het tweede komen all* soorten textielafval,
dus de ergste lompen. In het derde moet
men metaal bewaren, inclusief conserven-
blikjes, welke men eerst wel leeggegeten
mag hebben
In het vierde komt glas, gebroken ruiten,
kapotte flesschen enz. I-Ieele flesschen moe
ten leeg aan den leverancier worden terug
geven; men betaalt dan ook niet voor niets
3 stuivers statiegeld tegenwoordig! Het
vijfde kistje het mogen ook mandjes zijn
zal wel grooter dan de overige moeten
zijn, want. hierin gaan de diversen, zooals
b.v. afgedankte voorwerpen van hout, kurk,
rubber, celluloid, afval van linoleum, en an
dere huishoudelijke opruimsels.
Hiernaast blijft de schillenemmer natuur
lijk onverminderd in eere met het oog op
het thans zoo bijzonder kostbare, veevoeder
en ook de gewone vuilnisemmer blijft in func
tie, voor ascli, sintels, beenderen enzoovoort,
al zal de vuilnisman het in de toekomst heel
wat minder druk hebben dan tot nu toe.
De huisvrouw zal voortaan secuur moeten
sorteeren, dus geen aardappelmesjes mogen
verliezen tusschen de schillen, nademaal een
koeienmaag niet op mesjes trekt en geen
spijkers tusschen de lompen, waardoor kost
bare machines defect zouden kunnen gera
ken!
Het gesorteerd bewaren van de onderschei-
Het tweede artikel van het besluit bepaalt,
dat de prijzen duidelijk en goed leesbaar door
middel van prijskaartjes moet geschieden
voor waren, die in de étalage of in den win
kel zichtbaar zijn uitgestald. Artikelen, die
niet. zichtbaar zijn uitgestald, maar wel ge
reed voor onmiddellijken verkoop, moeten
eveneens zijn geprijsd, tenzij een prijslijst er
van goed zichtbaar wordt opgehangen. Ook
bij monsterverzanielingen zullen de prijzen
duidelijk moeten zijn aangegeven.
Een belangrijke bepaling is, dat de maat
regelen van bet nieuwe besluit worden be
schouwd als prijsvoorschriften. Dit beteokent
dat overtreding valt onder de tuchtrecht
spraak van de inspecteurs voor de prijsbe
heersching. Op de naleving der voorschrif
ten zal dus scherp worden toegezien.
CONTROLE DOOR DEN KOOPER.
De nieuwe maatrgelen zijn van veel be
lang, zoowel voor het kooperid publiek als
voor de bonafide winkeliers. Bij den dienst
van den gemachtigde voor de prijzen kwa
men vele klachten binnen over prijsopdrij
ving. Telkens werd daarbij gevraagd, hoe
men als kooper zelf kan nagaan, of de ge
vraagde prijs juisl is. Gedeeltelijk is men
den koopers reeds tegemoet gekomen door
nieuwe maximumdétailprijzen in den vorm
van offideele publicaties, die men kan uit
knippen en bewaren. Het nieuwe besluit is
een tweede stap in die richting. Het is wel
duidelijk, dat het veel eenvoudiger wordt
om na te gaan, om men den juist en prijs be
taalt.
den soorten afval zal, zooals bekend, ver
plicht zijn, doch men behoeft het niet voor
niets te doen. Er komen voor sommige soor
ten maximumprijzen, welke de ophaler zal
mogen betalen en zonder welke men kan wei
geren, den inhoud van zijn vijf kistjes af te
geven.
SCHERPE TOON IN DE TURKSCHE
PERS. AANDANG OM POLITIEK
VAN ONAFHANKELIJKHEID TE
TE HANDHAVEN.
