„URKERLAND' Gandhi toornt op Engeland Landbouwverlof leerplichtwet Succesvolle aanvallen op Zuiden en Midden Enge'and Het regende theebonaer Reorganisatie bij de werkverruiming De Noord Oostpolder groeit In „Werk en Steun", het tijdschrift voor steunverleening en werkverschaffing, doet Ir. W. H. van Eek eenige algemeene mede- dcelingen over een reeds aangekondigd en binnenkort te venyachten besluit inzake een geheele reorganisatie van loonen en arbeids voorwaarden van de tewerkgestelden bij de werkverruimingsobjecten. Het steun'oegrip en arnienzorgkarakter zal aan de werkverrui ming worden ontnomen. Aangaande de nieu we loonpolitiek deelt de heer "Van Eek o.m. het volgende mode: „De volwaardige arbeiders zullen een ga rantieloon ontvangen, dat gebaseerd zal zijn op het in de streek geldende landarbeiders- loon, waarbij aan de arbeiders, woonachtig in de meer stedelijke centra, een woonplaats- toelage zal worden toegekend, welke woon plaatstoelage zoodanig is berekend, dat grond loon plus woonplaatsloelagc even onder het ter plaatse geldende contractloon voor de ar beiders-grondwerkers, vasigelegd in groep III van het landelijk contract voor de bouwbe drijven, zal komen te liggen. Bij dezen opzet is van de gedachte uitgegaan, dat de bij de werkverruimingsweHtcn verlangde arbeid algemeen gesproken het midden houdt tus- schen landarbeid en den arbeid van den grondwerker in de bouwbedrijven. Daarnaast zal voor de arbeiders, die de vcr- eischte werkprestatie bij deze werkobjecten nog niet kunnen leveren om voor het ga rantieloon in aanmerking te kunnen komen, een overgangsloon worden vastgesteld, dat iets beneden het vorenbedoelde garantieloon zal liggen en welk loon op gelijken voet blijft geregeld als tot nog toe in de werkverschaf fing gebruikelijk was, d.w.z. het basisuurloon zal geheel in accoörd moeten worden ver diend, waarbij trainingstoeslagen het den nog zeer onkundigen arbeider bij dit werk mogelijk zullen maken het basisuurloon te halen. Toont de arbeider, die onder de bepalingen van het overgangsloon valt, door zijn werk prestatie dat hij geacht kan worden hét ga rantieloon waard te zijn, dan zal hij ten spoe digste worden overgeplaatst naar de groep van volwaardige arbeiders met de voor hen geldende garantieloonbepalingen. De verzorging van de plaatsing van de ar beiders, die vooralsnog geen werk in het zoo genaamde vrije bedrijf kunnen verkrijgen, zal worden opgedragen aan de organen van het rijksarbeidsbureau, derhalve los van de ge- gemeentelijlie instanties. De omzetting van het werklooeheidssub- sidiefonds in een algemeen arbeidsfonds, waaruit, los van de gemeentebegrootingen, ter uitvoering van een voldoende aantal werkverruimingsobjecten noodig voor de al- geheele opheffing der werkloosheid, subsidies dienen te wórden verstrekt, zal onvermijde lijk ten spoedigste op het van kracht wor den van het in dit artikel aangekondigde re- organisatiebesluit inzake de loonbepaling en de overige arbeidsvoorwaarden bij de werk verruiming, noodzakelijk dienen te volgen." en „Voor de scholen een plaag". In de leerplichtwet is de mogelijkheid ge opend, om aan de leerplichtige kinderen vergunning te verleenen de school tijdelijk niet te bezoeken ten behoeve van werkzaam heden' in voor de bedrijven van landbouw, tuinbouwbouw of veehouderij. Aanvankelijk was de duur van dat land bouwverlof gesteld op 6 weken. In 1921 is de duur, ongeacht de