1
t
Buitenland.
te
Te Amsterdam doen de werkeloozen veel
van zich hooren. Gisterenmiddag geraakte het
tot eene ernstige botsing tusschen hen en de
politie, bij een hunner dagelijksche optochten.
De massa begon met steenen te gooien, waarom
de politie van de sabel gebruik maakte; tel
kens moesten charges worden uitgevoerd en
tengevolge daarvan moeten enkelen nog al
ernstige verwondingen hebben bekomen.
Naar „De Telegraaf' verneemt, heeft de
Nederlandsche regeering het vaste voornemen,
de Tweede Kamer te ontbinden, wanneer de
kieswetontwerpen niet in hoofdbeginsel worden
aangenomen.
Terwijl Zaterdag jl. de arb. P. S. te
Oudemirdum met zijn zoontje op de Zuiderzee
bezig was met spieringvisschen, geraakte eens
klaps het ijs los en dreef van de kust. Kort
beraad goed beraad: de vader neemt zijn
kind op den rug en aanvaardt den tocht naar
den wal, die niet zonder moeite werd bereikt.
Ongeveer 50 schreden moest hij door het water,
dat hem tot aan den schouder reikte.
De Zaanlandsche kamer van koophandel
en fabrieken heeft besloten, bij een zelfstandig
adres aan de Tweede Kamer, de afschaffing der
plakzegels te verzoeken.
Zaterdag is een visscher uit de Lemmer,
die zijne netten zou inhalen, met een ijsschots
afgedreven. Eerst Maandag d. a. v. is de man
te Gaasterland uit zijne benarde positie gered.
Vóór 2 jaren zijn twee zijner zoontjes insgelijks
op een schots afgedreven en verdronken.
De man zelf geeft van zijn wedervaren het
volgende verhaal:
„Toen ik een eind was afgedreven zag ik
nog het havenvuur van Lemmer. Ook heb
ik de beide stoombooten, die naar mij afge
zonden waren, wel gezien, doch door den wind
kon de bemanning mijn geroep niet hooren.
Zondagmorgen heb ik in de verte den rook
van een stoomboot gezien. Ik stak toen mijn
jas omhoog, maar men zag mij niet.
De boot zag ik eindelijk niet meer. Zondag
middag was ik zeer dicht bij Urk. Ik kon
duidelijk de menschen zien loopen en deed
alle moeite door signalen om gezien te worden,
maar tevergeefs. Ik durfde mij niet verder
wagen wegens het losse drijfijs tusschen het
eiland en mij. Over het vaste ijs ben ik toen
naar het Vrouwenzand, bij Enkhuizen, geloopen,
maar ook daar was het losse drijfijs voor mij
een beletsel, om aan wal te komen. Het werd
avond, er kwam een zuidenwind op en ik dreef
naar de Friesche kust terug.
Maandagmorgen kwam ik, doch op een andere
plek, niet ver van Oudemirdum, terug bij mijn
sleevlet en netten, maar een breede plas water
scheidde mij van de kust; er stond zoowat
37s voet water. Ik stond klaar om in het
water te springen, hoe verkleumd ik ook was,
toen iemand op den zeedijk verscheen. Het
was Bauke, de zoon van den visscher Minne
de Vries. Deze riep zijn vader, die mij toeriep:
„Bin jou 't Hoekstra?" („zijt gij het Hoekstra?")
waarop ik antwoordde: „Ja! help mij." Zij
hielpen mij toen aan wal, voorzagen mij van
droge kleeren en voedsel, en ik warmde mij
naar hartelust."
Dezer dagen bracht te Waspik een huis
in publieke verkooping de kapitale som van
f 18 op, terwijl de inboedel het niet onbelang
rijke cijfer van f 2,60 besomde.
De sociaal-democraat H. Poutsma is te
Sneek in hechtenis genomen en gevankelijk
naar Leeuwarden gebracht. Hij wordt verdacht
in eene toespraak tot eene schare werkeloozen
dezen tot geweld aangespoord te hebben.
Het „Friesch Volksblad" van 12 dezer bevat
een zeer scherpen „Open brief' van den bekenden
Jan Stap te St. Jacobi Parochie aan de groote
grondeigenaren, waarin hij hun wijst op het drei
gend aanzien, dat de volksbeweging meer en meer
aanneemt en hen daarvoor verantwoordelijk stelt.
„Komt er niet spoedig verandering zoo
„heet het dan loopen wfi gevaar, dat nog
„dezen winter de straten met lijken zullen worden
„bezaaid. Ik vraag thans, of het uwe bedoeling
„is, Heeren 1 dit in de hand te werken Gfi
„toch hebt het in uwe macht, bloedige tooneelen
„uit te lokken ofte voorkomen. Bleven de bron-
„nen, waarvan de werkman moet leven, kunst-
„matig gesloten, kan alzoo in de noodzakelijke
„behoeften niet worden voorzien, dan zijt gij en
niemand anders daarvan de schuld
De heer Stap betoogt daarop, dat het volk bjj
de burgemeesters en de burgerij aan het verkeerde
adres is, daar het, om uit de ellende te worden
verlost, bij de grondbezitters moet aankloppen.
