De kippenboeten en bollenschuren
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
1
Varkens en
kippen
worden ontruimd
De volledige bezetting van Bessinbië voltooid
in doodsgevaar
Ieder Heldersch gezin vóór de
ergste kou invalt in een mensch-
waardige woning
Verduisteren "n
21.32 uur
Steeds meer druk
op JAPAN
Hoofdredacteur: J. KEESMAN, Schagen.
VRIJDAG 1 AUGUSTUS. 85e Jaargang. No. 11560.
tfiljov* dtt N.V. „Wottondi Noorderfcwortier" Schagen
Piuimveestapel nog verder terug
Eieren slechts voor ziekenhuizen
en uitzonderingsgevallen
Veestapel is nog veel te groot
Op de persconferentie van gisteren heeft
de directeur-generaal voor de voedselvoor
ziening, Ir. S. L. Louwes, medegedeeld, dat
de zeer slechte veevoederpositie, tengevolge
van het uitvallen van den import, 't nood
zakelijk maakt, dat ten opzichte van bepaal
de onderdeelen van den veestapel zeer ver
gaande beperkende maatregelen worden
genomen.
Uit den aard der zaak zullen hierdoor in
de eerste plaats worden- getroffen die deelen
van den veestapel, die vrijwel geheel op
den import van krachtvoeder waren aange
wezen. Voornamelijk dus het pluimvee en
de varkens. Voor den rundveestapel is reeds
bekend gemaakt, hoever de beperking zal
gaan. Verdere inkrimping van den rundvee
stapel zal, in het nationale belang, zooveel
mogelijk worden voorkomen.
Teneinde de ingekrompen rundveestapel
zoo gezond en zoo productief mogelijk door
den winter te krijgen, moet een groot deel
van het veevoeder voor dit deel van den
Veestapel worden gereserveerd.
Waar op het voer voor de paarden, op
wier werkkracht we nu meer dan ooit zijn
aangewezen, slechts zeer weinig bezuinigd
kan worden, spreekt het vanzelf, dat dat
gene wat overblijft voor den pluimveesta
pel en den varkensstapel, niet veel zal kun
nen beteekenen.
Bij de verdeeling van het weinige, nog be
schikbare veevoeder voor den pluimvee- en
varkensstapel, zal er op worden gelet, dat
bij eventueele verbetering in de voorziening
met veevoeder deze beide onderdeelen van
de veehouderij weerzoo snel mogelijk tot
een behoorlijken omvang kunnen worden
uitgebreid. ïn het algemeen zal het voer dus
worden bestemd voor den opfok. Bij varkens
zal dit dus neerkomen op een zeer snelle
rouleering van den stapel, bij pluimvee op
een reserveering van het voer voor die be
drijven, die het best in staat zijn om zoo snel
mogelijk een goede pluimveestapel weer op
te bouwen.
De pluimveestapel zal op korten
termijn moeten worden terugge
bracht op ongeveer een derde van
den huldigen omvang. Slechts voor
een deel van het pluimvee dat nog
aangehouden mag worden, zal voer
worden beschikbaar gesteld.
Op de boerderij zal men een 10 k 15 stuks
pluimvee mogen houden, mits deze gevoe
derd wordt met afval van de boerderij. Het
voer, dat voor pluimvee beschikbaar is zal,
zooals boven gezegd, zoo moeten worden
Verdeeld, dat de her-opbouw van onzen
pluimveestapel zoo> goed mogelijk verzekerd
wordt. Mocht, dus' blijken, dat de omstan
digheden in het voorjaar van dien aard zijn.
dat tot uitbreiding van den pluimveestapel
kan worden overgegaan, dan zal geen onher
stelbare schade zijn aangericht.
Natuurlijk beteekent een en ander,
dat we over zeer weinig eieren de
beschikkjng zullen krijgen, welke
slechts voor bijzondere instellingen
en voor bijzondere omstandigheden,
in de'eerste plaats ziekenhuizen, be
schikbaar zullen worden gesteld.
Een zeer aanzienlijke inkrimping zal ook
onze varkensstapel dienen te ondergaan.
Gezien de hoeveelheid veevoeder, die we ter
beschikking hebben, is onze varkenssta
pel nog veel te groot. Het is niet alleen
noodig, dat de inkrimping plaats heelt,
maar deze moet ook zoo snel mogelijk
plaats hebben.
Hier doet zich nu een mogelijkheid voor
een wijziging in het met Duitschland ge
sloten ruilcontract veevoeder tegen varkens
te brengen.
