Britsche aanval zou het voorspel zijn
VLIEG ER EENS UIT!
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
RADIOREDE VAN
PETAIN
GESCHENK
Verduisteren
10.05 uur
Sluiting van Duitsche
CONSULATEN
geëischt
Hoofdredacteur: J. KEESMAN, Schagen.
WOENSDAG 18 JUNI 1941. 85e Jaargang. No. 11522.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier" Schagen
HET ÉÉNJARIG BESTAAN VAN
ZIJN REGEERING DOOR DEN
MAARSCHALK HERDACHT.
VIchy, 17 Juni (D.N.B.):
Ter gelegenheid van het feit, dat
rijn regeering een jaar geleden aan
het bewind is gekomen, heeft
maarschalk Pétain een radiorede tot
het Fransche volk gehouden, waarin
hij zijn oproep van 17 Juni 1940 her
haalde.
Hij zeide thans met vaste stem te
kunnen spreken, nu Frankrijk den
weg naar boven heeft betreden.
Helaas, zoo zeide hij, kan een groot
aantal Franschen nog niet inzien, dat
Frankrijk zich verheft. Deze Fran
schen hebben wel een slecht geheu
gen, indien zij meenen, dat hun toe
stand thans tragischer i6 dan een
jaar geleden.
Pétain herinnerde aan het leed, dat Frank-
[jffrijk kort na zijn ineenstorting heeft door
gemaakt en wees er op, dat het grootste deel
van het Fransche volk, dat toen in de ver
schrikkingen van den oorlog vluchtte, in zijn
i haardsteden is terug gekeerd. Ten bewijze
d< van het Fransche herstel maakte Pétain ook
melding van den arbeid op landbouwgebied.
Men is er in geslaagd een millioen hectare
0j| land te ploegen.
„Gij kunt mij gelooven", aldus vervolgde
hij, „indien ik zeg, dat dit niet het oogen-
blik is om u verbitterd terug te trekken en
u wanhopig in u zelf op te sluiten. Gij zijt
niet verkocht, noch verraden of verlaten. Gij
lijdt, en ge zult nog lang moeten lijden, want
wij hebben nog niet voor al onze fouten
betaald.
De beproeving, die wij doorstaan, is hard.
v' Vele goede Franschen, in de eerste plaats ar-
beiders en boeren, dragen die beproeving
v< waardig. Zij helpen mij in mijn zware taak.
d< Maar ik heb nog een betere hulp noodig.
Komt tot uzelf en legt uw angst af. Volgt
mij, dan zullen wij oprijzen uit den nacht,
waarin een verschrikkelijk avontuur ons
heeft gebracht.'*
NAAR EEN OFFENSIEF IN NOORD-AFRIKA
Zware gevechten bij
SOLLOEM
EEN LANGZAMER VERLOOP DAN
DE ENGELSCHEN HADDEN GE
DACHT, DIE DOOR DEN GOEDEN
AFWEER TOT DUSVER AANZIEN
LIJKE VERLIEZEN HEBBEN GE
LEDEN.
Ergens in N o o r d-A frika, 17 Juni.
(Stefani.) Een speciale verslaggever van
Stefani seint, dat de slag, die de Engelschen
eergisteren aan het front van Solloem heb
ben ontketend, met uitzonderlijke hevigheid
voortduurt en dat daarbij van weerskanten
geduchte aantallen gepantserde strijdmidde
len zijn betrokken. Door stoutmoedige ac
ties en tegenaanvallen blijven de Ita-
liaanschDuitsche groepen den hardnekki-
gen tegenstand van den vijand breken. De
Engelschen hebben zeer zware verliezen
aan menschen en materiaal geleden en in
onze handen talrijke gevangenen, gemoto
riseerde strijdmiddelen en wapenen van
allerlei slag achtergelaten. Talrijke engel-
sceh tanks van het allerlaatste model zijn
door ons pantserafweergeschut vernield.
In aanvulling op het Duitsche weer-
machtsbericht van gister verneemt het
D.N.B. nog dat de Britsche leiding in het
Oostelijk deel van de Middellandsche Zee
thans aanzienlijke strijdkrachten in Syrië
en Libye heeft samengetrokken, die daar in
zware gevechten zijn gewikkeld.
