„Productieslag Europa"
Moord in de Betuwe
Nieuwe successen bij
T0BR0EK
Wij blijven niet
achter
In een gistermiddag in het gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen te 's-Gravenha-
Se gehouden vergadering, georganiseerd
oor de commissie ter ondersteuning van de
maatregelen, getroffen voor de regeling van
de landbouwproductie (commissie Dr. Pos-
thuma), ter gelegenheid van de opening der
fjroote tentoonstelling „De productieslag in
Europa", en bijgewoond door alle leidende
persoonlijkheden op het gebied van land
en tuinbouw in Nederland, heeft de staats
secretaris van het Duitsche Rijksministerie
voor landbouw en voedselvoorziening, de
tieer Backe, een groote rede gehouden ov»
de plaats en de beteekenis van den land
bouw in het Europa van de naaste toekomst
Deze bijeenkomst werd door tal van hooge
autoriteiten bijgewoond*
Naar aanleiding van een gebeurte
nis als de opening van de tentoon
stelling „De Productieslag in Euro
pa" in Nederland, vraagt men zicih
onwillekeurig af, aldus Dr. Backe, of
men hier te lande eigenlijk wel groo
te resultaten mag verwachten van
pogingen tot verhooging van de pro
ductie. Wat de opbrengsten per HA.
betreft, staat Nederland immers on
der alle landen ter wereld zoo onge
veer bovenaan, tezamen met zijn na-
buurstaten Denemarken en België,
Daarom stelt spr. deze vraag doelbe
wust aan het begin van zijn uiteen
zetting, om van het begin af aan dui
delijk te laten uitkomen, dat bedoeld
feit geenszins over het hoofd gezien
is, maar dat hij er desondanks van
overtuigd is, dat onder den invloed
van de nieuwe economische staat
kunde der groote Europeesche ruimte
het productievermogen van Neder
land nog tot een aanzienlijke uitbrei
ding in staat is.
Onder de omstandigheden, welke de voor
bije wereld'huishouding bèheerschten, was
in Nederland het productievermogen van
den landbouw ongetwijfeld tot een groote
hoogte gestegen, een 'zoodanige hoogte, dat
zij onder de in die dagen optredende econo
mische verhoudingen wellicht reeds een
topprestatie beteekende. Thans echter zijn
deze omstandigheden principieel gewijzigd
en door deze wijziging zijn de voorwaarden
geschapen voor nieuwe productiemogelijk
heden, welke zelfs in het intensieve Neder
land volledig kunnen en moeten worden uit
gebuit.
Onze landbouw kreeg een zeer bijzondere
structuur, namelijk van een landbouwgebied
waar men veel meer groenten en aardappe
len, gedeeltelijk ook ooft, teelde dan men
zelf noodig had, en waar dierlijke verede
lingsproducten als boter, kaas, vleesch en
eieren in veel grootere mate werden voort
gebracht dan men zelf behoefde. Maar deze
overschotten werden mogelijk, doordat men
steeds meer afhankelijk geraakte van den
invoer van levensmiddelen en in de laat
ste tientallen jaren ook van broodgraan.
Een groote klant ging verloren.
Gelijktijdig met de ontwikkeling van En
geland, het voornaamste afzetgebied van
Nederland, dreigde er een tweede gevaar
van de zijde van Midden-Europa.
Duitschland, door Versailles ver
armd, en door onbekwame regee
ringen steeds meer van het weer
standsvermogen van zijn volkshuis-
houding inboetend, beleefde een nog
nooit gekende werkloosheid. Deze
werkloosheid, welke onder meer tot
uiting kwam, doordat de afzetmoge
lijkheden voor landbouwproducten
voortdurend kleiner werden, had
tot gevolg, dat de prijzen van deze
laatste bleven dalen. Door het ver
armen van Duitschland werden de
afzetmogelijkheden voor Nederland-
sche tuinbouw- en veeteeltproduc
ten veel geringer en bestond er ge-
vaar, dat ook deze natuurlijke af
zetmarkt in Midden-Europa voor
Nederland verloren zou gaan.
