DAGBLAD VOOR HOLLAMDS NOORDERKWARTIER
Syrië
Aanval van
Britschc
pantsertroepen
4
10.05 uur
Den Haag naar de 100.000
Rotterdam werkt aan zijn toekomst
Radiorede van
Churchill
NEDERL.-INDIë IN
DE BRANDING
Verduisteren
joodsche soldaten aan
Engelsche zijde
_Sdiinici*Com,«uL
Hoofdredacteur: J. KEESMAN, Schagen. B
Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „"Hollands Noorderkwartier" Schagen
BIJ EEN TEGENAANVAL VER
MELEN DE FRANSCHEN
ACHT ENGELSCHE TANKS.
Volgens te Vichy ontvangen be
richten is van het operatiegebied
Damascus niets te melden. Fran-
sche ^erkenningstroépen zijn in ac
tie geweest in de streek van Koe
netra. Bij Kissoe hebben sterke "En
gelsche gepantserde strijdkrachten
heftige aanvallen ondernomen doch
'zonder succes. Bij een tegenaanval
hebben'de Franschen acht Engel-
sche tanks vernield.
Volgens een bericht uit Beiroet hebben zes
Fransche jachttoestellen, die in het gebied
van Derzaa-Soeida opereerden om de Fran
sche strijd krach te nte land te steunen, 18
Britsche jagers van het type Gladiator ont
moet. In weerwil van hun numerieke min
derheid aanvaardden de Fransclien den
strijd; in een verbitterd gevecht werden drie
Engelsche vliegtuigen zeker en een vierde
waarschijnlijk neergeschoten. Een Fransch
vliegtuig moest binnen de vijandelijke linies
dalen.
Het Fransche persagentschap meldt uit
Beiroet: Ons luchtwapen van de marine
heeft Zondag om 19.00 een hevigen aanval
gedaan op Britsche zeestrijdkrachten aan de
kust. Een Britsche torpedoboot werd Ier
hoogte van Saida getroffen en ging in vlam
men op. Een tweede torpedoboot werd be
schadigd. Maandagochtend vroeg bij het
aanbreken van den dag kwamen onze sche
pen met vijandelijke zeestrijdkrachten, be
staande uit twee kruisers en vier torpedo-
1 booten in contact. Wij leden geen verliezen.
Heviger strijd.
Naar Reuter meldt, maakt het officieel*
communiqué van het Britsche hoofdkwar
tier bekend, dat de gevechten in den centra
le n sector van Syië toegenomen zijn in he
vigheid.
n-
>g
-•
n, I
Wederopbouw houdt
rekening met gezonde
ontwikkeling der stad
Duitschland optimistisch over de
vooruitzichten onzer eerste ha
venstad.
de
de
te
er-
ere
op-
ich
aar i
Het A.N.P. schrijft ons uit Rotterdam:
Toen de capitulatie van het Nederlandsche
leger op 15 Mei van het vorige jaar nau
welijks bekend was geworden en daarmede
in voor Rotterdam èn voor het land een ge-
ieel nieuw tijdperk in de wereldhistorie zou
leginnen, vervoegden Rotterdamsohe zaken-
ieden. zich bij den voorzitter van de Kamer
'an Koophandel en Fabrieken aldaar met
Ie vraag, wanneer met den wederopbouw
u kunnen worden begonnen.
Wanneer men zich even herinnert
welke algemeene verwarring er in
ons land kort na de capitulatie van
het leger heerschte, dan doet dit
krachtige initiatief van het Rotter-
damsche zakenleven, dat in dezelfde
dagen werd genomen, wel heel pret
tig aan. Temeer, omdat het gemeen
tebestuur der stad hetzelfde voetspoor
volgde. Ook dit college ging niet bij
de pakken neerzitten en richtte den
blik op de toekomst door op 18 Mei
1940 .den stadsarchitect ir. Witteveen
opdracht te geven tot het ontweerpen
van eèn plan voor den wederopbouw.
Wanneer eeri Duitsche autoriteit op een
dergelijke wijze over de toekomst van een
Nederlandsche havenstad spreekt, dan doet
dat het hart van iederen Nederlander goed.
