tl'foill'HIli
Iran
Dlficieel Italiaansch bezoek
aan
HET VREEMDELINGENVERKEER
IN DEZEN ZOMER
ben druk seizoen achter den rug
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
PRINS KONOJE
AAN ROOSEVELT
Nedcrlandsche s.s. „Slamat"
tot zinken gebracht
Verkeerde practijken
op het IJsselraeer
St. Petersburg
Verduisteren
20.36 uur
Het verbod van z.g.
lokloonen
Hoofdredacteur: J. KEESMAN. Scha gen.
VRIJDAG 29 AUGUSTUS 1941. 85e Jaargang. No. 11584.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mij". „Hollands Noorderkwartier" Schagen
's-Gravenhage, 28 Aug. De persafdeeling
yan de A.N.V.V. schrijft:
„Hoe zal het seizoen met betrekking tot
liet vreemdelingenverkeer worden?" De
groote vraag van het begin van den zomer
i» gewijzigd in die van „Hoe is het seizoen
geweest?". En dan kan onmiddellijk gezegd
worden, dat er een druk, in de meeste ge
vallen zelfs een zeer druk seizoen mocht
worden geboekt. Ons volk heeft zich door de
omstandigheden niet uit het veld laten
slaan, maar heeft de moeilijkheden ovei*-
wonnen, de beperkingen aanvaard en heeft
er van gemaakt, wat er van te maken was,
en dat was gelukkig nog heel veel. Dat men
in eigen land moest blijven was heelemaal
geen bezwaar, want dat eigen land biedt ge
noeg schoonheid en afwisseling om er naar
hartelust te genieten. Er waren beperkingen,
vanzelfsprekend. De Zuidhollandsche en
Zeeuwsche eilanden waren voor toeristen
niet toegankelijk.
De neiging bestaat een vergelijking te trek
ken met vorige jaren. Dit is echter heel
moeilijk, omdat er allerlei andere factoren
in het spel zijn, waardoor een vergelijking
moeilijk ié. In de eerste plaats was de lo
gies ruimte in bepaalde gedeelten van het
land beperkt, en in de tweede plaats waren
er hotels, die niet aan alle aanvragen wilden
voldoen uit vrees, dat de voedselvoorziening
moeilijkheden zou geven, en den goeden
naam van hun keuken wilden zij in geen ge
val op het spel zetten. Vandaar dat zij be-
«loten slechts een ge/ieelte van hun logies-
capaciteit te gebruiken.
Voor zoover op het oogenblik is na te
gaan, heeft het publiek zich over het al
gemeen goed gehouden aan de raadgevingen
die de A.N.V.V. in samenwerking met de
E.V.D. in het begin van het seizoen voor
vacantiegangers heeft gepubliceerd. Wel zijn
er nog enkele mensohen zonder bonnen op
reis gegaan, om dan hoogst verontwaardigd
te zijn, als zij moeilijkheden ondervonden
in restaurants en hotels. Maar deze gevallen
bdhoorden gelukkig tot de uitzonderingen.
Hoewel het streven naar vacantiesprei-
ding door de omstandigheden tijdelijk naai
den achtergrond moest worden gedrongen,
waren diezelfde omstandigheden aan den
anderen kant tegelijkertijd oorzaak, dat er
in de practijk reeds een zekeren spreiding
heeft plaats gehad. Het feit, dat vele hotels
vol waren, was voor hen, die niet aan een
bepaalden vacantietijd gebonden waren, re
den, om hun vacantie uit te stellen tot het
na-seizoen. Maar niet alleen naar tijd, ook
naar plaats heeft een vacantiespreiding
plaats gehad. Daarbij hebben de mededeelin-
gen die de A.N.V.V. over de bezetting van
hotels en pensions gedurende het seizoen aan
de V.V.V.'s verstrekte, goede diensten be
wezen. De plaatselijke vereenigingen konden
daardoor de toekomstige vacantiegangers
steeds mededeelen waar zij nog terecht kon
den, als het oord hunner oorspronkelijke
keuze reeds vol was. Ook op deze wijze zijn
er nog vele plaatsen, in ons land. „ontdekt"
De indruk, die de A.N.V.V., aan de hand
van een door haar, onder de V.V.V.'s inge
stelde enquete, dan ook heeft, is, dat het
seizoen op enkele uitzonderingen' na die
overigens hun oorzaak niet in factoren van
vreemdelingenverkeer vonden druk, res
pectievelijk zeer druk is geweest. Dat was
ook het geval en dit in tegenstelling tot
eerder in de dagbladen geuite mededeelin-
gen in Valkenburg. Trouwens in geheel
Limburg.
