N°. 943.
Zondag 4 October.
A0. 1896.
Nieuws- en
Advertentieblad,
It nummer bestaat uit twee bladen.
Binnenland.
Eerste Blad.
ONZE DIEREN.
B.
Dit blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 8 maanden
Voor dsn Boes 80 Ct». France per peet door ge-
hooi Nbbsbland U Cti. - Nur «n andera
landen mat varhooging dar gorta's.
AdvertcntlSn vóór li nor op den dag der uitgave.
Prat der Adeertentièn
Van 1 tot S rogsla 80 Ots. - Iadara regel meerSOts.
&roete letters en Vignettan worden naar plaatsraimte
harehand. Bewijsnummers S Ots. gar nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTS NT IËN worden aangenomen bij de Uitgeven LANGEVELD ft DE ROOU, Parlatraat, Bono or Tixn,
le toesfc
oms:
en hel
ratte
slaven'
die ik
itoon
et ge[
"oeg
ingen
ien aL^°®ï NaP°leon Bonaparte na zjjne nederlagen,
k
;e ben
?riep
en.
dit
le pai
gesc
bede
loge
huidig
dan
den
egr{
zou
ooi
oen
i ad
lien
jren
z|jne troepen Texel deed ontruimen, kocht
■jn Fransch officier een bijzonder fraaflen witten
en bedel, die met z|jn nieuwen meester per scheeps-
een Ijlegenheid naar Muiden vertrok en vandaar naar
r henaarden. De hond, die nimmer het eiland Texel
rlaten had, wist het Nieuwediep te bereiken en
rong in de vertrekkende Texelsche postschuit.
Een kaaskooper te Medemblik liet een kat uit
n pakhuis aldaar per schip naar Hoorn ver
eren. Na eenigen t|jd was poes op hare eigene
legenheid te Medemblik terug.
Om een en ander te verklaren, moet bij een
it instinct, b|j een ander de reuk dienst doen.
Maar als het instinct zoo alwetend of de reuk
sterk is, dan ben|jd ik als mensch bijna
md en kat.
0 boo Be man, die de apentaal wilde leeren en zich
vier. hun midden begaf, was nog zoo geheel onzinnig
t kui et, alleen is het stellig, dat h|j de sleutel dier
al, waarop het aankomt, niet zal vinden en h(j
IJ, die vat der Danaïden vult, want die spraak zal
king k®r vr|j beperkt z|jn en zich hoogstens bepalen,
arlöht W£,t voor het dier noodi8 zal zfih, waaronder
Bg 6Q voedsel aanwQzen hoofdzaak zullen z|jn.
.Hierdoor wordt ook verklaard, hoe de w|jd uit-
°%n levende ooljevaars, allen zich op een vooraf
ögenjkngewezen plaats vereenigen, om gezamenlijk
luttefc tocht naar het Zuiden te ondernemen. Het
en pl lfde kan gezegd worden van veel andere trek-
t viubgels.
1 bra Eigenlijke gesprekken worden tusschen dieren
in tei et gehouden. Zy bepalen zich enkel tot wat tot
oor( inne instandhouding noodig is en worden ge-
,aar 'ren uit de zich voordoende noodzakelijkheid,
ins ®at sommiKe honden, die den maan langen
d aanbassen, de babbelaars onder huns geleken
"ouden zijn, wil er bij m|j niet in.
Het dier bezit evenals de mensch natuurdrift
i verstand.
By het dier is nogtans het verstand geheel
dre iderworpen aan en wordt beheerscht door de
cht< igeertealleen wanneer het begeeren toeneemt
erei#Gmt ook hun verstand in omvang toe en daar
dert onze stamvader Adam leefde, de begeerten
dieren zeer weinig zijn toegenomen, is het
est nagenoeg op dezelfde hoogte sinds dien
d blijven staan.
Wel genieten de jongen der dieren onderwijs
in hunne ouders, in het zoeken van voedsel,
legen, klimmen, enz., wel hebben de vogels
vai inne jongen geleerd den mensch te vreezen,
arc rant dit is geen instinct, vermits op nimmer
adel voren, door den mensch betreden eilanden,
n v i vogels hem laten naderen en met stokken
om innen worden doodgeslagen). Doch dit is ook
dW! les en voortgezette ontwikkeling, zooals by den
jte, ;6nsch het geval is, heeft bjj het dier geen
en aats. De door den meester den dieren geleerde
n06 maten en daarmede gepaarde verstandsontwik-
aan 'Itogi gaan niet op hunne jongen over, al is ook
fierder of minder verstand bjj hen zeer erfelijk.
