DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER DiMrjjflijlte verwoesting Kippen op den terugtocht IN KIEF Lijstencollecte van Winterhulp Noorderlichtverschijnselen Zee van Azof bereikt De inschrijving van vrachtauto 's Verduisteren 19.41 uur Hoofdredacteur: J KEESMAN. Schsgen. HAANDAG 22 SEPTEMBER 1941. 85e Jaargang. No. 11604. Uitgöve dor N.V. Uitg.-Mij*. „Hollonds Noorderkwortiei^* Behagen. bolsjewisten brengen door hun vernielzucht leven van tien- duizenden in gevaar. Kroonstad gebombardeerd Berlijn, 21 September (D.N.B.): Van militaire zijde wordt gemeld, dat de Duitsche troepen in Kief onbeschrijfelijke verwoestingen hebben aangetroffen, die de Bolsjewisten hebben aangericht, alvorens zij de vlucht namen. Zonder rekening te hou den met de bevolking van de stad en de om geving, werden alle voorraden, die voor de inwoners van het grootste gewicht waren, weggesleept of verbrand. Waterleiding en ejectrische centrales werden vernield. Overal ziet men de ravage van opgeblazen spoorlij nen en bruggen. Het strikt noodzakelijke kan e bevolking zich niet verschaffen. De Duitsche soldaten, in de eersite plaats de pioniers, zuiverden het gebied en de we gen, die voor opmarsch en ravitailleering noodig waren, van mijn versperringen en an dere obstakels, zoodat de verzorging der strij dende troepen gewaarborgd is. De Bolsje wisten echter hebben door hun vernielzucht het leven van tienduizenden op de wreedste wijzean gevaar gebracht. Hoofdkwartier van den Führer, 21 Sept. (D.N.B.): Het opperbevel der weermacht maakt be kend: In het verloop van den ten oosten van Kiew aan den gang zijnden omsingelingsslag, hebbèn het leger van generaal-veldmaar schalk von Reichenau en de pantserlegers Ivan de kolonels generaal von Kleist en Gu- derian sterke doelen van den omsingelden vijand vernietigd en reeds thans ruim 150.000 gevangenen binnengebracht, benevens 151 tanks, 602 kanonnen en een onoverzienbare hoeveelheid ander oorlogsmateriaal buitge maakt. Het uiteenslaan van de overige dee- len van den ingesloten vijand is in vollen gang. Verdere, groote aantallen gevangenen en buit kunnen verwacht worden. Kroonstad gebombardeerd. 'Naar van bevoegde zijde wordt medege deeld, hebben Duitsche gevechtsvliegtuige gisteren met succes de haven en 'de vesting kroonstad aangevallen. Vijandelijke artille riestellingen werden tot zwijgen gebracht, troepenconcentraties, vliegtuigen en colonnes verstrooid en ten deele vernietigd. Bij den toegang tot. de Jagorlitzki'baai, aan den mond van den Dnjepr, hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen een sowjet torpedojager, een klein oorlogsschip en een troepentrans- portschip van 2000 ton tot zinken gebracht. Pantserwagens noodig. Berlijn, 21 Sopt. (D.N.B.) Naar Reuter meldt, heeft de Sowjet ambassadeur te Lon den, Maisky in-een oproep tot Groot-Brit- tannië onder meer gezegd: Wij hebben pantserwagens en nog eens pantserwagens noodig. want onze verliezen aan pantserwagens zijn aan het 2000 mijl lange front groot. Wij hebben uw hulp dringend noodig. Wij hebben een gemeen schappelijk front met u. Zendt uw pantser wagenversterking onverwijld naar het front dat thans den grootsten vijandelijken druk ta doorstaan heeft. Wie te juister tijd en op de juiste plaats geeft, geeft dubbel. De conferentie te Moskou. Berlijn, 21 Sept. (D.N.B.) Naar de Brit- sche berichtendienst meldt, heeft lord Bea- verbrook een gedetailleerd plan voor de Engelsch Amerikaansche hulp aan de Sow- jet-Unie naar Moskou medegenomen. Dit plan is door het Britsche kabinet goedge keurd. OP 3 EN 4 OCTOBER A-S. 