De Duitsche autoriteiten zijn bereid geble
ken het contract, waarbij tegen veevoeder
varkens zouden worden geleverd, om te zet
ten in een, waarbij gedeeltelijk gebruiksvee,
gedeeltelijk loopers worden geleverd. Dit
heeft voor ons twee voordeelen. Onze vee
stapel en vooral ook onze veevoederpositie
zijn er niet op berekend om het aantal
stuks vee, waarmede nu deze veestapel moet
worden ingekrompen op tijd slachtrijp te
krijgen. Deze kunnen nu als gebruiksvee
worden afgezet. Daarnaast zullen in plaats
van een groot deel gecontracteerde vette
varkens, loopers kunnen worden geleverd.
Deze loopers zullen door deze overeen
komst geruild worden tegen uit Duitschland
tie verkrijgen veevoeder. Het is voor een be
hoorlijke afwikkeling van deze afspraak
noodzakelijk, dat de hiervoor te leveren loo
pers op de overeengekomen tijden en plaat
sen ter beschikking komen.
Om in een regelmatige levering te voor
zien, zal iedere varkenshouder, in het bezit
van loopers. mededeeling krijgen van de
hoeveelheden en de plaats, waar hij deze
moet leveren.
Met deze voorgenomen export zijn wij er,
tengevolge van onze veevoederpositie, nog
niet. Ook aan die varkens, die niet als loo
pers (voor degenen, die deze term niet ken
nen, zij medegedeeld, dat dit varkens van
pl.m. 40 kg. levend gewicht zijn1) worden
afgenomen, zal geen lang leven beschoren
zijn. Zij zullen, tenminste voor zoover een
deel nog niet op lichter gewicht, dus prac-
tisch als looper. hoogstens bij een gewicht
.van 60 kg. moeten worden afgenomen.
Bureau Vluchtelingenhulp
thans op volle toeren
Een prachtig stuk sociaal
werk onderhanden
genomen
De elfde Augustus van het jaar negentienhonderd een en
veertig een datum, welke dus nog slechts enkele dagen
van den dag van heden af ligt, belooft in de annalen geboek
staafd te worden als een groote dag voor Hollands Noorder
kwartier in het algemeen en voor Den Helder in het bijzon
der. Met een enkel woord kon den wij reeds een tip van den
sluier oplichten, welke de groote sociale plannen ten aanzien
van den woningbouw in dit gebied nog omhulde, thans lig
gen deze plannen voor ons. Door gelukkige samenwerking
van Nederlandsche en Duitsche autoriteiten zal een einde ge
maakt worden aan den ellendigen toestand, waarin vele Hel-
dersche vluchtelingen thans verkeeren en wordt meteen
krachtig een ander probleem aangevat: dat der krotwoningen
in Noordholland, een probleem, dat na den oorlog zoo spoe
dig mogelijk opgelost zal worden. In totaal 1066 keurige ar
beiderswoningen zullen op korten termijn worden gebouwd,
de eerste zevenhonderd zullen, zooals wij reeds schreven
October klaar moeten zijn, vele andere woningen en wat
daarvoor doorgaat worden opgeknapt en verbeterd, men
heeft zich een prachtig doel voor ogen gesteld: Vóór 15
December 1941 alle Heldersche vluchtelingen in een mensch-.
waardig verblijf!
HET BOUWPLAN.
n Alkmaar komen bijvoorbeeld 400 wonin
gen. in Anna Paulowna 44. Schagen 20. Zijpe
24, Wieringen 120, Hoogwoud 38, de rest
is over vele dorpen in Hollands Noorden
verdeeld.
Oogenschijnlijk is deze opstelling wat gril
lig, doch in werkelijkheid volkomen verant
woord: basis van dit bouwplan is de normale
behoefte van uitbreiding der genieenten in
de eerstvolgende twee jaren.
Hoogwoud ziet zijn veelbesproken uitbrei
dingsplan nu plotseling verwezenlijkt, op
Wieringen zullen eindelijk de woonkeeten
op den duur verdwijnen, in Egmond aan
Zee zullen vele „ellendige visschershutten"
historie worden.
