m N1PPER EN PELLE
Uitbreiding
HeLen
unn H0T moeRRS
van den oorlog langs de
lijn Birma-Sinqapore 1
De onlusten in
Britsch - Indië
Radioprogramma
161.
In de. oertfld.
1. De tijd-machine wijst nu
het jaar 200.000 voor
Christus aan; we moeten
dus nu op het ergste voor
bereid zijn!
2. „Mag ik me even voorstel?
len, mijn naam is Nipper;
kunt u ons misschien ver
tellen, waar we ons hier
bevinden, en wat voor een
eigenaardig schepsel u
bent.
„Wannëer iemand eigen
aardig is, dan ben jij dat
wel; je moet me niet sto
ren, want ik zoek naar
vuursteen!"
162.
Nipper helpt een handje.
1. „Nu zullen wij u eens evei
laten zien, hoe men tegen
woordig in een padvinders
kamp een vuur aanmaakt
Kijkt u maar eens!"
„Het gaat heel eenvoudig
Wanneer het harde staafj
in het weke hout snel rond
draait, vat het vlam, zoo
als u ziet!"
„Wel alle mensen! waar
wij eigenlijk ons hele leven
lang moeite mee hebben,
doet me dat ventje in één
handomdraaien
Vereenigde Staten grijpen
op tweeërlei wijze in
tsjank kai sjek zou moeten
SAMENWERKEN MET WESTER-
SCHE MOGENDHEDEN.
Voorziet men in Engeland en in
Amerika, dat de oorlog zich zal üit-
breiden tot het Verre Oosten? Men
zou het mootcn opmaken uit de
woorden van den nieuwen minister
van builcnlandsche zaken van
i Tsjang Kai Sjek op een banket in
•New York.' Hij sprak daar van een
linie BirmaSingapore, x waarlangs
het oorlogsgeweld 'zich zou ontwikke-
1 len.
Japansche strategen zijn dc meening toe
gedaan. dat de eerstvolgende groote slag zal
plaats hebben in 't ccbied van den Indisclicn
Oceaan en van beslissende, beteekenis zal
zal zijn voor de toekomst van Europa, Azië
en Afrika; Onder den Imlischen Oceaan zou
men in dit. verhand alle gebieden moeten
verstaan van Afrika over Arbaië tot aan de"
eilandengroep in den omtrek van Singa
pore.
Deze Japansche meening is gebaseerd op
Iwee feiten, die in nauw verband met el
kaar staan. In de eerste plaats op het feit,
dat de door. de Duitschers en Italianen in
Griekenland behaalde overwinning, bijgevolg
in het gebied van de Egeische zee het stra
tegische zwaartepunt in de Middellandsclic
Zee hebben verplaatst in do richting van dc
Aziatische Landerihmg (de kusten van Egyp
te en Palestina)., Men -neemt hier aan, dat
deze linie nog verder vooruitgeschoven zal
worden.
In de tweede plaats houdt men het feit
in het oog, dat in het gebied, dat zich uit
strekt tüsschen Palestina en Singapore ver
schillende volken wonen, die zich niet vrij
willig hebben onderworpen aan de Engelsehe
opperheerschappij, Deze volken streven das
naar onafhankelijkheid en zijn er volstrekt
niet over te spreken, dat de Engelschen hun
land gebruiken als bolwerk voor Engelsehe
doeleinden.
Wanneer men dus in Londen spreekt van
een verdedigingslinie, die zich zou uitstrek
ken van Palestina tot Birma, moet men daar
bij bedenken dat deze linie inwendig tal van
zwakke punten vertoont.
De Amerikaansche invloed bin
nen dezen kring. 4
Tusschen Palestina cn Birma bestaat vol
gens Japansche meening niet één land. dat
niet ecp „oude rekening" met Engeland heeft
te vereffenen. En ten slotte sluit zich aan
di' gebied de Chineescli -Japansche opera
tiezone aan. als-mede alle zuidelijke zones,
waarbij Japan ten sterkste is geïnteresseerd.
