MAATREGELEN VAN
SOCIALEN AARD
I
Scherp stelling genomen
tegen de houding van de
jlleiding der confessioneele
i bonden
'Wie wegloopt
verbeurt zijn deel
Geldige bonnen voor voedingsmiddelen
Zaterdag 9 Augustus 1941
Derde blad
Verordeniogeu, die van verstrekkende
beteekenis zijn voor de werkende ar
beiders en de trekkers van de invali-
diteits- en ouderdomsrente
De heer H. J. Woudenberg. cammis-
I saris van het N.V.V. heeft gister in
een bijeenkomst van functionaris-
ij aen van het Nederlandech Verbond
van Vakvereeni gingen. in „Krasna-
f, polsky" te Amsterdam eenige ur
gente problemen van den dat? be
handeld en tevens eenige zeer be
langrijke maatregelen van socialen
aard aangekondigd.
In deze-bijeenkomst zei de de heer Wbu-
lenberg verheugd te zijn, thans mededee.
een te kunnen doen omtrent eenige ver
leningen, die van verstrekkende beteeke-
voor de werkende arbeiders en die
kers van de invaliditeits- en ouden
isrente zijn en waarvan apr. de zeker
de! had., dat ze binnenkort in werking
illen treden. Twee van deze verordienin-
m betreffen den uitbouw van de wette-
jke ziekteverzekering en een andere be-
sft financieele verbeteringen voor rente-
ikkers door het, verleenen van toeslag op
thans geldende wettelijke regeling.
,t ik dit thans kan doen op een oogen-
lik, dat er eenige beroering onder con-
issioneel georganiseerde arbeiders is, is
ij een groote vreugde, aldus sipr. Nu de
ding der confessioneele bonden 'duidelijk
ift bewezen, afwijzend te staan tegen-
rer elk constructief werk. verschijnt daar-
le wel in scherpe tegenstelling de hou-
Ing van het N.V.V., diat onder alle om-
indigheden zijn taak met alle kracht
oortzet
Waar echter de actie, van confessioneele
ge oerd, dezen positieven opbouwen^
lij en arbeid tracht te verbreken, acht ik mij
oplicht van tevoren eenige opmerkingen
t maken over mijn benoeming tot commis-
iniaris der confessioneele vakcentrales en
*e' iklbonden
kt Dat alle Nederlandsche arbeiders deel
allen uitmaken van één organisatie was
is het ideaal van haast alle arbeiders,
ie het ernstig met hun stand in hot volk
47 ïeenen Het is duidelijk, dat er voor de
'beiders maar één mogelijkheid bestaat,
*n zich voor hun volle waarde te doen
te; elden, d.wjz. een rechtvaardige plaats in
aj. 6t volk te verkrijgen. Deze mogelijkheid is
;ijnlen sterke en hechte organisatie ongeacht
natiolitiek inzicht of religieuze overtuiging,
nek praktijk heeft voldoende bewezen, dat
ear op sociaal economisch terrein geen reli-
peuze botsingen ontstaan. Het zou de
'aasheid ten top gevoerd zijn, wanneer
mogelijk ware, voor katholieke, protes-
tsche of anders denkende aibeiders ver-
lillende arbeidsvoorwaarden te scheppen
te bestendigen. Het geld hier immers
..«meene volks- en arbeidersbelangen,
ize overtuiging heeft altijd in de bij het
[.V.V. aangesloten-organisaties geheerscht,
moet weliswaar worden erkend, dat* de
iwe verbintenis, die de modernearbei-
«beweging had met de sociaal-democra-
"ïe arbeiderspartij een belemmering was
confessioneele arbeiders om zich daar-
aan te sluiten.
Nu echter het N.V.V. los geraakt is van
belle politieke banden, kan ik zeggen, dat
dateri groot deel der bestuurders en zeker ook
laaper leden over deze verbreking niet rouwig
ïri'iesfemd zijn. D^ goede vakvereenigingsman
deloch heeft zijn werkgebied steeds gevonden
lente het terrein, waar hij de sociaal-economi-
•che belangen van zijn leden kan behar-
iteen en verbeteren.