En een tweede indruk is dat het met va-
cantie-gaan zich nog wel eenigen tijd zal
voortzetten. En daarvoor is September een
bij uitstek geschikte maand, omdat men
dan meestal veel kans op mooi weer heeft.
De warmte van den zomer mist men dan,
maar de temperatuur is frisch en opwek
kend, uitermate geschikt en aanlokkelijk
voor het maken van fiets- en wandeltochten.
"En in welk een schoonheid tooit zich dan
de natuur niet. De bladeren der boomen
krijgen reeds dat rijke kleurengamma van
rood. geel, bruin en paars in velerlei scha
keeringen, waarover de zon een warmen
gloed legt. De lucht is kruidig en pittig en
dunne nevels verzachten alle contouren. En
bovendien: het is nergens vol, zoodat men
naar hartelust kan genieten, waarvan dan
ook ongetwijfeld velen gebruik zullen ma
ken.
Japansche ambassadeur over
handigt Roosevelt een persoon
lijk schrijven van den Japan-
schen minister-president.
De Japansche ambassadeur, No-
moera, heeft president Roosevelt he
den een persoonlijk schrijven van
den Japanschen minister-president
overhandigd. In aansluiting daar
op heeft Nomoera een onderhoud
gehad met President Roosevelt en
met den minister van buitenland-
sche zaken, Cordell Huil. Nomoera
weigerde den journalisten eenige
aanduiding te verschaffen omtrent
den inhoud van de boodschap. Na
de ontvangst van den Japanschen
ambassadeur verklaarde minister
Huil, dat president Roosevelt op
den persoonlijken brief van den Ja
panschen minister-president ook
persoonlijk zal antwoorden.
D« Amerikaansche benzinever
schepingen naar Wladiwostok.
New-York, 28 Aug. (D.N.B.) Ondier
vette koppen houden zich zoowel de „New
York Times" als die „New York Herald
Triibune" bezig met de verklaring van den
Ameriikaaschen minister van buitenland-
6che zaken Cordell Huil omtrent de Ameri
kaansche leveringen naar Wladiwostok en
omtrent de Japansche reactie op deze leve
ranties.
De bladen berichten voorts nog over de
Woensdag uitgevaardigde proclamatie van
Roosevelt. krachtens welke al het oorlogs
materiaal en alle grondstoffen en machinp-
rieën voor de vervaardiging van oorlogs
materiaal onder exportlicentie geplaatst
worden. Deze verordening betreft in de
oerste plaats de Philippijnen, waarvoor
Reen exportlicenties meer zullen worden
goedgekeurd.
De „New York Times" meldt in dit ver
band uit Washington, dat de verklaring
van Huil betreffende Japan zoo uitgelegd
moet worden, dat de Ver. Staten ook ver
der het recht opeischen. Amerikaansche
schepen over den Stillen Oceaan naar Wla
diwostok te zenden, ongeacht de positie van
Japan.
De „New York Herald Tribune" schrijft
Zoowel Roosevelt als Huil hebben in hun
jongste verklaringen te verstaan gegeven,
dat de Amerikaansche regeeripg vastbe
sloten is. den bolsjewisten vliegtuigen en
benzine te doen toekomen, evenals zij vast
besloten is te verhinderen, dat Japan voor
de oorlogvoering belangrijke leveranties
■van de Philippijnen zou kunnen 'betrekken.
Tokio, 28 Aug. (D.N.B.) Het Japansche
blad de „Nitsji-Nitsji" noemt de Amerikaan
sche transporten naar Wladiwostok een be-
leediging voor Japan. De houding der Ver
enigde Staten tegenover Japan is. aldus het
blad. sedert de conferentie tusschen Chur-
chill en Roosevelt steeds uitdagender gewor
den, het heeft er den schijn van, dat Was
hington zelf op een crisis in den Stillen
Oceaan aanstuurt. Daarom heeft men hier
te doen met een Amerikaansch optreden,
dat van beslisscnden invloed is op de ge-
heele buitenlandsche politiek.
De „Hotsji Sjimboem" is van meening.
dat de Vereenigde Staten door de transpor
ten naar Wladiwostok nieuwen druk op Ja
pan willen oefenen. De Vereenigde Staten
moeten, aldus dit blad, zich er wel van be
wust zijn. dat het geheele Japansche volk
achter zijn regeering staat.