Thans, na 10 Mei 1040, staat de Neder-
landsche boer voor de nieuwe ontwikkeling,
welke aanstuurt op verdeeling van agrari
sche productie in het groote Europeesche
ruim, waarbij de gespecialiseerdelanden
als Nederland en Denemarken zullen on
dervinden, dat hun landbouw op den duur
tot nieuwen bloei zal komen, doordat
Duitschland, als kernland van Europa, alles
kan opnemen tegen stabiele prijzen en on
gehoorde ruilmogelijkheden kan bieden.
De veredelingsstructuur van Nederland
op het gebied van de veehouderij en de in
tensieve groenten- en aardappelteelt is in
een later tot vrede gekomen Europeesche
ruimte niet overbodig, maar in tegendeel
noodzakelijk voor een goede werkverdeeling.
Na Dr. Backe sprak Dr. F. E. Posthuma.
Hij stelt de vraag waarom, wij al die
vreemde import van graan en veevoeder
noodig hadden. Kon onze landbouw slechts
aardappelen leveren voor het middagmaal
en kaas voor export, dingen, waardoor wij
een minder vriendelijken bijnaam verwier
ven?
Spreker wees er op, dat de hooge opbreng
sten in den landbouw verkregen werden
door een aanvullende overmatige invoer
van productie-middelen, speciaal voedergra-
nen en veekoeken.
Spr. verklaarde vervolgens hoe wij in Ne
derland, waar de land- en tuinbouw steeds
in den hoek werden gedrukt, toch tot zulke
hooge prestaties zijn gekomen en ging de
oorzaken na, die tot den noodtoestand der
laatste jaren hvebbcn geleid.
Op de wereldmarkt was te verdienen. De
Nederlandsche agrariër richtte zich op die
wereldmarkt, die in de eerste plaats het
Britsche rijk behelsde.
Eigen voedselvoorziening ver
waarloosd.
Al die jaren heeft men geen acht gesla
gen, zoo ging Dr. Posthuma verder, op de
zekerstelling van de voedselvoorziening van
het eigen volk. Dat dit nog zoo was in de
twintiger jaren, toen iedereen sprak van
nooit meer oorlog, volkenbond en verbroede
ring, kan ik nog indenken. Geenszins is dit
echter te verdedigen in den tijd, dat deze be
grippen reeds lang tot waandenkbeelden wa
ren geworden en een ieder wist, dat zij, die
deze woorden het meest op de lippen hadden,
het tegendeel bedoelden.
Onze „levensruimte".
Spr. kwam hiermede terug op de vraag:
„Kan ons volk zichzelf voeden?" We hebben
een bevolkingsdichtheid van ver over de 250
inwoners per vierkante kilometer, d.w.z. dat
voor icderen Nederlader 40 are oppervlakte
beschikbaar is. Na aftrek van de opper
vlakte voor' bebouwde kommen, wegen, wa
ter en woesten grond, als duinen en zand
verstuivingen, blijven nog 30 are cultuur
grond per hoofd van de bevolking over.Hier-
van werd 2/5 benut als bouwlanden3/5als
grasland. Veel is het niet. In de gematigde
zone hebben slechts onze zuiderburen even
weinig levensruimte. Alle andere volkeren
belangrijk meer.
Taak van den productieslag.
Tot slot van zijn betoog ging Dr. Posthuma
dieper in op de taak en de mogelijkheden van
den productieslag in Nederland. Als eerste
werd genoemd de inrichting van de bedrijven
naar de behoefte van het eigen volk.
In het bouwjaar 10401941 is reeds een
eerste bescheiden stap in deze richting ge
zet. In 19411942 zal de oppervlakte bouw
grond met 100.000 ha. worden uitgebreid tot
ruim een half millioen ha. Spr. ging na waar
deze 100.000 ha. te vinden zijn en vond het
onverantwoordelijk als we bij evt.. emigratie
plannen daarnevens niet gelijktijdig binnen
onze eigen staatsgrenzep iedere mogelijkheid
uit zouden putten. Daarom mag in Neder
land geen plekje onbenut blijven.