Niet alleen het probleem van de huis
vesting zelf speelde een rol, ook dreig
de een zekere zedelijke verwording
zich meester te maken van geëvacu
eerde gezinnen, welke vroeger onder
den traditioneelen naam van „keu
rig" bekend stonden. Wat te zeggen
van een toestand, waarbij volwassen
jongens en meisjes uit verschillende
gezinnen samen op één zolder sla
pen, wat van eene, waarbij drie echt
paren met nog jeugdige kinderen in
een bollenschuur „gehuisvest" zijn en
zonder noemenswaardige afschei
ding de nachten doorbrengen? En al
is de gezondheidstoestand der kip-
penboet-, bollenschuur- en woonark
bewoners volgens rapporten der
plaatselijke artsen tot dusverre nog
niet al te onbevredigend, haarden
van tuberculose en andere volks
ziekten dreigen te ontstaan. De auto
riteiten „durven den winter niet in",
er wordt thans ingegrepen.
En nu meteen goed.
De kwestie van het bouwmateriaal
is op gelukkige wijze opgelost. Besloten is
deze zaak te laten ressorteeren onder „We
deropbouw", het bureau van Dr. Ir. Ringers
dus, en dit bureau beschikt over het noo-
dige. Een ons inziens gelukige gedachte is
het geweest bij het werk naast enkele groo
te bouwmaatschappijen de plaatselijke aan
nemers in te schakelen jen het werk over hen
te verdeelen. Hierdooif wordt dus meteen
weer 'n poging gedaan de werkloosheid in de
bouwvakken te bestrijden en de kleine pa
troons weer aan een boterham te helpen.
Zijn wij goed ingelicht dan zal de financie
ring van het plan door het rijk geschieden,
waardoor dus heel Nederland feitelijk de
getroffen stad helpt en het begrip „Door en
voor elkander" ook al weer ten volle wordt
gediend.
De organisatie
van een en ander is in handen gelegd van
het bureau „Vluchtelingenhulp Den Helder"
dat gevestigd is aan de Oudegracht te Alk
maar, waar alle draden samenkomen en
waarvan den directeur een zeer groote be
voegdheid en daardoor ook zeer veel verant
woording* in handen zijn gelegd^
vallen kan finantieel gesteund worden.
Na den oorlog.
stelt zich meteen een nieuw probleem. Zul
len de menschen blijven of zullen zij naar
Den Helder terugtrekken. Zooals wij zeiden
is de bedoeling wel dat de huizen in de
plaats komen voor reeds onbewoonbaarver-
klaarde of onbewoonbaar te verklaren wo
ningen.
Groote bevoegdheid
heeft het bureau, zeiden wij. Het kan zelfs
zoover gaan elke woning te vorderen, wat
niet beteekent dat het dat zal doen, omdat
het natuurlijk nooit de bedoeling kan zijn
de Heldersche vluchtelingen onder te bren
gen ten koste van anderen. Het zal bijvoor
beeld in een bepaalde plaats de zomerhuisjes
kunnen vorderen, in een andere plaats, wan
neer bemiddeling vruchteloos blijkt te zijn,
van een hebzuchtig verhuurder het per
ceel eenvoudig vorderen, een redelijken
huurprijs bepalen en zelf het pand verhuren.
Het zal ook ingrijpen wanneer zich van de
zijde der vluchtelinggen onregelmatigheden
voor doen. Het bureau heeft bijvoorbeeld een
geval onder handen, waarhij een vluchteling
zelf een perceelsgedeelte huurt voor drie
gulden per week, een gedeelte van dat per
ceelsgedeelte weer onderverhuurt aan een
lotgenoot voor... twee rijksdaalders. Aan
dergelijke praktijken wordt radicaal een
einde gemaakt en zoo noodig dus hardhan
dig ingegrepen. Het bureau volgt dus de
zelfde richtlijnen als het N.V.V. met dit ver
schil, dat het laatste tenslotte slechts infor
matief kan zijn en het eerste machtsbevoegd-
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
6.01 uur
heid bezit Naar wij vernamen bestaat er
nog geen contact tusschen de twee licha
men. Het is natuurlijk, dunkt ons hoogst
gewenscht dat het N.V.V. zijn actie vefeenigt
met het rijksbureau, opdat sneller en betere
resultaten verkregen worden.
Resumerende: Een prachtig stuk sociaal
werk is aangepakt. Wanneer de Helderschein
hun belang thans begrijpen en het verstop
pertje spelen verder nalaten het zal trou
wens weinig meer baten ook zullen zij
spoedig beter wonen en hierdoor althans
voor een deel het geluk terug kunnen vin
den dat hen door de droeve omstandigheden
waarin hun stad is komen te verkeeren zoo
wreed is ontnomen?
Gaarne brengen wij dan ook het verzoek
van den directeur over om zich vol ver
trouwen tot zijn bureau te wenden. Men_
wil er graag spoedig en goed helpen.
