Alaska
in
N1PPER EN PELLE
HET RAADSEL
AAN BOORD
chi
Radioprogramma
ar vat;
;ks
deel»
it met]
ekenl
f
ld
yxandj
is Be
n ont
P4
en ten
vikke
eerin*
achl
mea
yganil
niraal
ii
ont.
ParlJi
t he-
opge-
n.i ks-
land-
ngen
tona-
rlam
de
ider-
iigcr
ijgen
aart,
ider-
:legd
ente,
ende
was
per
in
den
ipec-
ilfde
nog
'aan
et zij
ven.
li rif
ogt,
len-
rtyie
-ing
ver-
icht
ver
Het minst bewoonde
land ter wereld
RUSLAND DEED HET VOOR EEN
KOOPJE IN 186? AAN AMERIKA
OVER
De „klasieke" vlsch-oorlog met
Japan.
Naar de „Kölnische Zeitung" me
dedeelt, overweegt Roosevelt om
een autoweg te doen aanleggen
van de Ver. Staten naar Alaska.
(N.P.B.) Een autoweg van de Vereenig-
de Staten door Canada naar Alaska, zie
daar het plan dat Roosevelt zou opwerpen
en steunpunten en dat deel zal uitmaken
van de over verschillende punten loopende
Amerikaan.sch-Canadecsche besprekingen
te Montréal. Opnieuw valt het licht der ac
tualiteit hierdoor op het uitgestrekte schier
eiland van he vasteland van Amerika, het
l^nd van goud, pclsdieren, steenkool en ijzer
ertsen, waarvan eerstgenoemde edele me
taal sinds 1881, dus zestig jaar geleden in
allengs toeneme/ide hoeveelheden gewon
nen wordt. Het is niet oninteressant hier
bij aan te teekenen, dat Alaska tusschen de
jaren 1880 en 1911 voor een waarde van
meer dan 500 milliden gulden aan ertsen op
leverde; alleen aan goud voor 490 millioen,
terwijl de goud-productie in 1909 een waar
de van 51 millioen gulden beliep. De rijk
dom aan pclsdieren, ofschoon nog immer
belangrijk, (otters, robben, vossen, wolven,
marters enz.) verminderde de 'natste jaren
sterk, daarentegen werd de vischvangst er
belangrijker, in het bijzónder de zalrnvis-
Scherïj.
Het is met Alaska in zekeren zin als met
die vele andere gebieden, waarover zoove
le verhalen de ronde doen, omdatmen
er zoo weinig van weet. De lezer herinnert
zich wellicht, dat Alaska o.m. het l«nd is,
waar de beroemde verhalen van Jack Lon-
don zich veelal afspelen. Het vreemde daar
van is, dat allerlei indrukken óver Alaska
door deze en dergelijke lectuur een volko
men scheven indruk hebben gegeven van
dit land, waarover zooveel gefantaseerd is,
dat het ten slotte weinig doenlijk is om
„Wahrheit en Dicbtung" van elkander ge
scheiden te houden!
Over de geschiedenis van Alaska het vol
gende. Het land werd ontdekt door de Rus
sen en het \yas Desjnew, die in het ((voor
Nederland zoo historische) jaar 1648 voor
het eerst door de Beningstraat zeilde; de
kust van Alaska zelf werd voor het eerst in
1730 bezocht door Gwosderd. Zijn ontdek
king werd 11 jaar later door Bering en Ti-
chirikow en in 1778 dooi\Cook bevestigd en
aangevuld. Rusland nam, gelijk te verwach
ten was, het nieuw ontdekte gebied in be
zit en in 1799 werd de Russisch-Amerikaan
sche Compagnie gesticht, die het monopo
lie van jacht en handel bezat, totdat het
land in 1867 voor ruim 7 millioen dollar
aan Amerika werd afgestaan. De regeering
van het territorium, ingesteld in 1884, ze
telt te Sitka. Vooral het jaar 1896 was
voor Alaska belangrijk: de rijke goudvel
den werden ontdekt, aanvankelijk in het
Canadecsche gebied aan de wereldbekende
Klondvke, (dat is een rivier en niet, zooals
dikwijls gezegd en gedacht wordt, een
stad!) later ook in Alaska zelf.
