N. 233. Woensdag 25 December. A0. 1889. Nieuws- en Advertentieblad. OFFICIEEL GEDEELTE. 7de VOLKSTELLING. De opleiding onzer zeelieden. BERICHT. Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 3 maanden Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere landen met verhooging der porto's. Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave. Prijs der Advertentiën Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts. G-roote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer. ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel. In het Nieuwjaarsnummer zal wecler gelegenheid worden gegeven tot opname van Kieuwjaarsgroeten d 20 cts. van 1-5 regels, elke regel meer 6 cent a contant. Eene tijdige inzending daarvan wordt beleef delijk verzocht. De Uitgevers. BURGEMEESTER eD WETHOUDERS der gemeente TEXEL) brengen ingevolge art. 264 der gemeentewet ter algemeene kennis, dat het suppletoir kohier van den Hoofdelijken Omslag dienst 1889, van heden af gedurende vijfmaan den op de secretarie dezer gemeente voor een ieder ter lezing is nedergelegd. Texel, den 23 December 1889. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, C. M. KOOIJ. De Secretaris, STIKKEL. (Wet van 22 April 1879, Staatsblad no. 63) (Kon. besluit van 21 Augustus 1889, Staatsbl. no. 108.) Burgemeester en Wethouders van TEXEL brengen ter algemeene kennis, dat dit jaar zal gehouden worden de 7de algemeene tien- jaarlijksche volkstelling. Deze heeft ten doel de aanwijzing van allen die te middernacht tusschen 31 December 1889 en 1 Januari 1890 hunne werkelijke woonplaats binnen Nederland hebben. Deze allen worden aangewezen, onverschillig of zij op genoemd tijdstip in hunne woning al dan niet aanwezig zijn. Ook worden aangewezen zij die, zonder werke lijke woonplaats binnen Nederland te hebben, op genoemd tijdstip aldaar aanwezig zijn. Omtrent deze allen moeten de opgaven ver strekt worden, die gevraagd worden op kaarten, die tusschen 26 December 1889 en 1 Januari 1890 zullen worden rondbezorgd, en dadelijk na Nieuwjaar zullen worden teruggehaald. Door of voor ieder moet aan zyne woning worden ingevuld. eene witte kaart (voor een man of jongen) of eene bruine kaart (voor eene vrouw of meisje). Bovendien moet door of voor ieder aan de woning waar hij tijdelijk aanwezig is, ingevuld worden. eene groene kaart (voor een tijdelijk aanwezigen man of jongen) of eene roode kaart (voor eene tijdelijk aanwezige vrouw of meisje). Het hoofd van ieder gezin of de bestuurder van iedere instelling, gebouw, gesticht of schip, waar de kaarten worden bezorgd, is verplicht voor de behoorlijke invulling zorg te dragen. Deze zorge er dus voor, dot aan den teller, wanneer hij de kaarten bezorgt, worde opgegeven hoeveel witte, bruine, groene of roode kaarten er in de woning noodig zijn. Overtredingen van de voorschriften betreffende de volkstelling wordt krachtens artikel 20 der wet van 15 April 1886 Staatsblad no. 64), ge straft met hechtenis van ten hoogste veertien dagen of geldboete van ten hoogste honderd gulden. De nauwkeurige, door de volkstelling te ver krijgen kennis der bevolking is eene zaak van algemeen belang. Tot het verkrijgen dier kennis is noodig, dat alle vragen op elke kaart met de meest mogelijke nauwkeurigheid en volledigheid worden beantwoord. Op verzoek der Regeering noodigen Burgemees ter en Wethouders allen met aandrang uit, door nauwkeurige en volledige invulling der kaarten tot het welslagen der volkstelling mede te werken. Texel, 20 December 1889. Burgemeester en Wethouders voornoemd, C. M. KOOIJ. De Secretaris, STIKKEL. BEKENDMAKING. De BURGEMEESTER der gemeente TEXEL) gelet op art. 41 der Gemeentewet, brengt, naar aanleiding daarvan, ter kennisse van de ingeze tenen, dat de vergadering van den Raad door hem is belegd tegen Zaterdag: den 28 Decem ber 1889, des voormiddags te IOV2 ure, in de daarvoor bestemde zaal ten Raadhuize dezer gemeente. Texel, den 23 December 1889. De Burgemeester voorn. C. M. KOOIJ. Uit het Leidsch Dagblad. Wat kunnen de tijden toch veranderen Vroeger (een halve eeuw geleden) geen dorp