En dat het het nieuwe Duitschland ernst
is Rotterdam straks in het herboren Europa
haar rol te doen spelen zagen dezer dagen
een aantal journalisten, dat op uitnoodi-
ging van. dr. Völckers naar Rotterdam was
gekomen, om zich door. eigen aanschouwing
van den wederopbouw 'op de hoogte te stel
len. Deze excursie bevestigde het vertrou
wen, dat niet alleen Duitschland,maar
thans ook Rotterdam zelve ten aanzien van
de toekomst der haven heeft en liet op over
tuigende wijze zien bijvoorbeeld bij de
werkzaamheden in den Maastunnel, die in
October klaar zal zijn dat de Neder-
landsch-Duitsche samenwerking in een sfeer
van onderling vertrouwen geschiedt, en
vooral in het kader van den wederopbouw
reeds vele mooie resultaten heeft bereikt.
het
Er is sindsdien ruim een jaar voorbij ge-
aan. *t Puin werd opgeruimd, noodwinkels
ch- errezen, de wederopbouw werd met alle
13 racht ter hand genomen. Overheid en za-
de enleven gingen daarbij hand in hand en
ton Rotterdam mag zich gelukkig prijzen, dat
ij in een man als dr. Völckers, den ge-
olmachtigde voor den rijkscommissaris, ie-
d0 nand heeft mogen begroeten, die voor de
.in oekomst van de Maasstad een open oog heeft
to, n die met nuchtere zakelijkheid, gepaard
aande aan een gezond enthousiasme, mede-
ddeft-erkt om Rotterdam wegens haar gunstige
igging en haar gewichtig achterland, straks
n de nieuwe, herbouwde Europeesche eco-
en ftomie haar belangrijke rol te doen geven.
T n het licht van de ontwikkeling van onzen
(ijd is de medewerking van een autoriteit
ls dr. Völckers van niet te onderschatten be-
eekenis. Bewijst zij ten aanzien van de toe-
omst, dat Rotterdam als havenstad nog
root er en drukker zal worden dan tot nu
oe. voor het. heden inspireert zij een Ne-
erlandsch—Duitsche samenwerking in een
feer van wederzijdsch vertrouwen, waarbij
liet. in de laatste plaats de wederopbouw in
looge mate bevorderd zal worden.
Zoowel de medewerking der Duitsche
injutoriteiten als het wederzijdsch vertrouwen
ningPij den wederopbouw waren reeds te beluis-
leren in de voordracht.--welke dr. Völckers
opie|oo omstreeks Paschen hield in de dage-
1 defijksche persconferentie op het rijkscommis-
in Den Haag, in welke voordracht
fle gevolmachtigde een belangwekkende uit
eenzetting gaf van den wederopbouw van
Rotterdam en de problemen, welke zich
min.hierbij voordoen. Hij legde vooral den na-
en lpruk op de noodzakelijkheid, dat de weder-
bpbouwplannen rekening hebben te houden
nsenjnet een gezonde ontwikkeling van de stad,
verband waarmede hij uiteenzette, dat
'het ontwerp is uitgegaan van een inwoners-
tal van ruim 1 millioen, dat Groot-Rotter-
"Y^dam over een1'ge tientallen jaren waar-
7-8pchijnliijk zal hebben.
Dr. Völckers betoogde verder,
In een radiorede, die de Britsche permier,
Churchill, tot de Ver. Staten gehouden heeft
ter gelegenheid van het feit, dat de Ameri
kaansche universiteit van Rochester hem
het doctoraat honorus causa heeft verleend,
beriep hij zich ter inleiding op het „gevoel
van verwantschap en eenheid", dat tussohen
de beide kusten van den Atlantischen oce
aan bestaat en in dezen tijd van wereldcri
sis een bemoediging en opwekking voor
hem is
„Een wonderbaarlijke gebeurtenis rolt
voor onze oogen af", vervolgde Churchill.
Helaas is het ons niet gegeven te weten
hoe het einde zal zijn. Zeker is evenwel, dat
de huidige gebeurtenissen ons leven diep
zullen schokken. Wij allen aan beide zijden
van den oceaan voelen, dat ons lot en dat
van vele geslachten op het spel staat.
Nadat Churchill met klem betoogt had,
dat men „trotsch en verheugd" moet zijn
ondanks alle tegenslagen in een dermate
verheven tijdperk te leven en na voorts ge
sproken te hebben van de „van haar zetel
verdreven gerechtigheid", van de „met voe
ten getreden rechten der zwakken" en de
„groote vrijheid", richtte hij zich o.a. met
de volgende verklaring tot de Ver. Staten:
„Een jaar lang bieden wij, Britten, alleen
tegenstand, gesteund door uw steun en uw
hoogachting en overeind gehouden door on
zen onbedwingbaren wil en onze hoop op
uw geweldige hulp. Wat er ook moge ko
men, wij zullen ons tot het-einde goedhou-
den. En thans biedt de oude leeuw alleen
tegenstand aan de jagers, die moorddadige
wapens bezitten."