Het ligt voor de hand dat gansche legers
gelukzoekers en avonturiers over de Dyea-
en Whitepas naar de Boven-Joelcon trok
ken, (de Klondyke is een zijrivier van de
Joekon) en verder naar een stadje, dat zich
door die toeloop snel ontwikkelde: Dawson
in Canada. Tal van nederzettingen ontston
den er in betrekkelijk korten-tijd: Dyea,
Skagway, Ciscle City. Ook nieuwe stoom
vaartlijnen werden er geopend en in 1899
kwam de eerste spoorweg over, het gebergte
tot stand. In het jaar 1912 lagen er reeds
meer dan 500 km. spoorwegen, in 1939 totaal
1100 kilometer.
Overigens moet men zich van die spoor
wegafstanden geen al tp verheven indruk
maken, omdat Alaska nu eenmaal een
„land van oneindigheid" is met weinig men
schen op veel grond.
Zestig duizend rendiereh en evenveel
menschen, dat is zoo ongeveer de heele le
vende inventaris van Alaska, een land, dat
ruim anderhalf millioen vierkante kilome
ter groot is, dat wil zeggen, ongeveer zoo
groot als Duitschland, Frankrijk en Spanje
te zamen! Het minst bewoonde land ter
wereld, met de grootste klimatologische te
genstellingen (pool-temperaturen en een
De volgende morgen.
1. „Het Ijjkt wel, of alles ons
moet tegenlopen. De boei,
waarmee we de plaats van
de meteoorsteen hebben
aangegeven, is losgebroken
en weggedreven
2. „Dan gaan we hier eens
een duik nemen en kijken
of we hem zo niet kunnen
vinden!!"
3. „Hij is spoorloos verdwe
nen! Anders hadden we
hem allang moeten vin
den!"
Een redder in de nood.
1. „Ik kan er nog maar geen
vrede mee krijgen, dat we
de meteoorsteen nu moe-
te opgeven; maar op de
duur begint het gepoedel
op de bodem van de rivier
me toch ook de keel uit te
hangen!!"
.2 „Hé daar, wat zijn jullie
daar aan het rondsparte-
len?"
3. „Ja, ziet U, de meteoor
steen is hier de rivier in
gerold er we zijn nu druk
bezig, hem weer op te zoe
ken!!"
praehistorisch dalgebied met tropische tem
peraturen-) en een „grootste stad",V aar de
regeering zetelt, met een inwoner-aantal
van rond vier duizend zielen. (Een Neder-
landsch plaatsje als Bcrgen-Binnen in
Noordholland telt zeven duizend inwoners!)
Trouwens in heel wat „steden" van Alaska
is het aantal dieren vijf- tot tienmaal zoo
groot als het aantal inwoners. De tijden
van de goudkoorts, waarover we straks
spraken, en toen Alaska overstroomd werd
door tienduizenden vreemdelingen, zijn nu
eenmaal al lang voorbij, niet ten laatste om
dat menige goudstrcek in dit hooge Noor
den afgeroomd is. Zeker, er wordt nog he
den ten dage in Alaska goYid gevonden,
maar van de voorstelling, als zou de rijk
dom van Alaska daaruit voortkomen, deugt
niet veel. De zalmvangst brengt altijd nog
een derde meer op, dat de opbrengst van-
alle mijnen ui Alaska bij elkander en bij
na een derde deel van de heele bevolking-
leeft van die zaJmvisscherij.
Dat nu herinnert merkwaardig genoeg,
nu er zooveel andere belangen op het spel
staan aan de bijkans klassieke vischo.or-
log tusschen Alaska en Japan. In 1936 nog
kwamen er regelmatig Japansche visschers,
die in de Bristolbaai met geestdrift de
zalmvischerij beoefenden. Dat was tegen
den zin van de visschers in Alaska, die op
het alleenrecht aanspraak meenden, te mo
gen maken en daaruit notstonden reeds
heel wat verwikkelingen. Niet zelden ge
beurde het dan ook, dat Alaska zich tot
Washington wendde, ten einde definitieve
en officiecle uitspraken te verkrijgen, in
verband met wat men in Alaska het vrij
postig optreden, der Japanners, noemde!
