N°. 1381.
Zondag 2 December.
A0. 1900.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGE VELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel
GEVONDEN VOORWERPEN.
TEXEL, 1 December 1900.
De eerste buitengewone Nutsvergadering in
dit seizoen werd "Woensdag jl. alhier in „de
Vergulde Kikkert" gehouden. De nieuwe
Voorzitter, de heer Kuperus, opende de bij
eenkomst met een woord van waardeering
voor den vorigen president, den heer H. W.
do Joncheere en aan den afgetreden penningm.,
den heer S. Keijser Pz., die, na tal van jaren
zijne betrekking in het departement met de
grootste nauwgezetheid te hebben bekleed,
zeer tot leedwezen zijner medebestuurders,
wegens gevorderden leeftijd voor eene her
benoeming had bedankt.
Daarna werd het woord gegeven aan den
heer J. H. Rovers van Amsterdam, die tot
onderwerp zijner rede had gekozen Wat de
Europeesche Hollanders geworden zijn na 70
jaren van rust en vrede en wat de Afrikaansche
Hollanders werden na een eeuw van aan
houdend lijden en strijden.
Tot inleiding betoogde de zeer begaafde
spreker het nut van den strijd om het bestaan
bij menschen en dieren en de noodzakelijkheid
van den oorlog voor het algemeen en voor
den bloei van handel en scheepvaart, nijver
heid en kunst in het bijzonder. Aan de hand
der geschiedenis uit den ouden tijd toonde
hij aan, dat in den loop der eeuwen steeds
was gebleken, dat niet het groot aantal soldaten,
maar de degelijkheid en geoefendheid dei-
strijders door de volken de overwinning deed
behalen in de verschillende oorlogen. Menig
klein volk toonde zich daardoor groot, want
geoefend onder de wapens is het onoverwin
nelijk. Zulk een volk kon het Nederlandsche
voik zijn, omdat het een land bewoont, dat
door zijne ligging aan zee en door het bezit
van tal van rivieren en een net van kanalen
onneembaar zou zijn, wanneer het zijnen
inwoners niet aan geestkracht, moed en zelf
opoffering ontbrak.
En zulk een volk is het Nederlandsche
voik geweest in de 16e en 17e eeuw, toen
do Stadhouders krachtige helden en de Raad
pensionarissen groote staatslieden waren. Ten
tijde der Republiek der Vereenigde Neder
landen gevoelde men zich in ons vaderland
onafhankelijk en sterk door den strijd om
do vrijheid van het geweten, die de gebonden
krachten weer vrij had gemaakt. Toen bloei
den wetenschap, kuDst, landbouw, zeevaart,
hnndel en nijverheid. En thans? Gebrek
aan strijd heeft ons volk ontzenuwd, zucht
naar genot, rijkdom en eer heeft het doen
vergeten, dat men een hoogere bestemming
heeft, dan stoffelijk genot. De oor'og was
immer een verjongingskuur voor ons volk en
het worstelen verdubbelde zijn veerkracht.
Het lijden, dat zoo noodzakelijk is voor een
mensch, loutert ook een volk. Ons volk is
niet meer, wat het was. Waardoor Doordat
men jaren achtereen onderwijs en opvoeding
heeft verward en wel een veel kennendmaar
niet een veel kunnend volk heeft gekweekt.
Dat men de opvoeding wijzige, gedachtig
eraan, dat een gezonde ziel slechts in een
gezond lichaam leven kan. Niet eenzijdig,
maar harmonisch ontwikkele men den mensch.
Men verwachte heil van de invoering van den
leerplicht, van het beoefenen der gymnastiek,
van den persoonlijken dienstplicht, van scherp-
schuttersvereenigingen, enz. Dat de gehecht
heid en trouw aan ons Vorstenhuis stijge
van woorden fot daden, dat men vertrouwen
stelle in regeering en volksvertegenwoordi
ging en zorge, dat door eene goede regeling
der levende strijdkrachten, de nationaliteit
van ons volk schitterend kan worden ge
handhaafd.