's-Gravenhage, 20 Sept. De werkzaam heden, welke „Winterhulp Nederland"' vo rig jaar is begonnen, zullen a.s. seizoen zoo mogelijk op nog breeder schaal worden voortgezet. Immers de practijk. heeft bewe zen, dat een groote groep Nederlanders in de wintermaanden dermate kommert. dat hulp een dringende noodzaak is. Gelukkig zijn er ook landgenooten, die helpen kunnen en willen, zoodat bij velen de nood eenigszins gelenigd kan worden. Het hierin schuilende bewustzijn van on derlinge verbondenheid moet zoozeer toe nemen. dat het motto van Winterhulp „voor het volk. door het volk" werkelijkheid wordt. Laten daarom diegenen, die zich nog in een zekeren materieelen welstand mogen verheugen, aan hun in kommer levende langenooten denken, wanneer hun op 3 én 4 ctober a.s de lijst voor de eerste collecte van Winterhulp wordt aangeboden. De winter zal door de omstandigheden harder zijn dan ooit te voren en er zal dus ook veel meer geld noodig zijn. Nederlanders, kent uw naastenplicht, Keeft gul. Prachtige Sterke magnetische storingen. Het Nederl. meteorologisch instituut te de Bilt meldt: in den morgen van 18 Septem ber meldde het magnetisch station te Witte- veen (Drenthe) sterke magnetische storin gen. Des avond werden omstreeks 22 uur in de Noordelijke provincies prachtige Noorder lichtverschijnselen waargenomen. De waar nemers maken melding van een helgroen segment, vanwaar stralenbundels uitschoten tot nabij en over het zenith. In het midden was de hemel overwegend betrokken en werden de stralenbundels tusschen 21.30 en 22 uur door enkele personen opgemerkt. La ter op den avond verraadde het Noorder licht zich in een verwonderlijk groen schijn sel achter het gesloten wolkendek. Uit het Zuiden werden £een berichten ont vangen. Het magnetisme bleef gestoord tot den morgen van den 19den. Het sterkst was de storing te 2 uur in den nacht. Steeds rrouwelijke bolsjewistische soldaten krijgsgevangen gemaakt en naar Duitsche concentratiekampen overgebracht (Orbis-Holland) Duitschland strijdt voor Europa Vernietiging van den ingesloten tegenstander gaat voort. Hoofdkwartier van den Fuehrer, 21 Sept. (D.N.B.) Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: Aan deii Zuidelijken vleugel van het Duit sche aanvalsfront is de Zee van Azof bereikt De voorwaarde hiertoe .was het heroieke op treden van een infanteriedivisie, die den overtocht over den breeden benedenloop, van de Dnjepr bij Berislaw, op 60 K.M. ten N O. van Herson, onder de moeilijkste omstandig heden voltrokken en ondanks alle tegenaan vallen gehandhaafd had. De vernietiging van den in het gebied ten Oosten en Zuidoosten van Kief ingesloten te genstander gaat voort. De Duitsche forma ties, die uit het Westen Kief waren binnen gedrongen, zijn via de Dnjepr naar het Oos ten opgerukt en hebben zich vereenigd met de strijdkrachten, die over de Desna uit het Noorden hadden aangevallen. De felle door braakpogingen van den vijand mislukten. De aantallen van gevangenen en buit nemen ieder uur toe. Eenheden der marine zijn diep doorge drongen in de Finsche Golf, zij versterkten den gordel van mijnen en -beveiligden de te gen. de Baltische eilanden ingezette opera- tiesl Het ludhtwapen heeft ten N.W. van de Krim een patrouilleboot tot zinken gebracht een kanonneerboot en drie koopvaarders met in totaal 10.000 brt. inhoud, terwijl bomtref- fers werden geplaatst op een Sowjettorpedo- boot In den strijd tegen Groot Brittannië heb ben sterke afdeelingen gevechtsvliegers in den afgeloopen nacht haveninstallaties en ravitailleeringsbedrijven van Southampton bestookt met bommen van zwaar en van het zwaarste kaliber. Treffers op opslagplaatsen, docks en militaire installaties der stad heb ben 'aanzienlijke vernielingen aangericht. Een reeks groote branden werd waargeno men. Andere gevechtsvliegtuigen deden aan vallen op verscheidene vliegvelden en ha veninstallaties in Zuid- en Oost, Engeland en brachten ten N.O. van het Wash een vracht schip van 4000 brt, tot zinken. Een tweede groote koopvaarder werd beschadigd. In het gebied van het, Kanaal heeft het Britsche ludhtwapen gisteren bij een aan- valspoging, die geen effect had, 39 vliegtui gen verloren. Daarvan werden 35 door ja gers en 4 door marmegeschut neergeschoten. Twee eigen vliegtuigen worden vermist. In Noord Afrika hebben