Distributie
Eerste aanvallen waren gericht
tegen vliegvelden
Registratie van
volkstuintjes
op komst
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Oekraine hoofddoel der
Daitsche actie
V roege aardappelen
11 cent per K.G.
Verduisteren
10.06 uur
van brandstof
Hoofdredacteur: J. KEESMAN, Schagen.
DINSDAG 24 JUNI 1941. 85e Jaargang. No. 11527.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier" Schagen
Opbrengst in mindering
van de rantsoenen
NIET ALS BELEMMERING, DOCH
ALS REGELING BEDOELD. ON
DERSCHEID TUSSCH EN BONAFI
DE EN SCHIJNVOLKSTUINTJES.
'sGravenhage. 23 Juni
Naar wij vernemen, ligt het in de
bedoeling binnenkort over te gaan
1 tot een registratie van alle volks-
f
- tuintjes. Deze registratie is onder
meer noofddg, opdat, nu de opbrengst
van onzen bodem zooveel mogelijk
aan ons volk in zijn geheel moet
7 ten goede okmen, de bonafide volks-
l tuintjes zullen kunnen worden on
derscheiden van ongewenschte uit-
wassen.
Er bestaan tegenwoordig namelijk ver
schillende categorieën van volkstuintjes.
Vroeger dienden volkstuintjes hoofdzake
lijk als een soort buitenverblijfje met wat
bloemen- en groentencultuur en een prieeltje
van liefhebbende stodsmensohen, voor wie
gemeentebesturen grond beschikbaar stel
den. omdat de liefdé tot de natuur erdoor
werd gewekt.
Nu aan de voedselvoorziening van ons
volk zekere beperkingen zijn opgelegd,
zijn er ook menschen, die,door middel van
een volkstuintje probeeren, zonder te hop
pe kosten en met tamelijk veel krachtsin
spanning zelf tot de voedselvoorziening van
hun gezin bij te dragen.
Zijn zulke volkstuintjes uit een oogpunt
van algemeen nut tóe te juichen?
Dit hangt er vanaf, of er grond voor wordt
gebruikt, die ook anders voor de teelt
van land en tuinbonwgewassen zou zijn
aangewend. Men moet bij de beoordeeling
van deze vraag de teelt van gras on weide
en hooilanden gelijk stellen met die van
graan, aardappelen en dergelijke. Dikwijls
is dit niet het geval.
Volkstuintjes worden namelijk vaak
ingericht op perceelen bouwterrein,
langs spoorlijnen, verkeerswegen of
kanalen, op strooken grond, die
reeds aan het normale landbouwbe
drijf waren onttrokken, op gedeel
ten van fabrieksterreinen enz.,
wordt op zulke gronden voedsel
voortgebracht en wordt voor deze
productie minder voorttorengings-
waarde gebruikt, dan de opbrengst
bedraagt, dan moet die productie
worden toegejuicht
De andere zijde.
wórdt echter de grond, voor volkstuintjes
bestemd, aan het landbouwbedrijf ontrokken,
dan wordt de algemeene voedselpositie van
ons volk geschaad. Immers, bij volkstuin
tjes is het gebruik van den grond; van
zaaizaad, pootgoed en kunstmest, zelden of
nooit zoo doelmatig als in het bedrijf van
den ervaren land -of tuinbouwer. Daarbij
wordt, ten gevolge van de noodzakelijke
scheidingen tusschen de perceeltjes, in to
taal een kleinere oppervlakte bebouwd. Bo
vendien is het, een bezwaar, dat de, opbreng
sten ten goede k-omen aan enkelingen, als
een extra rantsoen boven het algemeen gel
dende. Voorzoover de gebruikte grond had
kunnen worden aangewend in de normale
landbouwbedrijven, welker productie aan
ons volk in zijn geheel ten goede komt. be-
teekenen de volkstuintjes een achteruitgang
voor de algemeene voedselvoorziening.
Dit zal tot op zekere hoogte kunnen wor
den ondervangen, wanneer de geschatte op
brengsten der volkstuintjes in mindering
worden gebracht op de rantsoenen van de
houders der tuintjes. Gebeurt dit, dan zal
het redelijkerwijze ook moeten gelden voor
allen, die een moestuin houden op hun
eigen erf.