Na de pauze behandelde spreker de Afri
kaansche Hollanders, op wie de karakter-
teekening der Nederlanders uit den vroegeren
tijd in vele opzichten toepasselijk is. Beide
volken houden van de werken des vredes.
doch beide waren om de liefde voor de vrijheid
genoodzaakt te lijden en te strijden. Zij eene
eeuw tegen de Britten, onze voorvaderen 80
jaren tegen de Spanjaarden. Spreker, die
in de Transvaal is geweest, schetste nu de
inrichting van het leger in de beide Atrikaansche
republieken, die aan bijna alle kanten door
de landen der inboorlingen zijn ingesloten.
Deze zijn strijdlustige Kaffers, die, wanneer
ze een tijd lang in rust en vrede hebben
geleefd, behoefte gevoelen aan moorden,
plunderen en het dooden hunner krijgsge
vangenen. Sedert jaren was het het hoofd
streven der Engelsche staatkunde om onze
stamverwanten door deze inboorlingen te
laten vermoorden.
Zoo door vijanden omringd zijn de Boeren
door de omstandigheden steeds genoodzaakt
geweest zich in den wapenhandel te oefenen,
zich gereed te houden tot den strijd. En deze
liet niet op zich wachten. Na de annexatie
in 1877 door de Engelschen werd de vrijheids
oorlog gevoerd van December 1880 tot Maart
1881. De vrede in Augustus van dat jaar
gesloten, werd in 1895 verbroken door den
inval van Jameson en later door den oorlog,
welke verleden jaar uitbrak. In die oorlogen
hebben de Boeren, vertrouwende op God en
hun recht, hardnekkig gevochteu. bijna altijd
tegen een overgroote meerderheid. Maar zij
zijn sterk door hun zedelijk overwicht, want
do Engelschen zijn vreemdelingen met weinig
weerstandsvermogen, die met moeite hunne
legers vervoeren en eveneens met moeite
hunne manschappen van mond- en krijgs
behoeften voorzien. -Meer dan wij weten
lijden de legers der Engelschen door gebrek,
ziekte en moedeloosheid. En de Boeren, die
steeds teruggaande hunne vijanden in hun
land lieten trekken, als in 1812 de Rassen
de Franschen, zijn gehard en vol moed.
Daarbij worden zij gesterkt en aangevuurd
door hunne vrouwen, die door haro deugd,
hare zedelijkheid en haar gevoel van onaf
hankelijkheid een veredelenden invloed op
de krijgers uitoefenen. Wel hebben velen
de wapens neergelegd, maar er zijn zooge
naamde en werkelijke Boeren. De laatsten
geven den strijd nog niet op en worden zij
overwonnen, dan strijden de Takhanen. Het
bloed der martelaren is het zaad der vrijheid.
Dat wij dan de Boeren steunen door onze
belangstelling en door bewijzen onzer
sympathie
Met een welverdiend en bijzonder gepast
woord van dank aan den geachten spreker,
den man van het woord, die met ingespannen
aandacht door de aanwezigen was gevolgd,
sloot de Voorzitter deze bijeenkomst.
Naar wij vernemen werd met ingang
van 1 dezer benoemd tot brieven- en telegram
besteller alhier, onze plaatsgenoot A. de
Wijn Wz., die tot heden als hulpbesteller
die functie waarnam voor den besteller
Jb. Boon. Aan laatstgenoemde werd op diens
verzoek eervol ontslag uit die betrekking
verleend.
Oudeschild, 29 November. Hedenavond
had in de Zeven Provinciën de eerste bijeen
komst van het plaatselijk nut „Neptunus"
plaats. De opkomst was zeer bevredigend.
Vooral het jongere geslacht was goed ver
tegenwoordigd. De Heer J. K. G. Muller
riep de aanwezigen het welkom toe en bracht
in herinnering dat Neptunus 21 Nov. jl. haar
veertigjarig bestaan zou hebben kunnen vieren,
maar dat dit door verschillende oorzaken tot
later was uitgesteld. Nadat spreker in 't
kort had nagegaan, wat Neptunus in den
loop van haar bestaan had voortgebracht en
uitgewerkt, wenschte ZEd. het eerelid, den
Heer H. Dito, een der oprichters, toe, dat
het hem nog jaren gegeven mocht zijn de
gezellige en prettige nutsavondjes te kunnen
bijwonen. Hiermede werd de bijeenkomst
voor geopend verklaard en vergastten eenige
leden van Trinitas ons op een keurig stukje
muziek. Hierna werd het woord gegeven
aan den Heer L. Kikkert van den Burg, die
men zou bijna zeggen op onovertreffelijke
wijze, voordroeg eene Novelle van H. Harms,
getiteldZuster Annet. Dat èn voordracht
èn inhoud de aanwezigen boeiden, bewees
wel de ademlooze stilte, die er in de zaal
heerschte. Het was dan ook een geschiedenis,
die helaas nog zoo dikwijls in het werkelijke
leven voorkomt.