Duitsche gevechts vliegtuigen een Britsc'h tentenkamp bij'To- broek vernield. In den afgeloopen nacht is de vijand naar Noord- en Zuidwest Duitschland gevlogen en met enkele vliegtuigen doorgedrongen tot aan de Rijkshoofdstad. Door neergeworpen bommen ontstond schade van gering belang in woonwijken. Nachtjagers en luchtafweer geschut hebben drie Éngelsche bommenwer pers neergeschoten. RAADSELACHTIGE VERDWIJNING. Op het terrein van een hou tschroe ven fa briek aan den Gruguiusweg te Amsterdam kwam men tot de minder aangename ont dekking, dat niet minder dan 75, kisten, in houdende ijzeren schroefbouten, ter waarde van f 7000, verdwenen waren. Hoe en wanneer deze verdwijning heeft plaats gehad, heeft men tot nog toe niet kunnen achterhalen. De politie is thans doende, klaarheid in deze duistere zaak te brengen. Verzuim kan nog worden her steld. Het. is gebleken, dat tal van personen, die op 15 Mei 1941 houder waren van vracht auto's, als bedoeld in de inschrijvingsbe schikking 1 1941 verzuimd hebben deze voertuigen tijdig te doen inschrijven in de vanwege den Secretaris generaal van het departement van waterstaat te houden re gisters. Tot 1 October 1941 bestaat voor de hier bedoelde personen de gelegenheid om hun verzuim te herstellen. Zij zullen daar toe bij den rijks(hoofd)inspecteur van het verkeer voor ieder voertuig een (rose) for mulier (inschrijvingsformulier 1 1941 voor vrachtauto's) moeten aanvragen en dit be hoorlijk ingevuld voor 1 October 1941 bij dien rijks hoofdinspecteur moeten inzenden of inleveren. Voor zoover de aangever thans niet meer houder van het voertuig is, behoort de in schrijving toch door hem te geschieden, doch dient daarbij te worden vermeld, wat met dit voertuig is geschied. Tegen allen, die op 1 October niet aan hun verplichting hebben voldaan, zal een strafvervolging worden ingesteld. Niet nakoming van de ze verplichting kan worden gestraft met hechtenis van ten hoogste een jaar of geld boete van'ten hoogste tienduizend gulden, alsmede verbeurdverklaring van het mo torrijtuig. Hieronder te verstaan motorrijtuigen, opleggers en aanhangwagens, geheel of ge deeltelijk ingericht tot vracht- of veever- voer, alsmede motorrijtuigen, uitsluitend bestemd tot het voortbewegen van opleg gers of aanhangwagens (met uitzondering van landbouwtractoren.) TOEZICHT OP PUBLIEKE VROUWEN. Het nieuwe Verordeningenblad bevat een besluit van de secretarissen-generaal van ju stitie en van sociale zaken, welke het toe zicht bepaalt en regelt op publieke vrouwen, d.w.z. vrouwen, die van ontucht haar beroep maken. Zij zullen zijn verplicht, steeds een legitimatiebewijs bij zich te dragen, en moe ten zich op bepaalde tijden onderwerpen aan een geneeskundig onderzoek. Vanavond gaat de verduistering in om en duurt tot morgenochtend 7.26 uur Nieuwe acties der Amerikaansche vloot? BESPREKINGEN VAN ROOSEVELT. New York, 21 September (D.N.B.) President Roosevelt heeft Zaterdag middag besprekingen gevoerd met staatssecretaris Huil. en met den chef van de marine-operatieafdee- ling, admiraal Stark. aldus meldt de New York Herald Tribune uit Washington. Volgens het blad zijn toonaangevende waarnemers van meening. dat deze besprekingen voorloopers zijn van een bekend making betreffende nieuw© acties van de Amerikaansche vloot tegen schepen der spil op den Atlanti- schen Oceaan. N e w Y o r k. 21 Sept. (D.N.B.) De New York Post meldt uit Washington, dat de Amerikaansche vloot schepen van alle na ties. met inbegrip van de oorlogvoerende, die Amerikaanseh oorlogstuig vervoeren, in convooi zal nemen, zoolang de schepen zich bevinden in wateren, die vitaal zijn voor de defensie van de Ver. Staten. Er is niet gedefinieerd, hoe ver deze wateren zich uit strekken, om den Duitschers geen aanwij zingen te geven, maar er zijn gegevens voorhanden, die er op wijzen, aldus het blad, dat de convooieering zich uitstrekt over den geheelen Atlantischen Oceaan en niet alleen tot IJsland. De