In de Turksche pers vormt de ineenstor
ting va n Grieken land en die vlucht van het
Engelsche expeditieleger het onderwerp van
tien da>g. waarbij scherpe kritiek op de hou
ding van Engeland geleverd wordt. Het
blad Cumhuriyet verwijt Engeland tusschen
de regels door verraad aan de bondgenoo-
te ndoorte zeggen, dat de tot capitulatie ge
noodzaakte Grieksche legere in Macedonië
en Epirus een slachtoffer van de overhaas
te Britsche vlucht geworden zijn. Het blad
Yeni Sabah schrijft, dat de Britsche hou
ding het vertrouwen jegens Engeland in
de Miiddellandsche Zee geschokt heeft en
dat het Londen in de toekomst moeilijk zal
vallen, buitenstaanders van zijn werkelijk
doeltreffende en offervaardige hulp aan
bondgenooten te overtuigen.
Het blad Ulus schrijft, dat de Turksche
politiek als beginsel en grondslag de onaf
hankelijkheid' en nationale verdediging des
lands heeft en daarom nooit veranderd zal
worden. Turkije heeft gedurende de twintig
maanden van den oorlog aan dit beginsel
vastgehouden en steeds een duidelijke hou
ding aangenomen. Turkije is vastbesloten
daaraan ook in de toekomst vast te hou
den.
Ten slotte schrijft het blad, dat de Zon
dag j.1 door Hitier afgelegde verklaring
betreffende Turkije groote bevrèdiging
heeft gewekt.
Op zoek naar water in
de woestijn. Inboor
lingen zijn de Daitsche
soldaten behulpzaam bij
het slaan van een put.
(Orbis-Holland).
IRAK
Liever dan in handen
0 der Iraaksche soldaten
Goederenverkeer met Turkije ge
staakt. Iraaksche minister van
oorlog naar Ankara.
ENGELSCHEN BEHEERSCHEN
LEIDING VAN MOSOEL. BAG
DAD GEBOMBARDEERD.
Verschillende Engelsche bladen
eischen de vernieling van de Iraksche
oliebronnen. De News Chronicle en
de, Daily Mail schrijven, dat het be
ter is ze te vernielen dan ze in han
den van den vijand te laten vallen.
Volgens de meening van de „Daily
Herald" zou het verlies van de Irak
sche olie voor Engeland niet belang
rijk zijn, terwijl het gebruik van de
oliebronnen voor Duitschland een
groote hulp zou kunnen vormen.
Over den strijd in Irak blijven de berichten
schaarsch en tegenstrijdig. De communi
qués der Iraaksche regeering spreken over
het algemeen van hevige gevechten; vol
gens de zeer sobere Engelsche mededeelingen
is het bij Basra nog niet- tot een strijd van
bcteekenis gekomen, behalve in de lucht.
Echter spreekt de Iraaksche regeering de
Engelsche berichten, waarin werd verteld,
dat de helft der Iraaksche vliegmachines
vernietigd zou zijn, categorisch tegen. Het
goederenverkeer met Turkije is gestaakt.
De Iraaksche regeering heeft aan de Egyp
tische regeering, onder dankzegging voor de
goede bedoelingen, laten weten, dat zij geen
bemiddelingsvoorstel kan aanvaarden, daar
reeds vele middelen om tot overeenstem
ming te komen, zijn geprobeerd. De Iraak
sche minister van oorlog heeft zich naar
de Turksche hoofdstad .Ankara begeven. Het
D.N.B. meldt, dat volgens ontvangen be
richten de opstand der Iraakschp regeering
een golf van sympathie in de Arabische lan
den heeft doen ontstaan, die steeds grooter
wordt.
Het Engelsche dreigement dat bommen
geworpen zullen worden op open Iraksche
steden, heeft in de Islamietische wereld groo
te verontwaardiging gewekt, zoodat van
vele kanten de afkondiging van den heiligen
oorlog tegen Engeland wordt geëischt.
Krijgsberichten.
Volgens te Rome uit Irak ontvangen be
richten zouden de Engelsche troepen het
fort Roetba bij de grens van Transjordanië
bezet hebben.
Radio Bagdad heeft gemeld, dat Engel
sche vliegtuigen een aanval op Bagdad
hebben gedaan. Op woonwijken werden
eenige bommen geworpen. Een beroemde
Moskee werd getroffen door een bom, die
echter niet ontplofte.