„Nederland voedt zich zelf!" is een moei-,
lijk te vervullen wensch, doch zal ondanks
alle zwarigheden en belemmeringen ernstig
moeten worden nagestreefd. Wanneer in
moeilijke oogenblikkcn een van onze boeren
mocht twijfelen, laat hij zich dan de woor
den eigen maken, die Adm. de Ruijtèr eens
gebruikt moet hebben tot den Heeren Staten
en welke luiden: „Indien de Heeren Staten
willen, dat ik in het belang van het volk
met deze slechte en slecht uitgeruste sche
pen den slag tegen den vijand winnen zal,
ik zal hem winnen."
Zijn gewezen patroon
bedreigd
,Als je me niet gauw duizend gulden geeft,
sla ik je hersens in". Dat was met nog
enkele dergelijke uitdrukkingen de taal,
die een 31-jarige vertegenwoordiger Zater
dagmiddag j.1. tot zijn gewezen patroon
sprak. De laatste liet zich echter niet door
deze bedreigingen van zijn stuk brengen,
maar belde de politie op, die cfcn aspirant
moordenaar arresteerde. Het bleek een be
kende van de politie te zijn, die het daarom
maar raadzaam achtte, den vertegenwoordi
ger tijdelijk zijn vrijheid en daarmee tevens
de mogelijkheid om zijn bedreiging uit te
voeren, te ontnemen.
is Maandag in Pulchri Studio te
den Haag voor het publiek opengesteld. Een hoekje van de expositie met
Westlandsch fruit, groenten en bloemen (Schimmelpenningh)
OFFICIEELE PUBLICATIE VAN DEN GEMACHTIGDE VOOR DE
PRIJZEN.
Bericht no. 25.
TRANSPORTKOSTEN VAN GROENTEN EN FRUIT BIJ VERVOER OVER GROOTE
AFSTANDEN.
Detaillisten, die door hen gekochte groenten en fruit over een afstand van meer
dan 100 km. moeten transporteeren, kunnen bij de Groenten- en Fruitcentrale, Laan
Copes van Cattenburch 62, 's-Gravcnhage een gespecificeerde declaratie indienen over
het bedrag, waarmede hun transportkosten fl.— per 100 kg. te boven gaan. Zij zullen
hierop moeten opgeven, op welke veiling werd gekocht, over welken afstand werd ver
voerd, terwijl aangetoond zal moeten worden, dat geen ander vervoermiddel mogelijk
was en dat de kortste route werd gevolgd.
Op grond van deze declaraties zal worden - overwogen in hoeverre het mogelijk
zal zijn het meerdere bedrag aan transportkosten te restitueeren.
Zijn kippenhok i* abattoir veranderd varkensvleesch in de bedstede lij
kenhuisje als slachtplaats heel gewone koppen in de dagbladen tegenwoor
dig. Clandestiene slachtingen onder hoogst onhygiënische omstandigheden.
Het zooveelste veelzeggende plaatjel (Foto Profilti.)
BEDRIJFSONGEVALLEN IN 1939.
Blijkens de dezer dagen verschenen onge
vallenstatistiek bedroeg het aantal verze-
keringsplichtige ondernemingen krachtens
de ongevallenwet 1921 op 31 December 1939
195.025 tegen 193.429 op dcnzelfden datum
1938. Het aantal type-werklieden (1 type-
werkman 300 arbeidsdagen) steeg van
1.327352 tot 1.384.586 en hun gezamenlijk
loon van bijna 1412 millioen tot ruim 1480
millioen gulden. Het gemiddlede dagloon
van de verzekerde werklieden voor de gc-
heele industrie was in 1939 f 3.56 tegen
f 3.54 in 1938 en f 1.67 in 1905'. Het aantal
ongevallen, waarvoor schadeloosstelling
verschuldigd was, bedroeg in 1939 227.626
tegen 204.145 in 1938, 178.982 in 1937 en
149.682 in 1936.