van eenige beteekenis, of er werd onderwijs in de zeevaartkunde gegevenstuurmanskunst, zei men in die dagen. Men versta dit wel. Als we hier van dorp spreken, dan bedoelen we daarmee niet de eerste de beste gemeente. Neen, zij moet op de eene of andere wijze met de zeevaart in betrekking staan, bijv. door hare ligging aan zee of in de nabijheid eener havenplaatsdoor den scheepsbouw, die er uitgeoefend werd; of door de vestiging (woonplaats) van zeelieden. Voor een halve eeuw bloeide de zeilvaart nog. Wie toen met de trekschuit van Groningen naar Winschoten voer, stond verbaasd over 't groot getal scheepstim mor werven, die men passeerde. Welk eene drukte te Martenshoek, Hoogezand en Sappemeer! Een gehamer en een geklop om er doof van te worden. Te Oude-Pekela (een dorpje, dat in 1841 ongeveer 4000 inwoners telde) waren toen 13 scheeps timmerwerven. 't Is dan ook algemeen bekend, dat de pro vincie Groningen een groot contingent leverde voor ons corps zeelieden. Hoeveel lust bestond er toen onder de jongelui om vooruit te komen Hadden allen niet het ideaal om kapitein te worden, stuur man voorzeker wel. Met „Meezenbroek" (hun leerboek over de zeevaartkunde) onder den arm en gouden ringetjes in de ooren stapten ze in 't winterseizoen 's morgens naar de lagere school. Naar de lagere school? Zeker, eene gelegenheid om zeevaartkundig onderwijs te genieten, bestond op het platteland alleen te Veendam. Liefhebbers uit het Oldambt, Fivelingoo of Hunsingoo konden daarvan niet profiteeren. Daarom bezochten ze de lagere school. Vooreerst was voor velen het daar gegeven onderwijs lang niet te versmaden, maar ten tweede waren sommige hoofden van scholen vrij wel bedreven in de „Stuurmanskunst" om de jongelui voort te helpen. Op enkele plaatsen gebeurde het zelfs dat bij eene oproeping van sollicitanten naar de -betrekking van hoofdonderwijzer vermeld stond: „kennisvan de zeevaartkunde strekt tot aanbeveling." Dat het den autoriteiten daarmee ernst was, bewijzen de rekenkundige opgaven voor het vergelijkend examen uit dien tijd. De heer H. Bouman, directeur der Kweekschool voor onderwijzers en onderwijzeressen te Amster dam, vroeger hoofd eener school te Beerta (Oldambt) zou het kunnen getuigen, hoe hij mede verscheidene jongelui bij hunne theore tische opleiding behulpzaam is geweest. Het moet echter gezegd worden, dat velen, na eenige jaren „gevaren" te hebben, op een turfschip belandden, of op eene barge, trekschuit of tjalk. Was dit misschien reeds een gevolg van de klad, welke er toen al langzamerhand in de zeilvaart kwam? Hoe het ook zij, de stoomvaart heeft haar verdrongen en daarmee ook geheel andere eischen gesteld aan de opleiding onzer jeugdige zeelui. 't Is er echter verre van, dat in den tegen- woordigen tijd aan die hoogere eischen voldaan wordt. In het zeevaartkundig onderwijs toch wordt tot heden voorzien door de kweekschool te Amsterdam, de zeevaartkundige school te Rotterdam, Veendam, Harlingen en op Ter schelling. Eerstgenoemde is voorzeker wel de beste, maar ook de andere gelegenheden gaan zich beter inrichten. Vooreerst Groningen. Gesteund door een aanzienlijk rijkssubsidie, geheel gereorganiseerd en belangrijk uitgebreid, voorzien van een voldoend onderwijzend per soneel, heeft ze met September jl. reeds hare lokalen geopend voor hen, die zich wenschen voor te bereiden voor de verschillende rangen van stuurlieden bij de groote en kleine zeil en stoomvaart. Ten tweede Rotterdam. De gemeenteraad dier stad heeft onlangs tot eene geheele reorganisatie der zeevaart kundige school besloten. Eene jaarlijksche uitgave van f 14,000 zal daarvoor vereischt worden, waarvan f 8000 ten laste der gemeente en f 6000 voor het Rijk komt. Aan het veranderen van het schoollokaal zal de gemeente bovendien eene som van ruim f 1500 ten koste leggen. In een 2-jarigen cursus zal onderwijs gegeven worden in wiskunde, beginselen van natuur- en werktuigkunde, aardrijkskunde, Nederland- sche, Fransche, Engelsche en Hoogduitsche TEXELSCHE COURANT.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1889 | | pagina 1