Buitenland.
De komst van den Keizer van Duitsch-
land is bepaald op 't einde van Juni. De
Koningin zil Z. M. te Amsterdam komen
verwelkomen, waarna Z. M. de residentie zal
bezoeken.
De merkwaardigheden zullen door den Keizer
worden bezichtigd. Z. M. zal in het Kon.
Paleis logeeren en keert terug met een oor
logsvloot uit Kiel, voor IJmuiden verzameld.
Met de Pinksterdagen zal te Schevenin-
gen, op het Seinpost-terras, reeds een nieuwig
heid te zien zijn, waarvan men groot succes
verwacht. Het is een door den heer Fischer,
directeur van de Agence de Publicité, geëx
ploiteerde labyrinth of doolhof, een vermake
lijkheid, die in het buitenland bijzonder in
trek is.
In „De Standaard" waarschuwen de
heeren Schneider Groot, pellers teWormer,
tegen het zwavelen van gort, een middel dat
gebruikt wordt om de kleur van slechte gort
te verbeteren, maar volgens hen schadelijk
is voor de gezondheid. De aldus bewerkte
gort kan niet in melk worden gekookt zonder
dat deze schift en de gort spoedig zuur wordt.
Naar „de Tijd" verneemt, is besloten
tot het organiseeren van een bedevaart der
Nederlandsche jongelingschap naar Rome, ter
gelegenheid van de driehonderdjarige herdenk-
dag van den sterfdag van den H. Alsoysius
van Gonzaga, patroon der studeerende jeugd.
De bedevaart zal waarschijnlijk in September
plaats hebben.
Te Leiden is Woensdagmorgen afgebrand
de stoom meelfabriek „De Sleutels", in de
Looierstraat. De pogingen door het personeel
aangewend om het gevaar in zijn voortgang
te stuiten, mochten niet baten. Als vermoe
delijke oorzaak wordt opgegeven het warm-
loopen van een wals, welke van hout was.
De aanwezige voorraad graan werd op
f 50,000 geschat. De schade welke zeer groot
is, wordt geschat op minstens f 150,000.
Dwalen is menschelijk
Dit bleek o.a. de vorige week te Neede bij
den inzet van twee naast elkander liggende
weiden. De heer S. was van moening, dat
deze in massa en niet eerst afzonderlijk zouden
ingezet worden. Het gevolg hiervan was, dat
hij de helft, ofschoon hij de beide weiden
bedoeld had, voor f 1300 inzette, terwijl daar
entegen een ander de massa op f 1200 bepaald
had. Men zegt, dat aan deze vergissing niets
te veranderen valt.
De Leeioarder Courant van 11 Mei bevat
2 aankondigingen vau 50-jarige echtvereeniging,
9 id. van 40-, 4 van 35-, 8 van 30-, 17 van
25-jarige echtvereeningvoorts kondigen 32
paren aan, dat zij in ondertrouw zijn opge-
genomen, en 32, dat zij getrouwd zijn.
De klachten, die uit Friesland komen over
den zwaren druk, waaronder de bevolking
gebukt gaat, hebben, zegt het U. D., dus blijk
baar den lust nog niet gedoofd om zich in
den echt te verbinden en ook niet dien om
langdurige echtvereenigingen feestelijk te her
denken.
De persoonlijke dienstplicht in de keuken.
Bij eene mevrouw te Breda trad op 1 Mei eene
nieuwe meid in dienst. Reeds den volgenden
dag verraste zij deze met eenen korperaal, die
lékker zat te eten en voorgaf de broeder der
dienstmeid te zijn, in de keuken. Mevrouw ver
klaarde, nadat hij vertrokken was, van zulke
bezoeken in het vervolg verschoond te willen
blijven. Den 4den Mei ging de meid naar de
kerk met 3 paar kousen, 6 rokkon en 2 japonnen
aan, en de rest van haar goed onder den arm,
om niet terug te komen. Denzelfden avond
ontving mevrouw echter het volgende briefje:
Zurpent van een Mevrou.
Ik heef mijn Goos Pening ferdient dus ik koom
niet te rug daar ik al lang fan u heef gehoort wat
voor een surpent u is voor de booyen en altijd Tegen
iemand zijn frij er. Der is op die jonge niks te segge
korperaal als de perzoone lijke dionstplig er door
komt mot je eige fent nog onder hum staan weetje
dat wel dan kan die hem nog finde. Nou medam
ik sal alle meide foor je waarschouwe hoorje
floddermedam.
Die sig vriendelijk noemende
u dienaresse.