Ook in Tokio zat men nimmer stil en de
daar gevestigde „Maatschappij ter bevor
dering van de zeevisscherij" verdedigde ern
stig haar standpunt, dat de Beringzee min
stens zoo vrij voor de Japanners was als
voor de Alaska-bewohers.
Hoe het zij, thans zijn er andere vraag
stukken aan de orde, dan. kibbelarijen over
elkander beconcurreerende zalmvisschers.
I)e Amerikaansche president spreekt thans
over een autoweg naar Alaska, maar wij
betwijfelen sterk of die er spoedig komen
zal. Voor en aleer men van plan tot daad
gekomen, is, zal er nog heel wat water (en
zalm) door de Beringstraat stroomen
«Ketenen der knechtschap"
verbroken
Rede van den Bulgaarschen mi
nister van binnenlandsche zaken.
Sofia, 10 Aug. (DNB). De Bulgaarsche
minister van binnenlandsche zaken, Gabrofs-
ki, heeft vandaag het zestiende congres van
den nationalen Bulgaarschen studentènbond
te Assenowgrad met een politieke rede ge
opend.
Het dictaat van Neuilly en de ketenen der
knechtschap, zoo verklaarde "hij, zijn verin o-
ken dank zij de wijze politiek van Koning
Boris, den velen bloedoffers van het Bul
gaarsche volk in het verleden en de inspan
ning en den offers der groote bonclgenooten
van Bulgarije
In, den strijd voor een nieuwe orde en
gerechtigheid in Europa is het Bulgaarsche
volk thans van den Donau tot de Aegische
Zee en van de Zwarte Zee tot Ochridaver-
cenigd in eeuwige dankbaarheid jegens zijn
koning, de strijders voor .een reorganisatie en
hurl groote leiders, Adolf Hitier en Benit'o
Mussolini. Nu heeft het de groote taak het
Vereenigde Bulgarije op te bouwen.
In den geweldigen strijd, die thans ge
voerd wordt tegen plutocratie en bolsjewis
me, is de plaats van het Bulgaarsche volk
helder en duidelijk bepaald. Bulgarije kan
niet aan de zijde van Engeland en de pluto
cratie staan, daar deze tegenstanders der
reorganisatie van Europa en doodsvijanden
van het Vereenigde Bulgarije zijn. Hét Bul
gaarsche volk is ook beslist tegen he*. bolsje
wisme, daar dit het hart van de Bulgaarsche
natie en den Bulgaarschen staat, den boe
renstand, tracht te vernietigen. Het bolsje
wisme is de doodsvijand van het dorp. Dat
heeft zijn heerschappij van twintig jaar in
de Sowjet Unie overtuigend bewezen. Daar
om is de strijd tegen het bolsjewisme een
strijd voor de reorganisatie, een strijd tot,
handhaving van de Bulgaarsche natie en
den Bulgaarschen boer. Voor Bulgarije be
staat thans slechts dat eene hoogste belang:
de Bulgaarsche natie en de Bulgaarsche
staat.
Finsche vrijwilligers bij
de Duitsche weermacht
Vorming van een Finsche forma
tie in Duitschland.
B er 1 ij n, 10 Augustus (D.N.B.)
Krachtens het inzicht in de onverbreek
bare lotsgemeenschap van alle Europeesche
cultuurvolken met Duitschland in zijn strijd
legen het bolsjewisme strijdt niet slechts de
Finsche weermacht als geheel aan de zijde
der Duitsche troepen, doch zijn ook jeug
dige Finsche vrijwilligers in Duitschland bij
Duitsche troepenformaties ingelijfd. In een
divisie der Waffen-S.S. strijden thans talrij
ke Finnen uit alle lagen der bevolking teza
men met de Duitsche kameraden aan het
Oostelijk front. Een geheele formatie van
Finnen met onderbevelhebbers en officieren
wordt thans in Duitschland gevormd.