Op dit enorme terrein, dat tot dusver als
ccn centrum van de imperiale macht van
Groot-Brittannië geldt, grijpen thans ook de
Vereenigde Staten op tweeërlei wijze in. In
het Verre Oosten openbaart zich deze in
terventie in den vorm van openlijken steun
aan Tsjang Kai Sjek. Deze steun wordt
juist op dit oogenblïk bijzonder demonstratief
onderstreept door de reis van den zoon van
president Roosevelt en door de Engelsch—
Amerikaansche maatregelen en plannen in
de Zuid-Chineesche zee (Singapore, de Phi-
lippijneri, Nederlandsch-Indic).
In dc tweede plats richt dc Amerikaansche
politiek zich steeds duidelijker cn zonder
Feuilleton
Door Mouica Hart
•4.
Harry verstond de kunst zijn zin door te
drijven en een bankbiljet; van vijf pond deed
den waard tenslotte zwichten.
Zooals u wilt, heeren, mopperde hij, toen
hij hun met de druipende kaars voorging, de
krakende traptreden af. maar denkt er
aan dat ik u gewaarschuwd heb en niet ver
antwoordelijk ben voor de gevolgen.
Hij bracht hen tot de deur van de kamer
om vervolgens naar de gelagkamer af te
dalen.
De béide vrienden zagen het licht van zijn
kaars verdwijnen.
HOOFDSTUK V.
Daar zijn we nu in de spelonk van het
mysterie, zei Harry met een spottenden glim
lach, terwijl hij meteen de kaars, die zij had
den meegebracht aanstak. We zullen ten
minste den nacht comfortabel doorbrengen,
heter dan op het tochtige zolderl^hnertje van
onzen bijgeloovigen gastheer. Ik verwacht
niet, dat wij last zullen hebben van den
geest van wijlen den heer William Marden, in
leven vermoedelijk eerbiedwaardig drankcon
sument!
Philip was het daar volkomen mee eens.
Een nadere inspectie van de kamer deed hen
zien, dat de voornaamste deelen van het meu
bilair zooals het ouderwctsche bed, met zijn
vier stijlen, de eiken klecrenkast en eenige
van' de stoelen niet van het soort waren, dat
men zou verwachten in een eenvoudige
plattelandsherberg. Ze leken afkomstig uit
een of ander deftig landhuis, met hun onmis
kenbare kenteekenen van verwaarloosde def
tigheid.
Harry bekeek nauwkeurig een van de stoe
len, een zwaar, antiek, eiken meubelstuk.
Ik zou wel eens willen weten, waar dit
vandaan komt. Het is achttiende-eeuwsch e"
kijk eens P.hil er staat hier een wapen op Jen
rug, maar het. is half afgesleten.
omwegen op de westelijke zone van den In-
dischen Oceaan, door het zinspelen op de
Amerikaansche belangen bij de pcirolcumge-
bieden in de Perzische golf en door het op
verschillende punten ingrijpen ip de gebeur
tenissen in het nabije Oosten.
De rol, die aan Tsjann Kai Sjek
is toegedacht
In het westelijke deel van dit gebied kan
dc Amerikaansche invloed zich minder doen
gelden, omdat de kern van de gebeurtenis
sen in de daarbij betrokken landen ligt, waar
in de Amerikanen minder goed kunnen door
dringen. Dc strategische lijn in de omgeving
van Singapore echter ligt veel dichter in het
bereik van Amerika. Hier nu zou Tsjang Kai
Sjek de rol zijn toegedacht, de gemeenschap
pelijke belangen tegenover Japan te verde
digen.
De nieuw benoemde minister van buiten--
landsche zaken van Tsjang Kai Sjek, die
vroeger in Londen stond en zich thans op de
doorreis naar Tjoenking in New York be
vindt, moet volgens zekere berichten ter gele
genheid vap een banket, dat te zijner eere
was aangericht, hebben gezegd, dat de oor
log zich dreigt uit te breiden langs de linie
Birma—Singapore en in dat geval zou
het zuidwesten van China de hoofdbasis vor
men van de democratische staten in den
strijd tegen de spilmogendheden. Met deze
rolverdecling schijnen de aanwezige Engel
schen en Amerikanen het volkomen eens te
zijn geweest.