Men meldt uit Luik aan het „Journal de
Bruxelles" dat de werkstakers de steenen hebben
losgemaakt, welke een brug steunen, waarover
de spoorweg Luik Limburg loopt. Het schokken
van den trein moest die steenen doen vallen en
onvermijdelijk groote ongelukken teweegbrengen.
Gelukkig heett dit slechts plaats gehad na het
passeeren van den trein.
Een aangename gewaarwording. Toen de
secretaris van de Britsche legatie te Belgrado,
de heer Maclour, dezer dagen een menagerie be
zocht, lichtte een olifant hem met zijn snuit op.
De reus hield zijn gevangene vast en was niet
te bewegen hem de vrijheid te hergeven. De
oppassers ranselden het dier met ijzeren staven,
tot hij het slachtoffer ongedeerd weer op den
grond zette.
Op den 9n Mei waren er in het geheel
70.800 werkstakers in België, als; 26000, Char
leroi 20,000, Luik7800, Centrum17,000
Bergen.
Het warme weder der laatste dagen is in
Duitschland reeds met verscheidene onweersbuien
gepaard gegaan, die door zware stortregens
menigen bewoner van laag gelegen huizen in
ongelogenheid brachten zoo b. v. Zaterdag avond
te Berlijn, Maandag morgen te Manheim en in
den loop van Maandag vooral in Zuid-Duitschland
op zeer vele plaatsen.
Een slachter te Hameien (Westfalen) kwam
onlangs met een bierhuisvriend overeen, dat hij
dezen een knbieken Meter versch kalfsvleesch
zou leveren voor 100 Mark. Maar bij nader in
zien bemerkte hij, dat zijn kubieke meter kalfs
vleesch hem veel meer kosten zou, en hij wei
gerde het te leveren vooi den overeengekomen
prijs. De zaak werd voor de rechtbank gebracht.
Deskundigen berekenden, dat een kubieke meter
kalfsvleesch een waarde zou hebben van 875
Mark., en de slachter werd veroordeeld om den
eischer die som uit te betalen, of hem de bepaalde
hoeveelheid kalfsvleesch te leveren.
In de haven van Newport, in Wales, is een
ijzeren stoomschip, dat voor het vervoer van
petroleum was gebouwd, terwijl het in een dok
lag, in de lucht gevlogen Een zestig tot zeventig
mannen waren in verschillende deelen van het
schip werkzaam om de petroleum uit de tanks
te halen. Hoe de ontploffing ontstond, is niet
opgehelderd, maar wordt aan de ontwikkeling
van gas uit de aardolie toegeschreven. Een vijf
tal personen werden terstond gedood en ver
scheidene zwaar gewond.
Te Weenen neemt de pokkenepidemie in
hevigheid toe. Volgens het bulletin van het
„Kais. GesunJheitsamt" van 5 dezer zijn in de
laatste berichtsweek aldaar 92 personen door die
ziekte aangetast, en zijn daaraan in die week 26
personen overleden. Ook te Brussel blijft de
ziekte heerschen en daar kwamen in de laatste
berichtsweek 12 sterfgevallen aan pokken voor.
Al weder heeft zich een Parijsch bankier,
zekere Lefort, uit de voeten gemaakt, een passief
achterlatende van 400,000 Ir., tegenover een actief
van 1000 fr. Er is echter eene brandkast, welke
de justitie nog niet open heeft kunnen krijgen.
Eenige jaren geleden is in Arabië een lach-
plant ontdekc, welker zaad, dat veel overeenkomst
heeft met spersieboontj6s, tot meel gemalen en
zoo gebruikt, de menschen in een uitgelaten
stemming brengt. Zij, die het gebruikt hebben,
beginnen luid te lachen, te zingen, te dansen en
de grootste gekheden te doen. De vroolijke bui
duurt ongeveer een half uur. Zoodra de werking
ophoudt, valt hij, die er aan onderhevig was,
dood vermoeid in diepen slaap, en weet bij zijn
ontwaken niets meer van hetgeen er gebeurd is.
Men kan dit ook met het zaad van andere
planten gedaan krijgen, als dit eerst Schiedam
gepasseerd is.
-- Te Hamilton, in Ontairio, heeft zich eene
vrouw van 110 jaren van het leven beroofd door
op haar bed te gaan liggen en dit in brand te
steken.
