Mode
revue
Pinkstertijd
Menschelijke
curiositeiten
Geleerde mannen in Castricum
Leert taptemelk
gebruiken
Zaterdag 31 Mei 1941
Vierde blad
SE OPGRAVINGEN TE DORRE
GEEST LEVERDEN MERK
WAARDIGE RESULTATEN OP.
Waarschijnlijk overblijfselen van
een groot dorp gevonden.
Wanneer niet de heer Schermer uit Cas-
tricum zoo goed op zijn qui ,vive was ge
weest, had hij bii het uitgraven van een
sloot het oude kruikje niet gezien Maar
de heer Schermer was op zijn qui viv.e, ook
al omdat in de buurt, in een terpje al eens
eerder merkwaardige^voorwerpen waren op
gegraven. De vinder "waarschuwde het Mu
seum van Oudheden te Leiden, geleerde
mannen bekeken de inmiddels gebroken
kruik. lijmden haar weer aan elkaar eri
togen met goeden moed naar Dorregeest,
om mogelijk nog meer te vinden,.'dat ons
kan inlichten over het leven onzer voor
oudere. Er is meer gevonden, men heeft er
over kunnen lezen. Dr. Boers uit Leiden is
met zijn assistenten nog druk bezig en men
meent reeds, dat een prae-historische neder
zetting is gevonden. Het terrein leent zich
daar inderdaad voor, het is wat hooger ge
legen, dan het omringende land en voorts
zooiets als een overgang van het duingebied
tot het moeras, dat hier vroeger geweest
moet zijn. Een gelukkige omstandigheid is,
dat het Hoogheemraadschap tóch ter plaat
se. bezig is een weg aan te leggen, en alle
medewerking geeft, waarvoor de oudheid
kundigen natuurlijk zeer dankbaar zijn.
De heer Tromp uit Leiden heeft de dage-
lijksche leiding en wii vonden dezen heer bij
een zorgvuldig afgepelde strook grond, waar
op in den vorm van donkere strepen de
fundamenten van verschillende woningen
zichtbaar waren en die door hem nauwkeu
rig op teekening werden gebracht. Die tee-
keningen zullen voor de toekomst alles zijn,
wat. van de opgravingen overblijft. Want
straks zal hier de weg loopen en de sporen
van 'het oude dorp zullen voor altijd verdwe
nen zijn
Vermoedelijk zullen de huizen weinig groo-
ter zijn geweest dan 4x4 meter. Het bloot
gelegde st.u.k grond, waarop deze fundamen
ten werden gevonden, was op zichzelf ook
niet groot. Naar het" Oosten verliep het in
niet afgegraven grond, die zijn geheimen
voorloopig zal kunnen behouden. Want het
afgraven daarvan zou veel werk en daarmee
veel kosten vorderen, die helaas, niet kun
nen worden besteed.
Een groot dorp.
Toch valt wel met zekerheid te zeggen,
dat we hier te doen hebben met een groot
dorp- Dit blijkt uit het groot aantal putten,
dat in de omgeving wordt aangetroffen. In
het geheel waren er reeds vijf blootgelegd,
die alle volgens het zelfde systeem waren
.gebouwd. Juist was de vijfde door enkele
Ivakbekwame werklieden uitgegraven. De
'diepte er van was circa 1.5 M. Het model
was klokvormig. beneden wijd, naar boven
nauwer wordend. De diameter aan den
bovenkant was omstreeks 50 c.M. De wan
den waren opgehopwd uit ringen van plag
gen, die stuk voor stuk en in op elkaar
staande lagen duidelijk vielen waar te ne
men.
Een wagenwiel.
Het merkwaardige was. dat in drie
van de vier putten onderin, vermoe
delijk bij wijze van versteviging, de
velg van een houten wagenwiel
was aangetroffen.
De vijfde put hield op in het grondwater.
Men kon daar niet dieper graven, maar men
was ook aan den onderkant. Een der werk
lieden groef met zijn hand onder de onder
ste zoden laag door.
„Heb je het wiel al. Bert?", vroeg de op
zichter. Men amuseerde zich er over, al
zoover in de structuur te zijn doorgedron
gen, dat men met bijna volslagen zekerheid
wist. weer zulk een wiel te zullen aan
treffen.
Inderdaad. Bert vond het wiel.
Deze wielen vormden een puzzle op zich
zelf. Ze waren van hout en stellig oorspron
kelijk wagenraderen. Want op verschillende
plaatsen zaten de gaten voor de velgen.
Maar de constructie was zoo goed, dat ze in
dat opzicht nauwelijks' te onderschei-dien wa
ren van wielen uit -don tégénwoordigen tijd.