'Vanzelfsprekend kon de bezettende macht
lg« liet toestaan en niet riskeeren. dat de vak-
het)onden als vijandig instrument tegen de
inafezetting zouden kunnen gehanteerd wor-
te|gn. Op grond daarvan zijn maatregelen
zoowel voor de vakbeweging als
foor andere instellingen van algemeen
Jblksbelang.
Wanneer den ook van kerkelijke zijde
n voorstelling van zaken wordt gegeven,
aaruit men zou kunnen afleiden, dat der-
iliike maatregelen in het bijzonder tegen
itholieke instellingen zijn genomen. dan
dit bewuste misleiding met bet' doel,
>r zich zelf een sfeer van martelaarschap
scheppen.
ik herbaal: Het N.V.V. is geen mantel-,
co-ÏT?ani'sa',ie van eenige politieke beweging,
„el lijn eenige ideëele ondergrond is het ver
sagen naar een groote alles omvattende,
pranisatie van arbeiders, die. hoe wij ons
w$l« toekomst ook denken, in elke nieuwe
Mening een noodzakelijkheid zal zijn.
)aartoe ben ik als commissaris van het1
N.V.V. benoemd en onlangs ook tot com
missaris van het R.K. Werkliedenverbond
en van het Christelijk Nationaal Vakver
bond
Niet de rijkscommissaris en niet ik, maar
ieder, die in deze dagen met geestelijke
dwangmaatregelen den arbeiders aanraadt,
om niet langer lid te blijven van hun orga
nisatie, berooft den arbeider van alles, wat
hij in lange jaren moeizaam tot stand heeft
gebracht. De arbeider, die, er gevolg aan
geeft en voor dwangmiddelen zwicht, be
rooft zich zelf. Wie wegloopt, verbeurt zijn
deel.
Het N.V.V. heeft nu nu maandenlange voor
bereiding en Talrijke verhandelingen en be
sprekingen het. zoover weten te brengen,
dat de góede gedachte, die al in art 50 van
de Ziektewet tot uiting komt. in die daad
kan worden omgezet-
Art. 50 van de Ziektewet bepaalt: „dat
recht op ziekengeld niet bestaat, wanneer de
verzekerde geen lid is van een door de
ziekenfondswet erkend ziekenfonds."
De tegenstand is overwonnen en met de
.komende verordeningen, die wij dezer da
gen kunnen verwachten en die binnenkort
in wérking zullen treden, is de weg gebaand
voor een goede geregelde wettelijke ziekte
verzekering.
De inhoud van deze beide vérordeningen
is in het kort de volgende:
Van de in werking treding der verordening
af moet de verzekeringsplichtige arbeider
(werknemer) naar de voorschriften van de
Ziektewet lid zijn van een erkend zieken
fonds. Is hij geen lid van zulk een zieken
fonds, dan kan hij in de toekomst ook geen
ziekengeld krijgen, maar in tegenstelling met
den huidigen toestand behoeft de werknemer
de kosten "voor het ziekenfonds niet alleen
te betalen. Ook de werkgever heeft zijn deel
bij te dragen, doordat hij wettelijk verplicht
wordt de helft van de premie, dat zijn de
halve kosten voor het ziekenfonds te betalen.
De contributie of de premie worden niet
meer naar het aantal verzekerden per ge
zin berekend, maar in procenten van het ar
beidsloon daardoor, wordt bereikt, dat de eco
nomisch zwakkere in verhouding niet meer
belast wordt dan de beter gesitueerde.
Dit contributie-systeem belast iederen ver
zekerde naar zijn economisch vermogen en
is daarom sociaal rechtvaardiger. Door het
feit, dat de werkgever mede moet betalen,
wordt de werknemer ontlast, d.w.z. hij zou
voor de verzekering voor zich en zijn ge
zin minder betalen, dan tot nog toe het ge
val was.
De ongetrouwde arbeider moet hetzelfde
betalen als de getrouwde en deze weer even
veel als de arbeider, die een groot gezin te
onderhouden heeft.
De contributies in dezen zin vast te stel
len, spruit voort uit de bij de sociale ver
zekering ten grondslag gelegde gemeen
schapsgedachte, die in één zin samen te vat
ten is, één voor allen en allen voor èèn.
Het is toch billijk en juist, dat de onge
huwde arbeider niet minder betaalt dan de
gehuwd, die met hetzelfde of dikwijls met,
minder loon een gezin te onderhouden heeft.»