Twaalf controleurs, allen bouwkundigen
zijn dagelijks bij den weg en brengen hun
rapporten uit, welke zoo spoedig mogelijk
behandeld worden. Voor alles wordt nu na
melijk het begrip „snelheid-aanpakken" ge
diend. Tusschen de laatste potloodstreep
van den controleur en de eerste troffel kalk
liggen zoo weinig mogelijk ambtelijke be
slommeringgen.
En toch heeft het bureau een geweldige
taak, het heeft niet minder dan.
20.000 vluchtelingen te oatalogi-
seeren
en heeft tevens op zich genomen te helpen
het bevolkingsregister in Noordholland, dat
zooals men weet door het feit dat de ge-
evacueerden zich om allerlei redenen niet
hebben laten overschrijven, zeer veel te
wenschen over laat. weer op orde te brengen.
Wantrouwen is dikwijls de oorzaak
geweest van het verstoppertje spe
len, vrees om op straffe van in
houding van steun naar Den Helder
terug te moeten. Voor dit wantrou
wen is geen enkele reden meer,
het bureau is bedoeld een instelling
te zijn, welke hulp en raad brengt
in alle evacualiemoeilijkheden. Het
bureau bloeide, om zoo te zeggen
tot heden in donker, het kan zich
thans ten volle ontplooien en zal
voor alle rechten der vluchtelingen
opkomen.
De controleur dus gaan op huisbezoek
en vragen den gezinnen alle inlichtingen
welke noodig zijn. Deze inlichtingen worden
geboekt op formulieren, van elk formu
lier wordt een dossier gemaakt, de dossiers
worden alphabetisch en topografisch opge
borgen. Het bureau onderscheidt drie ge
vallen:
a. die waarin de vluchtelingen behoor
lijk gehuisvest zijn en geen finantieele
steun noodiig hebben. Het dossier van dit
gezin wordt meteen weggelegd, hier heeft
het bureau geen taak meer.
b. die waar de huisvesting onvoldoende
is, al dan niet finantieele steun gewenscht
is, doch de tegenwoordige verblijfplaats
door verbouwing of verandering aan rede
lijke eischen kan komen te voldoen. Hier
doet de controleur, die immers meteen
bouwkundige is en onder leiding staat van
den deskundige adjunct-directeur, den heer
den Hertog, meer dan alleen het formulier
invullen. Hij maakt bestek en teekening
van de restauratie welke naar zijn oordeel
noodig zal zijn niet meer dan een klad-
teekening en zendt deze onverwijld naar
het bureau op de Oudegracht. Daar wordt
een en ander bekeken en aan de andere ge
gevens getoetst.
Zoo mogeliik geeft de directeur zijn fiat.
Mieteen worden de plaatselijke aannemers
ingeschakeld en met het werk begonnen.
Er wordt bijvoorbeeld een raam gemaakt,
op het beton een vloerbedekking, een sepa
ratie van geluiddempend materiaal aange
bracht. een buiten W.C. gebouwd enz. enz.
c. die waarin aan de tegenwoordige huis
vesting beslist een einde moet worden ge
maakt. De gezinnen, welke hieronder val
len zullen ondergebracht worden in een
nieuw te bouwen woning, eventueel ter
plaatse, eventueel elders. Dit hangt af van
de omstandigheden van het gezin. Een ge
zin waarvan de vader bijv. eiken dag naar
Den Helder moet om daar werkzaamheden
te verrichten zal men zooveel mogpliik in
de buurt van een spoorstation onderbren
gen. degenen die geheel onafhankelijk van
Den Helder als werkstad zijn, loopen kans
wat verder weg te komen. In bepaalde ge
Aan Roemenië is wederom de Boekowina en Bessarabië toegevoegd twee belangrijk®
Roeraeensche gebieden die eertijds door de Sovjet troepen waren bezet en sinds 29 Juli
volledig door Duitsche en Roemeensche strij dformaties op den vijand zijn veroverd.
Op de kaart zijn deze gebieden duidelijk aangegeven alsmede de steden in Bessara
bië die dikwijls zijn genoemd in de Duitsche weérmaehtsberichten.
Het kaartje in den linkerhoek geeft de grenzen aan van het huidige Roemenië.
„Kaart van Pelt."
Minister Ogoera spoort aan op
nieuwe moeilijkheden voorbereid
te zijn.