De mensch is half dier half engel, wordt hij de
;en' zijner begeerte, hij ontaardt tot dier. Er
eed dus nog een groot onderscheid tusBchen mensch
chn i dier.
;ea Door zijn hooger standpunt heeft de mensch
en i heerschappij over het dier erlangd, dat h(j
taii 'aar voor hem doet werken en opeet. Laat
sot I echter nooit vergeten, dat de dieren ook Gods
au aePsel3, ja kinderen zyn. Laat h(j hen zoo
iie Nukkig maken als hij kan, zij hebben aanspraak
ndl onze dankbaarheid.
adcft koe voldoen wij Christenen hieraan, wfl die
'g de wet en profeten hebben te gehoorzamen.
78 er zeker staan w|j in dat opzigt ver ten achteren
311 de Joden, wij gunnen onzen paarden en ezels
m in voorgeschreven rustdag niet, dat is ons te
n,1 Btig en toch geloof ik, dat het in ons belang
st» ode zfjn, het paard een rustdag in de week te
het Boude langer krachtiger blijven.
va
De zich weinig om godsdienst bekommerende
mijnwerkers in Californie schaften den Zondag
af. Uitputting en ziekten dwongen hen, hierop
terug te komen.
Nog op andere plaatsen in het Oude Testament
wordt voor het dier liefderijk gezorgd.
Het hart bloedt ons wanneer wU dat zoo dikwijls
geheel onnoodig ranselen en schoppen van paarden,
werkossen, ezels, bokken en honden zien, wanneer
hunne kracht te onzen bate wordt aangewend.
Hoeveel wreedheden worden b|) het vervoeren
van vee geheel zonder noodzaak bedreven, en
niet het minst door vrijwilligers, (jongens met
stokken' gewapend.;
Ook de aanzienlijken mishandelen het dier op
meer verfijnde wijze en zelfs de zoo teerhartige
dames, doen op zeer beschaafde wjjze mede, door
vogels en de vederen van deze, hun liefst levend
uitgetrokken, op den hoed te dragen, ten eerste
omdat het mode is en ten tweede omdat de
vederen den doode vogel uitgetrokken, niet zoo
glanzen en schitteren.
Bulhonden en terriërs, worden voor een gedeelte
van hun staart en ooren berooft, omdat dit zoo
mooi staat. Ik vind het zeer leeiyk maar over
den smaak valt niet te twisten.
Het nogal nieuwsgierige paard, wordt door
oogkleppen belet, om naar hartelust, gedurende
zijn dikwijls zwaar werk, rond te kijken; genots-
berooving. En al hebben de oogkleppen het
gevolg, dat het paard door slecht te zien schichtig
wordt en op hol slaat, dat k;>mt er niet op aan,
het kleedt zoo, hoorde ik ee^J. zeggen.
Ook het in de laatste tjjden bijna geheel weg
nemen van den staart van het paard Is een
wreedheid, het kan zich nu niet meer beschermen
tegen de hem zoo lastige vliegen en muggen,
maar het is mode.
Als protestant heb ik het gewone godsdienst
onderwijs by drie predikanten genoten, geen
hunner heeft ooit over onze pligten tegenover
de dieren gesproken en evenmin heb ik dat onder
werp in een preek hooren aanvoeren! Ik weet
niet hoe het daarmede op Texel staat.
Zeker is dit ook de pligt van den onderwijzer,
zooveel ouders komen hierin te kort.
Dat dit heilzaam werkt bewijst de stad mijner
inwoning, Haarlem, alwaar de onderwijzers door
hun zorg, dierenmishandeling tot eene zeldzaam
heid hebben gemaakt.
Haarlem.
SUNITRAM.
TEXEL, 3 October 1896.
Nu de avonden weder langzamerhand van
dien aard worden, dat de behoefte aan lectuur
zich meer en meer begint te doen gevoelen,
heeft de Commissie der Nuts-bibliotheek ge
meend ook de noodige toebereidselen te moeten
maken en de noodige besluiten te moeten nemen
voor het aanstaand lees-seizoen. In eene ver
gadering te dien einde gehouden werd, naar
wij kunnen mededeelen, o.a. besloten, dat van
Vrijdag 16 October a.s. af weder iederen Vrijdag
op gewone plaats en uur en tegen de gewone
conditiën de gelegenheid zal zijn opengesteld
tot verkrijging van boeken ter lezing.
