Groot
succes
25 divisies vernietigd
aardappel-
voorziening
1
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
De
Petroleum voor
kookdoeleinden
Hamlelsbetrekkingen
JAPAN- NEDERL.- INDIE
in de Oekraïne
Het Vaticaan en de oorlog
Generaal Dentz
geïnterneerd
Brand op een Britsch schip
De steunpunten-politiek
van ROOSEVELT
DE KUST VAN DE
FINSCHE GOLF BEREIKT
Verduisteren
21.18 uur
Amerikaatiscbe jachfeskaders
in Birma?
Drukste week voor
de spoorwegen
Hoofdredacteur: J. KEESMAN, Schagen.
ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1941. 85e Jaargang. No. 11557.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier* 4 Schagen
Voorloopige
bontoewijzing
's-Gravenhage, 8 Augustus Zooals reeds
In een vorige mededeeling werd uiteenge-
tet, hebben de moeilijkheden waarmede
men'op het oogenblik bij de aardappelvoor
ziening te kampen heeft, niets te maken
met de voorraden, welke dit jaar uiteinde
lijk ter beschikking zullen komen. Deze
voorraden zullen dat staat na de inmid
dels gevallen regens wel vast zeker vol
doende zijn voor de voorziening van een
ruim rantsoen voor de geheele Nederland-
»che bevolking Jpt aan den volgenden oogst
Inmiddels zijn de tijdelijke moei
lijkheden door het aanhoudende
slechte weer nog niet overwonnen.
Op een deel van de bonnen, waar
voor de bevolking in deze week
aardappelen had moeten betrekken,
is nog niet geleverd. I>eze bonnen
1 blijven daarom ook in de volgende
week gelden en het ligt voor de
hand, dat er in de eerste plaats op
deze bonnen zal moeten worden ge
leverd.
Dit zal waarschijnlijk niet kunnen, als
er thans weer een bon met het volledige
rantsoen van 3 kg. voor .de volgende week
werd geldig verkalard. eHt zou echter ook
bezwaar mede brengen, nog in het geheel
geen nieuwe bon bekend te maken, omdat
de bevolking in die plaatsen, waar de voor-
tiening in deze week nog behoorlijk functi-
Dnneerde, en men dus óp al de oude bon
nen reeds aardappelen heeft gekocht, nog
in groote moeilijkheden zou komen.
Daarom zal voorloopig een bon voor V/2
kg. worden bekend gemaakt, met de bedoe
ling, om, zoodra dit mogelijk is, nog een
aanvullende bon van 1 y2 k. bekend te ma
ken. Indien de weersomstandigheden gun
stig worden, zal dit reeds in den loop van
,de volgende week mogelijk zijn. 1 In ieder
jgeval echter zal het tijdelijke tekort op het
rantsoen van 3 kg. in de naaste toekomst
(Worden ingehaald door een extra bon of
een tijdelijk verhoogd rantsoen.
Om inmiddels het rooien en leveren van
tardappelen voor de telers zoo aantrekke
lijk mogelijk te maken, wordt op de reeds
lekend gemaakte wijze bij uitzondering ge
durende de volgende" week een extra rooi-
pemie van 50 cent per 100 kg. verleend, zoo
dat de prijs, welke de telers ontvangen voor
llle soorten aardappelen, vanaf de maat
?8 m.m. in deze. week f 4.75 per 100 Itg. af
boerderij en f 4.90 per 100 kg. per levering
#an schip of wagon is.
Er wordt uitdrukkelijk op gewezen, dat
het verleenen van een rooipremie na 17
Augustus niet meer zal worden toegepast,
zoodat de prijs dan slechts f 4.05 per 100 kg.
af boerderij zal bedragen voor groep 1, en
f 4.00 voor de groepen 2 en 3.
