{DOSTE TERREINWINST IN
CENTRALEH SECTOR
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
PLUNDERINGEN TE DEN HELDER
Voor het behoud van
natuurschoon
KOLENSLIK KWAM
IN BEWEGING
Verduisteren
20.17 uur
Jï
edWuu!
Hoofdredacteur: J. KEESMAN. Schagen.
SATERDAG 6 SEPTEMBER 1941. 85e Jaargang. No. 11591.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mij. „Hollands Noorderkwartier" 1 Schagen
Van het Oostelijk front
PB SOWJETS LEDEN ZWADE VERLIE
ZEN AAN MENSCHEN EN
MATERIAAL.
30.000 gevangenen gemaakt.
Berlijn, 5 Sept. (D.N.B.) Een
Duitsch legercorps, dat optrad in
den Centralen sector van het
Duitsche Oostelijke front, heeft een
groote terreinwinst behaald en den
bolsjewisten zware verliezen toege
bracht aan menschen en materiaal.
Volgens de voorloopige cijfers zijn
in den sector van dit corps in de ge-
gevechten tusschen 25 Aug. en 4
Sept. in totaal 17.384 gevangenen
gemaakt.
Voorts werden door de Duitsche troepen
vernietigd resp. buitgemaakt 121 pantser
wagens der Sowjets, waaronder dertig van
het zwaarste soort, 13 pgntserverkennings-
wagens, 193 stukken geschut van allerlei ka
liber, 517 vrachtauto's en 200 andere voer
tuigen.
In denzelfden sector werden aan-
valspogingen van sterke pantser
krachten der Sowjets verijdeld door
het geconcentreerde vuur van de
Duitsche infanterie en de Duitsche
pantserafweerwapens, waarbij de
Sowjets zware verliezen leden.
De aanvallende formaties Sowjetpantser-
wagens werden volkomen vernietigd. Van
Sowj et-pantserwagens bleven 62 kapot
geschoten en uitgebrand voor de Duitsche
«tellingen liggen.
Ruim 30.000 gevangenen binnen
tien dagen.
Berlijn, 5 Sept. (DNB.) De ge
vechten in den Middensector van het
Oostelijk front verloopen de laatste
dagen weer zeer succesvol voor de
Duitschers.
In de periode van 25 Augustus tot
4 September zijn alleen op het aan-
valsterrein van twee corpsen meer
dan 30.000 gevangen gemaakt en 160
tanks der Sowjets buitgemaakt of
vernietigd.
Bovendien verloren de bolsjewiki
in dit gebied vele honderden auto's,
meer dan 200 stukken geschut en
een groote hoeveelheid oorlogstuig
van allerlei slag.
Bolsjewistische pantserdivisie ver
nietigd.
Berlijn, 5 Sept. (DNB). Naar
van militaire zijde wordt meegedeeld,
is op 2 Sept. een Duitsche pantserdi
visie in het centrale deel van het
front op een bolsjewistische pantser
divisie gestooten.
In een feilen strijd, die twee da
gen duurde werd de Sowj et-formatie,
die uit bijzonder zware pantserwa
gens bestond, vernietigd.
72 pantserwagens der Sowjets wer
den vernietigd, waaronder 18 van de
zwaarste soort.
In gevechten van drie dagen is een Sow-
Jetdivisie infanterie door een Duitsche di
visie totaal vernietigd.
Daarbij werden 4000 bolsjewisten gevan
gen genomen en 46 stukken geschut, zes ge
pantserde gevechtsauto's, vele machinege
weren en de geheele tros der bolsjewieken
buitgemaakt.
Mislukte poging van den vijand
om bruggehoofd aan Dnjepr te
houden.
In de tweede helft van de vorige maand
probeerden de bolsjewiki met sterke gepant
serde strijdkrachten en 'tal van zware wa
pens een bruggehoofd aan den benedenloop
van den Dnjepr te houden.
Een Duitsch pantsercorps omsingelde de
Sowjet-striidkrachten en in een feilen strijd
van drie dagen drong het ze in een heel
kleine ruimte aan de rivier ppeen.
De bolsjewieken leden zulke buitengewoon
zware verliezen, dat slechts een klein deel
van hun afdeelingen slaagde in een vlucht
over den Dnjepr terwijl 9600 gevangenen, 98
tanks. 108 stukken geschut en pantseraf-
weerkanonnen benevens 6 vliegtuigen den
Duitschers in handen vielen.
Het aantal gesneuvelde bolsjewisten is
nog niet vastgesteld.
V.S. NEMEN „NORMANDIE" IN BESLAG.