Om de ernstige stemming, waarin het
meerendeel der aanwezigen door deze voor
dracht was geraakt, te doen verdwijnen,
betrad na eenige zangnummers de Heer E.
Vlessing het tooneel en vergastte ons op zijne
eigenaardige wijze op eene voordracht van
Abr. do Winter, getiteldEen avond vol
kunstgenot. Kwamen bij de voordracht van
den Heer Kikkert menigeen de tranen inde
oogen van medelijden met de hoofdpersoon
der novelle, bij den Heer Ylessing was dit
bet geval door den gullen lach, die zijne
voordracht bij menigeen verwekte.
Na de pauze werden wij, behalve op eenige
zangnummers, nog onthaald op een drietal
bijdragen van den Heer Kikkert, nl. Een
gedicht, dat uitgaat als eene nachtkaars van
Ds. Laurillard; Des zangers min van P. Paaltjes
en Een Scheeravontuur van Justus van
Maurik. Ondertusschen was het sluitingsuur
gekomen. De Voorzitter bedankte de Heeren
Kikkert en Vlessing, benevens de aanwezige
leden van Trinitas voor het yele genoteno
en roept hun een tot spoedig wederzien toe
Een geanimeerd bal besloot deze gezellige en
prettige bijeenkomst.
Oosterend, 30 Nov. Op Zondag, 9 Dec.
zal Ds. A. de Koe, predikant bij de Ned.
Herv. Gem. te Helder eene lezing houden
voor de alhier bestaande afdeeling van den
Ned. Protestantenbond, en alsdan behandelen
het onderwerp: ,,'t Nieuwe religieuze leven."
Bij het lossingswerk uit de bij Callantsoog
gestrande en later afgebrachte stoomboot
„Oldenburg" hebben vier schuiten van hier
dienst gedaan. Men hoopt, dat hiermede een
goed weekgeld is gewonnen.
De Noordzeevisschers zijn overigens gedu
rende 4 weken niet uitgezeild.
Vlieland, 29 Nov. Gisteravond hield „Nut
en Genoegen" zijn eerste algemeene vergade
ring. Voor een zeer talrijk publiek trad op
de heer Niessink van Oudeschild. Was deze
voor de meesten een onbekende, men had
toch reeds zooveel goeds van hem gehoord,
dat men zich vol verwachting naar het hötel
van den heer Meyer had begeven. Welnu,
deze verwachting werd niet beschaamd. De
lichtbeelden, vooral de aardige kijkjes van
het eiland Texel en de schetsen uit Transvaal,
vielen bijzonder in den smaak. Het laatste
deel van den avond hield de heer Niessink
het publiek aangenaam bezig met eenige
voordrachten. „De Speelpop" van Holtrop
en „Een Wedstrijd in het reciteeren" werden
uitstekend voorgedragen.
Alle aanwezigen waren ten zeerste voldaan
en de voorzitter van ons leesgezelschap, de
heer Van Rossum, was dan ook stellig aller
tolk, toen hij den heer N. hartelijk dankte
voor hetgeen hij ten beste had gegeven.
In Stortemelk, een vaarwater benoorden
ons eiland, is een Bremer loodskotter door
een stoomboot aangevaren, met het gevolg,
dat hij zonk. De bemanning is door een
loodskotter van Terschelling gered en te West-
Terschelling aan wal gebracht.
Op een of twee na, hebben alle gezel
len der Edamsche stoomdrukkerij, directie
A. Blankensteen, te Edam, het werk gestaakt.
Op een kleine schermutseling na, vielen er
geen ongeregeldheden voor,
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden
.•3 f.xSToor den Buks 30 Cts. Franco per post door ge-
'-'i'heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertmtièn
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
Gedeponeerd ten Raadhuize, een zweep, een
handschoen en 2 schortjes.