's-Gravenhage, 9 Aug. De secretaris-ge
neraal van het departement van handel, nij-
frerheid en scheepvaart maakt bekend, dat
gedurende het tijdvak van 11 Aug. tot en
met 5 October a.s., elke der met „13" genum-
lerde bonnen van de nieuw uitgereikte bon
iaart „M" en de nieuw uitgereikte bankaart
,0" recht geeft op liet koopen van twee liter
itroleum voor kookdoeleinden.
De aandacht wordt erop gevestigd dat de
iet „12" genummerde bonnen van boven-
:enoeande kaarten komen te vervallen en
lus kunnen worden vernietigd.
Batavia geeft voor sommige ge
vallen toestemming.
Het Japansche ministerie van financiën
heeft, volgens U. P., 'bekend gemaakt, dat
Ned.-Indië zijn toestemming heeft verleend
voor het voortzetten van sommige handels
betrekkingen tusschen Japan en Ned.-Indië,
ondanks de blokkeeringsmaatregelen. Japan
zal naar evenredigheid eveneens faciliteiten
voor Ned.-Indië invoeren.
In de desbetreffende overeenkomst is ook
de mogelijkheid geschapen voor beperkte
transacties in vreemde valuta. Aangezien de
Japansche overeenkomsten in zake oüeleve-
jringen in dollars zijn gesteld, zou de nieuwe
jovereenkomst kunnen beteekenen dat Japan
>k nog petroleum uit Ned.-Indië zal betrek-
Ruim honderdduizend
krijgsgevangenen
Hoofdkwartier van den Fnehrer,
8 Aug. (DNB) Het opperbevel van
de Duitsche weermacht maakt be
kend:
In vervolge op de nieuwe opera
ties, die in de laatste extra berichten
zijn aangekondigd, is in de Oekraine
reeds het eerste groote succes be
haald. Het zesde en twaalfde Sovjet-
leger, benevens deelen van het acht
tiende Sovjet-leger, in totaal om
streeks 25 divisies infanterie, berg-
en pantsertroepen, zijn, naar zoo
Juist door de legergroep van generaal
veldmaarschalk von Rundstedt
wordt gemeld, vernietigd in samen
werking met de luchtvloot van ge-
neral-oberst Loehr. Honderddrie dui
zend gevangenen, onder wie de op
perbevelhebber van het zesde en die
van 't twaalfde leger zijn ons in han
den gevallen. Driehonderd zeventien
gepantserde auto's, acht honderd
acht en vijftig stukken geschut en
een onafzienbare hoeveelheid oor
logstuig van andoren aard, waaron
der meer dan vijf en twintig hon
derd vrachtauto's, benevens volle
spoortreinen, zijn buit gemaakt De
tegenstander heeft zeer zware, bloe
dige verliezen geleden, waarvan de
omvang tot dusver kon worden be
paald op meer dan tweehonderd dui
zend man.
Operaties van buitengewoon be
lang.
Bij het begin van het derde groote Duit
sche offensief aan het Sovjetfront hebben
Venetië, 8 Aug. (ANP) Megre Constan-
tini, secretaris der congregatie de propagan
da Fide, heeft tijdens zijn vacantie in de
Concordia Basiliek te Venetië, ter gelegen
heid van het feest van martelaar Stefanus
een preek gehouden, waarin hij onomwon
den opkwam voor de overwinning der geal
lieerde legers op de Sovjet-Unie., Hij zei. „In
dat uitgestrekte land, waar de duivel zelf
zijn vertegenwoordigers scheen te hebben ge-
vonderi in de leiders der republieken en der
uitgestrekte provinciën, leveren dappere sol
daten ook uit ,ons vaderland den grootsten
slag. Wjj wensohen van ganscher harte, dat
deze slag leidt tot de definitieve overwin
ning der geallieerden en tot den ondergang
van het negatievè, rebelsche bolsjewisme."
volgens U. P., bevoegde Duitsche kringen
te Berlijn er op gewezen, dat de Duitsche
legers in het Oosten thans nieuwe omsinge-
lingsibewegingen uitvoeren, teneinde te
trachten de overgebleven Sowjet-strijdkrach-
ten in te sluiten en uiteindelijk te vernie
tigen.