Hier mede te helpen is de ethische plicht van
kameraadschap en sociale solidariteit van
de werkende menschen.
Tenslotte kan de ongehuwde arbeider, wan
neer hij later hoofd van een gezin is gewor
den, de juiste oplossing van dit vraagstuk
zelf ondervinden.
De uitkeerragen zijn in de verordening
duidelijk omschreven; zij bevatten zieken
verpleging en uitkeering bij sterfgeval.
1) Ziekenverpleging:
Dokters met inbegrip yan specialisten en
tandartsbehandeling, verloskundige hulp
van dokter en vroedvrouw, 'ziekenhuis-sana-
toriumverpleging;
2. De benoodigde geneesmiddelen en hulp
middelen tot genezing, met inbegrip van
alle middelen, die noodig zijn ter voorko
ming en behandeling van ziekte of gebre
ken en die tot herstel van de arbeidsge
schiktheid dienen;
3. Bij overlijden ontvangt de verzekerde
of zijn nabestaanden een bepaald bedrag.
Tegenover den tot stand gekomen rechts
toestand brengt deze nieuwe regeling voor
de werknemers een werkelijk socialen po
li tieken vooruitgang, dien wij in het .kort
als volgt kunnen formuleeren:
1. De verzekerden hebben tegenover de
ziekenfondsen zonder meer recht op afslui
ting der verzekering.
2. De verzekering moet alle bedoelde uit
keeringen omvatten, die het doorvoeringsbe-
sluit naar maat en omvang vaststelt.
3. Kostenvergoeding in de plaats van daad
werkelijke levering der voorgeschreven be-
noodigdheden, uitgezonderd gevallen, waar
in levering in natura niet mogelijk is, is
niet geoorloofd.
4. De verzekering moet alle leden van het
gezin omvatten.
5. Alle leden van het gezin hebben dezelfde
rechten en aanspraken als de verzekerde
zelf.
In aansluiting daarop is het noodig geble
ken, de geldelijke uitkeeringen, zooals wij
die kennen uit de ziektewet, te vergrooten.
De Nederlandsche wet bepaalt, dat vrou
welijke verzekerden bij bevalling minstens
zes weken vóór en zes weken na de beval
ling ziekengeld tot het wettelijk vastgestel
de bedrag ontvangen. De echtgenoote van
een verzekerden werknemer krijgt in zulk
een geval thans echter niets.
In par. 1 van de nieuwe verordening is
echter bepaald, dat de echtgenoote van den
verzekerde bij bevalling een bedrag ineens
van f 55.ontvangt. Deze wettelijke maat
regel spruit voort uit de gedachte, het ge
zin zooveel mogelijk te beschermen.
Org anisa tie.
Ook de organisatie-opbouw wordt in de
verordening geregeld.
Het ziekenfondswezen in ons land is tot
een ontwikkeling gekomen, waarbij niet
meer de zekerheid aanwezig is, dat de fond
sen hun oorspronkelijk gedachte taak kun
nen vervullen. In den loop van den tijd is
het aantal van deze fondsen door nieuwe
oprichtingen zoo buitengewoon groot gewor
den, dat een sterke centraliseering van de
thans bestaande instellingen van dezen aard
onvermijdelijk is geworden en wel daarom,
omdat de overwegende meerderheid van
deze fondsen op den duur niet in staat zou
zijn, aan de eischen, die de nieuwe tijd stelt,
te voldoen. Tegelijkertijd wordt in de ver
ordening ook de noodige voorzorg getroffen,
dat tot verzekering van den werknemer wel
een naar verhouding klein, maar des te
daadkrachtiger aantal van zulke zieken
fondsen de wettelijke taak zal vervullen.
Inrallditeit»- en ouderdom
rente.
Er is nog altijd een aantal ouderdoms
rente-trekkers, die bij het begin van de in
werking-treding van de invaliditeits- en ou
derdomswet den 65-jarigen leeftijd bereikten
en op grond daarvan kosteloos ouderdoms-
rechten genieten, en die door de verordening
ook van de verhooging zullen genieten.
Het is in den loop Van den tijd gebleken,
dat alle rente-betalingen onvolkomen zijn en
sedert langen tijd Reeft dit reeds tot gerecht
vaardigde klachten aanleiding.
