N°. 172.
Zondag 26 Mei.
A#. 1889.
Nieuws- en
Advertentieblad.
OFFICIEEL GEDEELTE.
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond,
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave.
Prijs der Advertentièn
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGE VELD DE ROOTJ, ParkstraatBurg op Texel.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER van TEXEL brengt
ter algemeene kennis, dat in den loop van dezen
zomer aan de Hors nachtelijke schietoefeningen
met geschut zullen plaats hebben.
Wanneer die oefeningen zullen gehouden worden,
zal er van Z. M. Art. Instructieschip „Aruba"
tot het invallen der duisternis een roode vlag
waaien, en één uur voor den aanvang van de-
zeiven 2 Kanonschoten gedaan worden.
Texel den 21 Mei 1889.
De Burgemeester voornoemd,
CONINCK WESTENBERG L. B.
TEXEL, 25 Mei 1889.
De eerste groote aflevering van lammeren
naar de Leidsche markt had Donderdag-mor
gen plaats. In 3 stoombooten en 4 zeilvaar-
tuigen werden ongeveer 4260 stuks lammeren
van hier verzonden.
De heer Kleinbentinck hoofd der school
voor M. U L. O. alhier, is benoemd tot hoofd
der school voor gewoon en M. U. L. O. te Tiel.
Dat het zeldzaam prachtige Meiweder
een zeer grooten invloed uitoefent op het gras
gewas, kan zeker daaruit blijken dat wij reeds
dezer dagen een stuk land gemaaid zagen
de in dit nummer aangekondigde hooiveilingen
leveren bij vroegere jaren een verschil op van
minstens 3 weken.
Tengevolge van het onvoorzichtig omgaan
met lucifers zoo vermoedt men onstond
gisteren-middag een begin van brand in een
hooischelf van den landbouwer J. Bruin, op
de Hoogte. Dadelijk aanwezige hulp stuitte
den brand reeds spoedig, waardoor de schade
gelukkig zeer beperkt bleef. Als waarschuwing
moge echter ieder dit voorval ter harte nemen.
Na gedurende ongeveer twee jaren geen
beweging in de buitenlucht te hebben geno
ten, begaf zich de Koning Dinsdagmiddag in
het park en wandelde daar met H. M. de
Koningin een kwartiertje onder de kastanje-
boomen op en neêr. Wel eenigszins vermoeid,
doch opgewekt, bleef Z. M. daarna nog een
geruimen tijd op het bordes verpoozen.
De toestand van Z. M. is bepaald veel
gunstiger dan toen het koninklijk gezin 17 Mei
van het vorige jaar op het Loo kwam.
In het verslag der defensiecommissie lezen
wij betreffende het beginsel van persoonlijken
dienstplicht in de toelichting:
„De vraag, of de wet hen, die geene reden
van vrijstelling hebben, verplichten moet hun
dienst persoonlijk te vervullen, wordt door
ons beslist toestemmend beantwoord om ver
schillende redenen.
In de eerste plaats zal geene natie ter wereld
bij de verdediging van haar grondgebied in
staat zijn hare volle kracht te ontwikkelen,
indien in het leger, het hoofdelement bij die
verdediging, niet alle klassen der maatschappij
vertegenwoordigd zijn. Door de opneming in
het leger van de meer gegoede veelal ook
de meer ontwikkelde elementen der bevol
king zal ongetwijfeld het gehalte van het
leger belangrijk winnen.
Voorts zal de invoering van den persoon
lijken dienstplicht binnen enkelen jaren een
fier gevoel van weerbaarheid en volkskracht
wekken, dat een allerheilzaamsten invloed
moet uitoefenen in de verschillende richtingen,
waarin de nationale werkzaamheid zich open
baart. De belangstelling voor het leger, door
den dienst daarin gewekt, zal dat leger na
tal van jaren nog ten goede komen en zal
leiden tot den eisch, niet alleen dat het leger
ten allen tijde sterk en slagvaardig zij, maar
ook dat legerinrichting, kazerneering, discipline,
militaire oefening en onderwijs op den dienst
plichtige een zoo heilzaam mogelijken invloed
hebben.
De invoering van den persoonlijken dienst
plicht is evenzeer van groot belang uit een
oogpunt van billijkheid. Zonder twijfel is de
krijgsdienst de zwaarste van alle lasten, die
het vaderland op zijne zonen legt, en het gaat
dus niet, alleen den minder welgestelden dien
last te doen dragen en den meer bemiddelde
in de gelegenheid te steilen, zich daarvan los
te koopen.
Door de invoering van den pers. dienstplicht
zullen ook de zonen der meer gegoeden de
uitstekende oefenschool van het leger door-
loopen en zal hun op de duidelijkste wijze
onder het oog worden gebracht, dat ook op
hen, als burgers van het vaderland, ernstige,
niet af te koopen plichten rusten. Wanneer
dat plichtbesef bij allen levendig is, zal daar
door ongetwijfeld de band tusschen de ver
schillende klassen der maatschappij worden
versterkt."
