Een frissche wind
waait door
de scholen
Neerlands jeugd
turnt zich gezond
J
Tweede blad
Wielteruien
DE RONDE VAN PURMEREND.
Purmerend, 6 Juli. De Ronde van Pur-
merend mocht zich in een groote belangstel
ling zoowel van de zijde van de renners als
van het publiek verheugen. De uitslagen
luidden als volgt:
Nieuwelingen: 21 km: 1. J. de Groot (Lei
den), 43 min. 28 sec.; 2. J. J. Markus; 3. B
de Korte; 4 J. Kuiken; 5. B. Verlaan (allen
Amsterdam).
Amateurs. 42 km: 1. M. C. Segaar (Lei
den), 1 uur 20 min. 26 sec.; 2. J. Laan (Haar
lem); 3. H. Keizer (Amsterdam); 4. W. Rijs-
bergen (Leiden); 5. P. van Mcetelcn (Scheve-
ningen).
Profs en Onafhankelijken: 100 km: 1. M.
Jansen (Eindhoven), 2 uur 59 min. 35 sec.;
2. G. Saes (Weert.); 3. J. Braspenninx (Prin-
ceniiage); 4. G. J. Sprekkelink (Hengelo).
SCHORN KAMPIOEN VAN DUITSCHLAND
Braurisweich, 6 Juli (A.N.P.):
Jean Schoen is er te Braunschweig in ge
slaagd zijn titel van Duitsch kampioen op de
sprint met succes te verdedigen. Nadat hij
in den halven eindstrijd de Weener Dusika
geslagen had, kwam hij tégen Lorenz, die
daar voor van Marklewitz gewonnen had-
In de eerste rit van den eindstrijd verweer
de Lorenz zich hardnekkig en wist. te win
nen. In de beide volgende ritten liet Schorn
zich echter van zijn beste zijde kennen en
hoewel Lorenz zich hevig verzette, bewees
Schorn op duidelijke wijze zijn meerderheid.
De strijd om de derde plaats werd ten voor-
deele van Dusika beslist.
SCHAGEN
EEN MOOIE ONDERSCHEIDING.
Onze oud-plaatsgenoot, de heer C. J. Ko
ning, thans te Spanbroek, is met veel eer
te Utrecht geslaagd voor het slagersdiploma.
Hij werd tot beste van de curus uitgeroe
pen en hem werd de z.g. gildepenning uitge
reikt.
Een mooie succes!
ALKMAAR
Door den lagen gasdruk
van den dood gered
Vrouw was reeds bewusteloos.
De wereld is vol merkwaardigheden en
de familie K. aan de Westerweg te Alkmaar
zal stellig niet hebben vermoed, dat de ver
laagde gasdruk gedurende den nacht die
enkele dagen geleden in verband met de
rantsoeneering werd ingevoerd haar ver
moedelijk van een wissen dood heeft gered.
Men had in de keuken wel de kraantjes
van het gasfornuis gesloten, niet echter de
kraan van de eigenlijke leiding. De daar-
tusschen liggende gasslang begaf het gedu
rende den nacht en het gas begon uit te
stroomen. Het vide de keuken en ten slotte
de geheele woning.
De heer des huizes werd 's morgens wak
ker door het gehuil van het kind en ber
merkte, hoewel zelf reeds eenigszins be
dwelmd, wat er aan de hand was. Hij wist
de deuren te openen en zijn vrouw, die
reeds geheel buiten kennis was. naar bui
ten te brengen. Deze moest, naar het zie
kenhuis worden vervoerd, haar toestand
was echter later bevredigend-
Wanneer alles een kwartier langer had
geduurd, zou redding vermoedelijk on,moge
lijk zijn geweest. En ook zou dit het geval
zijn geweest, wanneer de gasdruk normaal
was geweest. Zoo red'de de bestaande nood
toestand drie mensohen levens.
Voor anderen echter valt uit het geval ook
iets te leeren: Volsta niet, met het sluiten
der kranen van het fornuis, sluit ook de
eigenlijke gaskraan!
LANGEND1JK
BROEK OP LANGENDJK.
OMZET L.G.C. OVER DE MAAND JUNL
Vroege aardappelen 721.789 kg. (1.994.117);
tomaten 140.506 kg. (2000.378). Bloemkool
2.068 stuks (3.390.) Rabarber 48.360 kg.