Rome, 28 Augustus (Stefani):
Hét 11.036 ton metende Nederlandsche s.s.
„Slamat", dat bij de Britsche koopvaardij
vloot was ingelijfd en dienst deed als
transportschip in de Middellandsche Zee, is
dóór de DuitschItaliaansche luchtmacht tot
zinken gebracht.
(De „fSlahaat" was een stoomschip met
twee schroeven. Het werd in 1924 gebouwd
bij de Mij. De Schelde te Vlissingen en was
het eigendom van den Rotterdamschen Lloyd
(Red.)
staakt den strijd
Besluit van niéuwe regeering.
Teheran, 28 Aug. (D.N.B.) Er is een
nieuwe, Iransche regeering gevormd. Mi
nister-president is Ali Foeroeghi, die deze
functie reeds van 1932 tot 1935 heeft be
kleed. Minister van buitenlandsche zaken
is Ali Soheili. minister van binncnlandsche
zaken Ameri.
Met het oog op de overmacht der Engel-
sche en Sowjettroepen, die het land zijn
binnengevallen, heeft het nieuwe ministe
rie in een buitengewone zitting besloten,
dat de Iransche troepen hun tegenstand
zullen staken, om verder bloedvergieten te
voorkomen.
Tevoren had Reuter volgens het D.NB.
nog gemeld, dat de algemeene mobilisatie
van het Iransche leger was afgekondigd.
Meaping der Wilhelmstrasse.
Berlijn, 28 Aug. (A.K.P.) De staking
der .vijandelijkheden, waartoe de nieuwe
regeering van Iran heeft besloten, kan
naar het oordeel van kringen uit de Wil
helmstrasse het treffendst #worden verge
leken met de houding, die een in zijn wo
ning overvallen weerloos mensch het ver
standigst tegenover twee inbrekes zou aan
nemen.
Het geheele voorval, zoo verklaart men,
zal echter voor vele volkeren leerrijk zijn
daar de Iransche regeering volgens de
vroegere verstrekte Engelsche verklarin
gen, een dergelijken overval eenvoudig
voor onmogelijk zou gehouden hebben.
Uit Ankara meldt A.N.P.: Sedert de be
schieting van de haven van Bender-Sapoer
door Britsche oorlogsschepen zijn, naar
het agentschap „Pars" mededeelt, reeds on
geveer 100 dooden onder de burgerbevol
king te beklagen.
Reuter meldt, blijkens een D.N.B.-be-
richt uit Stockholm, dat luitenant-generaal
Edward P. Quinan belast is met de leiding
over de Britsche en Britsch-Indische troe
pen in Iran.
Verklaring van den
Iranschen premier.
nieuwen
Teheran, 28 Aug. (D.N.B.) Het pers
agentschap „Pars" meldt, dat. de nieuwe
premier, Foeroeghi, zijn kabinet vandaag
aan het parlement heeft voorgesteld. Daar
bij heeft hij verklaard, dat de Iransche re
geering met den oprechten wensch goede
betrekkingen met de vreemde staten te on
derhouden en vrede en rust te handhaven
aan de Iransche strijdkrachten hevel heeft
gegeven zich van allen tegenstand te oiit
houden .Het parlement heeft eenstemmig
zijn vertrouwen in het nieuwe kabinet uti-
gesproken, aldus dit agentschap.
Groote partijen visch worden
buiten de veilingen om verhan
deld.
Bunschoten, 28 Aug. In de raadsverga
dering der gemeente Bunschoten werd een
onderwerp aangesneden, dat van meer al
gemeen belang is dan voor de gemeente
Bunschoten alleen.
Een der raadsleden, visscher van beroep
vestigde er de aandacht op. hoe zich den
laatsten tijd op het IJsselmecr practijken
hebben ontwikkeld, welke niet alleen aan de
verschillende gemeenten langs de IJsselmeer
kust groote schade berokkenen, doch tevens
den bonafiden vischhandel kapot maken.
Spr. had hier het oog op de groote
partijen visch, welke buiten eenige
veiling of vischafslag om, op het
IJsselmeer worden verhandeld, waar
bij uit den aard der zaak ook geen
controle kan zijn op ondermaatsthe
visch. Als voorbeeld werd genoemd
Spakenburg, waar verleden week
meer dan de helit van den totalen
aanvoer van paling buiten de visch-
veiling om werd verhandeld..