Volgens een bericht van Associ
ated Press uit Cairo zouden de
Britsche troepen het Iraksche Cor
don om het vliegveld Habbanijah
doorbroken hebben en de petroleum
leiding van Mosoel weer beheersohen
Het opperbevel van de Iraksche lucht
macht heeft in een communiqué medege
deeld, dat de beschieting van Habbanijah
door artillerie buitengewoon doeltreffend
is geweest. Ook de spoorlijn en talrijk rol
lend materiaal werd getroffen. Het Irak
sche luchtwapen heeft voltreffers geplaatst
op een munitieopslagplaats. Het Iraksche
vliegveld Alrasjid is door de Engelschen
gebombardeerd. De schade is niet noemens
waard. Bij Habbanijah zijn acht Engel
sche vliegtuigen neergeschoten.
Vijf Britsche transportvliegtuigen hebben
getracht bij Haditha troepen te landen. Een
transportmachine- werd brandend neerge
schoten.
De uit twintig koppen bestaande beman
ning werd gevangen genomen. De overige
machines keerden om. In totaal hebben de
Engelschen op 6 Mei elf vliegtuigen, en wel
negen bommenwerpers en twee transport
machines verloren. Vijf verdere machines
werden zwaar beschadigd. Het Iraksche
luchtwapen heeft geen verliezen geleden.
Aanvallen op open steden.
Maadag heeft de Iraksche regeering in
een officieel communiqué melding gemaakt
van aanvallen van Britsche vliegtuigen op
open Iraksche steden in den loop van de
voorafgaande 24 uur. In het communiqué
worden deze aanvallen een poging van Enge
land genoemd om het moreel van de Irak
sche burgerbevolking te ondermijnen, nu
oproepen, vlugschriften en pogingen tot om-
koopen niets hebben opgeleverd.
Verklaring van Churchill.
Chuchill heeft gisteren tijdens zijn uiteen
zetting in het lagerhuis bekend gemaakt,
dat Engeland reeds in Mei van het vorige
jaar overwogen had, troepen naar Irak te
zenden om de verbindingslijnen aldaar te
beschermen. Helaas heeft Engeland destijds
de beschikbare troepen naar Egypte moeten
zenden.
De Br.-Indisohe onafhankelijkheidsliga heeft
een molie aangenomen tot steun aan Iraks
strijd tegen Engeland. Deze motie zal aan
alle Aziatische volken toegezonden worden
om moreele steun aan Irak te geven.
Behalve de Palestijnsche studenten van
de Amerikaansrhe universiteit te Beiroet
hebben ook de Koerdische veteranen uit de
omgeving van Arbil zich als vrijwilliger
voor den strijd in Irak aangemeld. De
Iraaksche arbeiders hebben zich bij de
Iraaksche regecring gemeld voor vrij willi
gen arbeidsdienst in alle gebieden.
De liga voor Indische onafhankelijkheid
te Tokio heeft een resolutie aangenomen,
waarin Irak alle steun wordt toegezegd in
den strijd tegen Engeland. Deze resolutie
wordt tot alle Aziatische volken gericht met
do aansporing. Trak moreel te steunen.
O.F.T. meldt uit Beiroet dat de Iraaksche
regeering heeft besloten tot vordering van
de particuliere auto's. De minister van jus-'
litie heeft met. ingang van 1 Mei de Brit
sche adviseurs, presidenten van rechtban
ken en amhtenaren afgezet en wel wegens
schending der discipline wegens ongehoor
zaamheid en optreden tegen het openbare
bestuur.
BURGEMEESTER VAN NEW YORK IN
DE REGEERING.
Bespreking met Roosevelt.