De uitkeeringen voor de invaliditeitsverze
kering waren berekend op de minimale en
allernoodzakelijkste kosten voor levensonder
houd en in deze dagen kunnen deze uitkee
ringen zelfs aan dit zeer bescheiden doel
niet meer beantwoorden.
Het was een zaak van' sociale rechtvaardig
heid, deze betreurenswaardige arbeidsvete-
ranen te helpen.
Daar het niet mogelijk was, door de tegen
woordige tijdsomstandigheden een volkomen
omvorming van de geheele invaliditeitsver
zekering te organiseeren, werd de weg van
een voorloopigen' maar direct werkenden
noodmaatregel gekozen, zonder daarmede de
gedachte aan een grondige herziening van
deze verzekeringstaak te laten varen.
Integendeel, de tot einde 1942 begrensde
maatregel mag in geen geval als een even
tueel nog te verlengen regeling worden be
schouwd, maar is genomen als een uitgangs
punt voor nieuwe plannen ten opzichte van
de verzorgihg van den werkenden mensch.
Bij deze nieuwe plannen deed zich de
vraag voor of hier de verzekerings- of de
verzorgingsgedachte den voorrang zou heb
ben.
In Duitschland is die vraag reeds ten gun
ste van de verzorgingsgedachte beslist op
grond van de nationaal socialistische we
reldbeschouwing, die tot de erkenning voert,
dat de plicht van iederen volksgenoot moet
zijn, het zijne bij te dragen om den ouden of
tot arbeid ongeschikten mensch, die zijn ge
heele arbeidskracht en zijn gezondheid aan
het welzijn van de volksgemeenschap gege
ven heeft, een van zorgen bevrijden levens
avond te verzekeren.
Deze gedachte, die op een daadwerkelijke
socialisme steunt, en die iedere volksgenoot
overeenkomstig zijn economische kracht tot
de middelen laat bijdragen, is zonder twij
fel ook de toekomst gedachte voor het Ne-
d§plandsche volk.
De verhooging van de rente geschiedt vol
gens de voorschriften in de verordening in
den vorm van toeslag. Overeenkomstig de in
validiteit»- en ouderdomswet en overeenkom
stig de wet voor de vrijwillige ouderdomsver-
zekering en voor de invaliditeitsrente be
draagt de toeslag 25 procent op de wettelijk
vastgestelde rente, voor die rentetrekkers,
die het 65-jarige levensjaar hebben bereikt.
Voor trekkers van invaliditeitsrente, die
het 65-jarige levensjaar nog niet hebben be
reikt, bedraagt de toeslag 50 procent en Vtor
het geval de rentetrekker gehuwd is, komt
daarnog een toeslag van 25 procent bij.
Deze verhooging treedt dan ook in wer
king, wanneer de rentetrekker weduwnaar
geworden is of gescheiden en nog kinderen
te onderhouden heeft, die den yereischten
leeftijd nog niet hebben bereikt.
Voor ieder kind, dat aan deze eisch vol
doet, komt er bovendien nog een toeslag van
20 procent bij, met dien verstande, dat deze
kindertoeslag hoogstens, voor zes kinderen
wordt gegeven.
Als maximum kan dus een totale toeslag
gegeven worden van 50 procent -f- 25 procent
6 X 20 t#ocent 195 procent boven de
wettelijk vastgestelde rente. Op het wedu
wen- en weezenpensioen wordt een toeslag
van 50 procent gegeven.
In het geval dat weduwen- en weezen-
rente gelijktijdig bestaan, wordt de toeslag
verhoogd voor iedere wees met 25 procent,
weer maximaal voor zes weezen. Wanneer
echter alleen weezenpensioen wordt uitge
keerd, wordt 50 procent toeslag gegeven.
Op grond van deze verhoogingen, kunnen
wij zeggen, dat de ouderdomsrente ver
hoogd zal worden met in doorsnee 40 pet.
de invaliditeitsrente met 65 pet. en de we
duwen- en weezenrente met 52 pet.
Van belang is nog de bepaling, dat deze
toeslagen op de wettelijk bepaalde rente
buiten beoordeeling blijven bij een onder
zoek naar behoeftigheid.
