N#. 213.
Donderdag 17 October.
A0. 1889.
Nieuws- en
Advertentieblad.
IFFICIEEL GEDEELTE.
Binnenland.
LANDBOUW.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave.
Prijs der Advertentièn
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOU, Parkstraat, Burg op Texel.
De BURGEMEESTER der gemeente TEXEL
herinnert de ingezetenen aan het bepaalde bij
art. 30der Algemeene Poli tie-Verordening,luidende
„Het is verboden, tenzij met vergunning
„van Burgemeester en Wethouders en met
„naleving der door hen te stellen voorwaarden:
„In de kommen der dorpen of op de open
bare wegen, vuilnishoopen, aschbelten, mest-
vaalten of mestver zameling en aan te leggen
„of te hebben, voor zoover hierin niet is
„voorzien bij de wet van 2 Juni 1875 (Staats-
„blad No. 95).
„Overtredingen van het vorenstaande wordt,
„krachtens art. 99 van voormelde verordening,
„gestraft met een boete tot een maximum van
„f 10.— of hechtenis van ten hoogste 3 dagen.
In het belang der volksgezondheid wordt stipte
opvolging dezer bepaling dringend verzocht.
Texel den 7 October 1889.
De Burgemeester voornoemd,
C. M. KOOIJ.
Theorie en praktijk.)
De landbouw is zoo oud als de menschheid
Naarmate de bevolking toenam, vermeerderden
ook de eischen, die den landbouwer gesteld
werden. Oorspronkelijk berustte het bedrijf
op de ervaringde natuur zelve was de
leermeesteres der menschen. Later toen de
verdeeling van den arbeid ook bij den landbouw
was ingevoerd en speciale bedrijven door de
gesteldheid van bodem en klimaat tot bijzondere
landen of landstreken werden beperkt, ging
het al moeielijker om zich juiste gegevens te
verschaffen van den landbouw. (Tuinbouw
en veeteelt daaronder begrepen..)
Langen tijd nog bleef de landbouw echter
hoofdzakelijk berusten op de leer der ervaring,
en aangezien de zoon gewoonlijk den vader
opvolgde, was er slechts een langzame voor
uitgang waar te nemen. De boer, die scherp
zinnig genoeg was, om de verschijnselen, die
zich in de natuur aan hem voordeden, juist
waar te nemen, en die daarbij beschikken kon
over een vasten wil en flinke werkkracht,
heeft in die tijden het meest aan den voor
uitgang in het bedrijf toegebracht. Daarbij
dwong dikwijls de nood tot het invoeren van
verandering en verbetering.
Tegenwoordig komt bij den landbouwer
meer kijken. Nog is de ondervinding de beste
leermeesteres, nog is voldoende arbeidskracht
en bedrijfskapitaal do eerste voorwaarde,
waaronder eene bewerking van den bodem de
gewenschte resultaten kan opleveren. Maar
bovendien zijn veel andere eischen te voldoen.
De wetenschap heeft zaken verklaard, waar
van voorheen geene verklaring mogelijk was,
en de wetenschappelijke landbouw is van dien
omvang geworden dat de krachten en de tijd
van een persoon bij lange na niet toereikend
zijn om alles te verwerken. Daarom is ook
bij dezen tak van bestaan de verdeeling van
arbeid ingevoerd, zoodat de eene leeraar zich
bezighoudt met landbouwdierkunde, een ander
met landbouwscheikunde, een derde met werk
tuigkunde, toegepast op den landbouw, terwijl
weer anderen voor verdere speciale vakken
bekwaam zijn.
Voor eene wetenschappelijke behandeling is
dus het vak te uitgebreid en het zou dus ook
van weinig gezond verstand getuigen, wanneer
voor ieder toekomstig landbouwer eischen
werden gesteld, waaraan eigenlijk niemand
kan voldoen.
Nederland heeft in de landbouwschool te
Wageningen eene inrichting, waar in twee
cursussen de jongelieden vertrouwd worden
gemaakt met den wetenschappelijken land
bouw. Slechts aan een klein deel van de
zonen der landbouwers is het beschoren, die
inrichting te bezoeken. Dikwijls hoort men
de bewering, dat de opleiding te Wageningen
geen practische landbouwers vormt. We laten
deze uitspraak voor 't geen ze is. Meent
een jongmensch, die de lessen aan die inrich
ting heeft gevolgd, dat hij nu de ervaring kan
missen en zich boven de omstandigheden kan
plaatsen, ja, dan heeft men zeer gelijk. Maar
legt zoo iemand na de theoretische beoefening
zich met kracht en lust op de praktijk toe, neemt
hij ook dan natuur en ervaring tot leermees
teressen, dan is van wetenschappelijke vorming
een uitmuntend resultaat te wachten.