Deze formatie heeft zich ton doel gesteld
de roemrijke traditie van het 27e bataljon ja
gers. dat in don wereldoorlog in den strijd
tegen Rusland aan de zijde der Duitsche
troepen optrok, voort te zetten en te ver
nieuwen. Ondanks ale moeilijkheden van
taal zijn de Finnen reeds geheel thuis in 'de
WaffenS.S., waarmee zij opnieuw bewijzen,
dat een aaneengesloten Europa tegen de
bolsjewisme terreur is opgestaan.
Engelsche bommen
op Zweedsch schip
Drie leden der bemanning ge.
dood.
Kopenhagen. 10 Aug. (D.N.B.) Ritzau
meldt, dat het Zweedsche s.s. Wenersborg
in den nacht van Donderdag op Vrijdag
j'n Deensche wateren door een Engelschen
vlieger is aangevallen.
De Wenersborg kreeg schade en werd
door een ander Zweedsch schip een Deen
sche haven binnengesleept. Bij den aanval
werden drie menschen gedood, nl. de kapi
tein van het schip, een lid der bemanning en
de Deensche loods. De Wenersborg heeft een
inhoud van 1200 ton en behoort tot de
scheepvaartmaatschappij Svea Bolaget.
DINSDAG 12 AUGUSTUS 1941.
Hilversum I. 415.5 m.
6.45 Gramoföonmuziek.
6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.45 Ochtendgymnastiek.
8.00 BNO: Nieuwsberichten.
8.15 Schriftlezing en meditatie (Voorbereid
door de Christelijke Radio Stichting).
8.25 Gramofoonmuziek.
9.15 Voor de huisvrouw.
9.25 Gramofoonmuziek.
11.00 Declamatie.
11.20 Zang met pianobegeleiding.
12.00 Orkest Malando.
12.25 Kwartier van den Arbeid.
12.40 Almanak.
12.45 BNO: Nieuws- en economische ber.
1.00 Gramofoonmuziek.
I.30 Sprankelende middagklanken.
3.00 Ensemble Bandi Balogh.
3.30 Viool en piano.
4.00 Cursps „Als een schoon boek" (Voor
bereid 'door het Vrgzinnig Protestantsch
Kerkcomité).
4.20 Gramofoonmuziek.
4.45 Voor de jeugd.
5.15 BNO: Nieuws-, economische- en beursb.
5.30 Orgelspel.
6.00 Causerie „Alleen voor mannen".
6.15 Gevarieerd programma.
7.00 Actueel halfuurtje.
7.30 Omroeporkest en solisten.
8.30 Dansmuziek (gr.pl.).
8.45 Voor den boer.
9.00 Reportage.
9.300 Berichten (Engelsch).
9.45 BNO: Nieuwsberichten.
10.00 BNO: Engelsche uitzending:
„Economie News from Holland". Hierna
Sluiting.
Hilversum n 301.5 m.
6.45 Gramofoonmuziek.
6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.45 Ochtendgymnastiek.
8.00 BNO: Nieuwsberichten.
8.15 Gramofoonmuziek.
10.20 Hobo en piano.
10.40 Declamatie.
II.00 Ensemble Jonny Ombach en gramo
foonmuziek.
12.00 Gramofoonmuziek.
12.15 Klaas van Beeck en zfo'n orkest.
12.45 BNO: Nieuws- en economische ber.
1.00 Gerard Lebon en zijn orkest.
1.45 Gramofoonmuziek.
2.00 Arnhemsche orkestvereeniging en solist,
en gramofoonmuziek.
3.30 Voor de zieken.
4.00 Gramofoonmuziek.
5.15 BNO: Nieuws-, economische- en beursb.
5.30 De Ramblers.
6.00 Pianovoordracht.
6.30 Causerie „Ons planetarium".
6.45 Pianovoordracht.
7.00 BNO: Vragen van den dag.
7.10 BNO: Nieuwsberichten.
7.20 Gramofoonmuziek.
3.00 Luisterspel.
1.00 Causerie „Sport, en lichamelijke opvoe
ding voor de vrouw".
J.15 Gramofoonmuziek.
9.45 BNO: Nieuwsberichten.
10.00 Avondwijding.
10.0510.20 Politiek weekpraatje.
Feuilletor
door
Philips Oppenheim
42
Lucienne keek weer over haar schouders
been naar de kanonneerboot, welker kanon
nen als het ware op de „Paradijsvogel" ge
richt warén, waarvan Hamer zich nu voor het
eerst rekenschap gaf.