Terwijl het aantal type-werklieden van
1936 tot 1939 achtereenvolgens steeg met
7.5%, 4.3,% en 4.3%, nam het aantal onge
vallen resp. toe niet 19.6%, 14.1% en 11:5%.
In 1939 kwamen 358 ongevallen met doode-
lijken afloop voor. De lasten van de ver
plichte verzekering met 'inbegrip van de
constante waarde der toegekende renten,
doch met uitsluiting van de administratie
kosten waren in 1939 ruim 13.1 milloen gul
den tegen 11.8 millioen in 1938. Krachtens
de Land- en Tuinbouw Ongevallenwet wa
ren op 31 December 1939 110.114 onderne
mingen verzekeringsplichtig, waarvan <aan-
gesloten bij de Rijksverzekeringsbank 19.783
ondernemingen met 22.419 type-werklieden
en ruim 15.8 millioen gulden loon.
De dief had een sfrop...
De heer des huizes waakte.
„Is de naaimachine reparateur er nog"?
kwam Zaterdagmiddag een man vragen in
een woning aan de Zaanstraat te Amsterdam
De vrouw, die hem te woord stond, ant
woordde, dat het bezoek van een zoodanigen
vakman haar totaal onbekend was en even
later vertrok zij, om eenige boodschappen te
gaan doen.
Dat was het moment, waarop de dief ge
wacht had. De deur was niet afgesloten en
hij sloop de woning binnen. Zijn eerste gang-
was naar het buffet, doch nauwelijks had hij
zijn lange vingers daarin gestoken, of de
heer des huizes kwam uit de aangrenzende
kamer te voorschijn, bedacht zich geen
oogenblik, maar pakte den dief in zijn
kraag, om hem na korten tijd aan de po
litie over te geven.
Zijn kippenhok in
abattoir veranderd
Goede slag te Ede.
De Edesclie politie sloeg door de aanhou
ding van R. en K., beiden te Ede, een goe
den slag. Eerstgenoemde, die ten stelligste
ontkende zich aan frauduleuze slachting te
hebben schuldig gemaakt, had zijn kippen
hok in een "abattoir veranderd. De politie
vond als bewijs daarvan een touw met een
lus en een stuk pee^ en ook een ijzeren
haak met overblijfselen van varkensvleesch
en in de plaats van kippenvoeren varkens
haar. Bovendien trof de politie op 1 M.
diepte nog varkensdarmen aan en een bos
varkenshaar. R. bekende toen en gaf toe 44
pond varkensvleesch te hebben verkocht,
maar ook de laatste paar maanden ongeveer
40 varkens en 8 schapen te hebben geslacht
en verkocht. Vooral in Amsterdam had men
daarvoor een afzetgebied gevonden.
Tegen beide mannen is proces-verbaal op
gemaakt.
ERNSTIG ONGELUK IN DE ZWITSER-
SCHE BERGEN.
Bern, 18 Aug. (D N.B.) De Neue Zueri-
cher Zeitung meldt, dat in de Mischabel
berggroep een ernstig ongeluk is gebeurd.
Dertien bergbeklimmers zijn neergestort.
Totdusver is een doode geborgen. Vier Al
pinisten zouden gered zijn. Van acht toeris
ten heeft men nog geen bericht ontvangen.
Het dorpje Est opgeschrikt.
Zondagavond om ongeveer half -twaalf
werd het dorp Est (bij GeldermaJsen) op
geschrikt door een moordaanslag. De 24-
jarige Scheffer bleek, op weg naar huis,
komende van een buurtavond. midden in
liet dorp door den caféhouder Sloot te zijn
aangevallen, die hem zware steekwonden
toebracht. Het slachtoffer is na ongeveer
een half uur hieraan overleden.