Amerika
ALS NIEUWE STAP NAAR DEN
OORLOG BESCHOUWD.
Newr-York, 17 Juni (D.N.B.) De
gisteren door dien vice-minister van
buitenlandsche zaken. Sumner Wel
les, in de persconferentie afgelegde
verklaring, volgens welke hij in een
nota aan de Duiteche vertegenwoor
diging in Washington de sluiting
van de Duitsche informatiebiblio
theek, van het propagandabureau
der Duitsche spoorwegen, van het
bureau Transocean en van alle
Duitsche consulaten geëisch en te
vens verlangd zou hebben, dat de
Duitsche burgers van deze verschil
lende instellingen het land voor 10
Juli zouden verlaten, staat heden
in het middelpunt der perscommen
taren van de V.S.
De meeste bladen nemen de bewering
van Welles over, volgens welke „bepaalde
ie' instellingen der rijksregeering" in de V.S.
3loJzteh met dingen bezighouden welke buiten
het kader van hun wettige bevoegdheid
liggen en haar verdere aanwezigheid daar
om schadelijk voor de veiligheid der V.S.
is. Tevens wordt er op gewezen, dat Welles
in de persconferentie van gisteren op een
desbetreffende vraag verklaarde, dat de
maatregel van zijn regeering in geen enkel
opzicht moet beteekenen, dat hiermede de
diplomatieke betrekkingen verbroken wor
den.
Associated Press meldt, dat de reactie
Uit congreskringcn op de verlangde sluiting
dier Duitsche consulaten tot dusver schamel
is. Tot dusver hebben enkele senatoren en
afgevaardigden meerendeels hun instem
ming ermede betuigd. Afkeurend uit zich de
democratische senator Carran. die verklaar
de te vreezen. dat met de nieuwe maatregel
van de regeering te Washington. Amerika
een nieuwen stap zal hebben gedaan naar
an| den oorlog.
JJ Dultschers mogen voorloopig
Vereen. Staten niet verlaten
Het ministerie van financiën en
het ministerie van justitie hebben
in een dienstorder aan de Ameri-
kaansche douane- en immigratie
ambtenaren gelast dat geen Duitsch
staatsburger de Vereenigde Staten
mag verlaten, zonder tevoren de voor
schriften van het ministerie van
justitie over de blokkeering van
buitenlandsch kapitaal vervuld te
hebben.
De Associated Press meldt hierover nog,
dat aan de douane- en immigratie-ambte
naren opdracht is gegeven, eiken Duitschen
staatsburger te verhinderen de V. S. te ver
laten, voordat nieuwe instructies van de re
geering zijn uitgevaardigd. Het persbureau
meldt verder, dat de ambtenaren van het
ministerie van justitie weigerden inlichtin
gen te verstrekken, of dit voorschrift alleen
geld voor Duitsche, of ook voor burgers
van andere Europeesche landen. Men ver
moedt evenwel, dat de uitbreiding van het
nieuwe voorschrift tot burgers van andere
Europeesche landen mogelijk is. De ambte
naren wezen voorts van de hand commen
taar te verstrekken, in hoeverre het voor
schrift verband houdt met het sluiten van de
Duitsche consulaten en Duitsche kantoren
in de Vereenigde Staten.
Wanneer het de bedoeling is ge
weest, daar, naar Duitsch voorbeeld
een „bliksemoorlog" te voeren, dan
is uit het huidige verloop van de ge
vechten te constateeren, dat de Brit
sche operaties blijkbaar aanzienlijk
langzamer verloopen dan men van
Britsche zijde had verwacht.
In ieder geval wordt het zeer duidelijk,
dat de voor de eerste maal gemelde sterke
aanval van de Britten bij Solloem als het
voorspel van een groot Britsch offensief in
Noord-Afrika is te beschouwen.
Kenmerkend voor de daar klaarblijkelijk
beraamde doorbraak door het front, der spil-
mogendheden is het in den strijd werpen
van een groot aantal pantserwagens dat on
geveer te vergelijken is met den beroemden
strijd tusschen pantserwagens te Kamerrijk,
in den wereldoorlog.