Madrid. 5 Sept. (D.N.B.) Uit
New York wordt gemeld, dat Roose-
velt order heeft gegeven beslag te
leggen op het Fransche schip „Nor
mandie".
Behandeling voor het
Duitsche
Hooggerechtshof
Niet minder dan 13
verdachten staan
terecht
Tot zware straffen
veroordeeld
's-Gravenhage, 5 September. Het
Duitsche Hooggerechtshof (Oberge-
richt) onder presidium van Kam-
mergerichtsrat dr. Randermann
heeft in het gebouw van den Hoo-
gen Raad te 's-Gravenhage eenige
dagen zitting gehouden ter behan
deling van een complex van dief
stallen en helingen van tallooze
partijtjes levensmiddelen, rookwa
ren, sieraden, manufacturen en dis
tributiekaarten ten nadeele van in
gezetenen van Den Helder in de
periode van November-Maart j.L
Niet minder dan dertien ver
dachten waren in deze zaak gedag
vaard, van wie een tweetal als
hoofdverdachten in diverse inbra
ken en diefstallen en de overigen we
gens heling van gestolen artikelen.
De inbraken en diefstallen wa-
nagenoeg alle gepleegd in de avond
uren tijdens de verplichte verduis
tering en in magazijnen of wonin
gen, waarvan de bewoners 's nachts
elders vertoefden in verband met
het gevaar voor luchtaanvallen, dat
in genoemde stad was te duchten.
Als eerste verdachte had zich de 19-jari-
ge loopjongen A. P. N. te verantwoorden,
die een 15-tal plunderingen van dezen aard,
deels tezamen met den 40-jarigen werkman
J. de G., zou hebben verricht. Laatstgenoem
de had reeds 24 veroordeelingen wegens
diefstal, inbraak e.d. achter den rug. Der
de verdachte was de koopman J. N., die de
meeste der gestolen goederen van A. P. N,
en de G. opkocht of verborg en die teza
men met zijn vrouw des avonds thuis daar
toe ontving.
Het geld, dat de gestolen waren opbrach
ten, besteedden A. P. N. en de G. in hoofd
zaak voor amusementsdoeleinden.
De overige verdachten speelden in deze
affaire minder belangrijke rollen.
In zijn requisitoir legde Staatsanwalt dr.
Durth allereerst den nadruk op den ernst
van de door A. P. N. gepleegde feiten: het
stelen van allerlei goederen uit winkels
en pakhuizen, tijdens de verduistering en
tijdens afwezigheid van de eigenaars we
gens het gevaar van oorlogshandelingen. Op
deze misdrijven staat principieel de dood
straf Slechts de jeugd van dezen verdachte
die, toen de feiten werden begaan, nauwe
lijks achttien jaar was, kan oorzaak zijn,
dat hij den ernst van zijn misdrijven niet
in die mate heeft beseft als met een vol
wassene het geval zou zijn geweest.
Wat het echtpaar N. betreft, een bekend
spreekwoord zegt: de heler is erger dan de
steler. Zoo is het ook hier gegaan, aldus
spreker, want, indien J. N. de goederen
had geweigerd, dan zou A.P.N. waarschijn
lijk niet met deze diefstallen zijn doorge
gaan.
Ook ten aanzien van de meeste der overige
van heling verdachten was spreker van mee
buig, dat in ernstige mate schuld aanwezig
was. In het bijzonder de verdachten B. en
S., die de distributiekaarten in grooten ge
tale van A. P. N. en de G. hadden „gekocht",
moeten geweten hebben, dat deze kaarten
gestolen waren.
Spr. eischte tegen A. P. N. een tucht
huisstraf voor den tijd van tien ja
ren, tegen J. N. vijf jaren tuchthuis
straf, tegen de echtgenoote van J. N.
een jaar en zes tnaanden tuchthuis
straf, tegen B. en S. ieder twee jaar
en zes mdanden gevangenisstraf, te
gen zekeren D. die eveneens een groot
deel van den buit had gekocht, een
jaar en zes maanden gevangenisstraf
en tegen vier andere verdachten
geldboeten van f 120 tot f 300.
Slechts ten aanzien van twee ver
dachten, het echtpaar K., oordeèlde
spreker het bewijs niet wettig en
overtuigend geleverd, zoodat voor
hen vrijspraak werd gevraagd.
Ten opzichte van den verdachte de
G: gaf dr. Durth in overweging de
behandeling af te scheiden en een
onderzoek naar diens geestestoestand
in te stellen, omdat G. beweerde
meermalen aan geestesziekte gele
den te hebben.