Ofschoon ook deze Duitsche kringen geen
verdere bijzonderheden hieromtrent willen
mededeelen, verklaarden zij echter, dat de
operaties die thans uitgevoerd worden van
buitengewoon veel belang zijn.
Vichy. 8 Aug. (D.N.B.) Het Fransohe
persbureau O.F.I. publiceert het volgende
bericht over de arrestatie van generaal
Dentz:
„Oeneraal Dentz en 35 oficieren van het
Levantleger zijn door de Engelsche autori
teiten in Syrië geïnterneerd. De Engelsche
autoriteiten verklaren, dat zij eerst weer in
vrijheid gesteld zullen worden, als alle ge
vangenen, die de Franschen hebben ge
maakt, in overeenstemming met de bepalin
gen van den wapenstilstand van Saint Jean
d'Arce eveneens vrijgelaten zijn."
Onderzoek naar de oorzaak.
Ge n v e, 8 Augustus (D.N.B.)
De Daily Telegraph verneemt uit Kaap
stad, dat daar dezer dagen een officieel on
derzoek ingesteld zal worden naar de oor
zaak van een brand, die 13 Juli was uitge
broken aan boord van het' Britsche motor
schip Hannington (54-49 t) en waarbij twee
officieren op het leven kwamen. Deze brand
duurde zes dagen en ten slotte moest het
schip door een oorlogsbodem tot zinken „wor
den gebracht. Hierbij zijn niet alleen 'post-
zendingen voor Europa, maar ook een hoe
veelheid goederen, waaronder een groote la
ding tabak uit Rhodesia verloren gegaan.
Nederlanders dienen
China te verlaten
Overbrenging naar NederL-Indië.
Het Nederlandsche consulaat te Sjanghai
heeft volgens U. P., de berichten uit Peking
bevestigd, volgens welke de Nederlandsche
regeering te Londen den in 't bezette Chinee-
sche gebied wonenden Hollanders, die daar
niet voor belangrijke\ bezigheden moéten ver
toeven, heeft aangeraden te vertrekken.
Waarschijnlijk zullen 450 in Noord- en
Midde'n-China wonende Nederlanders naar
Ned.-Indië worden geëvacueerd.
DOLLAR DRINGT NAAR
HET ZUIDEN OP.
BERLIJN, 8 Aug. (D.N.B.) De geheele
Berlijnsche pers publiceert uitvoerig feite
lijke berichten over de steunpuntenpolitiek
van Roosevelt in Zuid-Amerika. In hun com
mentaren geven de bladen uiting aan de
meening, 'dat de volkomen en ongedeelde
heerschappij over het Zuid-Amerikaansche
vasteland het doel dezer politek s.
De „Berlner Lokalanzeiger" spreekt van
een „algemeenen aanval van Roosevelt op
de Zuid-Amerikaansche staten De "Nacht-
ausgabe" heeft het opschrift „de Zuid-Ame
rikaansche "staten in het net der oorlogs
drijvers" en schrijft: „de algemeene aanval
der Vereenigde Staten op de Zuil-Ameri-
kaansche landen is op alle terreinen ge
opend. Deze landen kunnen nauwelijks nog
iets stellen tegenover de middelen, waarme
de de Vereenigde. Staten dezen strijd voeren
en die zelfs tot terreur gaan. Ja, zij worden
door deze terreur genoodzaakt, zelf mede
te helpen aan de vernieling van hun vrij
heid, hun politieke onafhankelijkheid en
hun economische toekomst".-
De „Deutsche Allgemeine Zeitung" schrijft:
„Roosevelt streeft naar de onderdrukking
van en de volledige controle over Zuid-Ame
rika. Zijn imperialisme wil die landen tot
Duiischland strijdt voor Europa f~
Uit het hoofdkwartier van den Fuehrer
8 Augustus (DNB). Het opperbevel van
de Duitsche weermacht maakt bekend:
In de Oekraine werd een ten Zuidoos
ten van Oeman ingesloten vijandelijke
colonne vernietigd. Meer dan 30.000 ge
vangenen, onder wie de opperbevel heb
ber van het zesde Sovjetleger, en andere
hooge aanvoerders vielen tot dusver in
handen van de verbonden troepen. De
buit is groot. De in Estland strijdende
Duitsche troepen namen Wesenberg in
en drongen door tot de kust van de Fin-
sche Golf. Aan het Finsche front wordt
de aanval van de Duitsch-Finsche troe
pen met succes voortgezet.