Hij is van meening, dat dit iederen dag kan
gebeuren en geeft, in de veronderstelling, dat zij
„zulk een bezoek en de daaraan verbonden gevol
gen" liever zouden voorkomen, de volgende maat
regelen in overweging:
„Zorgt ten eerste, dat al uwe onderhoorigen,
't zij ze als huurboer of als hypothecair schuldenaar
van u afhankelijk zijn, in geen enkel opzicht de
vrije meening hunner arbeiders beperken.
„Ten 2e raad ik udoet een flinken greep in
uwe zakken en voorzie die alsdan gevestigde
arbeidersverenigingen van het noodige kapitaal,
om de werkelijk behoeftigen, die de werkman
alleen kent, door den winter te helpen.
„Draagt ten 3e zorg, dat er bij het voorjaar
zooveel morgen land tegen een billijken prijs voor
de vereenigingen verkrijgbaar zijn, als er gedu
rende het jaar tijdelijke werkloozen zijn. Kort
den arbeidsdag, vooral in den winter, een paar uur
in en brengt het loon voor een volwassen man
op 12 ets. per uur. Ik verzeker u, dat, zoo gij
een stap wilt doen in de goede richting, dit de
eenigste, maar ook de zekerste weg is.
„Blijft gij echter halsstarrig op den ingeslagen
weg doorgaan, dan geloof ik, dat de tijd niet ver
meer is, dat u het meerdere met geweld zal worden
ontrukt, omdat gij het mindere geweigerd hebt af
te staan. Bedenkt, dat het voor ons geen geheim
meer is, dat „arm Friesland" arm is, omdat zij,
die den grond in bezit hebben, rijk zijn geworden
Een hardrijderij op één schaats zal te
Loosdrecht gehouden worden. Zooals te begrijpen
is, zal er menige buiteling gemaakt worden.
De kleine Gerrit Keizer, die onder geleide
van een impresario geheel Europa heeft door
gereisd, heeft zich ten gemeentehuize te 't Bildt
(Fr.) voor de nationale militie aangegeven. Hij
had de lengte van 66 centimeter.
Op de hardrijderij te Langeweer (Fr.)
bood een net gekleed heer zich aan als voorrijder
voor eene dame, die dat aannam. Toen de
rijderij was af geloopen, zou hij haar huiswaarts
brengen, doch toen zij op eene eenzame plaats
waren, trachtte hij haar het gouden oorijzer
van het hoofd te rukken. Gelukkig werd haar
angstgeschrei gehoord door personen, die toe
snelden, waarop de man het hazepad koos,
zonder het oorijzer machtig te worden. (U.D.)
In de laatste raadsvergadering in Opster-
land gaf het raadslid, de heer J. de Boer, in
overweging, de geneesheeren in Opsterlandte
verzoeken, jaarlijks een verslag in te leveren,
over den gezondheidstoestand der ingezetenen,
speciaal over de gevolgen van slechte voeding
enz.
Hij merkte hierbij op, dat de veearts alle
jaren een verslag geeft van de gevolgen van
slechte voeding van 't vee, zoodat het z. i.
noodzakelijk is, om zulks ook eens te vernemen
van menschen.
De voorzitter beloofde dit punt te zullen
bespreken met den secretaris-boekhouder van
het gemeentelijk armbestuur.
Gevallen van cholera nostras komen in den
laatsten tijd in het buitenland herhaaldelijk voor.
Zoo zijn te Herstal (Belgie) op 't oogenblik weder
10 lijders aan die ziekte, terwijl in een naburig
dorp een persoon er aan stierf. Ontstekingen in
de spijsverteeringswerktuigen zjjn meestal het
begin bij dergelijke gevallen.
Tot groot verdriet van alle Engelsche land
bouwers die om protectie jammeren, wordt weer
eene aanzienlijke lading Australische boter voor
de Londensche markt aangekondigd, nl. 550 ton,
met hetgeen reeds werd gezonden of nog onder
weg is, in dit seizoen reeds 3000 ton, eene waarde
van 340.000 ponden sterling vertegenwoordigend.
Berichten van den Kongo melden eene ver
schrikkelijke dynamiet- en kruitontploffing op
de spoorweglijn tusschen Matadi en Emposi.
Een vrachtwagen met 54 kisten dynamiet en 82
vaatjes buskruit ontplofte, waardoor, behalve
talryke gewonden, vier blanken en twintig inboor
lingen werden gedood, terwijl er zes en twintig
worden vermist, van wie men vermoedt dat zij .„S001
den Kongo geslingerd werden. zwe
In „le Figaro" geeft Albert Bataille, debehet
kende specialiteit proces-verslaggever, een over-twe
zicht van het Panama-proces geen gemakkelijkst
werk, want er is geen akte van beschuldiging,gev
geen requisitoir, geen enkel stuk, waarin het processen
wordt samengevat, maar wel een dossier van een
kubieken meter vol verslagen van verhooren, ver-_ee
klaringen, rapporten, enz.