De vijand heeft echter bij deze aanvallen
totdusver als gevolg van den goed ontwik
kelden afweer ook aanzienlijke verliezen aan
pantserwagens geleden. Het is belangwek
kend te constateeren, dat het Duitsche weer-
machtbericht tijdens den tweeden grooten
slag tusschen pantserwagens bij Kamerrijk
van 20 tot 23 Mei 1940 noit dergelijke groote
verliescijfers heeft gepubliceerd als thans
bij den strijd tusschen pantserwagen® bij
Solloem.
Op het Europeesche oorlogstooneel trekken
vooral de opmerkelijke successen van den
Duitschen afweer tegen de aanvallen van het
Britsche luchtwapen de aandacht
Bijzonderen nadruK moet worden gelegd
op het feit. dat de afweer ook tijdens den
nacht is toegenomen en dat door nachtja
gers alleen negen vliegtuigen werden neer
geschoten.
Luchtaanvallen op tanks ten
Zniden van Capnzzo.
Duitsche gevechtsvliegtuigen en duikbom
menwerpers hebben gisteren, naar van be
voegde zijde wordt medegedeeld, aanvallen
gedaan op concentraties van vijandelijke
pantserwagens in het gbeied ten Zuiden van
Capuzzo in Noord Afrika. Talrijke gevechts
wagens konden, naar uit de ontploffingen
en branden bleek, bij deze aanvallen be
schadigd of vernietigd worden.
De Britten, die den eersten dag van den
strijd reeds meer dan zestig pantserwagens
verloren hadden, maakten gisteren bij hun
aanvallen opnieuw van sterke pantserstrijd
krachten gebruik. De Duitsch-Italiaansche
afweer slaagde erin, ook dezen Britschen
pantseraanval met zware verliezen voor de
Britten af te slaan. Volgens voorloopdge be
richten verloren de Britten tot gistermiddag
in totaal niet minder dan honderd pantser
wagens. De strijd staat er voor de Duitsch-
Italiaansche troepen gunstig voor. Bij To-
broek was de toestand op 16 Juni onver
anderd. Uit dezen sector wordt geen mel
ding gemaakt van bijzondere gebeurtenissen.
VOOR
DIRKSHORN
VantTond gaat de
verduistering in om
es duurt tot morgenochtend
5.17 uur
DR. JOHAN WAGENAAR OVERLEDEN.
Te 's Gravenhage is gisteren op 78-
jarLgen leeftijd overleden de beken
de componist dr. Johan Wagenaar,
oud-directeur van het conservatori
um te Den Haag.
Dankbare
Amersfoorters
Door een comité, uit dat gedeelte van
Amersfoorts burgerij, hetwelk gedurende de
oorlogsdagen geëvacueerd was in de Ge
meente Dirkshom in Noord Holaind, wordt
een blijvend aandenken aangeboden, aan
het gemeentebestuur, dit als dank voor de
gastvrijheid in Dirkshom genoten.
Het is een uit 24 tegels bestaand tegel-
tableaux van Delftsch blauw, vervaardigd
door den Hilversumsche plateelhakker N.
Oosterhof. Het stelt de O. L. Vrouwetoren
voor, welke geheel Amersfoort symboliseert.
Aan de bovenzijde van het geschenk staan
de dato 11 Mei 1940 en 22 Mei 1940. Onder
aan de Wapens van Dirkshom (links) en
Amersfoort (rechts). Hiertusschen te lezen.
Aangeboden door de geëvacueerden van
Amersfoort ter herinnering aan de evacua-
tiedagen.
(Foto: A. Ph. de Keijzer.)
U. hebt vacantte noodig
(Van onzen Haagschen correspondent)
„Vlieg er eens uit".... „Neemt
Uw rust"men hoort het graag,
en ook tegenwoordig, en het wordt
zoo gemakkelijk gezegd. Maar kun
nen wij er dezen zomer ook uitvlie
gen en is dat wel verantwoord?