Duizenden kilo's paling werden daar aan
het havenhoofd gelost, zonder dat op deze
paling controle op maat of prijs was. en zoo
als in Spakenburg gaat het in alle visschers-
havens langs het IJsselmeer. De vischventers
gaan met bootjes het IJsselmeer op, praaien
daar de visschers en bieden hun hoogere
prijzen voor de visch dan de visschers als
vastgestelden prijs op de veiling krijgt. Het
zijn niet zoo zeer de bonaficje handelaren,
die zich met deze practijken inlaten, doch
de zoogenaamde gelegenheidshandelaren,
die er den laatsten tijd in grooten getale zijn
bijgekomen, nu er bij de bevolking ,veel
vraag naar visch is. Vooral over eenige we
ken. als de vischvangst minder wordt, zal
het euvel zich geducht doen voelen, want
dan zal er geen sprake meer zijn. dat er ter
veiling voldoende aanvoer voor den bona
fiden handel is, daar alles reeds op 't water
wordt weggekocht.
Nowgorod in Duitsche handen. Groote rookwolken stijgen op nit de olietanks, die
door de vluchtende bolsjewisten bij het verlaten der stad, in brand waren gestoken.
(Orbis-Holland)
Deze verkeerde practijken, welke blijkbaar
slechts moeilijk zijn te onderdrukken, leiden
er weliswaar toe, dat de visscher hoogere
prijzen voor zijn artikel maakt, doch de
consument wordt de dupe en moet meer be
talen dan een redelijken prijs.
In genoemde raadsvergadering werd aan.
gedrongen op meer politietoezicht op het
IJsselmeer, opdat het gesignaleerde kwaad
ten spoedigste de kop wordt ingedrukt. Hier
mede zijn de vischhandel en de consument
gebaat.
tot op 50 km. genaderd
REST VAN NOORD-ESTLAND
IN DUITSCH BEZIT.
B e r 1 ij n, 28 Augustus (D.N.B.) Als
aanvulling op het weermachtsibericht .van
heden verneemt het D.N.B. van militaire
zijde: Aan het front tegen de Sowjets gaat
de«situatie aan de Fin serve Golf thans haar
beslissing tegemoet. Het is den Duitse hen
troepen gelukt, de rest van1 Noord-Estland
in bezit te nemen, de eilanden Oesel en
Dagoér uitgezonderd. Om de havens en
zeesteunpunten Reval en Baltisch-Port
wordt thans nog gestreden, doch men kan
aannemen, dat ook die binnenkort zullen
vallen. Dan zullen de Sowjets nog slechts
over de genoemde eilanden Oesel en Dagoer
alsmede over het steunpunt Hangoe aan
de buitenkust Van de Finsche Golf. dat zij
in 1940 van Finland hebben afgeperst, be
schikken.
Inmiddels is bet gebied om Peters-
burg door den Duitschen opmarsch
uit het Westen, Zuiden en Zuid-
Oosten weer zoo vernauwd, dat de
Duitsche troepen ten deele reeds
50 KM. voor Petersburg staan.
Aangezien ook de Finsche opmars oh op
de landengte van Karelië tusschen het Lu-
dogameer en de Finsche Golf voortdmrend
ruimte naar het Zuiden krijgt, wordt de
verdediging van Petersburg voor de Sow
jets steeds moeilijker. De eenige plaats van
beteekenis ten Noorden van Petersburg.
welke in 1940 aan de Finnen is ontrukt,
tw. Wiiborg (Viipuri) is reeds ingesloten.
Zoo beschikken de Sowjets thans nog slechts
over Kroonstadt en Petersburg als zeesteun
punten in de Finsche Golf. De succesvolle
oorlog met mijnen van de Duitsche marine
in deze wateren en het voortdurende optre
den van het Duitsche luchtwapen en van de
Finsche marine tegen, konvooien van de
Sowjets in de Finsche Golf bemoeilijkt
echter ook thans reeds de verbinding der
Sowjets met hun buitenposten, welker vol
komen afsluiting na den val van Reval en
Baltisch-Port verwacht kan worden.
UIT HET BRONZEN TIJDPERK.
Een ontdekking bij Flensburg:
hnnnebed gevonden.