vacantiën. terugge bracht op twee weken, werd de leeftijd ver hoogd van 10 op 11 jaar, terwijl aangevraag de vergunningen moetpn worden geweigerd, wanneer de door de kinderen te verrichten landhouwwerkzaamheid in loondienst wor den verricht. Ondanks deze beperkende voor waarden werd in de laatste laren nog aan ongeveer 26.000 kinderen landbouwverlof verleend. Van verschillende zijden is in de laatste jaren aangedrongen op intrekking van het landbouwverlof. Echter zonder resultaat. Nu de Directie van den Landbouw over de mogeliikheid van int rekking" van dat verlof, zulks naar aanleiding van een ver zoek van den Nederlandschen Landarhei- dersbond (aangesloten bij het N.V.V.) aan den secretaris-generaal van het deparlemcnt van opvoeding, wetenschap en cultuurbe- Duifsch weermachberichf Britten werpen bommen op Ham burg en Bremen. Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakt bekend: Het luchtwapen viel in den afgeloopen nacht talrijke vliegvelden in Zuid- en Mid- den-Engeland met goede uitwerking aan. In hangars, kwartierruimten, technische in stallaties en benzineopslagplaatsen ontstón den zware branden. Op verscheidene vliegvelden werden bom- treffers geplaatst tusschen geparkeerde zwa re gevechtsvliegtuigen. Bij andere luchtaan- vaflen op industrieele doelen in de kustge bieden van Midden-Engeland ontstonden in een voor den oorlog belangrijke fabriek van Middleshrough. alsmede in de dockin- stallaties van Peimhroke groote branden. Gevechtsvliegtuigen vernietigden in het zeegebied van het St. Georgekanaal uit twee door oorlogsscbenen vergezelde con- vooien twee koopvaardiijschepen met teza men 16,000 brt.. en een tankschip van 8.000 brt, Bovendien werden drie groote koop vaardijschepen door bommen zwaar bescha digd. Bij een aanval op de Britsche zuidkust schoten Duitsche jagers vijf Britsche jacht vliegtuigen van het tvpe Snitfire neer. In Noord-Afrika wederzijdsche "activiteit „INDIë WORDT ONDERDRUKT". Rede van Britschen staatssecre taris weerlegd. In de Indische pers heeft Gandhi in een artikel de jongste rede van den Britschen staatssecretaris voor Indië, Amery, weerlegd. Amery, zoo schrijft Ganhi, verheimelijkt niet alleen den waren toestand van Indië, doch verdraait ook de feiten, wanneer hij be weert, dat Engeland aan Indië den vrede en welstand heeft gegeven. Hij is waarschijn lijk alle ernstige incidenten reeds weer ver geten. De z.g. onafhankelijke provinciale regecring en zijn daar. waar er dan eenige te vinden zijn, slechts een schijnbeeld, Het Engelsche regime heeft Indië vernietigd. Amery beleedigt en beschimpt de Indische intelligentie, zoo meent Gandhi, wanneer hij verklaart, dat de afzonderlijke Indische par tijen het met elkaar moeten eens worden. scherming, de mcening heeft gevraagd van de drie centrale landbouworganisaties, staat het vraagstuk weer in het teeken van dè al gemeene belangstelling. In verband daarmee ts zeker belangrijk, hetgeen enkele inspecteurs van onderwijs in het laatste onderwijsverslag (1939) om het tweeweeksche landbouwverlof hebben geschreven. De inspecteur van Tiel, in welk district in 1939 niet minder dan 1721 landbouwver- loven werden verleend, noemt het verlof „voor de scholen een plaag". De inspecteur te Goes. die er op wijst, dat slechts een klein gedeelte van de landbouwverloven wordt gebruikt voor land- en tuinbouwwerk zaamheden en in eigen bedrijf der ouders, schrijft in zijn verslag: „Tenslotte zijn er een aantal kinderen, die van de morgen tot de avond moeten wer ken in de kersenboomgaarden en dat wel zes weken achter elkaar, omdat vlak na het landbouwverlof nog vier weken zomerva- cantie volgen. Dnt is wel de meest ergerlijke vorm van kinderexploitatie die in deze streken voor komt. Vaeantie hebben deze kinderen niet gehad en als ze weer op school komen, kun nen ze zich nog een paar weken niet ver staanbaar maken vanwege de heeschheid opgedaan in den boomgaard". De inspecteur van Winschoten, in welk district in 1938 per 10.000 leerlingen 950 ge durende 1120 schooltijden wegens land bouwverlof verzuimden tegen slechts ge middeld 197 voor het geheele land, zegt van het verlof: „Sommige scholen zijn in de aardappel- campagne in de hoogste klassen vrijwel ont volkt. Het kan voorkomen, dat men 5 van de 27 leerlingen van de 5e, 6e en 7e klasse aantreft, 12 van de 25 e.d. Eensdeels om de kinderen zooveel mogelijk te benutten voor 'ten landarbeid, andprdeels om het orgeoor loofd schoolverzuim te temperen, wordt de periode voor het landbouwverlof meestal voste! d onmiddellijk aansluitend aan de herfstvacantie. Dit beteek ent in gunstige ge vallen, dat het onderwijs practisch 3 k 4 weken stilstaat, in ongunstige gevallen, om dat na de herfstvacantie het landbouwver lof en daarna het ongeoorloofd verzuim „genomen" wordt, anderhalve maand of van de artillerie. Duitsche duikbommenwer pers plaatsten in den nacht van 10 op 11 Mei bom vol treffers van het zwaarste kali her op drie eenheden van een Britsche vloöt form-itip fPr hoogte van Benghazi en dwon gen die terug te keeren. Op het eiland Mal ta plaatsten in den afgeloopen nacht Duit sche formaties gevechtsvliegers bomtreffers on de installaties van bet vliegveld Luca nismede op een torpedo-opslagplaats en op de staatswerf van de haven La Valetta. Er ontstonden groote branden en hevige ont ploffingen. De vijand wierp in den afgeloopen nacht met v>->' ster'-p strijdkrachten bommen voor namelijk op Hamburg en Bremen. De maie- rieele schade aan industrieele installaties :s gering. Andere schade ontstond vooral in woonwijken. Onder de burgerbevolking vielen dooden en gewonden. Nachtjagers en lucbtdoelartillerie schoten zeven van de aan vallende Britsche vliegtuigen neer. Tn de periode van 9 tot 11 Mei verloor de vijand in totaal 36 vliegtuigen. Hiervan werden er 19 door nac.btiagers. zes in lucht gevechten overdag en drie door de lucbt doelartillerie vernietigd. Een vliegtuig werd vn den grond vernield. Lichte zeestrijd- krachten schoten drie. de marineartillerie vier Britsche vliegtuigen neer. Tn dezelfde neriode gingen 18 eigen vliegtuigen verlo ren. Bij den grooten aanval op Londen in den nacht van 10 op 11 Mei hebben zich de be manningen van twee gevechtsvliegtuigen bijzonder onderscheiden nl.: 1. eerste luite nant Ihrig, feldwebel Lenger, onderofficier Wolf en 2. luitenant Komblum, onderoffi cier Lichtinger, onderofficier Sprenger, ge- freiter Schaefer. GANDHI, (Foto Pa Want de op de overlevering gebaseerde S gelsche politie heeft ten doel deze eemvt ding te verhinderen. De kloof tusschen' partijen zal zoolang blijven bestaan als i Britsche heerschappij in Indië, want wa neer deze heerschappij eens ophoudt, zulli de partijen het met elkaar eens word» Amery liegt, wanneer hij beweert, dat li congres alles of niets wil. Het tegendeel bewezen door het aanbod van Poone. waar een