In soortgelijke omstandigheden als zulke
landbouwers verkeeren echter houders van
volkstuinen welke zoo groot zijn, dat zij
niet meer met een verkleinwoord kunnen
worden aangeduid waarin een kwantum
aardappelen worden verbouwd, dat voor
het gezin geheel of grootendeels voldoende
is. Voor zulke volkstuinhouders en voor de
eigenaren van tuingrond op eigen erf zal
dan ook een soortgelijke regeling, als voor
de landbouwers geldt, in toepassing komen
Ter geruststelling kunnen wij mededeelen,
dat bij de berekening van het aantal bon
nen, dat zal worden ingehouden, de op
brengst van de volks- en andere tuinen
zeer laag zal worden geschat, wel zal de
schatting, eenvoudigheidshalve, volgens een
vasten norm moeten gebeuren.
Verpachting van 1 andbouwland.
Nu moeten wij nog een categorie tuinen
noemen, welke in het geheel niet beantwoor
den aan, wat wij onder volkstuintjes plegen
De veldtocht tegen Rusland
Omtrent de oorlogshandelingen
aan het Russische front wordt door
D.N.B. uit Berlijn gemeld, dat,
Duitsche gevechtsvliegtuigen in
den nacht van 22 op 23 Juni met
groot succes militaire en voor
den oorlog belangrijke doelen in de
voornaamste gevechtssectoren aan
vielen. Een groot aantal vliegvel
den werd gebombardeerd. Vliegtui
gen, hangars, werkplaatsen en
kwartierruimten werden vernield
of in brand geworpen.
Goed ingelichte en verantwoor
delijke kringen te Berlijn zeggen,
dat het roode leger niet onderschat
moet worden, dat het goed geoe
fend is en dat het reeds lang óp een
oorlog voorbereid is.
In Duitsche kringen denkt men,
dat de veldtocht in drie weken zal
zijn geëinndigdè Naar alle waar
schijnlijkheid zal de regeering van
Moskou naar elders worden over
gebracht.
Als steeds deed ook ditmaal het lucht-
wapen den eersten stormaanval, en deze
had een zoo verrassend karakter, dat men
bijna van een overval zou kunnen spreken,
aldus een correspondent uit Berlijn aan het
„Hsbl.". Uit de eerste reportages van het
oostelijk front valt af te leiden, dat men
spoorwegen, troepenconcentraties en ande
re geliefde doelwitten van het luchtwapen
voorloopig huiten schot liet, omzooveel mo
gelijk vliegtuigen op den grond te vernie
len en vliegvelden onbruikbaar te maken.
Het succes van deze actie blijkt
uit het van Duitsche zijde gepubli
ceerde cijfer der verliezen van
het Russische luchtwapen. Zondag
avond bedroeg dit reeds 900, Maan
dagmorgen zelfs 1100.
Ook al hebben de Russen een respectabe
le luchtmacht aan hun westelijke grens ge
concentreerd naar schatting ca. 20.000
toestellen toch lijdt het geen twijfel, of
zij zullen dit tempo op drastische wijze
moeten doen vertragen, om niet binnen
zeer korten tijd aan Duitschland de su
prematie in de luchit - en wat dit beteekent
is langzamerhand gemeengoed geworden -
af te moeten staan.
Terwijl de Duitsche luchtmacht in den
ruimsten zin van het woord „den hemel
schoonveegde" gelijk de geijkte term luidt,
begon de artillerie van elk kaliber de vij
andelijke versterkingen te bombardeeren.
Zoodra men den indruk had, dat deze, zoo
als het heet „rijp voor bestorming" waren,
doken de gepantserde divisies uit de scha
duw der wouden op en begonnen de vijan
delijke linie af te tasten naar het bekende
zwakste punt. En dat is dan vrijwel alles
wat tot nu toe positief bekend is.
De kern van den Duitschen aanval richt
zich uiteraard op de Oekraine, waar de
oogst groen te velde staat en dus practisch
niet kan worden vernietigd, omdat generaal-
veldmaarschalk von Brauohitsch den Rus
sen daartoe wel niet genoeg tijd zal laten.
In het Zuiden rukken de Duitschers onder
generaal-veldmaarschalk List en de Roeme
nen onder generaal Antonescu, die hier
klaarblijkelijk ter wille van een betere co
ördinatie het geheel der operaties comman
deert, in de Boekowina op. Zonder eenigen
twijfel zullen zij zoo snel mogelijk naar het
Noorden probeeren door te breken, om zich
met het gros van het Duitsche leger te ver
eenigen.