In de nabijheid van de stad Flensburg (in
Oost-Sleeswijk), zoo seint het D.N.B., bij het
dorp Harrislee, heeft het „Kieler Museum für
Früh- und Vorgeschichte" een groot hunne-
bed met een doorsnee van ongeveer vijf me
ter opgegraven; het is de begraafplaats van
een voorname persoonlijkheid uit het bron
zen tijdperk De ongeveer drie meter lange
kist, en uitgeholde eikenstam, is nog volko
men intact, doordat er boven en eronder een
dunne laag ijzeroer is gevormd. De kist moet
nog worden geopend: men hoopt er kleeding-
stukken uit 't -bronzen tijdperk in te vinden,
zooals ze ook in Denemarken in dergelijke
kisten zijn ontdekt. De kring van steenen,
die den grafheuvel omringt, is nog voor twee
derden aanwezig.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
6.46 uur
's-G ravenhage, 28 Augustus:
De chef van het Ttaliaansche propa-
gandabureau der weermacht, kolonel*'
van den generalen staf van het lucht
wapen, Vecchi, heeft gisteren, verge
zeld van zijn medewerkers, een be
zoek gebracht aan den ^veermachts
bevelhebber in Nederland. Kolonel
Vecchi inspecteerde o.a. eerst een
eenheid van de marine, waar hij
zich vooral ook op de hoogte stelde
van de oorlogsberichtgeving. Verder
kregen hij en zijn medewerkers in
het stafkwartier van den weer
machtsbevelhebber van den chef van
den generalen staf, generaal-majoor
Schwabedissen, een overzicht van de
troepenverzorging iri Nederland. In
aansluiting hierop gaf commissaris-
generaal Schmidt een overzicht van
den arbeid der beide instanties, die
elkaar op het gebied van propaganda
en verzorging aanvullen.
De persdienst van het N.V.V. schrijft ons
o.m.:
Het uitvoeringsbesluit varl den secretaris
generaal van het departement van sociale
zaken, betreffende het aanbieden van zooge->
naamde lokloonen, moet in de eerste plaats
gezien worden als een aanvulling op de op
28 November 1940 afgekondigde verordening
betreffende de totstandkoming van regelin
gen betreffende loonen, salarissen en andere
arbeidsvoorwaarden. In deze verordening
werd, in het kort gezegd, bepaald, dat voor
loonsverhooging toestemming van het col
lege van rijksbemiddclaars noodig is. zulks
ter verkrijging van evenwicht tusschen prij*
zen en loonen in de huidige oorlogsomstan
digheden.
Hoéwei dus in de ordening van de loo
nen sinds November van het vorige jaar was
voorzien, bleef het tot nu toe nog altijd mo
gelijk, dat een werkgever arbeiders in dienst
nam tegen een hooger loon dan voor de
reeds bij hem in dienst zijnde arbeiders
door het college van rijksbemiddelaars was
toegestaan. Dat daardoor een afdoende con
trole van hoogerhand onmogelijk was,
spreekt wel vanzelf, afgezien nog van de on
billijkheid van deze werkwijze ten opzichte
van de reeds in dienst zijnde arbeiders.
Door het uitvoeringsbesluit wordt bereikt,
dat in dezen oorlogstijd bepaalde indu-
striën, die in het algemeen belang moeten
blijven doorwerken, niet leeg gehaald wor
den door werkgevers, die lokloonen betalen.
Het volksbelang wordt er toch geenszins mee
gediend, wannqer arbeiders, die b.v. in den
landbouw, dus voor de voedselvoorziening
werkzaam zijn, door het aanbieden van hoo
gere loonen naar industrièn, waar weelde
artikelen worden vervaardigd, worden ge
lokt, omdat deze industriën bezet zijn met
het vervaardigen van producten, die met het
oog op geldbelegging worden gekocht.
Hieruit vloeit niet voort en dit
dient nadrukkelijk te worden gecon
stateerd dat een arbeider ver
plicht is in een bedrijf te blijven
werken, waar lagere loonen worden
betaald dan in 'n soortgelijk bedrijf
voor gelijksoortig werk. Bovendien
beteekent het uitvoeringsbesluit
niet, dat voor werk, dat meer vak
bekwaamheid vereischt, geen hoo
ger loon zou mogen worden betaald.
Het persoonlijk initiatief wordt er
dan ook niet door aangetast, terwijl
vanzelf sprekend iedere accoord-
prestatie in dit verband buiten be
schouwing blijft.
Met het thans afgekondigde besluit wor
den de arbeiders dan ook zeker niet aan
banden gelegd.
De vakbeweging ziet in het onderhavige
uitvoeringsbesluit in geen enkel opzicht een
aantasting van de rechten van den arbeider.