Ha, zei hij, met een zweem van woede,
dus daarvoor ligt die hier?
Zij legde een hand op de zijne. Hamer,
luister eens. Jij bent de bezitter van een
twistappel. Wie er mee gaat strijken, gaat je
hiet aan. Het eenige wat niet gebeuren mag,
is dat je Jeanne d'Arc die persoon is. De
zaak zal beslist worden zooals mijn vader
bet wenscht.
Hamer staarde over de zee en verbeeldde
zich bijna de zachte, smeekende stem van
Tanya te hooren, 'die, met terzijdestelling van
alle kleinigheden des levens zoo oprecht uit
haar hart gekomen was. Hg herinnerde zich
de onbewirupeldheid van haar woorden en
beweegredenen, die hem bijna zijn belofte had
den doen breken. Ieder ander argument, dat
de tegenpartij tegen hem aangevoerd had,
leek hem eensklaps minderwaardig. Zelfs
Lucienne liet zich alleen door haar vaders
materieel welzijn leiden. En bovendien,
scheen het hem dat de zending van Tanya
uit een andere en reinere wereld voortkwam.
Je aarzelt toch niet, Hamer? vroeg Lu
cienne zacht.
Hij probeerde niet, haar een verklaring te
geven. Er was geen menschelijk wezen, voel
de h\j, dat hem begrepen zou hebben. Het
antwoord werd hem evenwel voor 't oogen-
blik bespaard. Een bootje werd naar het
jacht geroeid. Augusle nam een telegram uit
de hand van den roeier aan.
Hamer wierp een verontschuldigenden blik
op Lucienne en scheurde het open. H\j las. het
en las het nog eens. De inhoud ontnam
hem den adem Het telegram was dien mor
gen uit Parys verzonden:
Ik moet je zoo spoedig mogelijk over
een dringende zaak spreken. Kom direct
over. Ned haalt je in Le Bourget af. Koop
vliegtuig, zoo noodig. Luke.
Hamer stikte van verbazing. Hij uitte
geen woord, noch een klank. Hij las den in
houd eenvoudig voor de derde maal over.
Toch geen slecht nieuws, hoop ik? vroeg
Lucienne, ernstig geworden.
Toen kwam hij tot zichzelven. Hij over
handigde haar het telegram.
Van wie komt het? vroeg zij.
Van nijn vader.
Ik meende, dat h\j tegenwoordig nooit
meer naar Europa kwam?
Hij is er in geen twee jaren geweest.
En In geen tien in Frankrijk.
Zijn boodschap is zeer dringend, merkte
zij nu op.
Er moet iets zeer buitengewoons ge
beurd zijn, gaf hij toe. Ik heb mijn vader
hooren zeggen, dat h\j Frankrijk nooit meer
bezoeken zou, en hij is een man van zijn
woord.
Lucienne zuchtte. Maar nu schijnt hij
er toch overheen gestapt te zijn, zei zij. Je
zult naar hem toe moeten gaan.
Ga mee naar land, verzocht hij. Daar
kunnen wij beslissen of ik den Blauwen Trein
of een vliegtuig zal nemen.
't Is slecht vliegweer, antwoordde zij.
Volgens de weerberichten is er te Greno-
ble sneeuw gevallen.
Ik heb toch al het land aan vliegen, zei
hij, maar als mij een tamelyken overtocht
gegarandeerd wordt, zal ik het maar doen.
Maar er is iets anders hoe met het jacht?
Ik zal er voor jou op passen, beloofde
Lucienne. t
Dat zul je laten, verbood hij haar vast
beraden. Het zou mij niet verwönderén als
ik het bg mijn terugkeer indien ik terug
kom van de aardoppervlakte verdwenen
vond, evenals dien nacht dat flatgebouw in
Juan. Ik wil juist, dat je er mijlen vandaan
blijft, liefste.
Als je alles wilt laten zooals het is,
ging zij na eenige oogenblikken voort,
waarom dan niet met Commandant Bé-
rard gesproken?
Hij knikte. Dat is een verstandige raad,
antwoordde hij.
Commandant Bérard was terughoudend,
maar schappelijk.