Men kan wel aannemen, ook al zal men
andere doelen niet geheel verwaarloozen,
dat het eerste en voornaamste doel der ope
raties is de Oekrainsche korenschuur, die
zooals wij reeds vroeger hebben betoogd
in den zoo al niet onvermij delijken, dan
toch dreigenden economischen oorlog tus
schen Europa en Amerika 'n groote rol zal
spelen in handen te krijgen. Waarbij nog
komt, dat de weg naar de olievelden van
Bakoe eveneens over de Oekraine leidt.
FINLAND PROTESTEERT BIJ
SOW JET-UNIE. STAP BIJ
RUSSISCHEN GEZANT IN VER
BAND MET BOMBARDEEREN
VAN FINSCH GEBIED.
Helsinki 23 Juni (D.N.B.) Het Fin-
scihe neiuwsagentschap maakt bekend, dat
de Finsche minister van buitenlandsche za
ken, prof. Witting, tegenover den gezant der
Sowjet Unie in Finland, Orlow, Zondag
avond mondeling heeft geprotesteerd tegen
het neerwerpen van bommen door Sowjet-
Russische vliegtuigen op Finscth grondge
bied.
Het ministerie van verkeer en openbaren
arbeid heeft bepaald, dat in den tijd van 25
tot'28 Juni in Helsinki alle valide mannen
van 18 tot 59 jaar, voor zoo ver zij niet zijn
vrijgesteld voor weermachtsdoeleinden of
voor een vitale taak, zich moeten aanmelden
Verder is de bekende Zweedsohe generaal-
majoor Linden, die tegelijkertijd den rang
bekleedt van Mnsch luitenant-generaal te
Helsinki aangekomen. Hij was de leider van
de Zweedsche vrijwilligers, die in Finland
hebben gevochten en heeft ook als officier
deelgenomen aan den Finschen vrijheidsoor-
lag in 1918. Generaal-majoor Linden heeft
vandaag een ontmoeting gehad met maar
schalk Mannerheim.
Op grond van den oorlogstoestand tus
schen Rusland en Finlandaldus meldt
de S.P.T. uit Helsinki heeft de Finsche
president een regeeringsbureau voor voor
lichting opgericht; Het doel van dit bureau,
is, censuur uit te oefenën op pers en radio.
Het bureau werkt nauw samen met het pers
bureau van het ministerie van buitenland
sche zaken en is met ingang van 22 Juni
in werking getreden.
Londen acht zich nog niet In
oorlog met Helsinki.
In verband met den DuitschRussischen
oorlog laten officieele Londensche kringen
een waarschuwing hooren om zich vooral
niet aan een overdreven optimisme over te
geven. Hitier heeft dezen stap vrijwillig en
na rijp beraad genomen, zoo verklaart men.
De houding, die Engeland tegenover Fin
land moet aannemen, is nog onduidelijk.
Men betreurt natuurlijk het besluit der Fin
sche regeering, doch beschouwt zich nog niet
met dit land in oorlog. Ook acht men het te
rugroepen van den Engelschen gezant in
Finland voorloopig nog niet actueel.
Russen trekken op de Dnjestr-li
nie terug.
Alle hier ontvangen particuliere inlich
tingen over het verloop van de militaire
operaties aan de Roemeensch-Russische
grens maken melding van een zonder tegen
stand terugtrekken van de Russen op de
Dnjestr-linie.
ENGELSCHEN DOOR DUITSCH VLIEG
TUIG GERED.
Berlijn, 24 Juni (D.N.B.)
Op 23 Juni heeft een Duitsoh vliegtuig in
de Golf van Biscaye een Britschen brigade
generaal, een kapitein van de R.A.F. en een
sergeant opgenomen, die sinds verscheidene
dagen in een rubberbootje ronddreven.
OPROEP AAN ENGELSCHE MIJN
WERKERS.
Berlijn, 24 Juni (D.N.B.):
In een oproep van den Engelschen minis
ter van arbeid, Bevin, aan de mijnwerkers
en de mijnbouwindustrie wordt gezegd:
Er wordt nog steeds te weinig geprodu
ceerd. Er zijn nog 50.000 werklieden noodig.