Marine en luchtwapen hebben in den
strijd tegen de Britsche ravitailleerings-
scheepvaart bijzonder groot succes ge
had. Duikboot,eh deden een aanval op
een naar Engeland varend bijzonder
krachtig beschermd convooi, brachten
46.500 lort. tot zinken en torpedeerden nog
vier andere schepen met tezamen 29.000
brt., die volkomen verloren geacht moeten
worden.
Gevechtsvliegtuigen vernietigden aan
de Engelsche Oostkust drie vrachtsche
pen met tezamen 13.000 brt. en bescha
digden vijf groote koopvaardijschepen op
ernstige wijze, waaronder een tankschip
Gevechtsvliegtuigen vielen vliegvelden in
Engeland en een haven aan de Schotsohe
Oostkust aan. Jagers en luchtdoelartil
lerie schoten gisteren aan de kust van
het Kanaal 24 Britsche vliegtuigen om
laag. Eigen verliezen zijn bij deze lucht
gevechten niet ontstaan. Een vrij sterke
formatie Duitsche gevechtsvliegtuigen
bombardeerde vannacht met goede uit
werking schepen en havenwerken in de
Britsche vlootbasis Alexandrië. Bij den
luchtaanval op de reede van Suez in den
nacht van 6 op 7 Augustus werden1 de
tanks in Port Ibrahim dooF bommen in
brand geworpen.
De vijand deed in den nacht van 7 op
8 Augustus aanvallen op eenige plaatsen
in West Duitschland, o.a. op Dortmund,
Afzonderlijke vliegtuigen wierpen bom
men op de rijkshoofdstad. De burgerbe
volking leed geringe verliezen aan doo-
den gewonden. Nachtjagers en gevechts
vliegtuigen schoten zes vijandelijke vlieg
tuigen omlaag.
Opgeblazen en in brand gestoken bruggen zijn voor de Duitsche troepen geen belemmering om
hun opmarsch in de Sovjet-Unie voort te zetten. Met rubberbootea gaat de overtocht even snel
(Orbis-Holland)
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
6.14 uur
willooze werktuigen voor zijn plannen van
wereldheerschappij maken. Zijn agitatie
maakt bij iedere gelegenheid alarm en
hoopk, dat he onder de bescherming dezer
luidsprekers mogelijk zal zijn, Zuid-Amerika
te ondredrukken en bij het militaire en po
litieke spel van Washington in te lijven.
Meter na meter dringt de dollar naar het
Zuiden op, de onderwerping van Zuid-Ame
rika vordert etappe na' etappe. Wafineer het
net der steunpunten eenmaal gereed is, valt
aan tegenstand niet meer te denken. Dan
is niet alleen uitwendig, maar ook voor de
binnenlapdsche politiek de dooreen vlechting
zoozeer gevorderd, dat een bevrijding, een
behoud der zelfstandige politiek niet meer
mogelijk zijn."