Tokio, 31 Juli (D.N.B.) „De En-
gelsch-Amerikaansche druk op Ja
pan zal voortdurend toenemen, daar
beide landen blijkbaar besloten heb-
zich met alle middelen tegen den op
bouw van een „Nieuw-Oost-Aziati-
economische ruimte" te verzetten,"
aldus de Japansche minister van fi
nanciën, Ogoera, in een artikel in de
Asahi Sjimboen". De minister spoor
de het Japansche volk aan op nieuwe
moeilijkheden voorbereid te zijn.
Het lot van Japan is nauw en onverbreke
lijk verbonden met dat van China en daar
om is de geslaagde oplossing van het te
genwoordige conflict een levenskwestie
voor Japan en voor de ontwikkeling van
Oost-Azië.
Wij willen er hoegenaamd geen twijfel
over laten bestaan, dat Japan, hoe sterk ook
de druk der vijandelijke mogendheden zal
zijn, geen jota zal wijken van het besluit om
een „grooter Azië" te vormen.
Ten slotte verklaarde minister Ogoera,
dat het economische offensief van de En-
gelsch-Amerikaansche groep een groote uit
daging is, die Japan met dezelfde middelen
heeft beantwoord. Japan is thans vastbe
sloten ook in de toekomst met gelijke wa
penen terug te slaan.
Tsjang-Kai-sjek blaast bruggen op:
TOKIO, 31 Juli. (D.N.B.) Domei meldt uit
Saigon, dat Tsjang Kai-sjek met het oog op
de landing van Japansche strijdkrachten in
Fransch-Indochina aan zijn militaire bevel
hebbers opdracht heeft gegeven, alle brug
gen en wegen in het grensgebied tot een
diepte van 30 Km. terstond te vernielen.
De opperbevelhebber van de Japansche
strijdkrachten in Zuid-Indochina, luitenant-
generaal Iida. is gistermorgen te Saigon
aangekomen, zoo meldt Domei, waar hij
door den Japanschen consul-generaal en de
Japansche kolonie werd begroet.
Kolonel Alexandre van den generalen staf
van het Indochineesche leger heeft als ver
tegenwoordiger van den opperbevelhebber
van het Indochineesche leger, een beleefd
heidsbezoek gebracht aan luitenant-generaal
Iida. In zijn gezelschap bevonden zich ver
tegenwoordigers van den gouverneur van
Cochinchina, van den opperbevelhebber van
de Fransche vloot in het Verre Oosten ep.
van den commandant van het Fransche
garnizoen in Cochinchina.
Een kans voor Ned. India,
TOKIO, 31 Juli. (Domei) De „Japan Times
and Advertiser" bevat een hoofdartikel,
waarin de nadruk wordt gelegd op het be
ginsel van wederkeerigheid in de Japansch
Fransche gemeenschappelijke verdediging
van Fransch Indochina.
Het blad schrijft o.a.: Hier doet zich een
bij'zon.dere gelegenheid voor voor Neder-
landsch-Indië, zijn standpunt te herzien en
den weg vrij te maken voor een nieuwe
overeenkomst met Japan.
Het is te hopen, dat dezelfde stabiliteit
welke thans is gekomen over Indochina,
zich ook zal uitstrekken tot Thailand. De
minister-president van Thailand dient thans
stappen te nemen om de vijandg-gezinde
elementen onschadelijk te maken. Hij kan
dit heter nu doen, aangezien hij met den
volledigen rang van generaal de leiding
heeft overgenomen over het leger, de vloot
en de luchtmacht. De overeenkomst om
trent de gemeenschappelke verdediging van
Indochina vormf een nieuw soort diplomatie
die in de plaats treedt van de eenzijdige
stelsels, die de buitenlandsche politiek in 't
Verre Oosten tot dusver hebben gekenmerkt
De Japansche diplomatie garandeert de sou-
vereiniteit van het gemeenschappelijk ver
dedigde land en de bescherming van zijn;
territoriale onschendbaarheid, in tegenstel
ling tot de Amerikaansche bezetting varu
IJsland die van a*gressieven aard is en ip
geen verband staat met de economie en!
de defensie van de Vereenigde Staten.
De gemeenschappelijke verdediging,
besluit het blad. veronderstelt wederkeerig*
heid in het gebied van gemeenschappelijk*
welvaart van de betrokken landen.
Blokkeering van saldi in Noord*
China.
Peking, 31 Juli (Domei): Het Japansche
consulaat-generaal te Peking heeft medege
deeld, dat Ned.-Indië en Britsch-Indië zijn
geplaatst op de lijst van landen, welker saldi
in Noord-China zijn geblokkeerd. Het Japan
sche consulaat-generaal te Tientsin heeft
eenzelfde mededeeling bekend gemaakt.