Laten we dan vooropstellen, dat men ook
in eigen huis en in de eigen omgeving rust
kan nemen. Maar als men dan beslist er
er ook uit wil, laat men er dan bij voorbaat
vóór alles van doordrongen zijn, dat in
ieder geval en tot eiken prijs inschikkelijk
heid geboden is. Daar zijn in de eerste
plaats de beperkte transportmogelijkheden,
waarover wij van de zijde der Nederland-
sche Spoorwegen onlangs al zoo'n beetje zijn
ingelicht. En verder moet men vooral ook
terdege rekening houden met het moeilijke
vraagstuk van voeding en huisvesting.
De zaak is heel eenvoudig, de distributie
heeft zich zoo lang mogelijk aangepast aan
het publiek, thans is zoo langzamerhand de
tijd gekomen, dat de menschen ter dege
zich rekenschap moeten geven van het feit
dat de distributie aanspraak mag maken
op, moet kunnen rekenen op de volledige
medewerking van alle burgers. Dat moge
voor iedereen niet direct even plezierig zijn
en zeker zullen er nog wel zijn die meenen,
onbekommerd voort te kunnen leven alsof
wij niet midden in oorlogstijd zitten, wij
zullen toch met ons allen moeten probeeren
er het beste van te maken.
Dus heelemaal niet met vacantie er tus
schen uit dezen zomer? Zóó moet men het
nu zeker ook weer niet opvatten! Iedereen
heeft recht op rust en verstrooiing, en niet
het minst in een bewogen tijd als waarin
wij thans leven. Maar wij moeten het eerst
hierover met elkaar eens zijn, dat het een
fabel is ,dat er op het platteland van alles
méér dan genoeg is en dat men daar vrij
wel geen bonnen noodig heeft. Wij hebben
ons ter bevoegder plaatse hiervan nog eens
vergewist en inderdaad is het zóó, dat de
hotels en pensions volkomen afhankelijk
zijn van de consumentenbonnen, welke zij
van hun bezoekers en gasten vragen en
krijgen. Als eenige concessie was er in het
voorseizoen voor hen een zeer beperkte
voorschotregeling, zoodat er tenminste
eenige voorraad was om mee te beginnen,
om de eerste gasten te kunnen ontvangen.
Maar dit voorschot moet nu in de loop van
het seizoen ook weer tot de laatste gram
verrekend worden en dit zal alleen moge
lijk zijn, wanneer men voldoende consu
mentenbonnen terugkrijgt.
Punt één is dus bij het maken van va-
cantieplannen dit jaar, dat men het thans
buiten heusch niet beter krijgt dan. thuis!
Integendeel, men kan het thans nergens
wat eten en drinken betreft, beter hebben
dan juist thuis! Het oude gezegde van het
thuistikkende klokje is in alle mogelijke
variaties nog nooit zoo waar geweest als
juist nu.
Goed, men is bereid zijn eischen in hotel
en pension ditmaal minder hoog te stellen
dan anders, omdat men, zeer begrijpelijk,
in ieder geval, er eens tusschen uit wil.
Dan mag men er echter zeker niet op spe-
culeeren, nu eens fijn op de eigen voorra
den te kunnen sparen door eerst thuis op
de loopende bonnen alles te koopen wat er
op te krijgen is en dan er op uit te trek
ken. In het bijzonder moet men ook niet
erop rekenen, dat men door buitenshuis te
eten alles kan oppotten waarvoor in restau
rants nog geen bonnen worden gevraagd,
zooals grutterswaren, peulvruchten, aardap
pelen, suiker, koffie en thee. Hiervoor heb-
immers de restauranteurs ook niet een be
langrijke extra toewijzing gekregen met
het oog op het zomerseizoen. Zij ontvangen
n.1. slechts 75 proc. van hun omzet in 1939
en dat was al een slecht toeristen jaar door
den dreigenden internationalen toestand.
Met de bonlooze menus is het niet anders
gesteld. De restaurants kunnen dagelijks
enkele menschen die geen bonnen hebben
wel helpen, maar dit wel zeker niet zeggen
dat men nu dezen zomer ook berekend zou
zijn op een plotselingen geconcentreerden
aanval van hongerige, bonlooze vreemdelin
gen. Geen sprake van! We laten dan nog
geheel buiten beschouwing, dat vancantie-
gangers nooit eenige dagen achtereen vol
doende zouden hebben aan een dergelijk
vrijwel vetloos eten en dus slechter zouden
worden van hun reisje, maar géén restau
rateur zal op deze wijze ooit of ergens een
groot aantal menschen te eten kunnen ge
ven.