Ook uit een zuiver militair oogpunt zijn de
voordeelen van den pers. dienstplicht groot.
De uitwerking der vuurwapenen noodzaakt
in het hedendaagsche gevecht reeds op grooten
afstand de gesloten orde prijs te geven. De
leiding wordt daardoor zooveel moeilijker, het
verlies aan officieren en minder kader kan
soms zoo groot zijn, dat de manschappen vol
gens eigen oordeel zullen moeten handelen.
Daarom is het van hooge waarde, indien zich
onder de soldaten een aantal personen bevindt,
dat tot het intellectueel meer ontwikkelde
deel des volks behoort.
Bovendien is daardoor de minst kostbare
leger-organisatie te verkrijgen, daar bij volstrekt
noodige uitbreiding des legers slechts met
zeer groote geldelijke offers de noodige officie
ren en kader te verkrijgen zijn.
Door plaatsvervanging en nummerverwisse
ling worden juist zij, die tot kadervorming
hoog noodig zijn, buiten het leger gehouden.
Daarom wil de commissie de nummerverwis
seling niet toegelaten zien tusschen hen, die
voor volledige en hen, die voor verkorte oefe
ning zijn aangewezen; immers uit de eersten
zal het kader moeten worden gevormd.
De leden Reuther, Brouwers en Mutsaers
hebben hun van de meerderheid der commissie
afwijkend gevoelen in een afzonderlijk advies
meegedeeld. Zij achten het wenschelijk, het
leger te behouden ongeveer met de inrichting,
die het thans heeft, doch zijne sterkte eenigs
zins te vermeerderen en daarbij den diensttijd
der dienstplichtigen op 5 jaar te houden en
hoogstens tot 6 jaar te verlengen en verder
eene volkswapening in het leven te roepen
door verbetering der schutterijen: eene volks
wapening, waarin door het behoud der dienst-
vervanging voor het leger het ontwikkelde en
gegoede gedeelte der bevolking zoo sterk mo
gelijk vertegenwoordigd zou zijn.
Verder zijn zij van oordeel dat de belangen
van een groot aantal jongelieden, ook die van
mindergegoeden, door de onnoodige afschaffing
der dienstvervanging zou worden geschaad.
De invoering van dien maatregel wordt dan
ook door hen ten sterkste aan Zijne Majesteit
ontraden.
Aan de liefdadigheids-commissie te Vlissin-
gen is andermaal uit Texel geld over gemaakt,
en wel t 250, als netto-opbrengst van verkochte
exemplaren van het werkje „Hollandsche Zeelui."
Het boekje bracht voor het doel nu reeds een
zuiver bedrag van f 600 op.
Bijna drie weken vroeger dan verleden jaar
heeft de tuinder J. Krijger, te Naaldwijk, de
eerste nieuwe aardappelen van den kouden grond
aan Z. M. den Koning aangeboden.
Te Terschelling is een visscher binnenge
komen met een bijzondere buit, nl. een zooge
naamde noordkaper een soort van Bruin visch,
die gewoonlijk de uittrekkende haringen vervolgt.
Het dier was ruim 3,6 meter lang; het kostte
heel wat moeite om het reusachtige dier aan
boord te hijschen.
De Regeering heeft een wetsontwerp inge
diend, inhoudende verbod van het dragen van
wapenen op den openbaren weg of publieke
plaatsen, onder bedreiging van hechtenis of geld
boete, behalve wanneer eventueel het wapen tot
zelfverdediging noodig of bevel of toestemming
door de overheid tot het dragen van wapenen
gegeven is. De vervaardigingen verkoop blijven vrij.
De eerste nieuwe Westlandsche aardappelen
waren gisteren te 's Hage ter markt aangevoerd.
Per mandje (1/16 hectoliter) brachten ze van
f0,70 tot fl op.
Het bestuur der Friesche maatschappij van
Landbouw heeft zich gewend tot den Minister
van Binnenl. Zaken met het verzoek1. het
zooveel mogelijk te bevorderen, dat de markten
in Engeland met September voorgoed voor ons
vee geopend wordenen 2. het rotkreupel bij de
schapen, welke ziekte in Engeland voor besmet
telijk gehouden wordt, onder de besmettelijke
ziekten op te nemen.
Te Oosterhuizen en in de Omstreken
vooral ook te Loenen (Veluwe) worden be
langrijke hoeveelheden ijzererts uit den grond
gedolven voor rekening van Duitschen fabriekan
ten. Men besteedt voor het uitgraven der erts
van f 200 tot f 400 per hectare, naar gelang der
hoeveelheid en qualiteit van de erts. Deze prijs
vertegenwoordigt nagenoeg of geheel de volle
waarde van den grond, zoodat de eigenaren hier
mede goede zaken maken. Ook de arbeiders in
deze streken verdienen aan het uitdelven een
goed daggeld.
TEXELSCHE COURANT.