De dader meldde zich zelf bij de politie.
Het lijk werd overgebracht naar het lijken
huisje op de begraafplaats te Est.
De politie stelt een onderzoek in naar die
oorzaken van dit drama.
De voedselvoorziening en
bestrijding der smokkelarij
Doeltreffende maatregelen in de
grensgebieden.
Ob smokkelerij zooveel mogelijk te voor
kómen, heeft de overheid den desibetrcffen-
den boeren in de -grensgebieden met betrek
king tot het dorschen van graan, peulvruch
ten en tot de aflevering ervan aan de provin
ciale inkoop-centrales voor akkerbouwpro
ducten („pica's") bepaalde verplichtingen
opgelegd.
De getroffen maatregelenheb l?en ten doel,
ten eerste met het dorschen te bespoedigen,
ten tweede het toezicht op het dorschen te
versoherpen: en ten derde de telers te ver
plichten hun graan en peulvruchten aan
stonds nadat die zijn gedorsch ter beschik
king van de Pica ïn hun gewest te stellen.
CHURCHILL IN ENGELAND TERUG
GEKEERD.
Stockholm. IS Aug. (D.N.B.) Te Lon
den is officieel medegedeeld aldus meldt
Reuter, dat Churchill en zijn medewerkers
Maandagochtend behouden in Engeland zijn
teruggekeerd.
Italiaaosch weermachthericht
Rome, 18 Aug. (Stefani) Het 44Qsle
communiqué van het Italiaansche hoofd
kwartier luidt:
„In Noordi-Afrika heeft de DuitschItali-
aansche luchtmacht nieuwe successen be
haald. Duitsche toestellen hebben opslag
plaatsen en havenwerken van Tobroek aan
gevallen en branden teweeggebracht. Men
constateerde, dat een eerder getroffen schip
van 1000 ton gezonken is. Italiaans-che
vliegtuigen hebben installaties te Mersa Ma
troeh met succes gebombardeerd en tus-
schen Mersa Matroeh en Sidi Barrani een
koopvaarder, die door oorlogsschepen bege
leid werd, tot zinken gebracht. Bij den aan
val op Bardia. waarvan in het weermacht
hericht van gisteren melding werd gemaakt,
werdsn twee vijandelijke vl iegtuigen tot 'r
landinc eed wongen: de bemanningen wer
den door Duitsche detachementen eevancen
eenomen. Britsche vlieetuieen hebben aan
vallen gedaan op Benehazi én op een voor
uitgeschoven vlieeveld, waar een vijandelijk
vlieertuig door afweergeschut werd neerge
haald.
In Oost-Afrika heeft de vijand nieuwe aan
vallen ondernomen op Gondar en de voor
uitgeschoven stellingen in dezen sector. Vij
andelijke elementen, die onze stellingen te
Wolsjefit en Koelkwaber trachtten te nade
ren. werden verstrooid en leden verliezen.
In de Middellandsche Zee werd een onzer
verkenningsvliegtuigen door vijf Spitfires
aangevallen. Er ontspon zich pen gevechl
waarbij het verkenningstoestel hoewel het
beschadigd werd en gewonden aan boord
had er in slaagde een vijandelijk toestel
neer te schieten en op zijn basis terug te
keeren."
Amsterdamsche effectenhui
Vaste stemming. Hooger kota
Opgewekte markt. Nederli
sche beleggingen kalm.
OBLIGATIES
STAATSLEENINGEN.
VK.
Nederland 1941 I 4
Nederland 1940 I 4
Nederland 1940 II 4
Idem met bel. fac.
Nederland 1938 3.3%
Oost Indië 1937 3
Oost Indië 1937 A 3
100-100 3/16
99%
10015/16 100
99 15/16 99
^915/16 100
T)3%-93 1/16
93-5
93y4
PROVINCIALE EN GEM. LEENINGEJ
A'dam *37 I 3
's Grav. *37 I 3
N. Holl. '38 3
N.-Holl. '38 II (33
R'dam <37 I III 3%
Z.-Holland 1937 3
HYPOTHEEKBANKEN.