Als verdedigers traden op Mr. C. R. C.
Wijckerheld Bisdom uit Den Haag en Mr.
Th. J. Eskens uit Amsterdam. Zij vroegen,
evenals de verdachten met. uitzondering van
het echtpaar K., een mildere bestraffing.
Het Hooggerechtshof veroordeelde
heden A. P. N. tot tien jaren tucht
huisstraf, J. N. tot vijf jaren idem en
twee verdachten tot gevangenisstraf
fen van een jaar en minder, terwijl
enkele verdachten er mei geldboeten
afkwamen. Twee verdachten (K. en
echtgenoote) werden vrijgesproken.
De behandeling van de zaak tegen
de G., zoomede die tegen B. en S.,
welke daarmede verband hield, werd
uitgesteld.
De voorzitter van het hooggerechtshof wees
in het bijzonder op de misdadige handelwijze
van A.P.N. en J. N., wier daden tot de groot
ste verontrusting der bewoners van Den
Helder hadden geleid. De ernst van de door
hen begane misdrijven heeft noodzakelijk
Noord-Holland
NED. HEIDEMAATSCHAPPIJ ACHT SA
MENWERKING VAN ALLE BETREF
FENDE INSTANTIES NOODIG.
HÉT VOORSTEL VAN DE AFD.
NOORDHOLLAND BOVEN
HET IJ VINDT GOED
ONTHAAL.
In de algemeene vergadering van de
Ned. Heidemaatschappij is het voor
stel van. de afdeeling Noor d-H o 1-
1 a n d boven het het IJ behandeld,
betreffende het behoud van het na
tuurschoon met het oog op de 'bui
tengewoon groote uitbreiding van
de in cultuurbrenging van gronden
en terreinen.
De afdeeling acht het noodig. dat bij de
keuze van de bestemming van gronden en
terreinen voor cultuur-doeleinden op groo
ten schaal, krachtig wordt samengewerkt
door alle organisaties en regeeringslichamen
welke op dit terrein werkzaam zijn, met de
Ned. Heide Mij., om die tereinen, die voor
behoud in ongerepten toestand in aanmer
king komen, ook inderdaad te behouden en
van rijkswege aan te koopen of financieel te
steunen, wanneer het particuliere initiatief
daartoe niet in staat mocht zijn.
Met zal zich herinneren, dat deze zaak be
sproken is op de afdeelingsvergadering te
St. Maartensbrug.
In een prae-advies betuigt de raad van
commissarissen zijn instemming met het
streven t,ot bescherming en behoud van na
tuurschoon. Gezien hetgeen den laatsten tijd
van overheidswege wordt ondernomen om
op dit gebied coördinatie te scheppen (men
denke slechts aan de instelling van het
nationale ülan) is de raad van commissaris
sen van meening. dat op het oogenblik eeen
aanleiding bestaat tot het doen van be
paalde stappen door particuliere instanties.
Geadviseerd wordt te volstaan mét instem
ming te betuigen met de algemeene strek
king van het ingediende ontwerp. Na eeni
ge discussie waarbij het streven tot. behoud
van het natuurschoon algemeen werd on
dersteund. werd het advies van den raad
van commissarissen aangenomen.
geleid tot hun zware bestraffing. Van de op
legging der doodstraf ten opzichte van A.
P. N. is slechts wegens diens onvoldoende
wasdom afgezien.
EEN VAN DE DRUKSTE
VERKEERSWEGEN
IN ONS LAND
DEN HAAG DE EERSTE STAD IN ONS
LAND, WAAR VOORRANGSWEGEN
IN DEN BEBOUWDEN KOM ZIJN
INGEVOERD.
Verkeersveiligheid
vaart er wel bij
^(Van onzen HaagSchen correspondent.)
Een van de drukste verkeerswe
gen van' ons land, n.1. Rotterdam—
Rijswijk—Den Haag is thans wel
dra geheel voorrangsweg. Aanslui
tend aan den snelweg Rotterdam
beoosten Delft Rijswijk, waar de
nieuwe Hoornbrug nog op zich laat
wachten, is ook de traverse door
Rijswijk voorrangsweg en hierbij
komt nu, op Haagsch gebied het ge
deelte van de grens tot het Rijswijk-
sche Plein. Verder wordt binnen
kort ook het Bezuidenhout vqpr het
uit het Noorden komende verkeer,
bestemd voor de binnenstad, voor
rangsweg. Het evenwijdig loopende
Benoordenhout is reeds geruimen
tijd met de bekende Oranjedriehoe
ken getooid.
