N°. 1166.
Zondag 30 October
A°. 1898.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
DU blad versckUnt Woensdag- ei Zaterdagavond.
Abennementeprije per 8 maanden
Voor am Bubo SO Ota. - Franse per peet door ge
heel Nnnun 45 Oti. - Naar Anuu on andoro
landen mot verheeging dor perte'e.
Adverteitiii vóór 11 iet op den dag der nltgave,
PrUe der Adeertentiin
Van 1 tot I rogolo SO Ota. - Iodoro rogol moor I Ota.
Greet* lotton on Vignotton wordon naar plaatsruimte
berekend. Bowlcnnmmoro s Ota. par nommor.
ABONNEMENTEN en ABVERTENTIËN worden aangenomen by do Uitgevers LANOEVELB ft BE ROOII, Parkstraat, Bona or Tiki,
BANK VAM LEEN1NG.
Be BURGEMEESTER der Gemeente TEXEL
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat door
den Raad dier Gemeente is besloten tot opheifing
der Bank van Leening te den Burg, met ingang
van den 1 April 1900 en dat na den 31 December
1898 geene nieuwe panden meer in die instelling
zullen kunnen worden beleend.
Texel, den 11 October 1898.
Be Burgemeester voornoemd,
H- W. BE JONCHEERE.
LOSLOOPEN VAN H ONDEN.
Be BURGEMEESTER van TEXEL herinnert
belanghebbenden aan het bepaalde vervat in
art. 24 al. 1 der Verordening van Politie voor
deze Gemeente, luidende:
„Het is verboden honden in de gemeente
„te laten Iosloopen van 1 November tot
„1 Mei."
Overtreding dezer bepaling wordt gestraft met
eene geldboete van ten hoogste f 25
Texel, den 28 October 1898,
Be Burgemeester voornoemd,
H. W. BE JONCHEERE:
TEXEL, 29 October 1898.
Donderdag j.l. hield het departement „Texel"
van de MaatsehappgTot nut van 't algemeen
alhier zijne eerste buitengewone vergadering
dit seizoen, welke door veel belangstellenden
werd bijgewoond.
Nadat de Voorzitter, de heer Euperus, de
bijeenkomst met een terugblik op het verledene
in een welkom voor het heden had geopend,
>etrad de heer Dr. H. Blink van Amsterdam
d; den katheder. De geleerde spreker hield eene
[causerie over Nederlandsehe toestanden en
vraagstukken en bewoog zich daarbij hoofd-
ujpakelijk op het voor hem bekende terrein van
Mderwjjs en opvoeding.
Na er op gewezen te hebben, dat de ver
killende takken van onderwijs, lager, middel
laar en hooger, geen geheel uitmaken, maar
p eelen vormen, welke naast elkander bestaan,
i ing hij meer tot bijzonderheden over. Spreker
lefetreurde het, dat ouders veelal voor hunne
rinderen op verkeerde wijze naar stands-
o« verheffing streven en daardoor dikwijls op
aberadeu wijze te werk gaan bij de beroeps-
«geuze voor jongelieden. Het kennen van
en ambacht vernedert niemand, als men
laar op de hoogte is van zijn vak. Om
urtoe te geraken is vakonderwijs hoogst
mpenschelijk, doch daaraan moet goed lager-
i herhalings-onderwijs vooralgaan.
Aan het lager-onderwijs moeten allen deel-
emen. Nog altijd is er 9 10% onzer
volhing, dat geen onderwijs geniet en daarom
leerplicht een eisch van onzen tijd. Zal
>t herhalings-onderwijs doeltreffen, dan moet
en niet te zeer op den naam ervan afgaan,
oogweg herhalende, wat vroeger geleerd is,
laar dan moet het zich aansluiten bij het
ven en practisch worden ingericht. Spreker
ees op de volks-hoogescholen, welke door
rundvig in Denemarken zQn opgericht, aldaar
astreeks 6000 leerlingen van 18 tot 25 jaar
ellen en zeer veel invloed hebben op de
afwikkeling van het volk. De bereiding der
Decische boter, welke de Hollandsche bijna
an de Londensche markt verdrong, kan
aarvan tot voorbeeld strekkei.