beperkte vrijheid van spreken we verlangd. Even belachtelijk zijn, zoo vi klaart Gandhi tenslotte, de beweringen vi Amery met betrekking tot den z.g. welstai van Indië. De groote massa van het Indisd volk valt steeds meer aan de ellende ti prooi, om-dat Indië door de Engelschi wordt onderdrukt. twee piaanden. Aantallen kinderen zi soms afwezig van eind Augustus/begin tember tot midden of eind October. Er reeds vaak geschreven over den ongustig invloed op het onderwijs, op de gezondhe der leerlingen, op hun gedrag en moraliti nu hun terugkeer in de school, dat h overbodig mag hecton, een nieuwe klaa zang aan de vele bekende klaagliederen t te voegen." Maar de regenmaker kwam niet eerlijk aan. Er zijn nog wel enkelen, die zoo af en t voor 'n goeden kennis een broodbon willi missen. Zelfs een vleeschbon weten bijzo der vernuftige lieden wel eens „op den ki te tikken", doch dat iemand u zoo ma een thee- alias koffiesurrogaatbon cadei doet, hebben de dislributieannalen tot m toe nimmer vermeld. Hoe verbaasd moet dan wel de vrouw g weest zijn, die enkele dagen geleden 's avon te ongeveer 7 uur een waren regen van d( gelijke papiertjes in de Nic. Beetsstraat o zich heen zag dwarrelen en waarvan e< naar schatting 14.-jarige jongen de milde v« spreider was. Terecht boezemde deze ove vloed van theebonnen de vrouw achterdocl in en zij stapte dan ook met de 84 kostba papiertjes, welke zij had verzameld, na het politiebureau Overtoom, waar zij v« nam, dat de bonnen waarschijnlijk van mi drijf afkomstig zijn. Britsche bommen op ons lam VIER VLIEGTUIGEN NEERO: SCHOTEN. In het afgeloopen weekeinde is de Britscl luchtmacht met eenige toestellen boven oi land geweest. Er werd een aantal bris-ar en brandbommen omlaag geworpen. Ifl t taal is één civiel persoon gedood en werdc er vier licht gewond. Van de Duitscl weermacht werd één persoon licht gewon- Verder werden acht woningen zwaar, I licht beschadigd en bracht de luchtdru aan een 100-tal huizen glasschade toe. D<x een brandbom werd een heidebrand ve oorzaak t; 30 H.A. heide brandden af. 1 een andere plaats werd een waterleidii beschadigd, die inmiddels reeds weer he steld is. De Engelschen moesten hun tochten bove ons land in dit weekeinde met vier hi< neergeschoten vliegtuigen betalen. Debema ningen kwamen hierbij deels om het levei en werden deels gevangen genomen. DE DUITSCHE GAATJESMUNTEN WORDEN ONGELDIG. De Rijkscommissaris voor de bezette Ni dérlandsche gebieden heeft met ingang va 15 Mei 1941 de Reichskreditkassenmnint« van 10 en 15 Reichspfennïg als wettig bt taalmiddel uit den omloop genomen. 9 munten zullen nog tot einde Mei 1941 dbo de Reichskreditkasse Amsterdam als doo de Nederlandsche Bank en haar filialen 1' betaling worden aangenomen of gewisseld Nadrukkelijk dient er op te worden eew« zen. dat deze maatregelen slechts betrek king hebben op de R ei chsk red i tkassenmiin ten. dit zij-n de Duitsche munten met eei gat, welke slechts bestemd ziin voor de cir culatie in de bezette gebieden, doch niet oi de rijksmunten, welke in Duitschland geldil zij-n Deze laatste blijven ook in het verkeö en kunnen in betaling worden genomen. De groote riet- en biezenvelden bij Blankenham zijn geheel droog en om naar het nieuwe land in den Noord Oostpolder te komen moet een heel eind door de hooge sten gels worden gewandeld. (Pax-Holland) DE TOEKOMST GAAT ZICH WIJZIGEN. (van een bijzonderen medewerker). Lange