Buitenland.
m
Marktberichten.
De Cooksdorp, 15 Juli. Onze plaatsgenoot
J. M. Lammers heeft 10 en 11 Juli j.l. aan
het stadsgymnasium te Doetinchem met
gunstig gevolg examen afgelegd voor de
6e of laatste klasse.
Een jongetje van vier jaar kreeg Dinsdag
morgen op de Nassaukade te Amsterdam al
spelende een knikker in de keel. Dadelijk
begaf hij zich huiswaarts, maar zakte onder
weg inéén. Een dokter, die door een der
omstanders gehaald was, kon slechts den dood
constateeren.
Sedert acht dagen woedt een brand in
den veenachtigen grond aan den buitenkant
van den zeedijk, bewesten Hellevoetsluis. Hoe
die ontstaan is, valt niet met zekerheid te
zeggeD; wél, dat hij in dien grond voedsel
genoeg vindt. De brand strekt zich over een
lengte van meer dan 150 en eene breedte
van verscheidene meters uit. Men heeft
tevergeefs getracht hem met eene brandspuit
te blusscheneen aantal mannen zijn aan het
werk gezet, om breede diepe greppels te
graven rond het brandende stuk grond.
Nabij Warmond heeft Maandagavond
omstreeks halfzeven een spoorwegongeluk
plaats gehad, dat nog betrekkelijk goed is
afgeloopen. Juist op het oogenblik, dat de
stoomtram van de N. en Z.-Hollandsche
Stoomtram-Maatschappij den overweg tusschen
Warmond en Voorhout passeerde, kwam de
sneltrein van Parijs naar Amsterdam daar
langs. De laatste wagen van de tram, waarin
gelukkig geen passagiers zaten, werd door de
locomotief aangereden en geheel verbrijzeld
de conducteur, die achter op het bordes stond,
had nog juist den tijd er af te springen, maar
bekwam daarbij een wond aan het hoofd. Een
pleegzuster, die in een der andere wagens
van de tram had gezeten, legde hem een
verband aan.
Wrak gevonden. In den laatsten tijd
klaagden de garnalenvisschers, die in het
Goereesche Gat hun bedrijf uitoefenen, er over,
dat hunne netten van tijd tot tijd bleven
haken. Zij veronderstelden, dat er een wrak
„bloot" was gekomen. Nu en dan werden
er zelfs kogels opgehaald. Hierop besloot de
welbekende duiker Frans de Geus, van Stel
lendam, eens een onderzoek in te stellen.
Maandag heeft hij aan dat voornemen gevolg
gegeven. Hij bracht o. a. wijn in minder
gewone flesschen boven. Men meent het
wrak van een oorlogsschip gevonden te hebben.
De circulaire van den minister vaniustitie
betreffende de vervolgingen is, volgens een
schreven uit Friesland aan het ,,Hbl," daar
verschenen als een verkwikkende regenbui na
een langen tijd droogte. Men kan zich, volgens
dezen schrijver, geen denkbeeld vormen van den
goeden indruk, dien deze circulaire op alle wel
denkende ingezetenen van Friesland heeft gemaakt.
En meer dan eens heb ik dezer dagen zoowel
mannen van stand en rang als eenvoudige burgers
den minister hooren toejuichen, als had hij een
heldendaad gedaan.
Wat hier zoo dikwijls in besloten kring werd
gezegd, zegt thans ook de minister, dat „menig
maal vervolgingen zijn ingesteld, die het algemeen
belang, noch de openbare orde noodzakelijk of
raadzaam maakte." Niet overal werd natuurlijk
door overyver gezondigd, maar toch menigmaal
zooals de minister verklaart liet men geen
woord dat voor den veldwachter eenigszins
onaangenaam klonk, aan den kant gaan; elk
oneerbiedig woord door een halfbeschonkene over
een burgemeester geuit, werd als majesteit
schennis aangemerkt: menig politie-en justitueel
ambtenaar meende in allen ernst, dat de openbare
orde en h6t openbaar gezag zulks eischten.
Dat onder dit alles veel socialisten-vrees
school, lijdt bij mij geen twijfel. Maar zooals
reeds meermalen is gezegd, vrees is een slechte
raadgeefster. En zoo kwam men erlangzamerhand
toe, om den Romeinschen regel minima non
curat praetor, d.i. om kleinigheden bekommert
de overheid zich niet geheel over het hoofd
te zien en van alles procesverbaal op te maken.
Dit heeft vele gemeente- en rijksveldwachters
langzamerhand zoo gehaat gemaakt, dat als de
circulaire van den minister geene verbetering
brengt, te met een escadron huzaren noodigzal
zijn alleen om het corps politie te beschermen".
Ernstige vergrijpenvernieling van eigendommen,
stelselmatig verzet of beleediging, mogen natuur
lijk niet ongestraft blijven. Maar men mag juist
hier niet overdrijven. Men moet de teekenen der
tijden verstaan en niet omkeering van maat
schappelijke toestanden zien, daar waar slechts
sprake is van eene vrijmoedige bespreking van
de arbeidersbelangen.