(32.720 bos). Bos uien 339 bos Peen
3.944 bos (10.056). Veldsla 720 krop (274),
Totaal omzet: f 125.370.02 (f 176.149.52.
De cijfers tusschen boogjes zijn die over de
maand Juni 1940.
WARMENHUIZEN
VEILINGOMZET OVER JUNI 1941.
Juni 1941 Juni 1940
Rabarber 40.050 kg. 2.320 bos
Vroege aardappelen 53.575 kg.
Deensche witte kool 5.590 kg.
Spinazie 12.500 kg.
De omzet bedroeg in Juni 1941 f 2021,28
tegen f 2796,96 in Juni 1940.
SINT MAARTEN
POLITIE.
Gevonden: Een zilverbon en een badmuts.
Inlichtingen bij de gem. politie.
Vierjarig jongetje verdronken
Uit het raam van een ark geval
len, terwijl de moeder het twee
lingbroertje verbond.
Vrijdagavond is het bijna vierjarige zoon
tje Hans van de familie Kroeger aan den
Uiterweg te Aalsmeer in een onbewaakt
oogenblik te water geraakt en verdronken.
De familie die een ark bewoont, exploiteert
de bekende jachthaven ,,'t Drijfhuis". Toen
de moeder het tweelingbroertje van Hansje
aan het verbinden was, wist de kleine het
raam te bereiken, waaruit hij voorover in
het water viel. Toen men ten slotte het
slachtoffertje met een haak op het droge
had gebracht, slaagde met er met kunst
matige ademhaling niet meer in de levens
geesten op te wekken.
Maandag 7 Juli 1941
Lichamelijke opvoeding, thans een
belangrijker plaats
Reeds goede resultaten in
Hollands Noorderkwartier
Met den consulent der lichamelijke
opvoeding op inspeotie.
(Van onzen eigen verslaggever).
In de gang van de nieuwe school te Bree-
zand staan drie mannen zwaarwichtig te
redeneeren. en een vierde luistert. Twee
van de sprekers zijn schoolmeesters en het
zijn échte schoolmeesters, die geen oude
schoenen weggooien voor de nieuwe goed
passen, die alle dingen onderzoeken om het
ware te behouden Zij zien eigenlijk nog niet
alles in de nieuwe methoden van lichame
lijke opvoeding, en ze willen natuurlijk wel
medewerken, maar er zijn toch ook verschil
lende ouders, zie je, die vinden, dat het bij
DOKEV. de gymnastiekclub, toch veel
mooier is. Aan den anderen kant hebben
zij wel het een en ander op de leiding der
gymnastiekverecnigingen in het algemeen
te zeggen. Vele leiders zijn niet „bevoegd",
en weten zij wel zóó de oefenstof te kiezen,
dat die speciaal bijvoorbeeld het vrouwelijk
lichaam niet schaadt? Ja, zoo praten die
twee schoolmeesters en zij trekken bedacht
zaam aan hun pijpen. Met hun oordeel mag
men niet spotten, want zij zijn mcnschen van
de praktijk en het is juist hun liefde en
bezorgdheid voor het Kind, die ze zoo doet
spreken. Zij zouden geen goede schoolmees
ters zijn. als zij anders spraken, want door
de eeuwen heen is doorgaans de school
meester de man, die van de nieuwlichterij
niet direct alles moet hebben .De derde
spreker is de jonge enthousiaste consulent
voor lichamelijke oefening, de heer W. J.
Roggeveen en hem is de sch'oone taak be
schoren, alle vooroordeel en der onderwij
zers weg te nemen, cn tegenover de vragen
van den twijfel de machtspreuken vam het
weten te stellen. De luisteraar is Uw ver
slaggever en die heeft het onverdeelde ge
noegen gehad met. den consulent een paar
scholen te bezoeken. Er wordt thans aange
pakt! Ze mogen, als gezegd, dan soms a.1
bezwaren hebben, en de wijze hoofden
schudden, de onderwijzers, zonder onder
scheid, trachten ze het zoo goed mogelijk
te doen, Zij hebben al gauw gemerkt, dat
de heer Roggeveen wel een beter- maar
geen betweter is. naar zijn goedbedoelde
adviezen wordt, geluisterd, en het blijlct wel
dat de onderwijzers die de oriëntatiecursus
te Schagen bezochten, het daar geleerde
met vrucht in de praktijk brengen.
De heer Roggeveen is de man van de
machtspreuken, zeiden we zoo even. Hier
zijn een paar van zijn axioma's:
„Het beste toestel is de vloer".