Tot besluit vergeleek Churchill den oorlog
met een reis en zei: „de tijd dringt evenwel.
Iedere maand, die verstrijkt, draagt bij tot
verlenging en tot de gevaren van de reis,
die gemaakt moet worden, vereenigd zullen
wij het houden, verdeeld echter zullen wij
vallen."
en 3
van
)meni
en-
dat
het dwaas zou zijn te veronderstel
len, dat het een havenstad als Rot
terdam in de tijden die komen,
slecht zou gaan. Haar outillage om
een capaciteit van 42 millioen ton
jaarlijks te verwerken, kan naar
zijn meening op minstens 50 mil
lioen ton worden gebracht, zelfs zon
der de noodzakelijkheid nieuwe ha
venbassins aan te leggen.
Ter gelegenheid van de opening van den
Indischen Volksraad heeft, zegt S.P.T.. de
gouverneur-generaal van Nederlandsch In-
dië. jhr. Tjarda van Starkenborgh Stachou-
wer, een groote rede uitgesproken, waarin
hij uiting gaf aan zijn vast vertrouwen, dat
het economische leven in Nederlandsch
Indië normaal zou blijven. Indien ten min
ste geen oorlogshandelingen noodzakelijk
zijn.
In politieke kringen te Tsjoengking wordt
aan deze rede van den gouverneur-generaal
een zeer groote beteekenis gehecht, daar
van weerskanten de wensch werd geuit,
de handelsbetrekkingen tusschen China en
Nederlandsch-Indië te verbeteren. In ver
band hiermede schrijft het orgaan der
Tsjoengking-T-ageering, de „Central Daily
News", dat de betrekkinpen tusschen China
en Nederlandsch-Indie sinds langen tijd
zepr nauw zijn. Tegenwoordig leven 1.2
millioen Chineezen in Nederlandsch-Indië.
die een belangrijk aandeel hebben in de
economische ontwikkeling van het land,.
OORLOGSUITGAVEN IN HET
KOMENDE BEGROOTINGS-
JAAR GERAAMD OP 250 MILL.
DOLLAR.
Te Batavia is officieel medege
deeld. dat de oorlogsuitgaven van
Nederladnsch-Indië in het komende
begrootingsjaar waarschijnlijk onge
veer 250 millioen dollar zullen be
dragen.
De staatsschuld zou daardoor in
het jaar 1941 stijgen tot 137 millioen
gulden. Het tekort zal waarschijn
lijk 95 millioen gulden bedragen.
Omtrent het handelsoverleg te. Batavia
meldt United Press, dat de Japansohe dele
gatte het antwoord uit Tokio op haar na
vraag „over zekere punten die nog ondui
delijk waren", verwacht. Mogelijk zal het
antwoord binnen een of twee dagen arri-
veeren. De leider der delegatie. Josjizawa,
zeide: „alles wat ik kan zegqen is, dat ik
om aanvullende Informaties nit mijn hoofd
stad verzocht heb, die deze punten moeten
ophelderen".
Verder seint D.N.B in een Domeibericht
uit, Tokio, dat de Ameri kaansche ambassa
deur Grew Maandagavond een bezoek aan
den minister van Buitenlandsohe Zaken,
Matsoeoka. heeft gebracht. Politieke krin
gen vermoeden, dat Grew in opdracht van
Washington inlichtineen heeft ingewonnen
over eenige punten, die verhand houden
met de voorloopie afgesloten onderhande
lingen tusschen Japan en Ned.-Indië,
BLOKKEEREN VAN TEGOED IN V.S. DOOR
BERLIJN ONRECHTVAARDIG GEACHT.
BERLIJN, 16 Juni (A.N.P.) In de Wil-
helmstrasse verklaarde men vandaag, dat
de onmiddellijke blokkeering van alle Duit
sche en Italiaansch'e tegoed alsmede dat der
bezette landen, zooals die door Roosevelt is
bevolen, van Duitsche zijde „volkomen on
gerechtvaardigd" wordt geacht. Naar men
zeide, wordt de kwestie van het nemen van
tegenmaatregelen nog bestudeerd.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
5.16 uur
Oneenigheid tusschen de puntlip-neushoorns van Artis te Amsterdam
Vereenigingen attentie
DE FISCUS KLOPT AAN.