Uit Elp schrijft men
In het heideveld van hier en Zwiggelte
heeft eene groote heidebrand gewoedhet
vuur smeult in de lage gedeelten van het
veld voort. Meermalen werden krachtige
pogingen aangewend om het vuur te blusschen,
zonder gewenscht gevolg. De schapenhouderij
te Zwiggelte wordt door deze vernieling zeer
bedreigd. Het is te hopen, dat aan deze heide
branden eens paal en perk worde gesteld.
Als men in aanmerking neemt, datde heide voor
veevoedsel in den winter f 3 per wagenvracht
kan opbrengen, dan is het waarlijk te dwaas
deze in brand te steken.
Voor ruim 8 dagen is door onbekende
oorzaak brand ontstaan in het zoogenaamde
Westerveen in de gemeente Wierden, gelegen
ten noorden van de spoorlijn Zwolle Almelo.
Tot heden heeft de brand zich over een opper
vlakte van bijna 100 hectaren verspreid en
neemt door de aanhoudende droogte nog alle
dagen toe. De veengrond heeft van dezen
brand niet veel te lijden, alleen de bovenste
laag, ter dikte van circa V» centimeter, gaat
verloren; erger is het evenwel met de turven,
hiervan zijn er reeds eenige duizenden ver
brand. De vorige week zijn pogingen aange
wend om den brand te blusschen, dit mocht
evenwel niet baten.
Uit Dinksperlo schrijft men o. a. aan de
„Arnh. Ct.
Een woord van lof mag niet worden onthouden
aan ons gemeentebestuur, hetwelk de belangen
der ingezetenen zoo ter harte gaan. Wegens
de droogte zijn de gemeentepompen 23 uren
per dag gesloten. In de volgende bewoordingen
vindt men dit op een der pompen kenbaar
gemaakt„Van 12 1 uur is hier water,
uitsluitend voor drinkwater gebezigd, en hoog
stens drie emmers per gezin, verkrijgbaar".
Doch aan de andere zijde der pomp hangt
een bord met het opschrift Voor de gezond
heid schadelijk drinkwater."
Men schrflft uit 's-Gravenhage aan de „Zutph.
Courant
„Bjjna tegelijkertijd komt uit Amsterdam, uit
Maastricht, uit Roermond en uit 's-Hertogenbosch,
een zelfde noodkreet tot ons. De noodkreet luidt
Ellendig is het gesteld met de woningen der arbei
dende klassenreeds veel te lang is verzuimd
daarin afdoende verbetering te brengen. Merkwaardig
is vooral de beschouwing, die de algemeene rappor
teur van den Geneeskundigen Raad te 's-Hertogen
bosch, over de verslagen en tabellen voor de ver
schillende gemeenten toevoegt, merkwaardig om
den inhoud, die getuigt van diepe verontwaardiging,
maar merkwaardig ook om den persoon, die het rapport
heeft onderteekend.
Dr. M J. Godefroi is een nestor onder de Neder-
landsche medici, een geleerde doorkneed in de practjjk
6n in geheel Nederland bekend en geacht.
Welnu, deze medicus schreef reeds in 1873, dus
twintig jaar geleden„In die bedorven holen, met
hunne de lucht verpestende rioien en goten, waar
onmatigheid en verdierljjking schier onbeteugeld
heerschen, waar de onreinheid haar toppuut heeft
bereikt, daar brengen uitwasemingen van den mensch
zeiven en zflne vuile omgeving, miasmen, éven
kwaadaardig als ze uit de moerassen opstijgen, het
bederf in zijne sappen. Neen waarlijk het is niet
toevallig, dat ziekten en de dood een bepaalde voor
liefde hebben voor enkele klassen der bevolking,
voor geheele straten en stegen, in de overbevolkte
gedeelten der groote en kleine steden. Zoo daar
geene ziektefabrieken aanwezig z(jn, men vindt er
stellig ziektenmagazijnen, en in die magazijnen een
voorraad smetstof, groot genoeg om ook in de
betere wijken haar vernietigenden invloed te doen
gevoelen."
Thans schrijven wij 1893. Wat is er in dien tijd
gedaan om verbetering aan te brengen?
Niets, is het antwoord van den heer Godefroi,
ja toch zoo voegt hij er ironisch bij - er is wel
iets gedaan: „in tijden,waarinepidemiënheerschten,
heeft men van die ellendige verblijven de muren laten
witten en aan de bewoners frisch stroo uitgedeeld
om op te liggen 1
Dr. Godefroi schat de meerdere sterfte ten gevolge
van den woningnood op 20 pet. Van de 100 personen,
zoo schrijft hij, die daar onder de ongelukkigste
omstandigheden jaar op jaar den dood ten prooi vallen,
hadden door beter toezicht enz. minstens 20 voor
hunne familie bewaard kunnen blijven en, voegt
hy er b(j.- „dat dit niet geschiedt, dat het niet sedert
lang geschiedt is, het strekt tot schande van onze
Maatschappij, tot schande van den Staat, wien toch
aan het gezond zijn en het leven zflner burgers
zooveel gelegen ligt."