jaren hebben de visschers gezwalkt op dat stuk van de zee, dat nu machteloos ligt, en dat door twee dijken omklemd wordt in een machtigen greep. Ze hebben er visch,-die goud waard was. opgehaald. Ze hebben gezeild en gevischt, bij mooi, weer met volle zeilen, maar soms ook met de zeilen gereefd, vechtend tegen de golven. En thans zal de zee;p!aats moeten maken voor land, hier zullen 'boeren de heerschappij krijgen en niet meer de visschers. Dat stuk zee gaat zijn ondergang tegemoet Want het machtige gemaal bij Lemmer met z'n drie pompen. ,die elk 520 kubieke meter water per minuut voor hun rekening nemen, is reeds in Januari zijn werk be gonnen. Sinds dien tijd is de waterstand icdcren dag reeds 9 m.m. gedaald. Maar nog vlugger moet het. En enkele weken geleden werd het-gemaal bij de Voorst in werking gesteld, dat 1120 kubieke meter water per minuut naar buiten werkt. Nu daalt het peil 14 mm. per dag. En als nu in het laatst van Juni het Urker gemaal zijn werk kan beginnen, dan kan de boer gerust zijn. Dan zal het niet lang meer duren of het land is hoven en Urk zit voorgoed vast aan de „vaste wal". Namen. Urker land, zoo zal de nieuwe polder hee- ten. En vele Urkers zijn trots op dien naam. Maar de ouderen zullen zeggen: Urker land? We willen de zee! De zee hoort bij Urk en geen land. Het is een plaats voor schepen, en niet voor boerderijen. Verschillende nieuwe namen zullen her inneren aan mannen, die hun sporen ver diend hebben op het gebied van de Zuider zeewerken of de binnenscheepvaart. Het gemaal bij Urk zou den naam dragen van: Vissering, dat bij Lemmer: Beema en dat bij de Voorst Smèenge. Ook worden reeds namen genoemd van dorpen, die in den polder komen: Nagele. Espel, Kuinderveen, Rutse, Maanhuizen. Al- gcdeldorp, Kamperzand. Sommige van deze namen dragen een geografisch, karakter. De sluizen bij Urk, Lemmer en Voorst zouden hecten. Urkersluis, Friesche sluis en Voorster sluis. De visch moet uit den polder. Natuurlijk zit er nog heel wat visch in den nol der. En het zou jammer zijn. als die verloren ging. Daarom wordt de „onder- maatsche'' visch. die daar gevangen wordt, hii Lemmer weer uitgezet in het TJsselmeer. Dat is zorgen voor de toekomst buiten den dijk. En baoteriën er in. Maar ook voor de toekomst binnen den dijk wordt gezorgd. Want ongeever een maand geledon zijn in den Noordoostpolder in tegenwoordigheid van den burgemeester van Kampen enkele millioenen bacteriën uitgezet. Deze waren gekweekt in het 'a-bo- ratnrinm in Kampen. Men zegt. dat het voor de toekomst van den polder noodig is. dat deze bacteriën zich in den bodem nestelen. Zoo wordt alles gedaan wat maar mo gelijk is om de toekomst van den polder te waarborgen. Geen moeite wordt gespaard en men hoont dat de polder snoedig te be arbeid op zal ziin. Men zegt. dat. door deze bacteriën uit te zetten, de grond twee jaar eerder voldoende vruchtbaar zal zijn. Belannstelllng voor Urk. De laatste jaren staat Ürk wel in het cen trum der belangstelling. F,n geen wonder: Urk verandert, en het leeft than-sin de over- gnno-. Veel wordt er daarom over dit eiland met haar karakteristieke gewoon ten'geschre ven. Zelfs tot in het buitenland is de be langstelling doorgedrongen. Zoo beeft ie mand. die geruimpn tiid op Urk onderzoe kingen had verricht, in Berliin een lezing gehouden over de afstamming en de taal der bewoners. Tot welke orovincie zal Urk in de toekomst behooren? Dat