In de laatste jaren, nu de Denen vooral
scherpe concurrenten zijn geworden op het
gebied van zuivelbereiding, werd ook de vraag
naar eene goede opleiding daarvoor in ons
land levendig. Te Oudshoorn werd dit jaar
eene vakschool voor zuivelbereiding geopend.
Ongeveer 30 jongelieden nemen daar aan het
onderwijs deel. De lessen zijn zoowel prak
tisch als theoretisch. Ook hierbij is het on
mogelijk al de vragen, die zich kunnen voordoen,
tot klaarheid te brengen.
Het is daarbij ook minder te doen om
wetenschap, dan wel om praktisch bekwame
menschen te vormen. In Friesland werd een
doctor in de natuurkundige vakken benoemd
tot adviseur voor de zuivelbereiding. Even
als professor Segelcke in Denemarken zal de
heer Van der Zande in ons land de boeren
met zijne wetenschap en ervaring kunnen
bijstaan.
Niet voor ieder is eene opleiding aan eene
landbouwschool of aan eene vakschool bereik
baar, maar toch zullen deze inrichtingen niet
nalaten ook in het algemeen een gunstigen
invloed te oefenen.
Vooral zal dit mogelijk zijn, wanneer het
onderwijs ten platten lande, nog beter aan
het doel kan beantwoorden. Het ongeregeld
schoolkomen en het vroegtijdig verlaten dezer
inrichting, werkt hoogstnadeelig op het peil
eener school. Flinke leerlingen zijn in het
leven de menschen met gezond verstand en
deze komen overal terecht, ook bij den land
bouw. De vraag theorie of praktijk, is eigen
lijk geene vraag meer, alleen waar beide
hand aan hand gaan zullen de resultaten op
den duur voldoen. M
TEXEL, 16 October 1889,
Uitgelokt door het heerlijke weder, maakten
velen Zondag jl. eene wandeling naar het
bierhuis „Burgzicht," waar dien middag mast-
klimmen zou worden gehouden. Zij die er
vroegtijdig waren, konden van het volksfeest
getuige zijn, doch die zich niet hadden gehaast,
mochten zich tevreden stellen met de wandeling
zelve, want de deelnemers schenen zich flink
te hebben geoefend, zoodat de strijd spoedig
beslist was.
Na afloop daarvan vermaakte het jonge
volkje zich nog eenigen tijd met den dans.
De varkensziekte schijnt nog niet geheel
geweken; van een in de vorige week geslacht
varken, moesten althans de ingewanden ver
brand worden; het vleesch werd echter voor
de consumtie niet afgekeurd.
Dat vruchtboomen vaak niet onvoordee-
lig zijn, daarvan hoorden wij dezer dagen
weder een overtuigend bewijs; een onzer mede
ingezetenen vertelde ons n.l. dat hij van een
pereboom voor niet minder dan 45 gulden
aan vruchten had verkocht. Wat aardig voor
deeltje zou het voor velen kunnen zijn, indien
op het erf bij menige boerenwoning, de thans
zoo open ruimte werd dienstbaar gemaakt om
vruchtboomen te planten. Men denke er
eens over na. Het behagelijke aanzicht van
zulk een woonplaats zou er zeker niet op
verminderen.
Oudeschild, 15 October. De afdeeling „Ou-
deschild," van volksonderwijs heeft in hare
vergadering van Zaterdag 1.1. besloten, zich bij
het rekest van het hoofdbestuur en dat van
de afdeeling Bols ward aan te sluiten. In dien
geest zou een verzoekschrift naar de Eerste
Kamer worden gezonden, om de herziene wet
op het lager onderwijs niet goed te keuren.
Voor vele kleine visschersvaartuigen is het
eene uitkomst, dat aan den staat van werke
loosheid een einde komt. Vele dier schuitjes
toch houden zich onledig met het oesterkorren
dat wel geen groote verdiensten geeft, doch
bij goed weer toch een matig weekgeld oplevert.
Wegens voortdurende ongesteldheid van den
inspecteur van het lager onderwijs, den heer
A. Moens, is de heer mr. J, Gerdenier, district
schoolopziener te Amsterdam, belast met de
waarneming der inspectie.
De minister van waterstaat heeft, door
tusschenkomst van 's Konings commissarissen
de gemeentebesturen uitgenoodigd, een voorloopig
overzicht van de uitkomsten van den oogst der
verschillende gewassen en vruchten te verstrek
ken, iets wat, zooals de minister betoogt, ook
in andere landen met goed gevolg geschiedt en
zoowel voor den landbouw als voor den handel
van veel belang is. Een staat, waarop voor elke
gemeente de uitkomsten in cijfers, volgens aan-
geduiden maatstaf moeten worden vermeld, is
bij de aanschrijving gevoegd.
Omtrent het droogmaken van den Mjjzer-
polder wordt nader medegedeeld, dat dit zal
geschieden met vijf locomobilen, een stoomwater-
gemaal en een windmolen.
TEXELSCHE COURANT,