Alleen dé ijzeren banden ontbraken natuur
lijk. Uit den aard der zaak was 'het".hout
bijna vergaan, en zoo zacht, dat mep hét met
,de vinger kon indrukken. Maar de con
structie er van was duidelijk te zien.
We hoorden het vfeVmoeden uiten, dat ze
wel eens van de Romeinen afkomstig zou
den kunnen zijn geweest, met wie natuur
lijk handel "werd gedreven.
De ouderdom der nederzetting liet zich het
best afleiden, zoo zei men ons. uit enkele
Römeinscheoverblijfselen, die buiten ver
schillende andere voorwerpen waren aange
troffen. Onder deze laatste noemen we een
steen, vóórzien van een gat, vermoedelijk
ter verzwaring van netten en verschillende
kruiken. Een er van zat .nog half afgógraven
in een put.
Een rapport over en en ander zal echter
zeker verschijnen en we hopen daaruit onze
lezers te zijner tijd nog eens iets te kunnen
meededen.
Voor de vrouw
Martine Wittop Koning schrijft ons:
„Het betere is een vijand van het goede",
zegt een Fransch spreekwoord: iets wat op
zichzelf verdienstelijk is, vermindert voor
ons in waarde, wanneer we er iets naast
stellen, dat nog méér goede eigenschappen
heeft.
Die waarheid geldt ook op voedingsgebied.
Een voedingsmiddel kan ons uitstekende
diensten bewijzen, kan in waarde verschei
dene andere levensmiddelen overtreffen,
maar als we het gaan vergelijken met
iets wat ons nog* méér te geven heeft, dan
is er groote kans, dat liet in onze achting
daalt en dit wel des te meer. naarmate we
aan dat „nóg betere" gewend zijn geraakt.
Zouden we melk niet kennen als „volle"
melk .dan zouden we zonder twijfel enthou
siast zijm voor een voedingsmiddel dat ons
zooais taptemelk doet op voordeelise
wijze ruim voorziet van zéér hoogstaand, ei
wit. ons bovendien helpt aan de lang niet
altijd gemakkelijk te bereiken hoeveelheid
kalk in ons dagrantsocn. een belangrijk
aandeel heeft in het op peil houden van
onze vitamine B-yoorzicning en ons ten
slotte nog een hoeveelheid koolhydraten
brengt.
Zoo'n voedingsmiddel kunnen wé 'met. het
volste recht „goed" noemen; en nu het
„betere" in den vorm van volle melk r
maar karig tot onze beschikking staat, nu
is met recht de goede kans voor taptemelk
aangebroken.
Het is van belang voor de huisvrouw, dat
ze dit tot nu toe betrekkelijk weinig ge
bruikte voedingsmiddel in zijn eigenaardig'
hedien leert kennen.
Taptemelk is. door haar gebrek aan vet,
eerder geneigd tot aanbranden dan volle
melk. Een eenvoudig hulpmiddel daartegen
bestaat in het. van te voren met water om
spoelen van de pan. waarin taptemelk zal
worden gekookt, of beter nog het
eenigszins invetten van die pan met wat,
boter (het vette papier van een pakje boter
is hiervoor reeds voldoende).
Voorzichtigheidshalve roeren we af en toe
in de pan met taptemelk, terwijl we bij
het bereiden van een pap of een ander
meelgerecht dit. roeren nu en dan herha
len. vaker dan wé het bij ecri pap van volle
melk gewend zijn.
Als we hierop maar even letton, zullen
we verder geen moeilijkheden ondervinden
en zullen we de taptemelk aanvaarden als
't. Is Pinkstertijd, een won derschoone droom
Van bloeiend leven gaat weer langs de aarde
De wilgen groenen langs den weide-zoom.
En bruidsbouqueiten tooien weer de gaarde,
't Is al ontplooiing in een 'hooger licht,
Een openbloeien in de tooverdreven,
Geen grijze sluier sluit, den hemel dicht.,
Want de bezieling wijst den weg ten leven!
Het leven zelf aanvaardt dien rijken schat.
En we doorvoelen in ons diepste denken:
Hoe gaat de zon thans langs ons levenspad,
Nu boomen bloeien, teere kleuren wenken!
't..Is al zoo anders, dan het is geweest,
Een nieuwe geestkracht breekt de oude
banden,
Wjj zijn genoodigd tot een levensfeest,
Het Pinksterlicht gaat stralend langs de
landen!
En in den avond, als de zonne zinkt
In kleuren, die geen hand vermag te malen.