is de vraag die don Urker nu bezig houdt. Thans is Urk nog ondergebracht hu de provincie Noord-Holland. En als de Ur ker te kiezen had, dan zou hij heel graag Noord-Hollander blijven. Maar geografisch zal Urkerland beter passen bij Overijsel of Friesland. En nu is het de vraag bij welke van die twee de nieuwe polder ingelijfd zal worden. Reeds thans hebben een Friesche en een Overïjselsche commissie een rapport uitgebracht over de toekomst van de nieu we polder. Want die polder zal de moeite van het betwisten waard zijn. Men verwacht dat er plaats zal zijn voor ongeveer 50.000 bewoners. Volgens de Frie sche commissie zal er hoofdzakelijk land bouw bedreven worden. En, men meent dat dit landbouwgebied op een hoog peil zal staan, zoodat het voor ieder een voorbeeld zal worden. Daar Friesland aan „landhonger" lijdt' en er elk jaar 2000 Friezen zich elders ves tigen, zullen er waarschijnlijk velen op Ur ker land aftrekken. Ook in de Wicringermeer wonen veel Friezen. De instellingen op akkerbouwge bied, die Friesland bezit, kunnen bijdragen tot een goede samenwerking. En daarna de Zuidwestpol der. Nu de Noordoostpolder zoover gevor derd is, wordt de biik geslagen naar het Zuidwesten. Want daar zal het werk wor den voortgezet. En een groot deel der Ur ker bevolking hoopt, dat mèn daar spoe dig zal beginnen. Want velen zijn „polder werkers" geworden. Zij zijn liever .Jbak- schipper" dan boerenarbeider. Thans is het wachten op het officiëele plan van de Zuidwestpolder. Urker jongens gaan een am bacht leeren. Het is de vraag, of er in later jaren nog een stuk brood op het IJsselmeer te ver dienen zal zijn. Daarom willen verschil lende ouders hun zoon een ander vak laten leeren. Voorheen gingen die jongelui vaak naar Den Helder en werden daar op de ambachtsschool opgeleid. Nu komt er in Kampen een ambachtsschool en men heeft er mee gerekend, dat ook leerlingen uit Urk deze school zullen bezoeken. Het spreekt vanzelf, dat dit voor de jongelui veel beter is Nu hebben de ouders ze iede- ren avond thuis. Zoo zien we, dat de toekomst van Urk zich al wijzigt. De polder groeit: vele jongelui gaan een ambacht leeren en Urk ziet reeds in de nabije toekomst de veranderingen tegemoet. Britscbe vliegtuigen boven Duitschland KUSTPLAATSEN AANGEVALLEN. Het Britsche luchtwapen heeft in den nacht van 11 op 12 Mei in verscheidene golven kustplaatsen in Noord-Duitschland aangevallen. Door brisant- en brandbommen ontstond in woonwijken op verscheidene plaatsen schade. Voor zoover tot dusver kon worden nagegaan is er geen schade toege bracht aan militaire of voor de oorlogvoe ring belangriike doelen. Nachtjagers en luchtdoel artillerie hebben vijf vijandelijke machines neergehaald. Italiaanscb weermachtWichf VIJANDELIJKE AANVALLEN AFGESLAGEN. Hef Ttaliaansohe opperbevel meldt: In ^oord-Afrika activiteit van de artil lerie in het gebied van Tob roek. Tn den nacht van 10 op 11 Mei hebben vijandelijke vlooteenbeden een poging gedaan om Benghazi te bombardeeren. Onze kustbatte- riien grepen terstond in en dwongen teza men met onze bommenwerpers den vij and tot den aftocht. Drie eenheden werden door bommen van zwaar kaliber mid scheeps getroffe.n. Tn Oost-Afrika heeft de viiand in den sector van Amha-Alaffi. met sterke strijd krachten aanvallen gedaan, welke echter overal gemakkelijk werden afgeslagen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1941 | | pagina 8