Het onlangs medegedeelde bericht aangaande
een veertigtal personen, die door een dollen wolf
gebeten waren in de omstreken van Czernowitz
(Bukowina), blijkt niet overdreven geweest te
zijn. Eene der gekwetsten, een meisje van 16
jaar, is verleden week aan „watervrees" te Buch
arest overleden, waarheen men haar gebracht
had om in het „Pasteur-instituut" van die stad
behandeld te worden. Nog verscheidene anderen
zijn met haar daarheen overgebracht, doch ook
velen der gebetenen zijn te huis gebleven en
hebben zich vergenoegd met hunne wonden op
oude manier te laten uitbranden.
VERGADERING vau (le Vrijzinnige Kiesver-
eeniging te Burg; op Texel, Donderdag
14 Rei, 's avonds half acht, in de
Vergulde Kikkert.
De vergadering van de Vrijzinnige kiesvereeniging
alhier, Donderdagavond gehouden, welke ook door
niet-leden kon worden bijgewoond, had hoofdzakelijk
ten doel, zooals de Voorz. bi) opening der vergadering
mededeelde, het houden van een politieke lezing,
waarnaar in eene vroegere vergadering het verlangen
was uitgesproken. Het bestuur had aan dien wenk
gevolg gegeven en was er in geslaagd den heer
Dr. Prowein van Helder daarvoor bereid te vinden,
welke hier in de vergadering als spreker zou op
treden.
Aangezien veel van hetgeen de spreker aanvoerde,
overeenstemt met dat, wat in vele andere gelijkge
zinde vereenigingen werd ten gehoore gebracht,
reeds door tal van bladen is medegedeeld en wellicht
door velen is gelezen, meenen wij, ook met het oog
op onze beperkte ruimte, te kunnen volstaan met
van deze lezing slechts een beknopt verslag te geven.
De spr. begon zijne lezing met er op te wijzen
dat in ons district schijnbaar weinig belangstelling
wordt aan den dag gelegd voor de politiek, een ge
volg hiervan, dat hier weinig strijd isnoemt hij
dit laatste een verblijdend verschijnsel, 't kan toch
goed zijn dat, ter voorkoming van indommeling,
waarvan wellicht anderen partij zouden trekken,
het politieke leven zoo nu en dan worde opgewekt.
De spreker deed zieh kennen als voorstander van
alg. kiesrechthij wenschte dat zoo onbekrompen
mogelijk en sluit zich geheel aan bij het manifest
der liberale Unie„dat het kiesrecht worde uitgebreid
zoover als eene eerlijke toepassing van de Grondwet
dit veroorlooft".
De spr. maakt duidelijk, dat daarvoor niet, zooals
sommigen meenen eene grondwetsherziening wordt
vereischt, doch de regeling van het kiesrecht als
een gevolg van de grondwetsherziening van 1887
nog steeds op zich laat wachten. Wfi leven, zegt
spreker, nog steeds onder de overgangsbepalingen.
By de laatste grondwetsherziening werd de regeling
van het, kiesrecht aan de nieuwe Kamer overgelaten.
Het kiesrecht tot benoeming van leden voor die
nieuwe Kamer werd bjj additioneele artikelen of over
gangsbepalingen geregeld en daaronder leven wfi nog
steeds, omdatde Kamer verzuimde het kiesrecht
volgens de Grondwet te regelen.
Onder algemeen kiesrecht verstaat spr. niet kies
recht aan allen zonder onderscheid, doch zoo on
bekrompen toegepast, dat niet het bezit van kiesrecht
een uitzondering is, doch juist het niet-kiezer zfjn
een uitzondering moet wezen. De wet moet niet
aanwijzen wie wel kiezer kan zfjn, maar aan wien
dat recht niet kan worden verleend. Verder, zegt
spr., verwarre men algemeen kiesrecht niet met
algemeen kies- en stemrecht, hetwelk door de sociaal
democraten wordt gewenscht. De invoering daarvan
zou spr. niet toejuichen, volgens hem wordt dit
door de sociaal democraten gewenscht, omdat daar
voor weinig kans bestaat en alzoo een bron van
ontevredenheid zal blijven bestaan, 't geen door die
partij juist wordt verlangd.
Met voorbeelden uit de geschiedenis van andere
landen, toont spr. aan, dat uit algemeen kiesrecht
de noodige hervormingen moeten voortkomenwas
vroeger de leus leerplicht-onderwijs-algemeen
kiesrecht, de ondervinding heeft geleerd, dat in deze
frontverandering noodig is en thans de leuze moet
zijn algemeen kiesrecht, waaruit dan van zelve zal
volgen leerplicht en onderwijs.