Bij den buitenstaander rijst echter de
vraag indien de oorlog .zich" inderdaad in
die richting uitbreidt, hetgeen nog geenszins
vaststaat hoe het gestéld is met de verbin
ding tusschen Tsjoengking cn zijn Engelsch
Amerikaansche bondgenooten. Dit is een
punt, dat niet over het hoofd mag worden
gezien. Wanneer er sprake mocht zijn van
Samenwerking, dan is dit zeer zeker geen
kwestie van ondergeschikt belang.
DE BINNENLANDSCHE POLITIEK IN
ARGENTINIë.
Met 41 tegen 19 stemmen heeft de radi
cale parlementsfractie besloten haar maan
denlang geduurd hebbende intransigentie
op te geven en weer actief met de regee
ring samen te werken.. In radicale kringen
wijst men er op,- dat dit beèluit niet het
zelfde beteekent als prijsgeven vhn de op
positie tegen dc rcactionnaire tertdenties
van de regeering. Algemeen neemt men
aan, dat de radicalen gebracht zijn tot dit
besluit door den wensch zichzelf niet uit te
schakelen van een actieveren invloed op
buitenlandsch politieke problemen, die in
verband met de internationale ontwikkeling
sterk op den voorgrond komen te staan.
Philip hield de kaars er vlakbij en uitte een
vei'baasden kreet.
Dat is het wapen van de Tarra nts! Ik
herinner het mg van brieven, die vader mij
wel eens heeft laten zien. Die dingen moeten
van Wendlesham Manor komen!
Vermoedelijk op een veiling gekocht,
door den oorspronkelijken eigenaar van de
herberg, meende Harry.
Hij liep naar het bed om ook dat te bekij
ken. Het was een groot eiken meubel met
zware gordijnen, waarin allegorische voorstel
lingen waren geweven.
Het is haast niet te begrijpen, meende
Harry, dat zoo'n bed naar deze herberg is
verdwaald; ik begrijp niet, dat de tegenwoor
dige eigenaar, Lord Raynour, er nooit over
gedacht heeft het terug te koopen. In ieder
geval lijkt het me een interessante gewaar
wording er den nacht in door te brengen.
Philip scheen minder voor het experiment
te voelen.
Als je er niets tegen hebt, slaap ik van
nacht op de sofa en mag jij er in je eentje
van genieten.
Hij trok een van de gordijnen opzij.
Het ziet er niet erg aanlokkelijk uit, zei
hij.
Ik denk, dat onze goede vriend Marden
er nooit over gedacht heeft, na die geschie
denis voor een paar behoorlijke lakens te zor
gen, antwoordde Harry. Maar ik kleed me
tóch niet uit.
Ik geloof dat ons eerste plan het beste
was, namelijk met een paar dekens in de
warme gelagkamer te blijven slapen.
Philip hield nog steeds het gordijn van het
hed in zijn hand, terwijl hij zijn handen la->gs
den houten kant bewoog. Plotseling keel? hij
verschrikt over zijn schouder,
i Wat was dat?, fluisterde hij.
HET BEWAPENINGSCENTRUM
VAN HET VERRE OOSTEN.
TROEBELEN IN BOMBAY
KUNNEN VERSTREKKENDE
GEVOLGEN HEBBEN
CONGRESPARTIJ TRACHT UIT
ALLES MUNT TE SLAAN.
(V.P.B.) Het wordt hoe langer hoe onrus-'
tigcr in de Engelsch-Indische steden. In tal
van gevallen heeft de politie zich genood
zaakt gezien, handelend op te treden cn zelfs
de hulp van de militairen in te roepen.
Thans is het ook tot onlusten in de arbei
derswijken in Bombay gekomen.