„Gymnastiek is geen Strobin, zomerhoe-
denreinigingsmiddel, voor het gebruik en
na het gebruik".
„Een gymnastiekles is geen ceremonie".
„Prestatie is niet de hoofdzaak, bet indi
vidu moet. zich ontplooien".
De laatste spreuk is eigenlijk niet heele-
maal van den heer Roggeveen zelf, want
dat is zoo ongeveer de samenvatting van
acht pagina's druk, waarin het departe
ment, van onderwijs, de richtlijnen voor het
ondeiwijs in de lichamelijke oefening in de
lagere scholen aangeeft. Men is daarbij
kennelijk van het standpunt uitgegaan dat
de rasturner, de rasvoetballer. de rashockey
speler enzoovoort buiten de school genoeg
gelegenheid krijgt zijn bijzondere talenten:
te ontplooien en dat de gymnastiek de
schooljeugd zoo moet worden onderwezen,
dat. ook de n iet-reuzen zwaai er. en de niet-
voetbalheld er het volle profijt van heeft.
De voorzitter van den Turnkring Hollands
Noorderkwartier, de heer Mr. Breehaart heeft
er in een openingsspeech voor een gym-
nastiekuitvoering eens op gewezen, dat de
gymnastiek de volksweerbaarheid kan ver-
hoocren. Dat dit zoo is, zien wij aan Duitsch
land .waar op de scholen de jeugd feite
lijk reeds ..Kampffahig" wordt gemaakt, en
in bijna elk firmjoumaal kan men con-
stateeren dat. in Duitschland het wedstrijd-
wezen, de kamp in de sport een zeer groote
plaats inneemt. In Nederland is helaas de
zaak der lichamelijke opvoeding door onze
vorige regeering en in hoofdzaak door het
drijven der Christelijke partijen zoo ergerlijk
verwaarloosd, dat de secretaris-generaal,
waarnemend hoofd van het departement
van onderwijs, ongetwijfeld deskundig
voorgelicht, het heter geoordeeld heeft,
voorloopig de reeds lang voor den oorlog
ontworpen richtlijnen te voleen en den on
derwijzers en consulenten als voornaam
ste taak op te dragen eerst de ..school-
schadelijkbeden" uit te bannen. Daarvoor
is nu het thans eevolgdp svsteem de z.g.
methode Gaulhofer bijzonder geschikt.
Meester de Vos van Oudesluis staat al-
zoo niet als een generaal voor zijn troepen,
en zijn stem kraakt niet een „In de stand.,
staat". Do meisjes wandelen naar hun
plaats, er is geen plotselinge overgang, de
eerste minuten worden de leerlingen niet
meer dan voorbereid. Ze loopen, ze springen
of ze huppen wat, en door dat alles wordt
de bloedsomloop aangej^t en de spanning
van het langdurig stilzitten opgeheven. De
oefening komt reeds tegemoet aan de spon
tane béwegingsdrang, die elk kind heeft.
Gaandeweg worden tempo en zwaarte van
de oefenstof opgevoerd, en steeds is het
zoo. dat ieder kind, ook al doet het
minder „mooi" er profijt van heeft. Men
hoort de onwillige spieren kraken, en he
laas komt men tot de conclusie, dat mees
ter nog heel veel werk zal moeten doen
om het te krijgen zóo het moet zijn. Men
kan in enkele maanden geen verwaarloo-
zing van jaren inhalen.. Meester de Vos,
een der deelnemers aan de oriëntatiecur
sus doet het uitstekend, en hij heeft het
Voordeel, dat de school te Oudesluis een
eerste klasse gymnastieklokaal heeft.
En dat is het hem nu juist, zegt de Heer
Roggeveen, als we verder fietsen den pol
der in. Zoo'n gymnastieklokaal is een uit
zondering en het is geen wonder dat de
onderwijzeres, die daar niet over beschik
ken de schouders ophalen en zeggen: Alles
goed en wel, maar als ik geen hand heb,
kan ik geen vuist maken. Eerst een lokaal
en dan gaan we wel gymmen. Toch is dat
verkeerd. We zijn begonnen laten we maar
doorprutsen. Ik zal U straks bij een school
brengen waar men wel onder de alleron
gunstigste omstandigheden werkt en toch
goede resultaten krijgt. We kunnen niet
zoo we willen, we moeten zoo we kunnen.