En tusschen roze avondwolken blinkt,
Vanuit de diepe, gouden hemelzalen,
Dan staan we even met onszelf alleen.
Een Pinksterlied gaat door ons leven zingen,
Dan leidt 't geluk langs zijn wegen heen,
Hoog boven alle aardsche, kleine dingen!
Doe, Pinkstertijd, ons Uw geluk verstaan,
Geef ons de kracht bij al ons zoekend werken
Tot nieuwen opbloei, die ons voort doet gaan,
En bij dien gang ons kunnen zal versterken!
Geef ons bezieling, die tot daden wékt,
Niet enkel om steeds zelf geluk te vragen,
Maar ook, wat and'ren tot een zegen strekt,
Steeds in Uw licht naar 't leven uit te
dragen!!
Pinkseren 1941.
KROES.
(Nadruk verboden.)
(Foto Scherl.)
een van de middelen, die dé gezinsvoeding
ten goede komen. Pappen, vlaas, eenvoudi
ge puddingen, verschillende soepen (aardap
pel-, erwten-, boonen-, selderij-, tomatensoep)
en sausen ((bloemkool-, koolraap-, peterse
lie-, lcaas-, tomatensaus). maar ook warrne-
melkdranken (chocolademelk, slemp, anijs
melk) laten zonder bezwaar die vervanging
van melk door taptemelk toe.
Een* paar recepten vaiï eenvoudige dage-
lijiksche gerechten mogen daarvan het be
wijs geven.
Havermout (2 k i personen)
1 liter taptemelk. lOO gr. (1 ons) haver-
ije&moer don .-bodem van den pan met een
ietsje bóterf breng ercre taptemelk in aan
de kook. nu en dan roerende. Strooi er de
havermout in, blijf roeren, tot. d"e pap kookt
en laat ze dan in de gesloten pan op een
zeer zacht vuur gaar worden, af en toe roe
rende (ongeveer een kwartier).
Voorzie de pap vóór het opdoen van wat
suiker: dat komt voor de suikerpot voor-
deeliger uit dan dat ieder zich op het bord
zelf van suiker bedient!
Griesmeelpudding (4 h 5 personen)
1 liter taptemelk. 100 gr. (1 ons) griesmecl,
75 gr. (5 afgestreken eetlepels) suiker, 1
pakje vanillesuiker.
Bèsmeer den bodem van de pan met wat
boter en breng er de taptemelk in aan de
kook.
Meng griesmeel. suiker en vanillesuiker
droog door elkaar, strooi het mengsel j-oe-
rende in de kokende taptemelk en laat on
der voortdurend roeren het meel gaar wor
den en de pap de gewenschte puddingdikte
aannemen. Giet de massa in een met koud
water omgespoelden vorm en zet dien op
een koele plaats tot de pudding koud en
stevig is.
Meestal ernstige geestelijke sto
ringen.
(N.P.B.) Er zijn wel eens heel intelligente
namen geweest, die beweerd hebben, dat
geen enkele mensch volkomen normaal is.
Dat is natuurlijk wel heel aardig, maar
wij zouden dat niet zoo grif willen onder
schrijven. Normaal is trouwens een heel
moeilijk begrip neen laten wij maar
liever, niet onze vingers branden. Men kan
echter niet ontkennen, dat er menschen
zijn die volkomen normaal schijnen, die
uitmunten door een groote intelligentie en
die toch de gekste dingen kunnen doen bij
het zien van aardbeien, kreeften, padde
stoelen of sommige visschen. Het zien of rui
ken van een bepaald voovverp, kan zelfs
hun dood veroorzaken.
De Römeinsche keizer Domitianus geraak
te buiten zich zelf, wanneer hij in zijn ver
trek een vlieg hoorde gonzen. In onze tijd
werd deze merkwaardige angst voor een
vlieg op nog krassere wijze gedemonstreerd
door een Amerïkaansch oörlogsvlieger; hij
kreeg, toen hij wederom een vlieg hoorde,
een zenuwtoeval waardoor zijn dood ver
oorzaakt werd. Van den hertog van Eper-
non wordt verteld, dat hij bij het zien van
een haas een flauwte kreeg. En wanneer
men het gelooven mag dan werd maar
schalk D'Albert van Frankrijk die verwant
was met Hendrik IV en die buitengewoon
veel moed bezat, bang als een kind wan
neer hij een varken zag. De Itali.aansche
dichter Casracciolli wond zich evenals
AAN HET EIND VAN
DE WEEK IN 'T ROOD,
GROEN EN WIT!
Een vlot pakje voor 't week
eind, rood, groen en wit ge
stroopt. De rok vormt een te
genwicht van do wel wat
stiefmoederlijk behandeld®
beenbekleeding.