Dit is een zeer bedenkelijk, verschijnsel
en kan vérstrekkende gevolgen hebben. In
dië is in dezen oorlog namelijk niet alleen
een menschenreservoir, zooals in den we
reldoorlog, doch heeft tegenwoordig een
bijzondere beteekenis gekregen, omdat het
kan worden beschouwd als F.ngelands be
wapeningscentrum voor het Verre Oosten.
Dit. bewapeningsccntnun is na de .economi
sche conferentie te Simla in October van
het vorige jaar In versneld tempo uitge
bouwd.
Het kreeg tot taak, alle onder Brit-
sche souvereinitcit staande landen
aan geile zijde van het Suezkanaal
van oorlogsmateriaal van allerlei
aard te voorzien. Volgens betrouw
bare schattingen geeft de Indische
bewapeningsindustrie op dit oogen-
blik werk aan meer dan 1.5 mdlli-
oen industrie-arbeiders, afgezien
nog van de millioenen arbeiders in.
kleinere bedrijven en handwerks
lieden, die eveneens bij het bevyape-
nings-procedé kunnen worden be
trokken.
Zoolang de troebelen zich bepaalden tot
slakingen, die hier of daar uitbraken, of
;ot onlusten van geringen omvang, was het
gevaar niet zoo groot. Doch de zaak krijgt
een geheel ander aanzien, als de gisting
zich ook openbaart in de arbeiderswijken,
zooals thans in Bombay. Dan zou er inder
daad gevaar bestaan voor Engelands bevva-
Harry stond aan het andere eind van de
kamer en bekeek de kleerkast. De kaars
stond naast hem en dientengevolge, was Phi
lip in het. half duister gehuld.
Wat er was vroeg Harry en ernstig
voegde hij er aan toe: Kerel, je moet niet
toegeven aan je zenuwen!
Hoorde jij dan niets?
Philip' liet het gordgn los en kwam op
Harry toe.
Weineen, antwoordde deze. Jij wel?
Dan moet het verbeelding zijn; ik denk
dat mijn zenuwen een beetje van streek zijn.
Waar leek het-geluid op?
Ik kan het moeilijk zeggen. Het was een
doffe slag, maar ik kan niet de plaats bepa
len, waar het geluid vandaan kwam. Het. zou
dichtbij me of veraf hebben kunnen zijn. En
na dien plof was er iets, dat op een zucht
leek. Op dat oogenblik had ik wel kunnen
zweren, dat er iemand bjj ons in de kamer
was. j_.aten we naar beneden gaan om te eten;
dan kunnen we besprenen, wat we verder
zullen doen. Kom, Harry!
Er was een zweem van geprikkeldheid in
zijn toon. Laat die ellendige kast nu maar.
Ik veronderstel niet, dat er iets in verbor
gen is.
In ieder geval is ze op slot, antwoord
de Harry, toen hij met zijn vriend bij de deur
stond. - Maar. Philip, ie moet me niet vra
gen het plan op te geven om hier den nacht
door te brengen. Ik geef nooit iets op. dat ik
me voorgenomen heb en bovendien ga ik
Marden geen vijf pond voor niets cadeau
doen!. Neen, ouwe jongen, je moet me dezen
nacht mijn gang laten gaan. Ik beloof je de
rest van den tijd, dien we in Dartmoor door
brengen, gehoorzaam te zullen zijn. Wat hin
dert het als ik hier slaap en jij in degelag
kamer
pening, voorzoover Indië daarbij betrokken
is.
Van dit gevdar is men zich in Engeland
zeer goed bewust. Niet voor niets is er bij
den minister voor Indië, Amen', op aan
gedrongen. zich persoonlijk daarheen te be
geven. 'Men moet in Engeland alles in het
werk trachten te stellen, om te voorkomen,
dat- de politiek zich van de onlusten mees
ter maakt. Men moet niet vergeten, dat de
machtige Congrespartij uit alles munt
poogt te slaan.
CANADEESCHE VAKVEREENINGINGS-
LEIDERS GEARRESTEERD.