Doorprutsen, tot de oplossing er is.
En dan wordt er nogal eens aangevoerd,
dat ons volk eigenlijk geen lichamelijke op
voeding noodig heeft omdat de volksgezond
heid hier zoo goed is. Is het dan zoo erg
dat men door middel van de lichamelijke
opvoeding die volksgezondheid nog meer op
voert, om een goede reserve te kweeken?
Gelooft U niet. zegt de consulent, dat ons
volk. wanneer in de jaren voor den oorlog
de lichamelijke opvoeding beter was ge
weest, de tijd van thans beter was door
gekomen of liever zal doorkomen, dan nu
het geval is? Er is niet anders gedaan dan
remmen en nog een remmen.
Hoe is de medewerking op de bijzondere
scholen, vragen wij.
Op de Katholieke scholen ik spreek nu
in het algemeenvoor ons heele land dus,
prima. Men heeft zich daar blijkbaar met
de gedachte verzoend en nu doet men het
meteen goed ook. Trouwens al een heelen
tijd, het is in de groote steden zelfs zoo,
dat men bij de Katholieke scholen verder
heen is dan op de openbare, ook wat het
aanstellen van bevoegde leerkrachten en
de salarieering betreft. De Christelijke
schoolbesturen doen over het algemeen
niets meer dan ze strikt moeten en het en
thousiasme is nog niet zoo heel groot, ook
al weer in 't algemeen gesproken. Er zijn
gunstige uitzonderingen in dit gebied, in den
Helder, bijv. Maar, en de heere Rogge
veen toont zich vandaag voor den zoo
veelsten keer optimist dat komt allemaal
wel goed, er zijn nu eenmaal altijd behou
dende en vooruitstrevende menschen en
met een beetje tact krijgen we het heusch
wel voor elkaar. Het zijn tenslotte niet
anders dan vooroordeelen.
Ook Breezand kan voor den dag
komen.
Meester van Dijk in Breezand heeft ook
al zoo'n mooi gymnastieklokaal en hij laat
de jongens marcheeren, dat het een lust is.
(Föt0\< Frrd Groot
We hebben nu vandaag al wel zooveel
geleerd, om te constateeren, dat hier nog
niet heelemaal de nieuwe richtlijnen wor
den gevolgd en dat hier geen deelnemer
aan de oriëntatiecursus voor de klas staat.
Hindert niet, zegt de heer Roggeveen,
komt wel in orde wat hier gedaan wordt,
wordt goed gedaan en beter goed oud, dan
slecht nieuws.
Na de les is er gelegenheid genoeg om er
eens over te praten, ik ben er tenslotte niet
voor aangesteld om alleen maar te kijken
of het goed gaat. maar om zoo noodig ad
vies uit te brengen. En het blijkt wel, dat de
onderwijzer hier ook alle medewerking
geeft, want als liet twaalf uur geslagen
heeft, verdwijnt hij met den consulent in zijn
kamer en worden in een vriendschappelijk
praatje de moeilijkheden en mogelijkheden
nog eens nagegaan.
Tja, zegt de heer Roggeveen, later in de
gang, wanneer meester van Dijk en mees
ter de Wilde hun gedachten over het oude
en het nieuwe in de lichamelijke opvoeding
hebben laten gaan. mijne hecren, school-
gymnasliek is nu eenmaal geen kijkspel
letje meer. Een gymnastiekuitvoering is dat
wel, daar staat men tegenover een publiek
dat er „wat aan moet vinden", en wie de
meeste reuzenzwaaien maakt is koning. Het
moet „gelijk" gaan. er moet liefst een oefe
ning met verlichte knotsen zijn. er moeten
wat lieve meisjes in mooie pakjes op het
tooneel huppelen, en een „non-stop" uitvoe
ring is natuurlijk het mooiste van alles. Dat
hindert ook allemaal niets, als je de za
ken maar van elkaar weet te scheiden:
schoolgymnastiek met doel bij te dragen tot
de vorming van het kind als individu en
als gemeenschapswezen, en vereenigings-
gymnastiek, natuurlijk met dezelfde doel
stellingen, maar vooral opvoeren van de
persoonlijke prestaties.
Het is opmerkelijk hoe mild deze
consulent oordeelt over het vaak
ook nu weer - aangevallen instituut
der „onbevoegde" leiders der gym-
nastiekvereenigingen. „Die weten 't
over het algemeen heusch wel, zegt
hij, ze zullen wel eens een foutieve
oefening voorschrijven, maar in den
regel houden ze zich aan de oefen
stof uit hun bondsorganen en die is
heusch wel deskundig samengesteld.