Rentetrekkers, die naast de wettelijk vast
gestelde rente nog andere ondersteuning
genieten, behouden deze uitkeeringen on
verkort.
Volgens de uiteenzetting, die ik hier ge
geven heb, aldus de heer Woudenberg, is
het boven eiken twijfel verheven, dat deze
nieuwe maatregelen op het gebied van de
sociale verzekering, den verzekerden en den
rentetrekkers belangrijk materiaal voordeel
brengt, die hun directe uitwerking hebben,
maar nog grooter is de ideele waarde van
deze maatregelen, want zij zijn opgebouwd
op de gedachte van de volksgemeenschap,
en brengen daardoor een rechtsidee in de
Nederlandsche sociale verzekering, die in de
toekomst als grondslag voor alle sociale ver
zekeringen moet gelden.
Tenslotte zou ik nog willen opmerken, dat
OFTICIEELE PUBLICATIE VAN DEN G-EMACHTIGDE VOOR DE PRIJZEN.
VASTGESTELDE MAXIMUMPRIJZEN.
Bericht No. 18.
De volgende prijzen mogen in de periode van heden tot en inet 31 Augustus ten
hoogste in rekening worden gebracht aan den gebruiker:
Aardappelen:
Sorteering 28 man vierkantsmaat en grooter
Kleiaardappelen f0.08 per kg
Zand- en veenaardappelen (met uitzonde
ring van duinzandaardappelen) f0.07 per kg
Duinzandaardappelen f0.08 per kg
Bij thuisbezorging mag een cent pér kg meer worden berekend.
HET VRAGEN VAN HOOGERE PRIJZEN IS STRAFBAAR.
BEWAAR DEZE OPGAVE EN GEBRUIS HAAR.
Nieuwe opgaven kunnen de vroegere ongeldig maken.
in dc weck van 10 Aug* t/m 16 Aug. 1941.
ELK DER
VOLGENDE
BONNEN
GEEFT RECHT OP HET
KOOPEN VAN:
10 Aug. t.m. 16 Aug. 1941
30-4 brood 4 rants.
30 brood
30 bloem
30 vleesch
30 vl.waren 11 rantsoen
30 kaas 100 gram
30 eieren 1 stuks
30 melk I 1liter
10 Aug. tjm. 6 Sept. 1941
107 algemeen 1 Kg.
108 algemeen 250 gram
109 algemeen 500 gram
110 algemeen 250 gram
B rijst 250 gram
111 algemeen 250 graan
B havermout 250 gram
112 algemeen 100 gram
4 rants.
1 rantsoen i brood of gebak
y% rantsoen bloem, brood of gebak
rantsoen vleesch of vleeechwaren
1 rantsoen
kaas
eieren
melk
suiker
koffie-surrogaat
jam
rijst
havermout of gort
vermicelli of maizena
3 Aüg. tan. 20 Aug. 1941
26-27 boter |25Ógram boter
26-27 vet 1250 gram boter met reductie
Beschikbaar per persoon
0 t/m
3 jaar
4 t/m
13 jaar
14 t/m
20 jaar
vol
was
senen
eenheid
in tijdvak van één week
20
1
3
100
1
3'/,
100
1
20
1
3
100
rants.
rants.
rants.
gram
stuks
liter
in tijdvak van vier weken
1
250
500
500
100
250
500
250
100
250
500
250
100
250
500
250
100
kg
gram
gram
gram
gram
gram
in tijdvak van 18 dagen
250
250
500
500
500
500
500
500
gram
gram
ÉÉN RANTSOEN
brood
100
gram
gebak
75
gram
140
gram
300
gram
400
gram
500
gram
600
gram
bloem
70
gram
rijst
250
gram
havermout
250
graim
gort
250
gram
vermicelli
100
gram
maïzena
100
gram
100
gram
vleesch
100
gram
vleesch waren
75
gram
75
gram
Jam
125 gram
150 gram
500 gram
Voor de overige artikelen is
melde hoeveelheden.
brood
beschuit, wafels, biscuits, koekjes óf
speculaas, koek óf
cake óf,
gevuld klein korstgebak, óf
gevuld groot korstgebak, óf
taart, gebakjes
tarwebloem, -meel, roggebloem, -meel, zelfrijzend
bakrrieel
rijst, rijstemeel, -bloem, -gries, gruttemeel (gemengd
meel)
havermout, -vlokken, -bloem, aardappelvakken N
gort, gortmout, grutten.