'E 'J JSfi'C'
6.15 Lezing „Roemenië".
6.30 Gramofoonmuziek.
7.00 BNO: Economische vragen van den dag.
7.15 Septet.
8.00 BNO: Nieuwsberichten.
8.15 Spiegel van den dag.
8.30 Omroeporkest, en soliste.
9.10 Causerie „Nederland voedt zich zelf",
productieslag 1941.
9.25 Avondwijding, voorbereid door het Vrijz.
Prot. Kerkcomité.
9.30 Berichten (Engelsch).
9.45 B.N.Ö.: Engelsehe berichten.
10.00 B.N.O.: Nieuwsberichten, sluiting.
Nederlandsch Programma.
Hilversum II. 301.5 m.
De secretaris generaal van de Canadeesche
vakvereeniging van kousenarbeiders heeft
in Philadclphia op een vakverccnigingscon-
gres' verklaard, dat in Canada vakverecni-
gingsleidcrs zonder duidelijk motief op in
struetie van de regeering gearresteerd zijn.
In concentratiekampen aan de rivier de
Ottawa zijn reeds 69 vakveréenigingsleiders
opgesloten. -
VRIJDAG 9 MEI 1941.
Nederlandsch Programma.
Hilversum I. 415.5 m.
6.45 Gramofoonmuziek.
6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.45 Ochtendgymnastiek.
8.00 BNO: Nieuwsberichten.
8.15 Schriftlezing en meditatie (uitzending-
voorbereid door de Christ. Radio Stichting).
8.25 Gewijde muziek (gr.pl.).
8.45 Gramofoonmuziek.
10,20 Declamatie.
10.40 Gramofoonmuziek.
11.00 Klaas van Beeck en zijn dansorkest.
11.30 Viool en piano.
12.00 Orkest Eloward.
12.42 Almanak.
12.45 BNO: Nieuws- en economische berichten.
1.00 Salonorkest en pianospel.
2.15 Voor de vrouw.
2.30 Ensemble Bart Ekkers.
3.00 Zang met pianobegeleiding.
3,30 Orgelmuziek.
4.00 Lezen in den Bijbel (uitzending voorbe
reid door het Vrijz. Protest. Kerkcomité).
4.20 Gramofoonmuziek.
4.30 Gramofoonmuziek (met toelichting).
5.00 Gramofoonmuziek.
5.15 BNO: Nieuws-, economische- en beursbe
richten.
5.30 Omroeporkest.
Dat gebeurt in geen geval, protesteer
de Philip; als je dan met alle geweld hier
wilt slapen, blijf ik bij je. Als er spoken zijn,
zullen we ze samen trotseeren! En laten we
nu naar beneden gaan, want ik rammel van
den honger.
Daarop verlieten de beide vrienden de ka
mer. Harry sloot de deur achter zich.
Ik vind, zei hij. de hand nog op de
kruk, dat we de kamer moeten nemen
zooals ze is. Het is niet noodig, dat Marden
hier nog rondscharrelt.
Daarop haalde hij den sleutel uit het slot
en stak hem in zijn zak.
HOOFDSTUK VI.
En jullie brengen dus je vacantie in
Dartmoor door en je hebt al tegenspoed ge
had op de eerste excursie? Daar ben ik toch
eigenlijk big om, want daardoor heb ik het
genoegen, jullie hier te ontmoeten.
Het was Lord Raynour, die aan het woord
was. Hij had het zich gemakkelijk gemaakt
in een eenigszins bouwvalligen leuningstoel,
dien hij bij den haard had geschoven, en
rookte een geurige sigaar.
Hij was een populair man, in Londen en
in den omtrek van zijn landgoed, deze Cyril
Franklyn, sedert den dood van zijn oudsten
broer, nu vijftien jaar geleden. Lord Ray
nour. Deze titel was wel het belangrijkste
deel van de erfenis geweest, want zijn vader
en broer hadden er maar op los geleefd en
zoo was de Raynour State, in het Noorden
van Engeland gelegen, zwaar verhypotheekt
Lord Raynour was niet ver van de zestig
maar zag er nog .uitstekend e-eoonserveerd
uit, iets meer dan middëlma"g groot en
zorgvuldig gekleed. Zijn her w3C grijs, zijn
gezicht glad-geschoren; zijn heele voorkomen
6.45 Gramofoonmuziek.
6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.45 Ochtendgymnastiek.
