N°. 287.
Donderdag 3 Juli.
A". 1890.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave.
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGE VELD DE ROOLJ, ParkstraatBurg op Texel.
TEXEL, 2 Juli 1890.
De kermis is kant en klaar, doch heeft,
zooals 't zich aanvankelijk reeds liet aanzien,
niet veel om 't lijf.
Wanneer men het panopticum of wassen
beeldenspel, het hobbelspel en de draaimolen
heeft genoemd, dan schiet er weinig over
uitgenomen natuurlijk de poffertjes-, koek-,
zuur- en galanteriekramen wat bijzondere
vermelding waardig is. Een dwergachtig echt
paar en een tentje waarin een echte wilde
zooals de jeugd elkander verzekert. Wat in
deze laatste vertoont zal worden, om de echte
type van een wilde man weer te geven zullen
de volgende dagen wel leeren, doch wij wenschen
dat het kanibalisme niet zoo duidelijk zal worden
voorgesteld, dat het publiek moet zien het
als 't ware vernielen en vaneen scheuren van
levende dieren, die voorstelling is ons voor
kermisvermaak wel wat te kras,
Yoor avondvermaken is de tent, waarin
prof. Boltini goochel- en acrobatische toeren
zal verrichten, de vrij wel eenige gelegenheid
om iets bijzonders te zien. Prof. Boltini die
voor vier jaren geleden in „de Kikkert" zijne
kunstvaardigheid ten toon spreidde, is wellicht
bij velen nog wel bekend.
Naar wij vernemen, behooren de stoute
toeren van Miss Fay, welke alom zoozeer de
bewondering hebben opgewekt, ook tot het
programma der werkzaamheden. Dat dergelijke
toeren een groot publiek zullen trekken is wel
te verwachten.
Verder bewijzen draaiorgels, harmonica's
en andere instrumenten, de een wat meer
welluidender dan de andere, de goegemeente
dat het jaarfeest, de kermis, daar is.
Ziedaar zoowat de hoofdinhoud van 'tgeen
deze week ons deel zal zijn. Dat werkelijke
of quasi gebrekkigen hunne ware of vermeende
gebreken zullen exploiteeren ten bate van hunne
beurs is wel even zeker te denken, als dat
kinderen worden geexploiteerd om het mede
lijden der menigte op te wekken.
Dat zijn van die vertooningen, welke op
iedere kermis worden aangetroffen en even hin
derlijk zijn als dronkemanstooneelen en derge-
lijken.
Dat al die minder aangename zaken tot
een minimum beperkt zullen blijven, wenschen
wij volgaarne. Een opgewekte geest, een
vroolijke toon, doch voor alles orde en gema
tigdheid, wenschen wij iederen kermisganger
toe.
Op de Tentoonstelling te Toulon (expo
sition de Sauvetage) werd het reddingtoestel
Koning, na gedane proefneming door de Fransche
Marine bekroond. De daarvoor bestemde bron
zen medaille als belooning, werd aan den heer
Koning toegekend. De jury bestond uit de
Heeren Bernard, oud-kapitein ter zee, Mourat,
kapitein ter zee, Valené, oud-kapitein ter zee,
Aubin, President der Sauveteurs de Toulon,
Rollier de Baly, oud-Schout bij nacht.
Beschrijving van dat toestel is gegeven in
het rapport van het Ve Congres de Sauvetage
te Toulon.
Men schrijft ons uit Opperdoes:
De predikants-vacature bij de Hervormde
gemeente te Opperdoes werd Zondag j.l. ver
vuld door de komst van den Heer A. Gelder
man, predikant te den Burg op Texel.
De bevestiging had plaats door den Heer
A. A. Schouten, predikant te Rhoon, naar de
woorden van Hebreen 13 v. 8; de bevestigde
hield des namiddags zijn intree-rede met de
woorden: „Laat U met God verzoenen." (2
Corinthe 5. v. 20.)
De Heer H. Bakels geboren te Texel,
heeft met goed gevolg het eind-examen A
aan het gymnasium te Haarlem afgelegd.
De Waal, 80 Juni. Weinig scheelde het
of Donderdag 1. 1. was een gebouw in Waal
en Burg een prooi der vlammen geworden.
Een kind van 4 jaren, dat een doosje lucifers
had weten te bemachtigen, beproefde eens de
vatbaarheid voor ontvlamming van het in de
schuur aanwezige hooi. Weldra maakte het
vuur zulke vorderingen, dat de aandacht van
den bewoner er door werd getrokken, die op
eenigen afstand aan 't maaien was. Deze, de
zeis latende rusten, haastte zich, hier over een
sloot springende, daar er doorheen wadende,
huiswaarts en het mocht hem met de hulp
zijner vrouw gelukken het vuur te stuiten,
hetgeen onmogelijk zou geweest zijn, ware het
niet zulk stil weer geweest.