New Yorksche bladen staan nog geheel onder den indruk van de Duitsche over- winningsberiehten van het Oostelijke front. De interventionistische New York Post geeft de alarmeerende stemming in Londen en Washington weer en verlangt, dat de beste Amerikaansche oorlogsvliegtuigen zoo snel mogelijk naar de Sowjet-Unie zullen worden gezonden BRITSCHE BOMMEN OP ONS LAND. In den nacht van Vrijdag op Zaterdag vlo gen enkele Britsche vliegtuigen boven ons land. Door de neergeworpen brisant- en brandbommen werden in een plaats in Noordholland zes woonhuizen en een school beschadigd. Dê ontstane branden konden snel ge- bluscht worden. Een persoon werd zwaar en een licht gewond. MENSCHEN GAAN VOOR! Glunderende Nieuwediepers in hun nieuwe verblijven m. De auto van den directeur van Vluchte lingenzorg rijdt door den Pofder. Een kleine jongen aan de Zandvaart stata te roepen: „Meneer, daar is de Stoomweg en daar de Balgweg". Hij heeft gisteren den heer v. d. Pluym den weg gewezen en wil zich van daag weer verdienstelijk maken. De direc teur lacht hem dankbaar toe. „Dank je wel", zegt hij tegen den dreumes en die staat nog wat te gebaren aan den kant van den weg, als wij draaien en stoppen aan de Zandvaart, waar in een tuin met vruchtboo- men, onder het groen, kippenboeten ver scholen liggen. Een timmerman staat bij den ingang van het perceel te zagen. Een schuur wordt op geknapt. We kijken er even naar en zien op welke afdoende wijze, deze boet tochtvrij wordt gemaakt met asbestplaten en aan den binnenkant wordt bekleed met z.g. board, dat het idee geeft van een landhuis. Hier moet straks de behanger en de schilder nog komen en dan eerst 'zal men kunnen bewonderen wat het resultaat van dezen gezamenlijken arbeid is geweest. Dieper in den'tuin staan kippenboeten, die klaar zijn. Een glundere, ons bekende Heldersche dame staat ons met haar dochters op te wachten. We worden, bijna in den letterlijken zin des woords, met open armen ontvangen. En als we bin nenstappen begrijpen we het enthou siasme. Was dit een Idppenboet? Was dit een kippenboet? 't Lijkt meer op een Engelsch landhuis van klein formaat. Een gezellige woonkamer, frisch en licht, crème geschilderd, met een vroolijk, licht behang, in alle opzichten keurig afgewerkt, daarach ter twee slaapkamers. Een keuken, met roya- len aanrecht, met gootsteen en kraan. Elec- trisch licht, en water. Alle moderne gemak ken. De betonnen vloer van woon- en slaap kamer belegd met een zwaar soort karton, warmte isoleerend. In één woord „een snoes van een huis". Is het wonder, dat burge meester Ritmeester gisteren vroeg, toen hij deze woning bezocht, of de menschen nog wel terug zouden komen, als de oorlog straks voorbij was. Op hun bevestiging, dat dit ze ker het geval zou zijn, was de burgemeester eerst gerust. We kunnen begrijpen, dat er menséhen zouden zijn, die dit landelijke leven ook voor de toekomst prefereerden boven het leven in de stad. v Het is een groote kippenschuur waarin we beland zjjn. Men heeft er drie woningen van gemaakt. Aan den achterkant treffen we de familie Gerssen. Ze zijn ingenomen met hun modern verblijf. Het ziet er ook keurig uit. Nu komen de meubelen weer tot hun recht, nu krijgt men weer huiselijk leven. En dat alles is door Vluchtelingenzorg in een minimum van tijd voor elkaar gebracht. Nog verder op het erf woont „opoe''. Haar boet is nog niet verbouwd, maar ze vertrouwt op de belofte van de heeren, dat er werk van gemaakt wordt. We zien het enorme verschil tusschen de oude kippenboet en de nieuwe huisvesting en we kunnen niet anders dan een woord van hulde brengen aan het. initia tief tot dezen verbouw. Voor iedere verbouwde schuur is een wind- hok. In dit windhok is ook het toilet onder gebracht. Alles goed afgewerkt. Door het windhok wordt meteen voorkomen, dat bij het openen van de deur alle warmte In de kamer daarachter verloren gaat. Men ziet, dat hier een practische geest aan het werk is