Zeker, dat is krasse taal, maar is het wonder, dat
de verontwaardiging de overhand krijgt, als men
40 jaren lang altijd door tot het nemen van maat
regelen om in den onhoudbaren toestand verbetering
te brengen, heelt opgewekt en de hooge autoriteiten
er nauwelijks notitie van nemen?
In het Pruisisch Huis van Afgevaardigden
heeft Prof. Virchow bij het beraadslagen over de
cholera verklaard, dat het noodig is, verbetering
te brengen in veel, wat op de openbare gezondheid
betrekking heeft, en ontsmettingsmaatregelen in
te voeren. Hij voegde er bij, dat men ook de
andere besmettelijke ziekten niet uit het oog
moest verliezen. De diphtheritis b.v. maakt
ieder jaar meer slachtoffers dan de cholera. Ten
slotte beval hij het verbranden van de dooden in
tijden van besmettelijke ziekten aan.
Een boer te Possenick, in Saksen-Meiningen
heeft een boek, waarin jaar op jaar de oogst van
veevoeder is opgeteekend. De slechtste oogst
tot dusverre was die van 1842, namelijk 58
wagens hooi en 12 wagens klaver. Maar de
is nog veel minder geweest,
17 wagens hooi en volstrekt
oogst van 1893
namelijk slechts
geen klaver!
Men komt
binnen of vindt
in Rijn-pruisen geen koffiehuis
op een der tafels een doosje
staan, met een gaatje er in, waarin de bezoekers
de puntjes hunner sigaren werpen. Voorts staat
in bjjna elk koffiehuis een soort van spaarpot,
waarin menigeen de enkele penningen werpt,
die hjj bjj de betaling terug ontvangt. De macht
van het kleine wordt daar schitterend bewezen,
In het afgeloopen jaar hebben de 19 Rijnland
sche sigarenpuntjesvereenigingen met 1982 leden
4569 ponden sigarenpuntjes en 25,000 mark inge
zameld, waarvoor 1726 arme kinderen met Kerst
feest een stel warme kleeren konden bekomen.
Men mag het gelooven of niet, zegt de
„Indép. Beige, het heeft Vrjjdag in Italië gesneeuwd.
Uit Cuneo wordt gemeld, dat een trein, die aldaar
van Lirmino, op 100 M. hoogte, aankwam, met
een dik sneeuwkleed bedekt was.
In Noord Italië en Zuid Frankrijk is het den
laatsten tijd trouwens zeer koel geweest en
regende het aanhoudend.
Bij een wolkenloozen hemel en eene kalme
zee maakten Zaterdag 32 personen van Skegness
(Lincolnshire; een tochtje met het pleizierjacht
„Shannon". Zjj waren eenigen tjjd in zee, toen
plotseling eene hevige donderbui kwam opzetten,
vergezeld van een krachtigen rukwind uit heta(
westen; de wiDd was eerst zuidoost. Het jacht
sloeg om. Van de kust kon men het zien
gebeuren, booten werden uitgezet, doch men
slaagde er slechts in 3 der opvarenden te redden
29 verdronken; 13 lijken zyn nog slechts gevonden,
Een der geredden was nog nooit op zee geweest
doch daar hjj uitstekend kon zwemmen, wist h
zich ondanks de hooge zee boven water
houden zonder als echt stedeling overjas
en wandelstok prjjs te geven
Twee werkstakingen van mijnwerkers iif[e
Engeland zjjn reeds bekend en het laat zie
aanzien dat dit aantal vermeerderen zal.
steenkoolnijverheid in Engeland verkeert in eeif)(
zeer hachelijken toestand. Op eene bijeenkoms
van mijneigenaars te Londen werd onlangfA
besloten, het loon 25 pet. te verlagen. Ook
eene vergadering te Manchester was een sterki
partij voor een dergelijke verlaging. Zoo gaal
men een ernstigen strijd met de werklieden ti
gemoet, want zeker zullen velen evenals de 8001
arbeiders in Forest of Dean, van welke een
telegram melding maakt, hunne toestemmin
weigeren voor eene loonsverlaging van 25 pet.
die de werkgevers wegens de daling der pr^zei
geboden achten.
Volgens de „Daily Chronicle" heeft de mi):
werkersbond tegen Zaterdag a.s. een algemee;
werkstaking uitgeschreven, aan welke 200,0
man zouden deelnemen.
B
te
ij®
enW
00 B
Leiden, 14 Juli. Ter markt werden hede
aangevoerdOssen stuks f 115 a f 265
28 Stieren f 42 a f 210Veulens stu
af— 77 kalfkoeien f 112 a f 25!
Melkkoeien f 112 a f 252; 45 Varekoeien f8
a 185; 100 Vette koeien f 115 a f 265
Vette kalveren f 25 a f 65, 33 Magere ka
veren f 4 a f 9Graskalveren f af
720 Vette Schapen f 18 a f 26.—; 486Schape
(weide) f 0 a f 21,— Paarden f af
Bte
r
(t
a]
0
00]