Voor de pensions buiten is de situatie nog
iets minder gunstig. Zij vallen niet eens
onder de bovengenoemde extra toewijzing
van 75 proc. op basis-1939, hetgeen in de
practijk beteekent. dat pensiongasten, zeker
wel hun bons voor peulvruchten, grutters
waren, suiker enzoovoort zullen moeten
afgeven dan wel een en ander in natura
zullen hebben mee te nemen. Duurt een bon
b.v. twee weken, dan zal men natuurlijk
kunnen volstaan met het geven van één bon
voor twee personen, wanneer men ergens
een week blijft. Op deze manier zijn natuur
lijk allerlei combinaties mogelijk.
Voor degenen die een zomerhuisje willen
gaan betrekken of voornemens zijn. eertigen
tijd in een kampeercentrum door te bren
gen van gewoon kampeeren zal niet
veel komen, omdat men 's nachts niet in
een tent mag vertoeven is in het bijzon
der de waarschuwine wellicht niet overbo
dig. dat ook voor kookdoeleinden geen
enkele concessie kan worden gedaan op de
algemeen geldende distributie-bepalingen",
dat wil dus zeggen, dat men géén extra
kolen en eéén petroleum zal kunnen krijgen
om het dagelijks maal te bereiden, zelfs
nog eeen water voor thee en koffie aan de
kook zal kunnen brengen, wanneer men
niet over een andere i warmtebron, met
name gas. beschikt.
De conclusie van al deze meer of minder
sombere klanken welke wij meenden te
moeten laten hooren in het welbegrepen
eigenbelang van de aanstaande vacantie-
gangers, doch niet minder ook in het belang
van een zoo goed mogelijk functionneerende
voedselvoorziening van geheel ons volk in
dezen zomer maar ook daarna, is eenvou
dig en duidelijk: men moet voor en tegen
tevoren goed tegen elkaar afwegen en wan
neer de schaal dan naar „erop uitgaan"
doorslaat, blijve men tenminste één week
op dezelfde plaats en dan alleen in gezins
verband. Bespreek ook tijdig Uw pension
of ander vacantie verblijf dat is niet alleen
behoorlijk tegenover den pensionhouder,
maar ook noodzakelijk, aangezien aanvoer
van levensmiddelen op korten termijn door
het wegvallen van vrijwel alle autoverbin
dingen, niet meer mogelijk is. Wanneer
de bevolking van een klein plaatsje onver
wacht met eenige tientallen vermeerderd
wordt, dan moet dat onder de huidige om
standigheden onverbiddelijk op hongerlijden
voor die nieuwkomers uitloopen.
Wie dus Wandelend of fietsend ook dit
jaar zou willen eaan „trekken", zooals ve
len dat hier te lande zoo gaarne doen, moeit
ernstig rekening houden met de mogelijk
heid dat hij of zij wel eens niet alle dagen
de maag bevredigend zou kunnen vullen.
En de vacantie is toch bestemd om er
door afwisseling, ontspanning en rust beter
van te worden en het kan nooit de bedoe
ling zijn om dezen zomer huis en haard te
verlaten voor het. ondergaan van een ambu
lante hongerkuur!
Tenslotte, nog één punt om ditmaal niet
uit het oog te verliezen en waarop dezer
dagen van bevoegde zijde ook onze aan
dacht werd gevestigd: wie nu een fietst
tocht gaat maken, kan zich daarop in het
najaar niet beroepen als rechtsgrond voor
het verkrijgen van een nieuwe band. En
hetzelfde geldt voor schoenen welk op en
door een wandeltocht ten eenen male on
bruikbaar mochten worden.
Wii hebben bij niemand met het oog op
de toch zoozeer verdiende vacantie. roet in
het eten willen gooien, maar struisvogel
politiek dient nergens toe en met een beetje
overleg kan men ook nu nog genoeg genie
ten. Mits men zich kan en wil aanpassen.
En om dat mógelijk te maken, gaven wij
bovenstaande wenken.