Aan eene arbeidsivetgeving bestaat groote behoefte
de groote concurrentie op velerlei gebied en de ver
meerdering van arbeidskrachten zjjn oorzaak dat vele
industrieelen, vaak tegen hun zin, gedwongen zijn
een overmatige arbeid tegen minimum loon te vorde
ren tot bescherming van de werkende stand moet
daarom de Staat optreden.
Ons belastingstelsel eischt dringend hervorming.
Geen enkele staatsparty zegt spr. kan beloven ver
mindering van belastingen; de belastingen moeten er
zyn en zullen steeds stfigen omdat er steeds meer
noodig is; doch de belastingen moeten worden her
vormd, meer worden geregeld naar ieders draagkracht.
Eene inkomstenbelasting, progressief, meent spr. dat
zal moeten worden ingevoerd om mogelfik te maken
de afschaffing van sommige accfinsen, als op zeep,
zouten suiker, deze laatste vooral omdat om het groote
voedinggehalte dat de suiker bezit, dit meer alge
meen moet kunnen worden gebruikt. Ook de patent
belasting vindt veel bestrfiding, doch wanneer men
alle belastingen wil afschaffen, vanwaar moet men
dan het geld voor de huishouding bekomen?
De grondbelasting, personeel en patent wfizen aan
een cfifer van 277s millioen, die op de accjjnsen 43'/2
millioen en zulke inkomsten zfin niet zoo gemakke-
lyk door anderen te vervangen. Daarom geen belofte
van afschaffing van belastingen, doch belastingAer-
vorming.
Ook do mutatierechten, het meest drukkende op
hen die zulks vaak het minst kunnen dragen, moeten
worden gewfizigd en door billijker regeling worden
dienstbaar gemaakt aan ons belastingstelsel.
Ook de gemeentewet eischt dringend herziening,
opdat zy, die deelen in de lusten, ook bydragen in
de lasten.
By bet bespreken der defensie, verklaart spr. zich
vóór persoonlijke dienstplicht, (geen algemeene dienst
plicht), hy noemt de plaatsvervanging eene grove
onbiliykheid, waarvan de middenstand de meeste
druk gevoelt; persoonlyke dienstplicht moet tot stand
komen; er moet niet zfin een deel van het volk
dat rechten, een ander deel dat plichten heeftniet
een deel om te besturen en een ander om te dienen
doch die de rechten wil moet ook de plichten willen.
De mobilisatie moet zoodanig worden geregeld, dat
deze zoo spoedig mogeiyk kan plaats hebben.
Het punt koloniën en rechtspraak laat spr. rusten,
niet om de mindere belangrykheid, doch om het
reeds vergevorderde uur.
Scheiding van Kerk en Staat, acht spr. noodzakeiyk
by de vele godsdienstige gezindten welke ontstaan,
en de algeheele afzondering van anderen, eischt de
rechtvaardigheid dat de Staat zich onthoude van
bevoordeeling van eenig kerkgenootschap.
Van het vrijhandelstelsel verklaart spr. zich een
beslist voorstander. In bfizondere gevallen echter,
b.v. tot bevordering van eene nieuwe industrie of
waar, voor de welvaart van eenig district zulks noodig
zoude zijn, zou spr. indirecte steun door den Staat
wenscheiyk vinden.
Spr. eindigt zyne rede met de wensch dat ons
land door krachtige hervorming eene plaats blfive
behouden aan de spits der beschaafde natiën, en dat
meer nog dan door monitors en waterliniën de inwen
dige zedelyke kracht van ons volk onze zelfstandig
heid zal bevorderen.
Het debat, waartoe gelegenheid werd gegeven,
bepaalde zich meer tot het vragen van nadere in
lichtingen, dan tot bestryding van hetgeen door den
spreker was gezegd.
De heer Muller sprak naar aanleiding van het
onderwerp belastingen en wenschte geheele afschaf
fing der patentbelasting alsook van die op het zout.
De heer de Braai, die een gunstiger gedachte
heeft gekregen van algemeen kiesrecht, vraagt of
het tot invoering daarvoor thans wel de juiste tyd
is, spr. meent dat algemeen kiesrecht, b. v op ker-
keiyk gebied, tegen verwachting heeft gewerkt.
De heeren Stam en Muller hebben eenige beden
kingen op de door den spr. aangeprezen indirecte
steun door den staat te verleenen in sommige gevallen.
De heer Frowein beantwoorde daarop kortelykdo
gedane opmerkingen.
Met een woord van dank, aan den spreker van
dezen avond, sloot daarna de Voorz. de vergadering.
