N°. 214. Zondag 20 October. A#. 1889.
Advertentieblad.
Nieuws- en
Binnenland.
Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave.
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOU, ParkstraatBuna op Texel.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
TEXEL, 19 October 1889,
Weldadigheid. Een vorstelijke gift mag
wel genoemd worden de som, die als netto
bedrag van het indertijd uitgegeven werkje
„Hollandsche Zeelui", door den schrijver daar
van aan de commissie voor de nagelaten
weduwen en weezen der verongelukte loodsen
te Vlissingen kan worden afgedragen. Meer
dan 800 gulden toch was de vrucht van dit
werk. Is een woord van dank voor die gave
zeker alleszins verdient, moeielijk is naar
waarde te schatten de belanglooze moeite
en opoffering van tijd, welke de man die
hiertoe het initiatief nam, zich heeft moeten
getroosten.
Zullen velen dat met ons instemmen en
het aangenaam vinden, dat zoo iets van ons
eiland uitging, 't zou toch wel wat erg wezen,
als we op die roem gaan teeren. Er is na dien,
nog menigmaal gevraagdRamp te Antwerpen
Zeeramp Urk overstrooming Mijzer polder,
enz. Zou het niet wenschelijk zijn, dateene
commissie hier eens optrad om voor zoodanige
noodlijdenden iets te verzamelen Voor Texel
was het jaar niet onvoordeelig, een offertje
is dus wel te brengen.
Bij koninklijk besluit van 9 dezer, opge
nomen in de „Staatscourant", is bepaald dat,
met afwijking in zoover van art. 51, eerste
zinsnede, der wet van 25 Juli 1871, uitvoer
van azijn met afschrijving van den accijns
kan plaats hebben in partijtjes van minstens
5 hectoliter. Het besluit is gegrond op de
overweging, dat in het belang van handel en
nijverheid verlaging wenschelijk is van de
hoeveelheid aldus uitgevoerde azijn.
De „Staatscourant" bevat tevens een konink
lijk besluit van 9 dezer, bepalende dat het
kwaadaardig klauwzeer (zoogenaamd rotkreu-
pel) der schapen behoort tot de besmettelijke
ziekten, bedoeld in art. 1 van het kon. besluit
van 27 Maart 1888. Het geeft verder de
maatregelen aan, welke tegen de verbreiding
moeten genomen worden.
De Enkh. Ct. schrijft
In geen jaren heeft het haringseisoen
zoo gunstig ingezet als thans het geval is.
De haring heeft zich reeds nu door geheel de
Zuiderzee verspreid en er wordt al aardig
gevangen. Heden, 17 October was voor den
middag hier alreeds de vangst van 22 tal reep
en sleepharing bekend, terwijl de Gooische
opkoopers gisteren een 70tal laadden. De prijs
is uit de aard der zaak goed. Vandaag b.v.
1 3.75 en dat kan nog zoolang blijven, daar
de haring best is en het weder steeds koeler.
Geheel de marker vloot ligt aan de netten en
de bot zal rust krijgen.
Voor rekening van Volendammer vis-
schers is eene bomschuit gelegd op de bui-
tenreede van Terschelling, hebbende een
staand licht. Het zal gedurende de herfst en
winter dienst doen als lichtschip bij het ankeren
op die reede en bij het overschepen van visch.
Een der opvarenden van de botter H. D. 9,
de 23-jarige Albert de Boer, zoon van den
schipper, gleed bij het inhalen van de kor
door een noodlottig toeval uit en geraakte
over boord. Onmiddelijk trachtte schipper
de Boer zijn zoon te hulp te komen, doch
daar de ongelukkige terstond in de diepte
verdween, waren alle pogingen vruchteloos,
in de nabijheid der kust had dit ongeluk plaats.
De beraadslagingen over het wetsont
werp tot herziening der wet op het lager
onderwijs vullen in de Handelingen der Tweede
Kamer 377 bladzijden. Daarvan behooren 353
tot het vorige zittingsjaar en ruim 100 tot
de algemeene beschouwingen.
Men heeft berekend dat, wanneer de liberale
leden der Eerste Kamer in gelijke verhouding
als hunne partijgenooten in de Tweede, zich
vóór of tegen het ontwerp verklaren, dit
zal worden aangenomen. In de Tweede Kamer
stemden 17 liberalen vóór, 26 tegen (de heer
Van Kerkwijk was afwezig), dus van de 43
aanwezigen 40 pCt. tegen.
De Eerste Kamer telt 35 liberale leden en
15 anti-liberalen. Stemden 40 pCt der eersten
vóór, dus 14 leden, dan zullen zich in het
geheel 29 van de 50 leden ten gunste van
het ontwerp verklaren. Hbl.
Het adres van het Hoofdbestuur der M.
t. N. v. A. aan de Eerste Kamer bevat niet het
verzoek om de door de Tweede Kamer aange
nomen onderwijswet niet aan te nemen, doch
om bij de beoordeeling van het aanhangig wets
ontwerp, de door adressante opgesomde bezwaren
in ernstige overweging te nemen.
Die bezwaren zijnde opleiding van onder
wijzers, ook door hoofden van scholende ver
hooging van het aantal leerlingen per onderwijzer,
de voorgestelde regeling der Rijksbijdrage voor
het lager onderwijs aan de gemeentende
verplichte schoolgeldheffing voor de openbare
school-; het recht op rijkssubsidie voor de bij
zondere school, zonder waarborgen voor deugdelijk
onderwijs en het gemis aan uitzicht op invoering
van leerplicht.