De bestuurders der Panama-maatschappij worden,j.eg(
gelijk men weet, vervolgd wegens oplichterij j en^,
misbruik van vertrouwen, wegens oplichterij omdataan
zij gelden hebben gevraagd voor eene onderneming,^
waarvan zij wisten, dat zij met de gevraagde
kapitalen niet uitvoerbaar was, en wegens mis-^
bruik van vertrouwen, omdat zfi een aanzienlijk
deel der hun toevertrouwde millioenen verspilden"
aan uitgaven buiten de onderneming.
Het eerste punt der beschuldiging zal het.
Openbaar Ministerie staven door het bekende rapport
van Rousseau en de verklaringen der door hataar
gerecht gehoorde ingenieurs. 4
Wat het tweede punt, de verdwenen mil
lioenen betreft, deelt Bataille de volgende cijfersMel
medeJ
De Panama-maatschappij ontving van de aan-yel
deolhouders 1313 millioen francs. Van die somVer
ontvingen de aandeel- en obligatie-houders in78
coupons 240 millioen. (we
De overige gelden zijn, volgens de balans der_
maatschappij, als volgt besteed: jari
Kosten voor de oprichting 107 millioen. Ve
Uitgaven in Panama 800 millioen.
Aankoop van den spoorweg, welke over de
landengte loopt, 93 millioen.
Kosten van uitgifte en syndicaten 136 millioen.
Bestuur der maatschappij te Parijs 15 milloen.
Het Openbaar Ministerie zal trachten aan te_
toonen, dat sommige der uitgaven volstrekt niet~I!
te rechtvaardigen en dat de meeste posten veel W
te hoog zfin. ve
Van de 800 millioen voor de werken in Panama- Ou
heeft b. v. Eiffel alleen 73 millioen ontvangen, Oo
waarvan hij erkent 15 millioen als winst te Co<
hebben opgestoken. Voorts zfin het de geheim-S
zinnige „kosten van syndicaten," de kosten van
uitgifte (136 millioen), welke het meest de aan- jy
dacht trekken.
Eene deputatie van werkstakers uit de Saar-
streek zal audiëntie vragen bij den keizer. i.
Er heerscht vooralsnog kalmte in die streek.-^
Vele groote maatschappijen hebben echter ge-
dreigd, hun zaken geheel te zullen sluiten, indien
de arbeiders, het werk niet hervatten.
De berichten uit het Saarbekken luiden gunsti
ger, 2000 man hebben den arbeid hervat, zoodat
thans bijna de helft der mijnwerkers weder aan
het werk is.
Omtrent den brand te Osaka in Japan wordt
nog gemeld, dat er niet minder dan 125 personen
om het leven kwamen. De brand brak uit in een
spinfabriek. Een der riemen, die om deraderen
der machines liep, raakte door de wrijving in brand
en sprong los. De brandende stukken vielen op
een hoop geöliede goederen en deze vatten vlam.
De fabriek brandde geheel af en met haar werden
275 huizen in de asch gelegd.
Het is in de laatste dagen meer dan eenmaal
boos weer geweest op het Engelsche Kanaal. De
„Brighton", eene der stoombooten, welke de gere
gelde vaart tusschen Dieppe en Newhaven onder
houdt, is te Dieppe tegen de West-Pier geslagen
en in de haven van Dieppe gezonken. Gelukkig
werden zoowel de passagiers als de bemanning
gered. De „Vega", eene met zout geladen bark,
welke van Barbados kwam en naar Arendal ging,
is in de nabijheid van Dover gestrand. Door
middel van vuurpijlen werd er eeneljjn naar het
schip geschoten. De geheele bemanning werd
gered.
Eene sloep, welke uit de haven van Darmouth
naar een loodskotter, buiten de haven gelegen,
geroeid werd, raakte in botsing met den hevig
slingerenden kotter en sloeg om. Vfif mannen
kwamen, in weerwil van alle pogingen tot redding,
jammerlijk in de golven om.
Rare kerkgangers. De New-York Times be
vat bijzonderheden over een bloedig gevecht, dat
tusschen twee families te Anderson plaats had.
Sinds de laatste presidentsverkiezing leefden de
Swinfords en Lawsons, zoo heeten de twee families,
op een gespannen voet met elkaar, tot dat het
Zondag bij het uitgaan der kerk tot een botsing
kwam, waarbij van weerzijden schoten gelost
werden, met het gevolg, dat twee personen gedood
en zeven gewond werden.
Te Maidenhead in Engeland zfin een heer
en zfin rfiknecht elk tot een maand dwangarbeid
veroordeeld wegens het op de publieke straat
mishandelen van een pony. Zfi hadden headier
P
1><
dt