LICHT ALS EEN VEER!
Deze zomersandalen zijn licht
als een veertje, want ze zijn
geheel uit kurk vervaardigd
Let eens op de dikke zolen! D'
kleuren zijn wit en blauw.
de meeste dames thans nog doen buiten
gewoon op wanneer hij een muisje zag.
Als deze dingen, die angst veroorzaak
ten waren tenminste te zien. Maar wan
neer het nu al voldoende is een woord uit
te spreken om een mensch ziek te maken,
dan zijn wij toch geneigd aan een ernstige
geestelijke storing te denken.
De ridder van Alcantra een bekewdi man
in Spanje, werd koortsig wanneer hij het
woord „lana". d.i. wol, hoorde. Wol zelf
waar toch heel veel menschen gevoelig
voor zijn deed heni niets. Van Francis
Bacon werd beweerd, dat hij flauw viel,
wanneer hij een wassende maan zag. De
Italiaansche arts dr. Scaligeir kreeg toe
vallen wanneer hij een grondeling zag. Ge
noemde Bacon was ook buitengewoon ge
voelig voor rozen.
Rozen schijnen vaak een funesten invloed
te hebben. Zoo mocht men een Zuideuro-
peesche vorstin nooit rozen schenken. Haar
hofdames moesten daar speciaal op letten,
wanneer er bezoek kwam. 'In Venetië leefde
een. familie, die zoo gevoelig was, dat alle
leden van het gezien tijdens de periode
waarin de rozen bloeiden, thuis moesten
blijven. Zij stierven allen tengevolge van
de complicaties die zich voordeden bij het
zien van een roos.
De vermaarde kardinaal Don Enrique de
Cardona werd ziek, wanneer hij een kamer
betrad, waarin geplukte rozen verwelkten.
Zijn collega Oliverius Carassa had naast
zijn vrees voor rozen een afkeer van appels.
Het schijnt, dat hij aan appels gestorven
is .terwijl een Boheemsch bisschop let
terlik door rozengeur stierf. Frans I van
Frankrijk kreeg neusbloedigen, wanneer hij
appelen rook. Wanneer er aan tafel appels
gegeten werden moest hij zijn neus dicht
stoppen. Verscheidene Poolsche koningen
moeten aan dezelfde kwaal geleden hebben.
Erasmus kreeg koorts wanneer hij visch
rook. Een zekere graaf Barrymore werd
steeds onwel, wanneer hij in de nabijheid
van viooltjes kwam.
En hoe is dit te verklaren? De artsen;
spreken van overgevoeligheid. Waar van
daan komt deze? Zooals wij boven al op
merkten heeft het niets met intellect te
maken. De Indiërs verklaren dieze fenome
nen door op de reïncarnatie te wijzen. Vol
gens hen is een voorval in een van de „vroe
gere levens" de oorzaak er van! Een ge
beurtenis, die in de ziel achterbleef, een
inearnatievonm die wij in ons nieuw leven
misschien geheel overwonnen hebben.
ONTSPANNING NA VOLBRACHTE
DAGTAAK.
Ieder mensch zoekt zijn ontspanning op
andere wijze, afhankelijk van aanleg en
liefhebberijen. Meestal 'houdt deze niet het
minste verband met het beroep, integen
deel, de ontspanning zal van geheel ande
ren aard zijn. De werkende vrouw, die den
ganschen dag op kantoor bezig is met boek
houden, stenografeeren of typen zal 't een
welkome afleiding vinden, wanneer zij
haar vrijen tijd door kan brengen met de
beoefening van een of andere sport, hetzij
zwemmen, fietsen, wandelen of wat ook.
Een zeer bekende schrijfster houdt zich
in haar vrije uren onledig met bakken,
terwijl verschillende filmsterren zich toe
leggen op het bereiden van fijne schotels.
Dieren brengen ook menigmaal ontspan
ning, zelfs vogels en aquaria met visschen,
Onze huisdieren, de hond en de kat. leiden
de gedachten veelal af van kleine moeilijk
heden.
Een man heeft eveneens bepaalde ont
spanningen, waaraan hij zijn vrijen tijd be
steedt. die hem niet doen denken aan den
dagelijkschen strijd om het bestaan. De ra
dio brengt velen afleiding, terwijl anderen
zich bezighouden met knutselen, postzegels
verzamelen, fotografeeren qn andere din
gen.
Ieder onzer, hetzij man of vrouw, heeft
in een of anderen vorm afleiding noodig,
die afwijkt van de dingen, welke den ge-,
heelen dag de gedachten in beslag nemen.