8.00 BNO: Nieuwsberichten.
8.15 Gramofoonmuziek.
11.00 Voor de kleuters.
11.20 Gramofoonmuziek.
12.00 Berichten.
12.15 Omroeporkest.
12.45 BNO: Nieuws- en economische berichten.
1.00 De Ramblers.
1.30 Orgelconcert.
2.00 Haarlemsche' Orkestvereeniging en solist.
3.00 Gramofoonmuziek.
3.30 Voor de vrouw.
3.45 Amusementsorkest en soliste.
4.30 Voor de jeugd.
5.00 Gramofoonmuziek.
5.15 BNO: Nieuws-, economische- en beursbe
richten.
5.30 Ensemble Erika Helen.
6.00 Causerie; „Wat de Brbe] zelf zegt (uit
zending voorbereid door de Christ. Radio
Stichting)
6.15 Ensemble Erika Helen.
6.45 Toeristische raadgevingen.
7.00 BNO: Nieuwsberichten.
8.15 Spiegel van den dag of gramofoonmuziek.
8.30 Gramofoonmuziek.
8.45 Radiotooneel.
'9.20 Gramofoonmuziek.
9.30 Ensemble Bandi Balogh.
10.00 BNO: Nieuwsberichten, sluiting.
was dat van een welgesteld adellijken land
heer. Hij was van een ouderwetsche hoffe
lijkheid, die hem populair maakte bij arm en
rgk.
Vreemd, jullie hier te ontmoeten in deze
afgelegen herberg, zeide hij. nadat ze een
poosje gepraat hadden. Ik was verbazend
moe en ik was al half en half van plan maar
naar bed te gaan.
Philip, die bij het raam zat, vroeg waar
om Lord Raynour was genoodzaakt hier te
blijven.
Ja, Wendelsham is niet meer dan een
mijl hier vandaan en nu de mist weer zoo
onverwacht is opgetrokken (hij wees naar
het raam) zou het heel gemakkelijk zijn in
Mardens rijtuig naar huis te gaan, of mijn
eigen rijtuig te laten komen. Maar om de
waarheid te zeggen, ik ben erg benieuwd
naar het lot van den ongelukkigen gevan
gene, die daar in het moeras rondzwerft, en
dien de politie bezig is te vangen. Hij is er
gens in de buurt van Torren Mire en er is
een cordon rond hem getrokken. Jullie wa
ren in grooter gevaar dan jullie dachten,
toen jullie Torren Mire overtrokken, want de
politie heeft opdracht te schieten en een ver
gissing had gemakkelijk kunnen plaats heb
ben.
We hebben inderdaad politie gezien, zei
Philip. Maar weten ze zeker, dat hij hier
in de buurt is?
Hij is het laatst gezien in de buurt van
Wendlesham en hij had zijn gevangeniskle
ren nog aan. Jullie weten zeker wel, dat
deze Spencer Tarrant vroeger eigenaar was
van Wedlesham; ze denken dat hij in zijn
wanhoop ons kwaad heeft willen doen. Nu is
dit absoluut onmogélijk, want Wendlesham
wordt door de politie bewaakt. Maar toch
ben ik blij, dat mijn vrouw en dochter op reis
zijn.
Het spijt me voor Spencer Tarrant. zei
Philip; ik denk niet dat hij plan had u
kwaad te doen. Hij zal vermoedelijk kleeren
willen hebben. Bovtndien mijn vader be
weerde altijd dat Tarrant onschuldig ver
oordeeld w«s.
Dat ben ik volkomen met 'u eens. ant
woordde Raynour. Ik herinner me dat pro
ces heel goed. Uw vader was een vriend
van Spencer Tarrant, is 't niet?
Wordt veröolqd