Den len October j.l. trad alhier in functie
als ontvanger der directie belastingen enz. de
heer S. Doedens. Dat genoemde heer nu,
zooals, als wij ons wel herinneren, eens door
een zijner voorgangers werd gedaan, onmid-
delijk zal overgaan, om tor kennismaking met
een deel der ingezetenen, of om hen van zijn
komst te verwittigen, hen eene waarschuwing
thuis te sturen, meenen wij wel sterk in twijfel
te mogen trekken.
De Octobermaand is nu echter eenmaal zoo
ongeveer de tjjd voor het zenden van die
briefjes zoodat hy ongetwijfeld ook wel, het
moge dan niet nu reeds dan toch bepaald
zeer spoedig, ze zal moeten rondzenden.
Zij die nu liever geen extra onkosten hebben
en wie wil dit au gaarne, meenen wfl wel te
mogen aanraden van deze kostelooze waar
schuwing gebruik te maken, indien zij tot heden
nog nalatig bleven in hunne verplichtingen
om „den Keizer te geven wat des Keizers is,"
en dit nu niet langer uit te stellen. De heer
Doedens moge misschien nog even er mede
wachten, maar zeker is het toch, dat uitstel
geen afstel is, en dat de waarschuwingen
spoedig in aantocht zijn.
Donderdagavond geraakte in den winkel
van den manufacturier D. alhier een lamp in
brand. Geen der bewoners van het pand was
in den winkel aanwezig, zoodat er veel gevaar
bestond voor verdere uitbreiding. In dit geval
zou zeker de schade aan winkelgoederen enz.
niet gering zjjn geweest. Een geluk was het
daarom, dat de diligence-voerman K. toevallig
van af de straat het ongeval opmerkte en de
bewoners ging waarschuwen, waardoor de brand
tot de lamp bleef bepaald.
Naar men ons hedeh mededeelde, ontving
het zoontje van den heer K. alhier, terwijl
het gisteren aan de Waal by zijn grootvader
vertoefde, een schop van een paard tegen het
hoofd. Naar men ons verzekert, werd het
kind bewusteloos naar Dr. v. d. Veght gedragen
en moet het gelaat van het knaapje nog al
gehavend zijn.
Oudesohxld, 2 Oct. Als plaatsvervanger van
den onlangs van hier vertrokken Brigadier-tit.
der Rijksveldwacht, A. Lok, is benoemd de
rijksveldwachter Sparreboom, van Amsterdam,
die spoedig te dezer plaatse zal gestationeerd
worden.
Nu de Heer G. Klazinga heeft bedankt
als directeur van hier bestaande zangvereni
gingen, hebben sommigen onderhandelingen
aangeknoopt met den zangonderwijzer, den
Heer C. Lips.
Het kinderkoor, door laatstgenoemden heer
opgericht, schijnt hier by velen nog al inden
smaak te vallen.
Waal, 2 Oct. Gisteravond werden Mej.
wed. A. Dros en hare huisgenooten verontrust
door een begin van brand in hare woning in
Tienhoven. De schuur vulde zich geheel met
rook en de vlammen bereikten weldra het dak.
Gelukkig kon het ongeluk spoedig worden
verholpen door gepaste maatregelen, zoodat
grooter onheil werd voorkomen.
Naar uit Batavia aan de „N. R. Ct."
wordt geseind, zou Toekoe Baid de oude
nooit te vertrouwen hoeloebalang der VH
Moekims (die zich 25 Augustus jl. aan kolonel,
thans generaal-majoor, Stemfoort overgaf)
naar Banda zyn verbannen.
Falb's weervoorspellingen!
Voor October voorspelt Falb opnieuw veel
regen. Eenige dagen aaneen droog weer is niet
te wachten. De temperatuur zal de eerste helft
der maand tameiyk normaal zyn, doch de
tweede helft koud, nu en dan zelfs reeds
sneeuw.
Voor deze weekde regen neemt een weinig
af. Temperatuur normaal.
Door den hevigen westenwind, die te
Urk gedurende de laatste dagen waaide, is
het water der zuiderzee zoodanig opgezweept,
dat het grootste gedeelte van het eiland blank
staat. Hooggaande zeeën hebben aan de byna
voltooide zeeweringen heel wat vernield en
den aannemer van het herstellingswerk een
niet onbelangryke schade veroorzaakt. Een
massa van de pas ingeheide palen, die nog
slechts door middel van zware bouten aan
dwarsbalken moesten worden bevestigd, zyn
uit den grond geslagen en gedeelteiyk weg
gedreven, (Zw. Ortj
TEXELSCHE COURANT.