Duitschland strijdt voor Europa f
Insluiting van St. Petersburg
vordert Stad reeds onder
vuur der zware Duitsche ar
tillerie.
BRITSCHE LUCHTMACHT LEED
ZWARE VERLIEZEN.
Hoofdkwartier van den Führer, 5 Sep
tember. (D.N.B.) Het opperbevel van
de weermacht deelt mede^
„Aan het Oostelijke front succesvolle
gevechtshandelingen. De insluiting van
St. Petersburg vordert. De stad zelf ligt
reeds onder het vuur van zware Duitsche
artillerie. Estland is van vijandelijke
elemepteri gezuiverd.
In de Engelsche wateren hebben ge
vechtsvliegtuigen in den afgeloopen
nacht een patrouillevaartuig en een
vrachtschip van 3000 ton tot zinken ge
bracht en een anderen koopvaarder ern
stig getroffen. Andere nachtelijke lucht
aanvallen waren gericht op havenwer
ken aan de Oostkust van Schotland en
Engeland.
De Britsche luchtmacht heeft gisteren
overdag in het. Kanaalgebied zware
verliezen geleden. Door jagers en af
weergeschut werden 25 vijandelijke vlieg
tuigen neergeschoten.
Bij aanvallen in scheervlucht. in den
nacht van 3 op 4 September in de go!f
van Suez door Duitsche gevechtsvlieg
tuigen op vijandelijke schepen ondernor
men.' werd een koopvaarder van 8.300
ton tot zinken gebracht, terwijl een twee
de groot vrachtschip in brand 'geraakte.
Pogingen van eenige Sovjetvliegtuigen.
om in den afgeloopen nacht aanvallen te
doen op Noordoost-Duitschland en Ber
lijn. hadden geen resultaat. Door afweer
geschut werd een bommenwerper neer
geschoten."
Er staan nog meer uitbreidingen op sta
pel, zoodat Den Haag op dit gebied wel de
toon blijft aangeven. Want, zooals reeds is
gemeld, is Den Haag de eerste stad in ons
land, waar voorangswegen in den bebouw
den kom zijn ingevoerd. Zoodoende kan
men nu. komende van Utrecht en over Voor
burg, Den Haag binnenkongend, zonder ob
stakels in den vorm van verkeer uit recht-
sche zijstraten, langs van Alkemadelaan en
Zwolschestraat doorrijden tot Scheveningen
dan wel linksafslaan en toch op een voor
rangsweg de grens van de binnenstad be
reiken. In afwachting van- den weg langs
Voorschoten, Voorburg en Rijswijk, waar
bij de bebouwde kommen van Wassenaar,
worden, heeft het doorgaande snelverkeer
Den Haag en Rijswijk vermeden zullen
nu dus ook op Haagsch.territoir reeds lan
ge stukken voorrangsweg tot zijn beschik
king.
Alleen in de eigenlijke binnenstad een
paar kilometer is het snelverkeer natuur
lijk nog aan banden gelegd. Inmiddels vaart
de verkeersveiligheid er reeds w£] bij.
De andere weggebruikers in Den Haag
hebben zich snel aan de nieuwe omstandig
heden aangepast. De aanwijzingen van een
naderenden voorrangsweg roode drie
hoek en geblokte stoplijn in de zijstraten
vallen voldoende op, ook 's avonds, en maar
weinig automobilisten zijn niet van zins ge
bleken afstand te doen van het oude „rechts
gaat voor" ten behoeve van een wielrijder op
een voorrangsweg.
Het is nu toch eens een voordeel, dat juist
in dezen overgangstijd het rij verkeer heel
wat minder frequent is dan vroeger. Het
aantal ongelukken sedert 27 Augustus, toen
de Haagsche voorrangswegen ingevoerd wer
den, is dan ook gelukkig gering gebleven.
Is het aantal auto's véél geringer gewor
den ook dat der wielrijders wordt reeds
kleiner. Dit is gebleken bij door den Rijks
waterstaat gehouden tellingen in Juli 1940
en Juli 1941. Voor een zelfde punt in Den
Haag lien het aantal passeerende fietsen in
dat jaar terug van 49107 tot 39847. Er zijn
er op de spitsuren anders hier nog genoeg
over.
HOOGE DIJK AAN DEN VOET VAN EEN
STEENBERG BEZWEKEN. WAAR
DOOR VERSCHILLENDE HUIZEN
VEEL SCHADE WERD AAN-.
GERICHT.