Oosterend, 1 Juli. „De draaimolen maakt
de kermis." Dit was al dikwijls gezegd, wan
neer men overwoog, of er een draaimolen zou
komen of niet. Welnu, de carousselhouder,
de Jong, uit Friesland is op de gevangen
ansjovis afgekomen en staat alhier met zijn
fraaien mallemolen op het kerkplein. De jeugd
vermaakte zich daarin reeds gisteren en wan
neer de vloot van de Zuiderzee terugkomt,
(denkelijk morgen), dan zal hier zeker tamelijk
druk kermis gehouden worden. Een druk
gebruik daarvan te maken, kan dan ook geen
kwaadmoge het echter bij niemand in
misbruik ontaarden. Dan van harteeen
plezierige kermis
Een belangwekkende bijzonderheid omtrent
de redding van de passagiers en bemanning op
de „Prins Frederik" is deze, dat de Davids voor
zien waren van Duinker's toestel tot het neer
laten van de sloepen. Al de geredden hebben
daaraan het behoud van hun leven te danken,
want algemeen wordt erkend, dat het te water
laten van de sloepen op de gewone wijze onmo
gelijk in den korten tijd van 7 minuten (een brief
van een geredde spreekt slechts van 5 minuten)
had kunnen geschieden.
Men herinnert zich misschien, dat de uitvinder
een vroegere plaatsgenoot en scheepsgezagvoer-
der is.
De besmettelijke varkensziekte begint
zich hier en daar in Noord-Holland weer te
vertoonen. Te Graft, Schermeer, enz. zijn
sporadische gevallen voorgekomen.
De ingetreden oorlogstoestand in Edi
zegt het Bat. Hbld. is alles behalve geschikt
om het toch reeds wankelend vertrouwen in ons
politiek beleid tegenover de Atjeh-staatjes te
versterken. Dezelfde radjah toch, die thans zulk
een dubbelzinnige houding tegenover ons aan
neemt, was voorheen onze trouwe bondgenoot.
Blijkbaar dus hebben de politiseerende ambte
naren van het burgerlijk bestuur in Edi er niet
voldoende tegen gewaakt, dat hem aanstoot werd
gegeven en dat niets de vroeger zoo uitstekende
verstandhouding verstoorde. Wij zien hierin een
nieuw bewijs voor onze meermalen geuite meening,
dat onze bestuursambtenaren in Atjeh niet voor
hun taak zijn opgewassen.
Moge dit in het oog worden gehouden, nu de
blokkade werkelijk effect begint temaken en geheel
Atjeh de oeconomische gevolgen van het verbod
van uitvoer begint te gevoelen. Het is thans zaak dit
verbod ten strengste te handhaven, niet alleen
totdat de Atjehers om vrede smeeken, maar
tevens de noodige waarborgen geven voor den
ernst en de duurzaamheid hunner onderwerping.
Volgens een opgave in de Staats-Courant
overleden alleen in de maand Januari in ons
land 761 personen aan influenza.
Uit de nadere bijzonderheden, welke worden
gemeld over de botsing tusschen de Prins Frederik
en de Marpessa blijkt, dat de gezagvoerders van
beide booten geen der voorgeschreven voorzorgs
maatregelen hebben verzuimd. Wegens den dikke
mist stoomden beide schepen met halve kracht
en waren buitengewone wachters in het want
op den uitkijk geplaatst. Toch merkten beide
schepen niets van elkaar, voordat de schok werd
gevoeld.
„De Marpessa" trof de „Prins Frederik" mid
scheeps, met zóó groote kracht, dat het water
onmiddelijk de machinekamer en de hutten vulde.
Er was geen oogenblik te verliezen. Alleen aan
de uitmuntende tucht, welke op de „Prins Frede
rik heerschte, was het te danken, dat nog het
grootste gedeelte der opvarenden kon worden
gered. De koloniale troepen 75 man - gaven
een uitstekend voorbeeld, dat goeden invloed op
de ontstelde passagiers oefende.
Onmiddelijk na de aanvaring commandeerde
de bevelvoerende otficier der troepen de soldaten
op het dek en spoedig daarna stonden allen boven,
geschaard in het gelid, alsof er parade werd
gehouden. Aangemoedigd door dit voorbeeld van
eene uitstekende tucht, gingen de matrozen ter
stond aan den arbeid en ook werden de passa
giers, onder wie natuurlijk eerst groote ontstel
tenis heerschte, daardoor gerustgesteld. Dat eene
algemeene paniek, welke zeer ernstige gevolgen
zou gehad hebben, voorkomen werd, is vooreen
groot deel aan de flinke houding onzer kolonialen
te danken.
Met grooten spoed werden door de matrozen
de booten neergelaten, De passagiers werden
daarin en vervolgens naar de „Marpessa" over
gebracht, het eerst natuurlijk de vrouwen. Een
klein oponthoud werd veroorzaakt, daar eenige
passagiers hunne bezittingen nog wilden mede-
nemen, maar daarvoor was geen tijd, want de
„Prins Frederik" zonk steeds dieper. Een dame
slaagde er in hare kostbaarheden nog te redden,
maar een andere dame, die 1200 pd. st. aan
geld bij zich had, werd tegengehouden, toen zij
haar leven in de waagschaal wilde stellen, om
weer naar beneden te gaan en haar eigendom
te redden.
Terwijl de passagiers in de booten werden
gebracht, hield de commandant der troepen appèl
over zjjne manschappen. Helaas, er ontbraken
er zeven, de luitenant Van Wijk en zes soldaten.
Bljjkbaar waren z(j door het plotseling indringende
TEXELSCHE COURANT.