Meer steenkool, dat is de leus, opdat het land
den winter doorkomt Voorts spreekt de
minister over „uit gewoonte ontbreken op
het werk". Arbeiders die zulks doen, hande
len misdadig. De arbeiders tot den. leeftijd
van 40 jaar moeten bedenken, dat zij dienst
plichtig zijn en dat zij voor dit werk ge
mobiliseerd zijn.
BIJ DE KAART.
Onderstaande kaart geeft een alge
meen overzicht van een gedeelte van
het huidige Europa; met dikke itvar
te lijnen is de Russische grens aan
gegeven. De strijd, die momenteel
ontbrand is, is begonnen bij de Fin
sche en Roemeensche grens.
te verstaan, en die slechts in schijn volks
tuintjes zijn. Wij bedoelen de tuinen van
personen, die van boeren een perceeltje
land bouwland pachten en dit door den boer
of door anderen laten bewerken. Zoo verze
keren zij de opbrengst van het lapje grond
voor zichzelven en verschaffen zij zich ten
aanzien van de voedselvoorziening een on-
rechtrnatigen voorsprong op hun medebur
gers. Sommigen hunner pachten invididueel
een dergelijk stukje grond, anderen in geor
ganiseerd verband, in den vorm van ver-
eenigüngenl Ook personeel van bepaalde fa
brieken houdt zich hiermede, collectief, be
zig.
In deze gevallen staat het aanstonds vast,
dat goede cultuurgrond, waarvan de op
brengst, aan de voedselvoorziening der ge-
heele, Nederlandsche gemeenschap had moe
ten ten goede komen, aan deze bestemming
wordt onttrokken ten voordeele van enkelin
gen of van bepaalde proepen, die de produc
tie uitsluitend voor zichzelven reserveeren,
omdat zij hiertoe financieel in staat zijn.
De tuinen, waarvan hier sprake is, hebben
met wezenlijke volkstuintjes niets te ma
ken. Zij zijn alleen een gevolg van de tegen
woordige tijdsomstandigheden. Reeds vrij ge-
ruimen tijd geleden, hebben de provinciale
vocdselcommissarissen dan ook gepubliceerd,
dat de opbrengst van dergelijke schijntuinen
evenals die van normale landbouwbedrijven
bij de overheidzal moeten worden ingele
verd.
Wat nu de op handen zijnde registra
tie betreft, hierdoor kunnen de bona
fide volkstuintjes worden onderschei
den van de ongewenschte uitwassen.
Zoo zal het voor. de voedselcommis-
sarissen mogelijk wezen, de pro
ductie van die schijnvolkstuinen in
haar geheel hij de overheid te doen
inleveren.
Verder zal men na een registratie aan de
houders van volkstuintjes de noodige ver-
voerbewijzen. b.v. voor aardappelen, kun
nen verstrekken en zal men hen van behoor
lijk zaaizaad en pootgoed kunnen voorzien,
zonder gevaar van ontduiking van de distri
butieregeling, welk gevaar vooral bij poot
goed licht dreigt.
Om al deze redenen beteekenen de maat
regelen, die met betrekking tot volkstuin
tjes op handen zijn, geen belemmering, maar
een ordening van het volkstuinwezen en een
bescherming van de goede soort volkstuin-
tes. Verwacht mag dan ook worden, dat de
bonafide belanghebbenden bij de registratie
volledige medewerking zullen verleenen.
Wellicht zal op bestuursleden van desbetref
fende vereenigingen en bonden een speciaal
beroep worden gedaan*
's-Gravenhage, 23 Juni. Naar de
gemachtigde voor de prijzen mede
deelt, is heden de prijs van de vroe
ge aardappelen voor de eerstkomen
de twee weken vastgesteld op 11 ct.
per kg. Behalve de vroege aardap
pelen zullen ook krielaardappelen
verkrijgbaar worden gesteld, waar
voor de prijs gedurende de week
van 23 t.m. 28 Juni is bepaald op 6%
cent per kg., nadien echter op 6 ct.
per kg.
Bovendien blijven gedurende de eerstvol
gende twee weken behalve de vroege aard
appelen ook oude aardappelen verkrijgbaar
tegen de daarvoor vastgestelde prijzen. Er
wordt aan herinnerd, dat de duurste soort
van deze oude aardappelen 8 cent per kg.
kost.