Vakopleiding voor mainei en vrouwen,
•enigszins in den geest der oude gilden,
ektte spreker zeer gewenscht. Maar tegen
e bestaande examen epidemie moet worden
•ijverd. Het examen moet de kroon zetten
lp het werk en den menseh als bekwaam in
d,
een of ander vak stempelen, doch een groot
aantal toelatings-examens kan worden gemist.
Zij geven aan het onderwijs eene verkeerde
richting en zijn tot nadeel van de leerlingen.
Verder wees de heer Blink op het noodzakelijke
van eene wet in het belang van verwaarloosde
kinderen. HQ deelde mede hoe treurig de
toestand van veel kinderen in Spanje en
Frankrijk is, herinnerde aan het geval te
IJselstein en sprak over het groot aantal
gevallen, waarin ia ons vaderland kinderen
door den rechter worden veroordeeld. Beperking
van de ouderlijke macht aan de eene zijde,
versterking ervan aan den anderen kant,
noemde de redenaar mede een eisch van
den tijd.
Na de pauze gaf de geachte spreker een
gedicht van Fritz Reuter, Hanne Nütte ge
titeld ten beste. Ten slotte nam den Voorzitter
weder het woord. Hij vatte het gehoorde in
korte trekken samen, wees er op, hoe ieder
onderwijzer een opvoeder kan zijn en kan
medewerken aan de oplossing van maatschap
pelijke vraagstukken en dankte op hartelijke
wijze den spreker voor zijne belangrijke rede.
Oudeschild, 27 Oct. Een uitvaart en een
zwanezang zijn beide al niet van dien aard
om iemand in eene prettige stemming te
brengen. Toch hadden ze hier dag aan dag
plaats.
Dinsdag hielden de leden van „Ultile Dalei"
de uitvaart van hunne zangvereeniging, die
thans voor de tweede maal is opgedoekt, nu
tengevolge van het a. s. vertrek van den Heer
Lips, directeur van „U. D."
De zwanezang werd Woensdag aangeheven
door de meisjeszangvereeniging „Crescendo",
die onder dezelfde directeur tot bloei kwam
en een reeds gevestigde reputatie had ver
worven. Ook hier zien wij helaas weer het
„Sic transit gloria mundi" bevestigd. Jammer
zou het echter zijn, zoo het tot eene ontbin
ding van „Crescendo" moest komen! Wat
het in zijn „zwanezang" te genieten gaf was
schoon. De beste stukken van het repertoire
werden ten gehoore gebracht en onberispelijk
uitgevoerd. De Heer Lips mag met groote
voldoening aan zijn arbeid bij dit meisjes
zangkoor besteed, terugdenken.
Het woord van hulde en dank, door den
Heer Muller aan 't slot der uitvoering den
Heer Lips toegebracht, èa als Directeur van
„Crescendo" èa als onderwijzer, was zeker
wèlverdiend en werd hartelijk toegejuicht.
Gaarne zal ieder der aanwezigen met den Heer
Muller instemmen met den wensch aan 't slot
van zijn toespraak uitgedrukt, dat de opvolger
van den Heer Lips ook bekwaam mocht worden
bevonden, om de leiding van „Crescendo"
verder op zich te nemen.
28 Oct. Met de voerlieden Smit en
Steenbergen van Nieuwediep, hielden de
garnalenvisschers van hier gisteren eene
vergadering in „De Zeven Provinciën," ter
bespreking van hot garnalenvervoer per as
naar het spoorwegstation Helder.
Na velerlei ophelderingen van de voerlieden,
was het resultaat, dat het tarief onveranderd
werd gelaten, n.l. 10 ct. per mand.
Waal, 28 October. De huishoudelijk# ver
gadering van Nut en Genoegen had Woensdag
avond j.l. plaats.
Uit de rekening en verantwoording van
den Penningmeester bleek, dat een bescheiden
batig saldo overbleef. De aftredende bestuurs
leden J. B. Bakker en J. J. Bakker werden
bij eerste stemming herkozen. In de plaats
van den Heer B. Geus, die als lid van het
Bestuur bedankte, werd gekozen de Heer
W. W. Roeper. Tot Secretaris-Penningmeester
werd voorts door het Bestuur benoemd de
Heer J. B. Bakker.
Voor de eerste bijeenkomst met Dames, en
wel in de maand November zal een spreker
buiten de Waal worden uitgenoodigd, terwijl
met algemeene stemmen werd aangenomen
het voorstel van het BeBtuor,omdenUatsten
Nntsavond één of meer tooneelstukjes op te
voeren:
Hierna werd de vergadering gesloten.