In de zoogenaamde Huskenskolonie.
een nederzetting van mijnwerkers
der Oranje Nassaumïin te Heerlen
is Woensdagavond tusschen zeven
en acht uur geheel onverwacht een
hooge dijk aan den voet van een
steenberg bezweken. Een groote
massa kolenslik. die door dezen dijk
werd tegengehouden, kwam in be-
weging, overstroomde als lava de
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
7.00 uur
Fransch consulaat-
generaal in Batavia
wordt gesloten
VEREENIGDE STATEN VERZOCHT OM
BELANGEN VAN FRANKRIJK TE
BEHARTIGEN.
V i c h y, 5 September (S.P.T.)
Volgens berichten uit Tokio zal het
Fransche consulaat-generaal in Ba
tavia binnenkort worden gesloten.
De regeering van Vichy 1 eeft aan
de regeering der Vereenigde Staten
het verzoek gericht de Fransche be
langen in Nederlandsch-lndië te be
hartigen.
Mocht de regeering van Washington dit
verzoek van de hand wijzen, dan zal men
zich tot de Zwitsersche regeering wenden.
Vichy motiveert het sluiten van het
consulaatgeneraal te Batavia door er op te
wijzen, dat er slechts 25 Fransche onderda
nen in Nederlandsch-Indië vertoeven.
Verwacht wordt, dat het Nederlandsche
consulaat in Hanoi (Fransch-Indochina)
eveneens zal worden gesloten.
Ofschoon er voor dezen maatregel geen
officieele verklaring wordt gegeven, lijkt
het waarschijnlijk, dat dé" Nederlandsch
Indische regeering dit besluit heeft geno
men in verband met het tot stand gekomen
verdedigingsbedrag tusschen Japan en
Fransch-Indochina en met den delicaten toe
stand in het Verre Oosten.
Zinneloos bombardement
door de Engelschen
DERTIEN DOODEN EN TALRIJKE
GEWONDEN IN ROTTERDAM.
's-Gravenhage, 5 Sept. Gistermiddag
heeft een Engelsche bommenwerper nit stra-
tosfeerhoogte verscheidene bommen op Rot
terdam geworpen. Aangezien een welgerioht
werpen van bommen van een dergelijke
hoogte voor de Engelschen theoretisch en
practisch onmogelijk is, kon het bombarde
ment slechts geschieden op een wijze, die nit
den aard der zaak zware verliezen onder de
burgerbevolking tengevolge moest hebben.
Er werden dan ook talrijke woonhuizen ver
nield, resp. min of meer zwaar beschadigd.
Voorts zijn door dezen zinneloozen en mili
tair volkomen nutteloozen aanval aanzien
lijke verliezen onder de Rotterdamsche be
volking ontstaan. Volgens hetgeen tot dus
ver is vastgesteld, werden dertien personen
gedood, 49 zwaar- en 36 licht gewond.
Vermoedelijk zijn deze cijfers nog niet de
finitief daar mogelijk nog slachtoffers onder
de puinhoopen bedolven liggen.
Op te merken valt, dat deze Britsche wijze
van oorlogvoering met elk begrip van mo
raal en volkenrecht in strijd is en een on
schuldige burgerbevolking terroriseert, zon
der dat daar eenigerlei houdbaar motief voor
aan te geven is. De bewering als zon men
instrumenten bezitten, om vanuit de ge
noemde enorme hoogte toch nog zijn doel
te kunnen vinden, wordt door dosknndige
militaire kringen zonder meer belachelijk
genoemd. Zulke instrumenten bestaan niet.
Ook de uitkomst van dit soort aanvallen
bewijst dit ten overvloede. Dit soort lucht
aanvallen evenals de nachtelijke blindeling-
sche luchtaanvallen, die reeds zoo vaak ver
geefs naar moraal en recht deden vragen,
zijn met sluipmoorden op onbekende en on
schuldige voorbijgangers gelijk te stellen.
terreinen en kwam zelfs terecht op
verschillende huizen van de kolonie,-
in sommige zelfs tot ruim een hal
ven meter hoogte. Deze zware brij
achtige massa richtte in kamers,
keukens en kelders veel schade aan.
Een klein half uur bleef het slik in actie
en met leede oogen moest worden aange
zien. hoe deze brandstof veel vernielde bui
ten op het veld en in de huizen. Vooral dej
Maasstraat werd getroffen. De menschen
trachtten nog te redden van de meubelen
wat zij konden. Enkele wegen werden totaal
onbegaanbaar. Den geheelen Donderdag zijn
mijnwerkers be^ig geweest met de oprui-
mingswerken. In tusschen is veel kolenslik,
een in de fnijns treek populaire brandstof,
door de bewoners mee naar huis gevoerd.