Ter Inlichting van vereenigingen weet de
Znl. mede te deelen, dat ook omzetbelasting
betaald moet worden van alle wedstrijden,
uitvoeringen, bezoeken, wandelmarschen,
tochten, museabezoek etc. en wel 2Yz pet
op het brutobedrag aan ontvangsten.
GEEN AANMANING TOT BETALING DER
OORLOGSSCHULD.
GEEN BIJEENROEPING VAN DUIT-
SCHEN RIJKSDAG.
De in het buitenland verspreide ge
ruchten over bijeenroeping van den
Duitschen Rijksdag worden in poli
tieke kringen hier niet bevestigd.
GESTOLEN FIETSEN
Het te Damascus verschijnende blad Al
SIksse verneemt zegt DNB, dat 'n afdeeling
van 5000 Joden aan de zijde der Engelsche
troepen in Syrië vecht.
Men vraagt zich af, aldus het blad. hoe
deze Joden betaald worden en of zij mis
schien hopen, van Syrië een tweede Pales
tina te kunnen maken. De Arabieren zijn
echter door ervaring wijs geworden en zul
len hun land tegen Engeland en het Zio
nisme weten te verdedigen.
De te Aleppo verschijnende Al Gihad
roept alle Arabieren op Frankrijk te steu
nen in den strijd tegen de Engelsche onder
drukkers. Nu bewezen is, dat Engeland van
Palestina en de andere Arabische landen
een groot Zionistisch centrum wil maken,
moet aan 'den Engelschen invloed in het
oosten voor goed een einde gemaakt wor
den.
Een tecord, waarop
niemand erg
trotsch is
(Van onzen Haagschen correspondent)
Wanneer hetzelfde vaartje als tot
dusver doorgaat, laat het zich naar
het oordeel van de bevoegde politie
autoriteiten aanzien, dat het jaar
1941 voor het geheele land een aan
tal gestolen rijwielen van tenminste
100.000 zal opleveren. Den Haag
maakt hierbij dan zeker aanspraak
op 10.000 verdwenen fietsen.
Er zijn zoo van die records waarop nie
mand erg trotsch kan zijn en dit geldt on
getwijfeld ook van deze weinig bemoedigen
de cijfers. Daarbij komt nog, dat het toch
waarlijk niet zóó erg behoefde te zijn, wan
neer maar iedereen ten volle medewerkte.
Het is immers helaas zoo, dat nog steeds
vele menschen het niet noodig vinden, hun
karretje op slot te doen, wanneer zij-het,
langer of korter, onbeheerd op straat la
ten staan. Zelfs "is het lang geen uitzonde
ring dat op een fiets wèl een slot zit, maar
dat de eigenaar het niet noodig vindt, dit
te gebruiken, wanneer hij zijn trouwen
vriend een tijdje alleen laat.
Op die manier mag njen waarlijk de po
litie niet aansprakelijk stellen voor het
stelen van fietsen! In de eerste plaats moe
ten de fietsende menschen zelf het den
zwijntjesjagers zoo moeilijk mogelijk maken
Het is toch eigenlijk onbegrijpelijk, dat zoo
velen nog altijd de waarde van een fiets,
zeker in dezen tijd. niet beseffen.
Naast slordigheid van de eigenaars is het
vooral het helerdom, dat de fietsendieverij
in de hand werkt. Daarom pleegt de politie
vaak ook groote belangstelling te hebben
voor het doen en laten van de obscure koop
lieden in de achterbuurten der groote sté
den, bij wie de dieven weten altijd wel met
hun buit terecht te kunnen en die ook niet
zelden een actieve rol spelen in de voorbe
reiding van fietsenstrooptochten. Niet zel
den zijn zij het, die aan beginners voor
lichting en zelfs loopers en tangen voor het
forceeren van sloten, verschaffen. Niet ech
ter alleen de helers, ook de nalatige eige
naars kunnen strafbaar zijn,'tenminste in
sommige groote steden is het 's avonds on
beheerd op straat laten staan van fietsen
strafbaar gesteld. Maar wat zag men toen
gebeuren? Het aantal aangiften van fiet
sendiefstallen daalde, omdat men toch nog
altijd liever zijn fietsen dan zijn vrijheid
kwijt was en zoodoende heeft dit middel
ook al weer niet afdoende geholpen.