De prijs van de vroege aardappelen zal
na de eerste twee weken geleidelijk aan
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
5.18 uur
ER ZAL EEN BEGIN GEMAAKT
WORDEN MET HET BESCHIK
BAARSTELLEN VAN VASTE
BRANDSTOFFEN.
's-Gravenhage, 23 Juni. De secre
taris-generaal van het departement
van handel, nijverheid en scheep
vaart maakt bekend, dat een begin
zal worden gemaakt met hoi be
schikbaarstellen van vaste brandstof
fen, teneinde de verbruikers in de
gelegenheid te stellen reeds gedu
rende de zomermaanden een ge
deelte van het hun voor den aan
staanden winter toe te kennen rant
soen te betrekken.
Hiertoe worden voor het tijdperk van 24
Juni 1941 tot en met 31 December 1941 d«
bonnen no. 01, 02 en 03 van de bonkaart
.haarden en kachels" J, de bonnen no. 01%
02, 03 en 04 van de bonkaart .haarden
kachels", K. alsmede de bonnen no. 01. 02,
03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10 en 11 van de bon
kaart „centrale verwarming" L, el'k geldig
verklaard voor het koopen van één eenheid
vaste brandstoffen.
Voorts geven gedurende bovengenoemd
tijdvak de bonnen no. 05, 06, 07 van de bon
kaart .haarden en kachels" J, en de bonnen'
no. 05. 06, 07 en 08 van de bonkaart .haar
den en kachels" K, elk recht op het koopen'
van hetzij 195 kg. persturf (300 stuks), het
zij 200 kg. baggerturf (450 stuks), hetzij
275 Kg uit de Peel afkomstige turf, hetizij 20fli
kg. overige soorten turf.
Zooals bekend is aanmaakturf zonder
bon verkrijgbaar. Fabrieksturf wordt uit
sluitend beschikbaar gesteld voor indus
trie e le doeleinden en kan niet op de gewone
bonnen worden betrokken. De bonnen, dief
thans alleen voor het koopen van turf zijn
aangewezen, zullen vermoedelijk later als
nog worden geldig verklaard voor het koo^
pen van alle soorten vaste brandstoffen, die
thans gedistribueerd worden, zoodat ver
bruikers, die hierop geen turf wenschen te
betrekken, deze bonnen kunnen bewaren
en ze later voor het koopen van de door hen
gewenschte andere soorten vaste brandstof
fen kunnen besteden.
Voor zoover zulks mogelijk is, zullen]
vóór 31 December 1941 nog andere bonnen
voor vaste brandstoffen worden aangewezen
Het spreekt vanzelf, dat de brandstoffen-
handelaren niet in de gelegenheid zijn onl
onmiddellijk aan de verbruikers op alle
thans geldig verklaarde bonnen brandstof
fen af te leveren en dat zij daarom de le
vering over den zomer en 't najaar daeneni
te verdeelen.
De verbruiker?, die ten gevolge van on
voldoende bergruimte of anderzins niet iiri
de gelegenheid zijn reeds nu vaste brand
stoffen op hun bonnen te betrekken, kunnen
hiermede vanzelfsprekend ook tot het a.s.
stookseizoen wachten, daar de bonnen gel
dig zijn verklaard tot en met 31 December
1941.
Tevens wordt er de aandacht op gevestigd,
dat de bonnen gemerkt met „brandstoffen'
één eenheid van 24 Juni 1941 af tot 1 Mei
1942 recht geven op het koopen van één
eenheid vaste brandstoffen.
VAN HET DAK GEVALLEN.
Doodelijk ongeval van glazen-
wasscher.
Gistermiddag omstrpeks één uur, is de lft-
jarige glazenwasscher A. A. van Z. uit de
Westerboonstraat te Den Haag, bij werk
zaamheden aan een perceel aan de Laan van
Poot, aldaar, van het dak gevallen. Hij kwam
in de acht meter lager gelegen tuin neer en
bleek een schedelbasisfractuur te hebben op-
geloopen. Hij werd door den geneeskundigen
dienst naar het Roode Kruis Ziekenhuis ver
voerd, waar hij na aankomst is overleden.
den prijs der oude aardappelen worden
aangepast.
De gemachtigde voor de prijzen vestigt er
echter met nadruk de aandacht op, dat,
zoolang de hoogere prijs van 11 cent voor de
vroege aardappelen geldt, in geen geval
voor oude aardappelen meer mag worden
berekend dan de daarvoor vastgestelde
prijzen.