Ned. Hyp b. Veendam 3% 98
AANDEELEN.
BANK- EN CRED.*INST.
Binnenland.
Koloniale Bank A 194% 194% f
Ned. Ind. Handelsb. A 131 134% I
Ned. Handel Mij. c.v. A 144% 148 1
INDUSTRIEELS ONDERNEMINGEN.)
Binnenland.
AK.U. 142%-143%
144%-ljl
Centr. Suiker Mij. 224% 225
Fokker g. A 229 225
Lever Bros en Unilever cv.A 138-139%
Ned. Ford
Philips G B.vJL
340 341
243-246%
245y2-l
158% 160 1
Philips pref. A.
PETROLEUMONDERNEMINGEN.
Binnenland.
Kon. Petr. 261%-267%
26
SCHEEPVAART-MAATSCHAPPIJEN.
Holland-Amerikalijn A. 128%-130%
132VA
Kon. Ned. Stoomb. Mij.
oaL bez. v. A. 183-185 183-1851
Kon. Pak et vaart A 252 260
Ned. Scheepv. Unie A. 192-194% 194-i
SUIKER-ONDERNEMINGEN.
H VA. 445-452 456-4
Javasche Cultuur 265
N.LS.U. 244
TABAKSONDERNEMINGEN.
Deli Batavia Mij. 233-236%
238%-24lj
Deli, Mij. cv. A. 290-292 291-293
Senembah 233-235 2373,41
RUBBER-ONDERNEMINGEN.
Amsterd. Rubber 287-291 291-2931
Dell Batavia Mij. A. 223 232-2311
In den geweldigen slag, die in het
Oosten van Europa woedt, vallen
slachtoffers. Aan beide zijden zijn
gewonden te betreuren, gewonden
die dringend hulp en verzorging
noodig hebben. Menschen voor wie
een snelle hulpverleening de red
ding van hun leven beteekent.
•Vlak achter de linies zijn de laza
retten, veldhospitalen, noodverband
plaatsen, hulpposten, waar doktoren
en verpleegsters hun heilzamen ar
beid verrichten, veelal onder zeer
moeilijke omstandigheden.
Straks zullen daar ook Nederland
sche doktoren en verpleegsters bij
zijn.
Want Nederland blijft niet achter
als het gaat om de hulpvereleening
aan oorlogsgewonden.
Nederland zendt een eigen Neder
landsche ambulance naar het Oost
front. Daar is geld voor noodig,
veel geld, maar dat geld zal er ko
men. Duizenden stortten reeds hun
bijdrage op het bekende gironum
mer
Uw bijdrage wordt ook verwacht.
Maak het vandaag nog in orde.
Stort op gironummer
NEDERLANDSCHE AMBULANCE.
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
Onrast in het Amerikaansche leger
Washington, 18 Aug. (A.N.P.). Naar Ra-I
dio Hicksville mededeelt, bevat bet Amerili
kaansche tijdschrift „Life" een artikel overl
de stemming in het Amerikaansche legerl
In een inleiding schrijft het blad, dat heil
opperbevel zich ernstig bezorgd maakt overl
de stijgende onrust in het leger. Een cort
respondent van het blad heeft een week!
lang verblijf gehouden bij een troepenonderl
deel in het zuiden der V. S. De helft vanj
de onder de wapenen geroepen soldateni
verklaarde te zullen deserteeren, indien
het voorstel tot verlenging van den diensttijd I
aangenomen zou worden. Qp alle muren inI
de kazernes werd volgens den correspon-I
dent het woord „Ohio" geschreven. Dit is een|
afkorting voor: „Over the hill in October".!
hetgeen in het Nederlandsch vertaald wil!
zeggen: „Wij zullen in October desertee-[
ren".