President Roosevelt heeft gisteren alleen
den eersten burgemeester van New York,
La Guardia, ontvangen, die tevoren eeri
onderhoud had met Hopkins. Hopkins is
belast met de ten uitvoerlegging van de
wet tot hulpverleening aan Engeland. In
dit verband worden de geruchten veelvul-
digcr, volgens welke La Guardia een regee-
ringsfunctie zou krijgen in het kader van
de. Amerikaansche wapening.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
5.56 uur
VOLGENDE WEEK BOTER MET
REDUCTIE VOOR HOUDERS VAN
VETKAARTEN.
Gedurende het tijdvak van Donderdag 8
Mei tot en met Zondag 23 Mei a.s. zullen
wederom twee bonnen van de boter- en vet-
kaart recht, geven op het koopen van boter
of margarine.
In verband-met technische moeilijkheden,
o.a. bij de inlevering der bonnen door de
detaillisten, wordt thans één bon aangewe
zen en zal in den loop van de volgende
week de tweede bon bekend worden ge
maakt. De met „15" genummerde bon van
de boterkaart geeft recht op het koopen
van 230 gram boteren de met ..15" genum
merde bon van de vctkaart geeft recht op
het koopen van 250 gram margarine of 250
gram boter. De verbruiksperiode van dezen
bon loopt van Donderdag 8 Mei tot en met
Zondag 25 Mei a.s.. terwijl ér nog tot en
met Woensdag 28 Mei op mag worden ge
kocht.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
op bon „15" van de vetkaart geen boter
met reductie beschikbaar wordt gesteld,
hetgeen wel het geval zal zijn met den bon,
die in den loop van de volgende week wordt
aangewezen.
Men kan weer zelf brood bak
ken, mits men het vroeger ook
geregeld deed.
(van onzen Haagschen correspondent)
Naar wij vernemen is vanwege het
Rijksbureau voor de Voedselvoor
ziening in Oorlogstijd een regeling
getroffen, ten einde degenen, die
vroeger zelf hun brood bakten, in
de gelegenheid te stellen, dit ook
voortaan weder te doen. Zulks als
aanvulling van de regeling voor
het bakken van brood uit graan
van eigen oogst.
De nieuwe regeling is dus voor
zelf-bakkenden van gekocht meel.
Men moet zich met alle broodkaar
ten naar de plaatselijken Bureau
houder van het Rijksbureau bege
ven om de aanduiding „zelfbakken"
te laten aanbrengen, waarna men
op de broodkaarten bij de bakkers
bloem of meel kan koopen en wel
per bon 70 gram van de regeerings
melange, zooals de bakkers die
zelf ook gebruiken.
DARLAN CONFEREERT MET
DUITSCHE OVERHEID.
De algemeen gevolmachtigde der Fransche
regeering in het.bezette gebied, ambassa
deur de Brinon, deelt, naar het persbureau
O.F.I. meldt, mede, dat bij de besprekingen
welke de laatste dagen tusschen het plaats
vervangend hoofd van den staat, admiraal
Darlan. en de Duitsche overheid in Parijs
hebben plaats gehad, een overeenkomst is
gesloten.
Deze overeenkomst bepaalt in de eerste
plaats dat de afbakeningslijn tusschen 't be
zette en het onbezette gebied in het alge
meen voor hel verkeer van goederen en gelds
waarden wordt geopend.
Aan personen zal het passeeren van de
demarcatielijn worden toegestaan, in geval
van ernstigp ziekten of van een sterfgeval
bij naaste bloedverwanten. Voorts is voort
aan het postverkeer met postkaarten tus
schen het bezette en het onbezette gebied
toegestaan. Leden van de Fransche land- en
luchtmacht zullen voortaan verlof krijgen
op dezelfde voorwaarden als tot dusver gol
den voor leden van de marine. Voorts zijn
besprekingen geopend, aldus luidt het be
richt van den algemeen gevolmachtigde ver
der. over een verlaging van de kosten der
bezetting. Het voornemen bestaat tot een eer
ste verlaging van deze kosten van twintig
toj vijftien niillioen Rijksmark, of van 400
tot 300 millioen francs. De besprekingen
worden voortgezet.