Oosterjnd, 29 Oct. De vissehers hebben
in deze week alweer geene goede zaken
kunnen maken. In den nacht van Maandag
op Dinsdag waren slechts enkele schuiten in
zee, die door het ruwe weder al weer spoedig
naar binnen kwamen en dan ook weinig
besomden. Eerst gisteren kon de vloot nitzeilen.
Al hetgeen, 't welk in Nederland op
vogelkundig gebied merkwaardigs voorviel,
werd door den op 7 Juli j. 1. overleden
ornitholoog Mr. Herman Albarda in een
jaarlijksch overzicht samengevat. Die over
zichten werden telkens met veel zorg en
zaakkennis opgesteld en zeker is de Neder
landsehe ornithologie een groot verlies toege
bracht door het overlijden van genoemden
heer. Het werk zal evenwel worden voort
gezet door den bekwamen vogelkundige Mr.
R. Baron Snouekaert van Schauburg. Deze
heer is op Texel niet geheel onbekend en
vertoefde ook in dezen zomer hier enkele
dagen, waarin hjj de vroeger zoo zeldzaam
voorkomende zilvergrijze zeezwaluw (Sterna
Macrura) als Texelscke broedvogel heeft kunnen
constateeren.
Tot correspondent voor genoemde overzichten,
die zullen loopen van Mei tot Mei, is voor
Texel benoemd de heer J. Baaider Bz., alhier.
De Cooksdobp, 28 Oct. Van wege het pol
derbestuur van Eierland is iemand aangesteld
om het zeewier, dat in zeer groote hoeveelheid
in de geul of de uitwatering buiten den dgk
bezonken ligt, te verwijderen.
Ook tegen den dijk is veel wier aangespoeld,
zelfs zooveel, dat eenige personen het voor
den handel geschikt zullen maken, hetgeen
hier zeker nog niet is voorgekomen.
Uit Leiden wordt aan de „Tel." geschreven:
Nsar w|j van goed onderrichte zijde vernemen
is het den heer W. P. Mulié, tandarts te dezer
stede, gelukt na een langdurige studie eene uit
vinding te doen, welke inzonderheid voor de
scheepvaart van het hoogste belang mag worden
geacht en hun, die tot de zeevaart in eenigerlei
betrekking staan, 't zij in de uitoefening van hun
beroep, 't zij als passagiers, by eventueele nood
zakelijke ingebruikstelling, onberekenbare diensten
zal kunnen bewyzen.
Be uitvinding welke het hier betreft, bestaat
uit de samenstelling van een nieuw model reddings
boot, welke door doeltreffendheid en vermeerdering
der kans op behoud van menschenlevens by hare
ingebruikstelling, alle andere Boorten van bedoelde
vaartuigen verre overtreft. Een vernuftig en
toch hoogst eenvoudig ingerichte constructie,
maakt het niet slechts ondenkbaar, maar zelfs
volstrekt onmogeiyk, dat de door heer Mulié te
zamen gestelde [boot omslaat of zinkt, ook dan
niet wanneer overlading plaats vindt ten tyde
van paniek by schipbreuk of ander ongeval cn
evenmin by den hevigen storm of de hoogst
opgezweepte stortzeeën.
Een beproeving van het vaartuig op de Noordzee
tydens den jongsten Februariestorm, ondernomen
door den heer M. en eenige bevaren zeelleden,
heeft hen allen bevestigd in de overtuiging van
de voortreffeiyke zeewaardige eigenschappen der
hierbedoelde boot,
Be heer M. heeft door patenten in verschillende
landen van Europa alsook in Amerika zich den
eigendom van zyne uitvinding verzekerd en be
reids met een Engelsch-Belgisch syndicaat onder
handelingen aangeknoopt over den aankoop en
ingebruikstelling van het door hem uitgedacht
systeem.
Nu gaai de Atjehers I5 met spek
schieten
By het joigste Atjeh-geveckt (naby Telok
Semawé ia Kerti) kaapten de vyand van ons
een aantal vaten met ingemaakt varkens-
vleesck en spek, in de meening dat zy kruit
en lood bevatten!
Onder de in staat van faillissement ver
klaarden bevindt ziek, blijkens de „StaatB Ck"
ook,;, een soldaat!
Nog niet voorgekomen!
TEXEISCHE CODEAMT.