geweest. Dit was een koolschuur. We rijden nu naar de Burg. Lovinkstraat, hk. Stoomweg. Daar staat een koolschuur. Dat was een ongezellig, groot en ongerieflijk verblijf. Nu de timmerlui en schilders de zaak echter onderhanden genomen hebben is het tot een woonverblijf geworden, waarin de be woners zich „thuis" bevinden. Ze hadden de ramen wel graag wat lager gehad, want de stoof moet erbij te pas komen, als ze op den weg willen zien, maar ja, de boer heeft zijn voorwaarden gesteld. Als de tijdelijke bewo ners straks weg zijn, dan moet hij zijn schuur weer kunnen benutten voor de kool, die hoog opgestapeld tegen de muren moet staan. Er valt echter meer dan voldoende licht naar binnen en de slaapkamers zijn nu gescheiden van de woon- en zitkamer, zoodat men weer het idee krijgt in een woning te zijn. Weer rijdt de auto verder en we stoppen voor een bollenachur, met een groote zolder erboven. Op d^zen zolder hebben maan denlang drie gezinnen bij elkaar gewoond. Ze zaten practisch bij elkaar op tafel en sliepen bij elkaar in bed. Het was gelukkig, dat de menschen het goed met elkaar konden heb ben, maar prettig was de situatie niet. Nu zijn op dezen zolder twee keurige zitkamers gebouwd. Even licht en vroolijk als die in de kippenboet en heeft ieder echtpaar zijn eigen slaapkamer. Men is zeer dankbaar voor deze oplossing. Een ruime, gemeenschappelijke keuken is ook nog aangebracht. Permanent wave. Dan rijden we naar den Schorweg en stop pen voor een bollenschuur aan den buitenkant waarvan men een bord heeft aangebracht, waarop met rood en zwart is geschilderd, dat hier een dameskapsalon is van Mevr. Bak, een voortvarend kapster, die haar toe stel naar den Polder heeft óvergebracht en nu' de gévluchte dames en de Breezander huisvrouwen van een. permanent wave voor ziet. Het is een modern ingerichte salon. Een electrisch toestel, door den heer v. d. Pluym heel vriendelijk als „vrouwenmartelwerktuig" gekwalificeerd, staat klaar om de dames te bedienen. Vluchtelingenzorg heeft ook hier begrip getoond voor de speciale eischen van zoo'n bedrijf en inplaats van het houten wind hok, is er veel glas, zoodat het licht onge stoord naar binnen kan vallen. Een in Den Helder vernietigd bedrijf wordt hier voortgezet en het is verheugend, dat de eigenares tevreden kan zijn over de resulta ten van haar arbeid. „Nu moet ik u nog een geval laten zien van wel zeer slechte en bedroevende huls vesting. Het betreft hier dan alleen het on derbrengen van vluchtelingen voor den nacht," zoo zegt de heer v. d. Pluym. We "rijden tot onder den rook van Den Helder en stoppen bij een groote boerderij. De heer v. d. Pluym kent hier den weg. Hij stapt den deel binnen en trekt een groot zeil opzij. Daarachter is het eerst stikdonker, maar als we even aan de duisternis gewend zijn, ontdekken we ledikant naast ledikant Een lange, lange rij. Aan het eind voert een ladder naar boven, naar den hooizolder en daar staan ook de noodige ledikanten. Een- en-twintig families vinden hier een onder komen voor den nacht. De lucht is bedompt Er is weinig ventilatie, het is hier ongezond en ook de toestand is ongezond. Maandenlang slapen hier tal van echtparen naast elkaar, zonder eenige scheiding. Volwassen kinderen liggen daar en jonge kinderen moeten er rust trachten te krijgen. Hier moet verandering komen, liefst zoo spoedig mogelijk. „Er sliepen hier langen tijd 700 men schen",' zegt de hr. v. d. Pluym. De boer, die we later spreken noemt zelfs het getal van duizend Heldersche menschen, die veertien dagen lang in zijn boerderij sliepen, na het zware bombardement van vorig jaar Juni. Je staat even verbaasd te kijken en be grijpt niet, dat dit mogelijk waa, onder den rook van Nieuwediep en je beseft sterker nog, dat de arbeid van Vluchtelingenzorg een gezegende arbeid is en dat het enthousiasme van directeur en personeel een goede zaak geldt.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1941 | | pagina 1