Bovendien, het lichaam is traag in
het aannemen van goede, maar ook
van kwade dingen, het zal zoo'n
vaart niet loopen. Een turnvereeni-
ging moet een leider hebben die zelf
practisch gevormd is en het is
daarbij natuurlijk zeer gewienscht
dat zijn theoretische scholing zoo
goed mogelijk is...
Gymnastiek voor de kleinen.
De school aan de Kleine Sluis heeft de
heer Roggeveen bedoeld, toen hij zei, dat er
ook wel onder zeer ongunstige omstandig
heden moet worden gewerkt. Hier i6 een
stoffig terrein, met grind en zandhoopen,
waar oogenschijnlijk elke oefening een stof-
happerij wordt. Het kon daar anders. Het
terrein is groot genoeg om er een behoor
lijk speelveld van te maken. In dit ver
band is het ook wel verwonderlijk dat bij
de mooie school te Breezand geen speelveld
is geprojecteerd. Wat heeft men aan dat
magere plantsoentje? We meenen, dat in
dertijd is besloten een gedeelte van Cérès
tot speelveld te maken. In die richting valt
thans allicht iets te bereiken.
Juffrouw Kater maakt er van wat ze kan.
Er is nog een veel te klein tegelvloer
tje om de school en daarop krijgen de
kleinste kinderen nu gxootendeels hun les.
Fijne oefeningen die de juffrouw doet.
Vloer vegen, een cijfer in de lucht schrij
ven. boomen hakken, dweilen Zoo goed
zijn die oefeningen, dat de kinderen al
gauw het onderscheid tusschen echt en niet
echt niet weer weten. Een jongen heeft
een papier gevonden en gebruikt dat als
dweil, een ander heeft een boomtakje voor
zaag. Met alle waardeering voor het werk
der andere dames en heeren, dit was het
beste wat we dezen dag zagen.
De kinderen in Anna Paulowna hebben
veel voor; ze hebben op hun lesrooster:
schoolzwemmen staan.
In het Oude Veer is badmeester Snijders
al vijftien jaar ongekroonde koning. Een
secure baas, die oude Marineklant, want
als de juffrouw uit. den Oostpolder met haar
klas komt laat hij de meisjes eerst tw
aan twee aantreden, telt en bekijkt ze, voor
ze in de kleedhokjes mogen verdwijnen.
Men hoeft daar waarlijk over zijn kroost
geen zorg te hebben. .Er hoeven geen onge
lukken te gebeuren, zegt Snijders, en bij
wat hij erop laat volgen is geen woord
Fransch bij: Meer centen uit de knip, dan
komen er betere zwemondenvijzers en be
hoef je niet bang meer te zijn, dat de helft
verz.pt
Het zou wel zeer voorbarig zijn, reeds
thans een oordeel te vellen over de licha
melijke opvoeding in de lagere scholen, zoo
die nu is geregeld. Zij is in opbouw. Wat
bereikt is stemt tot tevredenheid en over
hetgeen bereikt kan worden kan men be
paald optimistisch zijn. Onze streek heeft
het getroffen dat juist de heer Roggeveen,
een geboren en getogen Schagenaar tot con
sulent is benoemd, hij kent zijn gebied en
kent de geaardheid der bewoners. Hij is
een „van ons". Laten we hopen dat ge
meentebesturen en onderwijzend perso
neel hem niet alleen die medewerking
geeft waartoe zij verplicht zijn, doch veel
meer dan dat.
Voor de geestelijke ontwikkeling van
onze kinderen is alles, voor de lichame
lijke ontwikkeling niets gedaan.
Een frissche wind waait thans door de
scholen, men is zich bij de officieele instan
ties eindelijk bewust geworden dat slechts
een gezonde geest in een gezond lichaam
kan wonen.
Ons volk zal zich slechts kunnen hand
haven wanneer er een harmonische verhou
ding bestaat tusschen lichaam ne geest.
De overheid gaat thans voor, ons volk doet
verstandig, thans niet in dom verzet achter
te blijven 1
Een frissche wind waait door de
scholen! Eindelijk wordt naast de
zorg voor den geest weer zorg aan
het lichaam besteed. De onderwij
zers pakken de zaak gosd aanl
I