Ik weet natuurlijk wel, dat u hier is om
peilingen te verrichten, sprak Hamer tegen
hem, dus mag ik niet verwachten dat u
zich bemoeit met zaken, die daar buiten val-
1 -'•.r een Fransch mir/.-ter is hier dicht
in de buurt, en ie chc" van de geheele Fran-
sche r-""tie -oont op den heuvel. Missch'en
heeft u van hen gehoord, dat zekere onge-
wenschte personen zich in het bezit van mijn
jacht wenschen te stellen.
De uitdrukking van Bérard bleef onver
stoorbaar. Hij zei niets. Hij luisterde alleen.
Daar zullen wg over zwijgen, ging
Hamer voort. Ik ben genoodzaakt om
vandaag naar Parijs te vertrekken. Ik laat
mijn matroos achter, en den scheepsjongen
ook. Ik vraag u eenvoudig of u de om
standigheden in aanmerking genomen niet
een kleine wacht aan boord kunt plaatsèn tot
ik terugkom. Die en uw kanonnen zulletf vol
doende z\jn.
Ik acht een dergelijken maatregel tot
zoover gerechtvaardigd, Mr. Wildburn, gaf de
commandant toe. Met dien verstande, dat
ik de wacht zal moeten intrekken, indien Ge
neraal Perisol mijn handeling niet goedkeurt.
Dat wil ik er op wagen, antwoordde
Hamer.
HOOFDSTUK XXIV.
Hamer Wildburn stapte den volgenden mor
gen aan het Gare de Lyon uit den Parijschen
Blauwen Trein, en stak zijn hand toe aan den
gebrilden jongen man, die hem was komen
afhalen.
'Vel, Ned, kerel, begroette hij hem.'— Dit
is een aangename verrassing. Waar is al die
drukte voor?
'k kan je er niets van vertellen, Hamer.
Wij Y oorden pas dat de ouwe heer op weg
hierheen was, toen de boot een halven dag
van Cherbourg verwijderd was. Wij moesten
zgn oude kamers in Hotel Meurice voor hem
bespreken en jou telegrafeeren om dadelijk
over te komen.
Ik heb zoo het land aan Parijs, zei Ha
mer, vooral om dezen tijd van het jaar.
Het zou mij liever geweest z(jn, indien de
ouwe heer naar mij gekomen was. In ieder
geval heb ik mij zooveel mogelijk gehaast.
krant
Er woedde een storm zuidelijk van Lyon, en
er vertrokken geen vliegtuigen.
Hamer gaf zijn kaartje aan de controle af
en vervolgde: Waar gaat het nu eigenlijk
om? Hij had zich voorgenomen om nooit
meer in Frankrijk te komen.
Wij waren niet minder verbaasd dan jg,
antwoordde Ned Foster, toen zij bij den uit
gang gekomen waren. Hij heeft ons nog
geen syllabe gezegd.
Kan het misschien iets met de
uitstaande hebben?
De ander trok zijn schouders op. Dat
zou mg niet verwonderen. Wij moeten de
krant redigeeren zooals ons gezegd wordt,
maar dat komt ons op een verlies van vele
vele millioenen francs .e staan, door onze
politiek. Als ik des morgens naar het bureau
ga, verwacht ik altijd dat ze het in de lucht
hebben laten vliegen."
Zij stapten in de wachtende auto en Hamer
keek misnoegd om zich heen. Het was een
grauwe ochtend en de atmosfeer was druk
kend en zwaar.
N", ik hoop dat hij mg niet lang hier
zal laten houden, merkte Hamer op. Ik
amuseer mij daar uitstekend en ontmoet een
paar interessante lui voor hpt meerendeel
Frans -he politici. En ik heb mij juist ver
loofd met het liefste en aardigste meisje, dat
je buiten de i taten ooit gezien hebt.
Ned Foster schrok op. „Weet de ouwe dat?"
vroeg hij.
Het zal geen welkom nieuwtje zijn, ver
moed ik, maar ik zal het hemdadelijk mee-
deelen. Ik heb nog geen tijd gehad om het hem
te schrijven. Hoe is zgn stemming ongeveer?"
Wordt vervolgd.