De heereu Lèon Antenne Jr., ingenieur-
luchtvaarder, en Frederik L'Hoste, werktuigkun
dige en luchtreiziger, hebben zich tot den minister
van koloniën gewend, met verzoek om met een
baloncaptif voor de regeering in Indië militaire
verkenning te doen. Adressanten verwachten,
dat deze aanbieding in ernstige óverweging zal
worden genomen, aangezien dit vraagpunt dikwijls
door de militaire autoriteiten zeer in het belang
van de verdediging in Atjeh aanbevolen is.
Beiden hebben hunne aanvraag aan den minister
van koloniën op eene audiëntie nader toegelicht.
Door den Gouverneur-Generaal is bepaald,
dat aan miliciens, die voor het tijdvak van twee
jaar bij het Indisch leger gedetachoerd zijnde,
na ommekomst van dien termijn een verbintenis
aangaan waarbij de duur hunner detacheering
met twee jaren wordt verlengd, eene gratificatie
van f 100 wordt toegekend.
Men meldt uit Schermerhorn
De schade, door de doorbraak teweeggebracht,
is moeielijk in cijfers weer te geven, doch dat
zij groot is, kan inzonderheid ieder landman
begrijpen. Vele der kleine boertjes in Mijzen
hadden na de voorafgaande slechte jaren goede
hoop, nu eens behoorlijk rond te kunnen komen.
Hot gras stond bestde koeien gaven goed
er was veel en goed hooi gewonnen och ja,
ditmaal konden de met hypotheek bezwaarden
en de huurboertjes eens zonder zoig den betaal
dag tegemoet zien. Daar komt de doorbraak,
bederft de weiden, het hooi in de schuren en op
de klampen en ten deele ook de huizendwingt
de boeren hun vee te verkoopen of elders met
schade te plaatsen, doet hen de winsten van hun
bedrijf gedurende eenige maanden ontberen en
brengt zware lasten op den polder. En waar
schijnlijk zal het land nog gedurende eenige
jaren minder vruchtbaar zijn dan het was.
Waarlijk, een beroep op de liefdadigheid der
Nederlanders is hier ten volle gerechtvaardigd.
Het gerucht dat de minister Keuchenius
met Gouverneur Gen. Pijnacker van ambt zou
wisselen, wordt beslist tegengesproken. Wel
wordt met het oog op den critieken toestand in
Atjeh, aftreding van den Minister niet onwaar
schijnlijk genoemd.
Uit Rotterdam wordt geschreven:
Op den linker Maasoever, landwaarts in, op
grondgebied van de gemeente Charlois, bevindt
zich eenejbewaarplaats van dynamiettoebehooren-
de aan de firma Rietschoten en Houwens alhier.
Deze firma verwierf in 1873 van Gedeputeerde
Staten van zuid-Holland de vergunning om aan
genoemden oever zulk een bewaarplaats te vesti
gen voor hoogstens 500 kilo van de gevaarlijke
stof, en maakte van die vergunning gebruik om
deze bergplaats neer te zetten babjj het Katen-
drechtsche veer, tegenover het westelijk deel
onzer stad. De officier, met het toezicht belast,
oordeelde dat het dynamiet daar gevaar kon op
leveren, en eischte dat de bergplaats verplaatst
zou worden. Het duurde lang voor daaraan
gevolg werd gegeven, maar ten slotten werd de
bewaarplaatst afgebroken en het dynamiet over
gebracht naar een der forten dicht bij Utrecht,
van waar het echter later weder naar den linker
Maasoever werd gevoerd, maar nu op eene andere
plaats.
Het terrein, waar thans de firma Rietschoten
en Houwens haren voorraad dynamiet geborgen
heeft, is gelegen op ongeveer 1000 meter afstand
van de petroleum-inrichtingen onder Charlois:
een afstand, te gering om die inrichtingen veilig
te achten.
Men heeft op dat gevaar tot dus ver weinig
acht geslagen, maar sedert de ramp te Antwerpen
zijn velen zich ongerust gaan maken.
Overdreven is de bezorgdheid zeker niet. B(j
nieuwen aanvoer van dynamiet geschiedde tot
hiertoe de lossing vlak nabfi de petroleum-
bewaarplaatsen; dat is nu althans veranderd: er
is eene meer verwijderde losplaats aangewezen.
Daarmede is echter het gevaar niet weggeno
men, hetwelk de bergplaats zelve oplevert. Bij
eene ontploffing Antwerpen heeft het bewezen
zouden de petroleum-inrichtingen, waar ge
woonlijk ontzaglijke hoeveelheden petroleum
aanwezig zijn terwijl in de nabijheid meestal
tank-booten liggen, gemakkelijk door de springstof
bereikt worden, en zou dus hier hetzelfde kunnen
gebeuren wat te Antwerpen gebeurd is. Een groot
deel der stad op den linker Maasoever en de
schepen, die tegenover Charlois op stroom liggen,
zouden verwoest kunnen worden.
Springstoffen van zoo geweldige uitwerking als
het dynamiet hebben ongetwijfeld haar nut, maar
zij moeten niet opgeslagen worden op plaatsen,
waar zij gevaar kunnen doen ontstaan voor
menschenlevens en eigendommen.
TEXELSCHE^COURANT.