Dé „Boerserizeitung" zegt: „De Zuid-Ame
rikaansche regeeringen,' die zich hebben ge
keerd tegen de overweldiging van haar
zelfbeschikkingsrecht onder den dekmantel
der Pan-Amerikaansche ideologie, zijn met
de bekende „democratische" methoden op
brutale wijze tot zwijgen gebracht. Op
het Amerikaansche vasteland speelt zich
voor het oog der wereld het schandelijke
schouwspel af van overweldiging van
vreedzame volken voor de doeleinden van
een door haat 'vervuld imperialisme dat
een nieuw front tegen Europa wenscht op
te bouwen. De Zuid-Amerikaansche staten
schikken rich, wanneer zij zich tegen de
methoden 'van Roosevelt niet kunnen verzet
ten, morrend in hun lot, wanta zij weten
dat deze ontwikkeling hun geen voordeelen
brengt, maar wel zware lasten en dat zij
een aanzienlijk .nadeel beteekent voor de
handelsmogendheden met he't toekomstge
machtige Europa".
Berlijn, 8 Aug, (DNB). Naar Reuter
nieldt, heeft het Australische ministerie van
voorlichting officieel medegedeeld, dat Ame
rikaansche jachteskadcrs op iuchtbases in
Birma klaar staan om alle luchtaanvallen
te verijdelen, welke Japan van zijn nieuwe
steunpunten in Indo-China uit op den weg
door Birma zou willen ondernemen en wel
ke den geregelden aanvoer van Amerikaan
sche oorlogsmateriaal volkomen zouden kun
nen afsnijden.
15.000 MAN CHINEEZEN NAAR BIRMA.
Sjanghai» 8 Augustus (D.N.B.) Vol
gens Japansche berichten heeft de Chinee.
sche regeering van Tsjoengkïng besloten
15.000 man Chineesche soldaten naar Birma
te sturen om den Birma-weg te bescher
men, indien dit van Britsche zijde* wordt
goedgekeurd. Dit hesluit zou genomen zijn
op de 1 Augustus in een te Kweivang ge
houden conferentie, waaraam ook de mi
nister van oorlog. Ho Ying Tsjin heeft deel
genomen.
Speciale rijwieltreinen met 1000
en 1200 fietsen.
De nu loopende week is de drukste van het
heele seizoen, zei ons dezer dagen een
spoorwegautoriteit, met wien wij'het vacan
tieprobleem in enkele groote trekken be
spraken, aldus de corr. van het Hsbl. Het
bedrijf heeft vooral een hardnekkigen strijd
te voeren met-de tallooze rijwielen die da
gelijks worden aangeboden en in speciale
rijwieltreinen iederen avond worden ver
voerd. Per trein worden er ongeveer 1000
1200 fietsen getransporteerd, een record
cijfer dat in normale jaren nooit werd be
haald Dit alles ligt voor de hand, omdat
men in eigen land vacantie rnoet houden
Velen betreuren het dat ze hun fiets niet
met den trein waarin ze zelf hun buiten
verblijf opzoeken, kunnen meekrijgen. 7^
zien echter spoedig in, dat dit niet de
schuld van de Spoorwegen is, maar van
den abnormalen reislust in deze weken, 'n
reislust die Zaterdag j.1. is begonneh en
toen al dadelijk bedenkelijke afmetingen
aannam. vNiet, zoozeer voor de Spoorwegen,
die tot dusver zonder stagnatie hun pu
bliek hebben vervoerd, maar wel voor do
hotel- en pensionhouders die langzamer
hand geen raad meer weten met den steeds
aandrommenden stroom vacantiegangers.
De Veluwe is boven alles in trek, meer
dan Limburg en Twente gewesten die vroe
ger ook druk waren bezocht, maar het ntf
met weinig gasten moeten stellen. Veel
menschen komen uit de noordelijke pro
vincies en reizen dan via Stavoren-Enkhui
zen. Dat deze buitengewone drukte zoo in
tens is als nooit tevoren, komt o.a. door de
vacantie van de bouwvakarbeiders en van
het kantoorpersoneel. Het spoorwegbedrijf
constateert recordcijfers rond het weekend,
die dan in het midden der week wat in
zinken, om daarna weer toe te nemen.