Sedert eenigen tijd en als gevolg van de
distributie van rijwielbanden kan men nu
constateercn dat het den dieven vooral om
de banden en veel minder om de fietsen te
doen is en ook hier is alweer het feit. dat
de helers eoede prijzen betalen, de hoofd
oorzaak van het euvel in zijn nieuwsten
vorm. Immers er is op de zwarte markt
groote vraag naar nog goede gebruikte
banden en hiervoor worden behoorlij'ke be
dragen betaald. Het ligt dus alweer voor de
hand dat de politie hierin een nieuwe aan
leiding heefl gevonden om zich met deze
tweede handshandel in het hijzonder te
gaan bezighouden. Het is. zoo kwam ons
ter oore. niet onmogeliik. dat de centra'e
overheid er tóe zal overgaan ook den han
del van twee hands rijwielen en gebruikte
banden onder streng toezicht en reglemen
teering te nemen.
Het zou waarschijnlijk niet verkeerd zijn
wanneer het zoover kwam. want het kwaad
grijpt meer en meer om zirh heen en waar
directe middelen tegen diefstal falen,
althans te kort schieten, zal wellicht in
direct meer bereikt kunnen worden, n.1.
door ook den tweedehands handel aan de
ketting te leggen.
Mogelijk zou op die wijze tevens het euvel
der zwijntjesjager» op meer bevredigende
wijze dan tot dusver mogelijk is gebleken,
bestreden en den kop ingedrukt kunnen
worden.
WASHINGTON, 16 Juni (D.N.B.De
„Washington Times Herald" schrijft, dat de
Amerikaansche regeering ditmaal wegens
den half Juni vervallenden termijn der
schulden nit den Wereldoorlog aan Enge
land en andere landen niet eens de gebrui
kelijke aanmaning heeft toegezonden, daar
zulks nutteloos en met het oog op de wet
tot hulpverleening aan Engeland absurd
zou zijn geweest.
DE AMERIKAANSCHE BLOKKEERING
VAN CREDIETEN.
Tokio, 16 Juni (D.N.B.) In een be
richt uit New York over de maatregelen
der Ver. Staten tot het blokkeeren van de
credieten van andere mogendheden wordt
gezegd ,dat Japan hiervan voorloopig wel ia
uitgezondert, doch dat men daaruit geen
bereidwilligheid van president Roosevelt
moet opmaken, iets bij te dragen tot verbe
tering van de betrekkingen tusschen Japan
en de Vereenigde Staten. Veeleer moet Ja
pan zich erop voorbereiden, dat de Veree
nigde Staten hun politieken en economi-
schen druk zullen versterken. In dit ver
band wordt gemeld, dat de bevoegde over
heid van de Ver. Staten reeds een onder
zoek inst„elt naar het Japansche bezit in de
Ver. Staten.
Britsche vliegtuigen boven
Duitschland
Negeq machines neergeschoten.
Berlijn, 17 Juni (D.N.B.):
In den afgeloopen nacht heeft de R.AF«
naar West-Duitschland gevlogen waarbij ne
gen Britsche bommenwerpers werden neer
geschoten. Op verschillende plaatsen werden
bommen geworpen, voornamelijk op woon
wijken. De bommen veroorzaakten eenige
schade aan gebouwen en maakten verschei
dene slachtoffers onder de burgerbevolking.
Er werd geen militaire schade aangericht. De
krachtige afweer verhinderde, dat de vijand
zijn bommen goed kon plaatsen. De reeds ge
melde buitengewone successen der Duitsche
jagers van gistermiddag vonden een aan
zienlijke voortzetting bij het optreden van
Duitsche nachtjagers, welke de vijandelijke
vliegers afweerden. In totaal werden in den
nacht van 16 op 17 Juni negen Engelsche ma
chines door nachtjagers neergeschoten.
ENGELSCHE LUCHTMAARSCHALK IN
CANADA.
New York, 17 Juni (D.N.B.) - Naar uit
Montreal gemeld wordt, is daar de Engel
sche luchtmaarschalk Bowhill uit Londen
aangekomen. Hij heeft tot taak, het vervoer
van oorlogsvliegtuigen uit Amerika naar
Engeland te organiseeren.