vermicelli, macaroni, spaghetti
maizena, sago, aardappelmeel, óf
zetmeel, verwerkt in puddingpoeder of puddingsaus-
poeder
vleesch, gewicht van been inbegrepen
gerookt of gekookt vleesch, óf
gerookte worstsoorten, óf
gekookte worstsoorten, óf
leverartikelen, tongeworst, nierbrood, óf
bloedworst
jam, siroop, honing, enz.
het rantsoen gelijk aan de in bovenstaande lijst ver-
ATTENTIEI DE VOLGENDE BONNEN ZIJN NA ZATERDAG AUG. NIET
MEER GELDIG
29 brood
29 vLwaren
29 vleesch
6-29 kaas
29 eieren
29 melk
brood of gebak
vleesch of vl.waren
kaas
eieren
melk I
105 algemeen suiker
104 algemeen koffie-surrogaat
103 algemeen jam
10 bloem bloem, brood of gebak
m algemeen rija(
UA £=t! havermout of gort
45 algemeen gort
54 algemeen vermicelli
55 algemeen maizena
N.B. De bonnen 30 voor KAAS blijven geldig t.m. 6 September 1941
De bonnen 29 voor AARDAPPELEN blijven geldig t.m. 16 Augustus 1941
De bonnen, welke van 10 Aujl 1941 af zijn geldig verklaard, met
uitzondering van die voor vltfesch of vleesch waren, mogen reeds
op Zaterdag 9 Aug. 1941 worden gebruikt.
Het koopen van vleesch of vleesch war en in winkels op Maandag
en Dinsdag is niet geoorloofd.
deze verbeteringen in de bestaande sociale
toestanden, den aanmerkelijk verhoogden
uitkeeringen ten goede komen van alle Ne
derlandsche arbeiders, die daarvoor in aan
merking komen. Deze op sociaal terrein tot
stand gebrachte utibouw van dé sociale ver
zekering was alleen mogelijk, omdat het
N.V.V., de grootste arbeiderscentrale in Ne
derland, zich daarvoor inzette en de volle
kracht van zijn aanhang deed gelden.
Deze verbeteringen, die zooals ik zei
allen betreffenden, ook den niet-georgani-
seerden arbeiders, ten goede kopien, waren
niet door te voeren geweest zonder organi
satie. En hieruit blijkt hoe nuttig en noo
dig het is, dat de arbeider in een zoo groot
mogelijke organisatie vereenigd is, om zijn
invloed uit te oefenen bij het tot stand ko
men van nieuwe sociale wetten. Hoe grooter
en omvattender deze organisatie is, des te
sterker is haar invloed en des te sneller
kunnen nieuwe sociale wetten, die bij het
N.V.V. reeds in voorbereiding zijn, worden
doorgevoerd. De vroegere vakbeweging kon
gezamenlijk niet meer tot stand brengen
dan de sterkste organisatie alleen.
De vakbeweging in Nederland zal meer
bereiken, nu. de versplintering, en daardoor
haar verzwakking van haar krachten, is op-
geheven, mits de arbeider begrijpt, dat hij
de organisatie, die zijn eigen organisatie is,
moet steunen.
De zeer belangrijke rede van den heer
Woudenberg werd met groote belangstel
ling aangehoord door de hooge functionaris
sen van het N.V.V., de afdeelingschefs, de
chefs, de districtsbestuurders van het NVV.
en de voorzitters van de vakbonden en hun
\medewerkers.
De Rijkscommissaris was ter vergadering
vertegenwoordigd door Dr. Hellwig.
DE SLAG OP DEN ATLANTISCHEN
OCEAAN.
Berlijn, 8 Aug. (DNB). De eerste lord
der Britsche admiraliteit, Alexander, heeft,
naar de Engelsohe berichtendienst meldt,
gisteren in New Castle een redevoering uit
gesproken, waarin hij er voor waarschuwde
den slag op den Atlantischen Oceaan reeds
als gewonnen te beschouwen. Wat Groot.
Brittannië dringend noodig heeft, dat zijn
meer snelle torpedobootjagers, corvetten èn
andere schepen.
